Każdy wierzyciel musi pamiętać, iż majątkowych roszczeń nie można dochodzić w nieskończoność. jeżeli dłużnik nie wykona zobowiązania w terminie, a wierzyciel nie podejmie odpowiednich działań, to osoba zobowiązana do zapłaty może się od niej uchylić. W wielu przypadkach termin przedawnienia roszczeń majątkowych wypada na koniec roku. Podpowiadamy więc, jak nie przespać okazji do odzyskania swoich należności wraz z upływem grudnia.
Co to znaczy, iż roszczenie się przedawnia?
Przedawnienie roszczeń oznacza, iż po upływie ustawowo określonego terminu wierzyciel traci możliwość skutecznego dochodzenia swojego roszczenia przed sądem. W praktyce, po upływie terminu przedawnienia dłużnik może skutecznie uchylić się od spełnienia swojego świadczenia na rzecz wierzyciela, o ile zgłosi zarzut przedawnienia – mimo iż dług dalej będzie formalnie istnieć.
Co istotne, choćby w przypadku, gdy roszczenie jest w pełni zasadne, podniesiony zarzut przedawnienia uniemożliwia przymusowe dochodzenie należności.
![](https://cowprawiepiszczy.com/wp-content/uploads/2024/10/Cel-instytucji-przedawnienia-roszcze%C5%84-1024x238.png)
Ile trwa bieg terminu przedawnienia roszczeń majątkowych?
Podstawowe terminy przedawnienia roszczeń majątkowych zostały określone w art. 118 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z tym przepisem moment przedawnienia nadchodzi po upływie:
- 6 lat – o ile przepis szczególny nie stanowi inaczej;
- 3 lat – w przypadku roszczeń okresowych oraz związanych z działalnością gospodarczą.
Poza wspomnianymi terminami przedawnień istnieją również inne, krótsze niż 3-letnie. Dotyczą one, m.in. roszczeń:
- sprzedawcy z tytułu sprzedaży dokonanej w zakresie działalności jego przedsiębiorstwa;
- przysługujących przedsiębiorcy w zakresie wynagrodzenia za czynności wykonane w ramach umowy zlecenia;
- z umowy o dzieło.
Terminy przedawnienia roszczeń majątkowych są niezmienne – nie mogą być ani skracane, ani przedłużane przez czynności prawne.
Kiedy upływają terminy przedawnienia roszczeń majątkowych?
Zasadą jest, iż terminy przedawnienia wynoszące co najmniej 2 lata upływają z końcem roku kalendarzowego, w którym miałoby miejsce przedawnienie.
![](https://cowprawiepiszczy.com/wp-content/uploads/2024/10/Przyk%C5%82ad-I-1024x238.png)
Powyższej reguły nie stosuje się jednak do roszczeń, których termin przedawnienia jest krótszy niż 2 lata. W takim przypadku termin przedawnienia kończy się z upływem miesiąca lub dnia, które odpowiadają dacie rozpoczęcia biegu terminu.
![](https://cowprawiepiszczy.com/wp-content/uploads/2024/10/Przyk%C5%82ad-II-1024x206.png)
Jak „wydłużyć” termin przedawnienia roszczenia majątkowego?
Choć wydłużenie terminu przedawnienia nie jest możliwe, to istnieją instrumenty, które pozwalają zyskać więcej czasu w przygotowanie do potencjalnego procesu sądowego. Obowiązujące przepisy umożliwiają zawieszenie i przerwanie biegu terminu przedawnienia[1].
Zawieszenie terminu przedawnienia roszczeń majątkowych można zastosować m.in. wobec roszczeń objętych:
- umową o mediację – bieg terminu zostanie zawieszony na czas trwania mediacji;
- wnioskiem o zawezwanie do próby ugodowej – bieg terminu zostanie zawieszony na czas trwania postępowania pojednawczego przed sądem.
Natomiast przerwanie biegu terminu przedawnienia roszczenia majątkowego to sytuacja, w której jego bieg zaczyna się od nowa. Aby doprowadzić do takiej okoliczności konieczne jest wniesienie pozwu przeciwko dłużnikowi. Przerwanie biegu terminu przedawnienia następuje również w przypadku uznania roszczenia przez dłużnika.
***
Koniec roku to dobry czas na przegląd roszczeń przysługujących wierzycielom i ostatni moment na podjęcie działań, które umożliwiają wstrzymanie lub przerwanie biegu terminu przedawnienia. jeżeli potrzebują Państwo pomocy w tym zakresie, to zachęcamy do kontaktu.
[1] Art 121 k.c. (zawieszenie), art. 123 k.c. (przerwanie).