3 tygodni temu
Każdy wierzyciel musi pamiętać, iż majątkowych roszczeń nie można dochodzić w nieskończoność. jeżeli dłużnik nie wykona zobowiązania w terminie, a wierzyciel nie podejmie odpowiednich działań, to osoba zobowiązana do zapłaty może się od niej uchylić. W wielu przypadkach termin przedawnienia roszczeń majątkowych wypada na koniec roku. Podpowiadamy więc, jak nie przespać okazji do odzyskania swoich należności wraz z upływem grudnia.
Co to znaczy, iż roszczenie się przedawnia?
Przedawnienie roszczeń oznacza, iż po upływie ustawowo określonego terminu wierzyciel traci możliwość skutecznego dochodzenia swojego roszczenia przed sądem. W praktyce, po upływie terminu przedawnienia dłużnik może skutecznie uchylić się od spełnienia swojego świadczenia na rzecz wierzyciela, o ile zgłosi zarzut przedawnienia – mimo iż dług dalej będzie formalnie istnieć.
Co istotne, choćby w przypadku, gdy roszczenie jest w pełni zasadne, podniesiony zarzut przedawnienia uniemożliwia przymusowe dochodzenie należności.
Ile trwa bieg terminu przedawnienia roszczeń majątkowych?
Podstawowe terminy przedawnienia roszczeń majątkowych zostały określone w art. 118 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z tym przepisem moment przedawnienia nadchodzi po upływie:
- 6 lat – o ile przepis szczególny nie stanowi inaczej;
- 3 lat – w przypadku roszczeń okresowych oraz związanych z działalnością gospodarczą.
Poza wspomnianymi terminami przedawnień istnieją również inne, krótsze niż 3-letnie. Dotyczą one, m.in. roszczeń:
- sprzedawcy z tytułu sprzedaży dokonanej w zakresie działalności jego przedsiębiorstwa;
- przysługujących przedsiębiorcy w zakresie wynagrodzenia za czynności wykonane w ramach umowy zlecenia;
- z umowy o dzieło.
Terminy przedawnienia roszczeń majątkowych są niezmienne – nie mogą być ani skracane, ani przedłużane przez czynności prawne.
Kiedy upływają terminy przedawnienia roszczeń majątkowych?
Zasadą jest, iż terminy przedawnienia wynoszące co najmniej 2 lata upływają z końcem roku kalendarzowego, w którym miałoby miejsce przedawnienie.
Powyższej reguły nie stosuje się jednak do roszczeń, których termin przedawnienia jest krótszy niż 2 lata. W takim przypadku termin przedawnienia kończy się z upływem miesiąca lub dnia, które odpowiadają dacie rozpoczęcia biegu terminu.
Jak „wydłużyć” termin przedawnienia roszczenia majątkowego?
Choć wydłużenie terminu przedawnienia nie jest możliwe, to istnieją instrumenty, które pozwalają zyskać więcej czasu w przygotowanie do potencjalnego procesu sądowego. Obowiązujące przepisy umożliwiają zawieszenie i przerwanie biegu terminu przedawnienia[1].
Zawieszenie terminu przedawnienia roszczeń majątkowych można zastosować m.in. wobec roszczeń objętych:
- umową o mediację – bieg terminu zostanie zawieszony na czas trwania mediacji;
- wnioskiem o zawezwanie do próby ugodowej – bieg terminu zostanie zawieszony na czas trwania postępowania pojednawczego przed sądem.
Natomiast przerwanie biegu terminu przedawnienia roszczenia majątkowego to sytuacja, w której jego bieg zaczyna się od nowa. Aby doprowadzić do takiej okoliczności konieczne jest wniesienie pozwu przeciwko dłużnikowi. Przerwanie biegu terminu przedawnienia następuje również w przypadku uznania roszczenia przez dłużnika.
***
Koniec roku to dobry czas na przegląd roszczeń przysługujących wierzycielom i ostatni moment na podjęcie działań, które umożliwiają wstrzymanie lub przerwanie biegu terminu przedawnienia. jeżeli potrzebują Państwo pomocy w tym zakresie, to zachęcamy do kontaktu.
[1] Art 121 k.c. (zawieszenie), art. 123 k.c. (przerwanie).
