Adwokaci i radcowie oczekują zmian

Adwokaci i radcowie prawni liczą, iż nowa ekipa rządząca będzie bardziej niż poprzednia otwarta na współpracę ze środowiskiem prawniczym w kwestiach legislacyjnych. Przedstawiają też swoje postulaty nowelizacji prawa w wielu dziedzinach.

– Dobrym krokiem byłoby przywrócenie komisji kodyfikacyjnych – mówi Tomasz Scheffler, zastępca kierownika Ośrodka Badań, Studiów i Legislacji KIRP. – Liczymy na odbudowę zasad praworządności oraz na zakorzenienie nowych rozwiązań w prawie Unii Europejskiej – podkreśla.

Zmiany kodeksowe

O konieczności zmian w kodeksach, szczególnie procedurze karnej i cywilnej, mówi prezes Naczelnej Rady Adwokackiej Przemysław Rosati.

W procedurze cywilnej oczekujemy odformalizowania i uproszczenia, a także obniżenia opłat sądowych. w tej chwili są skandalicznie wysokie, co de facto narusza prawo do sądu. To bariera fiskalna w korzystaniu z niego. W postępowaniu karnym liczymy zaś, iż nowy minister będzie sukcesywnie eliminował uprawnienia prokuratora, które wkraczają w działania sądu. Myślę tu o sprzeciwach ws. aresztu warunkowego czy listu żelaznego – powiedział.

Inne postulaty zmian dotyczą usunięcia możliwości korzystania w postępowaniu karnym z tzw. owoców zatrutego drzewa, czyli dowodów zdobytych wskutek podsłuchów stosowanych nielegalnie czy też w innej sprawie (168a i b KPK).

– Minister powinien doprowadzić do zmiany zasad i praktyki przedłużania tymczasowego aresztowania. Przede wszystkim z art. 258 trzeba wyeliminować § 2, czyli zagrożenie surową karą jako de facto samoistną przesłankę takiego przedłużenia – wskazuje Przemysław Rosati.

Adwokatura postuluje rozwój procedury dozoru elektronicznego, a także pełne wdrożenie dyrektywy obrończej – tak by zatrzymany miał zapewniony kontakt z adwokatem jeszcze przed dokonaniem wobec niego pierwszych czynności.

Z kolei samorząd radców prawnych oczekuje wzmocnienia pozycji rzecznika małych i średnich przedsiębiorców.

– System prawny wciąż się zmienia i komplikuje, co rodzi potrzebę wzmocnienia gwarancji nie tylko dla tradycyjnych konsumentów, ale też dla podmiotów takich właśnie jak właściciele mikro- i małych przedsiębiorstw, którzy często mają równie małe jak konsumenci rozeznanie w prawie – tłumaczy Tomasz Scheffler.

Samorządy niezmiennie oczekują też urealnienia stawek za sprawy z urzędu.

– w tej chwili to rozporządzenie wstydu – mówi Przemysław Rosati. – Czas też na uregulowanie rynku świadczenia pomocy prawnej. Trwanie w obecnym rozwiązaniu, w którym każdy może świadczyć pomoc prawną, to dalsze narażanie obywateli na szkody, często nieodwracalne – dodaje.

Tylko profesjonaliści

Adwokatura chce też, by taką pomoc mogli świadczyć tylko profesjonalni pełnomocnicy. Ponadto NRA szykuje zmiany w prawie o adwokaturze, wprowadzające adwokacką umowę o współpracę (na wzór umowy o pracę, ale z zachowaniem niezależności).

– Pracujemy nad nową ustawą o radcach prawnych i chcielibyśmy, aby nasze postulaty zostały przynajmniej przedyskutowane – mówi z kolei Tomasz Scheffler. – Trzeba odejść od rozwiązań z czasów PRL i dostosować zasady wykonywania zawodu do współczesnych warunków. Niezbędne jest głębsze pochylenie się nad usprawnieniem postępowań sądowych dzięki nowym technologiom – podsumowuje.

Oba samorządy oczekują też wprowadzenia e-doręczeń, ale w sposób dopracowany i tak, by nie wywołało to chaosu.