Kiedy minimalne wynagrodzenie wzrasta dwa razy w ciąg roku
Zgodnie z art. 10 § 2 KP państwo określa minimalną wysokość wynagrodzenia za pracę. Zasady ustalania wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę określa ustawa z 10.10.2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 2207; dalej: MinWynagrU). Wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę jest corocznie przedmiotem negocjacji w ramach Rady Dialogu Społecznego. W przypadku kiedy prognozowany na rok następny wskaźnik cen, czyli średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem, przyjęty do opracowania projektu ustawy budżetowej wynosi:
- co najmniej 105% – ustala się dwa terminy zmiany wysokości minimalnego wynagrodzenia oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej: od 1 stycznia i od dnia 1 lipca;
- mniej niż 105% – ustala się jeden termin zmiany wysokości minimalnego wynagrodzenia oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej: od 1 stycznia.
Wysokość minimalnego wynagrodzenia jest ustalana w taki sposób, aby przeciętna wysokość minimalnego wynagrodzenia w danym roku wzrastała w stopniu nie niższym niż prognozowany na dany rok wskaźnik cen. W związku z tym w 2024 r. wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę wzrośnie aż dwa razy. Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z 14.9.2023 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2024 r. (Dz.U. z 2023 r. poz. 1893):
- od 1.1.2024 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wyniesie 4242 zł.
- od 1.7.2024 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wyniesie 4300 zł.
Zmiana wysokości wynagrodzenia a zmiana umowy o pracę
W umowie o pracę zgodnie z art. 29 KP określa się strony umowy, adres siedziby pracodawcy, rodzaj umowy, datę jej zawarcia oraz warunki pracy i płacy, w szczególności m.in.: wynagrodzenie za pracę odpowiadające rodzajowi pracy, ze wskazaniem składników wynagrodzenia. W umowach w odniesieniu do wysokości wynagrodzenia, o ile pracownik ma otrzymywać minimalne wynagrodzenie pojawiają się dwa rodzaje zapisów. Pierwszy, kiedy podawana jest konkretna kwota minimalnego wynagrodzenia. Drugi, kiedy zamieszczany jest zapis, iż pracownikowi przysługuje wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę. W zależności od sposobu zapisu kwestii wysokości minimalnego wynagrodzenia w umowie o pracę może nastąpić konieczność zmiany umowy choćby dwa razy w ciągu roku. W przypadku, kiedy w umowie o pracę wpisywana jest konkretna kwota, należy taką umowę aneksować dwa razy w 2024 r. przy zmianie wynagrodzenia w styczniu oraz w lipcu 2024 r. W przypadku, kiedy w umowie zawarto ogólny zapis, iż pracownik otrzymuje wynagrodzenie w wysokości aktualnie obowiązującego minimalnego wynagrodzenia za pracę, nie ma konieczności zmiany treści umowy.
Wyższe minimalne wynagrodzenie – wyższe składniki
Kwota wysokości minimalnego wynagrodzenia jest ważna z dwóch powodów. Po pierwsze, wynagrodzenie pracownika zatrudnionego w pełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy nie może być niższa od wysokości minimalnego wynagrodzenia. o ile w danym miesiącu, z uwagi na terminy wypłat niektórych składników wynagrodzenia lub rozkład czasu pracy, wynagrodzenie pracownika jest niższe od wysokości minimalnego wynagrodzenia, następuje uzupełnienie wynagrodzenia do tej wysokości w postaci wyrównania. Po drugie, wiele świadczeń otrzymywanych przez pracowników jest obliczanych na podstawie wysokości minimalnego wynagrodzenia w danym roku. Zgodnie z przepisami KP dzięki podwyższeniu minimalnego wynagrodzenia zwiększy się m.in.:
- odszkodowanie za naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu (art. 183d KP);
- wynagrodzenie za czas gotowości do pracy i przestój (art. 81 § 1 i 2 KP);
- wolna od potrąceń kwota wynagrodzenia za pracę (art. 871 § 1 KP);
- odszkodowanie dla pracownika, który doznał mobbingu lub wskutek mobbingu rozwiązał umowę o pracę (art. 943 § 4 KP);
- dodatek za pracę w porze nocnej (art. 1518 § 1 KP).