Czym jest analiza dojrzałości AI firmy?

Analiza dojrzałości AI to narzędzie, które pomoże Ci to ocenić. Przyjrzyjmy się zatem bliżej, czym dokładnie jest analiza dojrzałości AI, dlaczego warto ją przeprowadzić w swojej firmie oraz jakie wnioski można wyciągnąć z jej wyników. Znajdziesz tu również kilka praktycznych wskazówek, jak rozpocząć swoją podróż z AI lub udoskonalić obecne wdrożenia.

Wstęp do analizy dojrzałości AI w biznesie

Analiza dojrzałości AI to narzędzie diagnostyczne, które pozwala ocenić, w jakim stopniu firma wykorzystuje możliwości sztucznej inteligencji. Metodologia analizy bierze pod uwagę szereg czynników, w tym:

• wykorzystanie AI w codziennych procesach biznesowych — na przykład wykorzystanie chatbota obsługującego klientów lub systemu rekomendującego produkty w e-commerce,
• infrastrukturę technologiczną — czy w firmie wykorzystywane są nowoczesne rozwiązania typu chmura obliczeniowa i uczenie maszynowe,
• architekturę danych wykorzystywanych w firmie — sprawdzenie, czy struktura i jakość danych pozwalają na zaawansowaną analitykę,
• kompetencje pracowników związane z AI — czy pracownicy przechodzili stosowne szkolenia i rozumieją, w jaki sposób mogą wykorzystywać sztuczną inteligencję do celów zawodowych,
• strategię i cele biznesowe dotyczące AI — czy AI jest uwzględniona w długoterminowych planach firmy.

Wykonanie analizy dojrzałości AI jest szczególnie istotne dla małych i średnich firm, które chcą rozpocząć transformację cyfrową z wykorzystaniem AI lub usprawnić obecne wdrożenia. Pozwala bowiem zidentyfikować konkretne obszary do poprawy oraz opracować strategię dalszego rozwoju związanego z AI. Zapewnia też całościowe zrozumienie, na jakim etapie wdrażania AI znajduje się organizacja.

Jak rozpoznać poziom dojrzałości AI w Twojej firmie?

Istnieje kilka modeli, które pozwalają ocenić dojrzałość organizacji pod kątem wykorzystania AI. Jednym z najpopularniejszych jest pięciostopniowa skala opracowana przez firmę doradczą BCG:

1. Poziom świadomości. Firma na tym etapie wie o istnieniu rozwiązań z dziedziny sztucznej inteligencji, jednak brak w niej wdrożeń AI. Jest potencjalnie zainteresowana wprowadzeniem nowych rozwiązań.
2. Poziom eksperymentów. Firma ma już za sobą pierwsze testy koncepcyjne z wykorzystaniem AI.
3. Poziom wczesnych wdrożeń. AI wykorzystywana jest w firmie w wybranych obszarach np. w dziale marketingu.
4. Poziom rozszerzania. AI jest obecna w wielu kluczowych procesach biznesowych, jednak nie są one ze sobą powiązane.
5. Poziom transformacji. Sztuczna inteligencja stanowi najważniejszy element strategii firmy i jest głęboko wpisana w sposób jej funkcjonowania.

Przykładowo, firma z branży e-commerce znajdująca się na 1 poziomie według analizy dojrzałości może brać udział w konferencjach poświęconych AI, ale nie testuje jeszcze żadnych konkretnych rozwiązań. Z kolei firma na 3 poziomie dojrzałości już aktywnie wdrożyła np. chatbota obsługującego klientów, ale nie wykorzystuje możliwości AI w innych obszarach.

Przeprowadzenie testu analizy dojrzałości AI, dostępnego na przykład na stronie Polskiego Funduszu Rozwoju pozwala dokładnie określić, na którym z powyższych poziomów znajduje się Twoja firma. W ten sposób można zidentyfikować konkretne wąskie gardła oraz obszary do poprawy związane z AI.

Świadomość dojrzałości AI firmy jest szczególnie istotna, jeżeli chcesz starać się o dodatkowe środki i dofinansowania przeznaczone na transformację przedsiębiorstwa.

Obszary najważniejsze dla analizy dojrzałości AI – technologia i dane

Aby AI mogła przynieść realną wartość biznesową, potrzebne są odpowiednie rozwiązania technologiczne. najważniejsze elementy to między innymi chmura obliczeniowa, dedykowana architektura i platformy analityczne, które umożliwiają przetwarzanie oraz analizę zgromadzonych danych.

Dla przykładu, mała agencja marketingowa testująca po raz pierwszy wykorzystanie AI może oprzeć się na chmurze. Natomiast duża firma produkcyjna planująca szerokie wdrożenie AI w wielu obszarach, będzie potrzebować specjalnie zaprojektowanych rozwiązań działających lokalnie (on-premise) lub specjalnych rozwiązań chmurowych typu data warehouse, lub data mart.

Drugim ważnym obszarem analizy jest dostęp do wysokiej jakości, ustrukturyzowanych danych. Są one niezbędne do trenowania algorytmów i budowania modeli AI.

Przykładem firm, które z największym powodzeniem wykorzystują swoje dane do uczenia algorytmów, są między innymi:

• Facebook, który na podstawie danych o aktywności użytkowników targetuje reklamy i zarządza wyświetlanymi sugestiami,
• Ryanair, którego algorytmy cenowe analizują historyczne dane o sprzedaży biletów,
• Netflix, który generuje spersonalizowane rekomendacje filmów dzięki analizie danych o oglądanych treściach.

Pytania pomagające dokonać analizy dojrzałości firmy w obszarze technologii i danych:

1. Jaka jest architektura IT w firmie?
2. Czy wykorzystywane są technologie chmurowe?
3. Jakie dane są zbierane?
4. Czy są dobrze zorganizowane i oznaczone?

Zadbaj o zespół – jak umiejętności pracowników wpływają na integrację AI?

Kolejnym ważnym obszarem analizy dojrzałości AI jest ocena umiejętności i świadomości pracowników na ten temat. Według badań aż 56% firm uważa niedobór talentów za jedną z głównych barier szerszego wykorzystania AI. Istotnym czynnikiem są także wysokie stawki specjalistów z dziedziny sztucznej inteligencji.

W takiej sytuacji najprostszym rozwiązaniem jest odpowiednie szkolenie obecnych pracowników poprzez:

• kursy online — tutaj skorzystać można z szerokiej oferty dostępnej na Coursera, Udemy, deeplearning.ai lub Google,
• warsztaty i szkolenia prowadzone przez specjalistów,
• indywidualny coaching w ramach firmy lub podczas sesji z profesjonalistą.

Strategia i kultura organizacyjna jako fundament adopcji AI

Aby wdrożenie AI się powiodło, strategia biznesowa firmy i jej kultura muszą wspierać ten proces. Według analiz BCG aż 90% transformacji cyfrowych (w tym opartych na AI) kończy się niepowodzeniem właśnie z powodu niedostosowania strategii i kultury organizacji.

Aby transformacja z wykorzystaniem AI się powiodła, konieczne jest silne wsparcie na poziomie zarządu oraz spójność z ogólną strategią firmy. Warto więc odpowiedzieć sobie na pytania:

1. Czy wprowadzenie AI zostało uwzględnione w strategii i mapie drogowej firmy?
2. Jakie cele biznesowe ma pomóc osiągnąć AI? Jakie problemy ma rozwiązać?
3. Czy pracownicy są otwarci na testowanie i eksperymentowanie z AI? Czy są nagradzani za innowacyjne pomysły?

Dobra strategia i kultura innowacji zwiększa szanse, iż AI rzeczywiście zacznie przynosić wymierne korzyści biznesowe.

Co zrobić, kiedy znam już stopień dojrzałości AI mojej firmy?

Gdy masz już za sobą analizę dojrzałości AI swojej firmy, możesz wyznaczyć konkretne cele i inicjatywy, które pomogą Ci przejść na wyższy poziom. Na przykład jeżeli Twoja firma produkcyjna znajduje się na poziomie 2, możesz zaplanować kilkumiesięczny projekt pilotażowy wprowadzenia systemu predykcyjnej konserwacji urządzeń. W tym czasie można też rozpocząć budowanie zespołu AI w firmie, rekrutując pierwszego analityka danych.

Jednocześnie musisz pamiętać, iż im wyższy poziom dojrzałości AI chcesz osiągnąć, tym większego wysiłku i nakładów (ludzkich, finansowych, czasowych) będzie to wymagało. Z drugiej strony potencjalne korzyści i przewagi konkurencyjne, jakie może zapewnić sztuczna inteligencja, są ogromne.

Wysoki stopień dojrzałości AI w firmie, to przede wszystkim:

• wzrost przychodów dzięki opartemu na danych dopasowaniu oferty do potrzeb klientów i trafniejszemu targetowaniu odbiorców,
• niższe koszty operacyjne poprzez automatyzację procesów i wsparcie podejmowania decyzji przez AI,
• szybszy time-to-market nowych produktów dzięki wykorzystaniu AI w badaniach i rozwoju,
• wyższa efektywność łańcucha dostaw osiągana przy pomocy predyktywnej analityki,
• lepsza obsługa klienta i większe zadowolenie konsumentów, dzięki chatbotom AI,
• reputacja firmy będącej liderem w zakresie wdrażania innowacji opartych na AI.

Warto zatem podjąć wysiłek i ponieść koszty przejścia na wyższy poziom dojrzałości AI. Pozwoli to zoptymalizować wiele aspektów funkcjonowania firmy.

Marta Matylda Kania,
Założycielka Superpowered by AI.

Opracowuje dla biznesu procesy tworzenia treści przez generatywną sztuczną inteligencję. Interesuje się przyszłością AI w biznesie, pisze zaawansowane prompty i prowadzi szkolenia z ChataGPT dla firm.