Nie będzie podwyżek akcyzy na alkohol, opłaty cukrowej i podatku od wygranych

9 godzin temu

Ustawa z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 126; dalej: AkcyzU) przewiduje rokroczną podwyżkę stawek opodatkowania na wyroby alkoholowe. Tyle dobrego, iż znamy poziom tych stawek z pewnym wyprzedzeniem. Ministerstwo Finansów postanowiło nie tak znowu dawno zaingerować w mapę drogową i podnieść stawki akcyzy na alkohol etylowy, piwo, wino, napoje fermentowane i wyroby pośrednie. Podwyżka miała wynieść w 2026 r. 15%, a w 2027 r. wzrost o kolejne 10%. Przenosząc powyższe na konkrety, podwyżki miały wynieść:

  • dla alkoholu etylowego odpowiednio w 2026 r. podwyżka z 8391,00 zł/hektolitr 100% vol. do kwoty 9190,00 zł/hektolitr 100% vol., a w 2027 r. podwyżka z 9190,00 zł/hektolitr 100% vol. do kwoty 10109,00 zł/hektolitr 100% vol;
  • dla piwa odpowiednio w 2026 r. podwyżka z 11,47 zł/ hektolitr st. Plato do kwoty 12,56 zł/ hektolitr st. Plato, a w 2027 r. podwyżka z 12,56 zł/hektolitr st. Plato do kwoty 13,82 zł/ hektolitr st. Plato;
  • dla wina i napojów fermentowanych odpowiednio w 2026 r. podwyżka z 233,00 zł/hektolitr do kwoty 255,30 zł/hektolitr a w 2027 r. podwyżka z 255,30 zł/hektolitr do kwoty 280,83 zł/hektolitr;
  • dla cydru i perry o mocy do 5% objętości alkoholu podwyżka w 2026 r. z 97,00 zł/hektolitr do kwoty 111,55 zł/hektolitr a w w027 r. podwyżka z 111,55 zł/hektolitr do kwoty 122,71 zł/hektolitr;
  • dla wyrobów pośrednich podwyżka w 2026 r. z 467,00 zł/hektolitr do kwoty 511,75 zł/hektolitr, zaś w 2027 r. podwyżka z 511,75 zł/hektolitr do kwoty 562,93 zł/hektolitr.

Ale takich podwyżek nie będzie. Prezydent RP zawetował bowiem stosowną ustawę i kilka wskazuje, iż weto prezydencie zostanie odrzucone przez Parlament. Nie zmienia to faktu, iż podwyżki akcyzy na alkohol względem bieżącego generalnie pojawią się, ale w wysokości pierwotnie planowanej (jeszcze przez poprzedni gabinet).

Opłata od napojów nie wzrośnie

Przenieśmy się na grunt ustawy z 11.9.2015 r. o zdrowiu publicznym (Dz.U. z 2024 r. poz. 1760, dalej: ZdrPublU). W art. 12f ust. 1 ZdrPublU zaproponowano podwyższenie wysokości opłaty stałej i zmiennej za zawartość cukrów lub słodzików w napoju odpowiednio z 0,50 zł do 0,70 zł – za zawartość cukrów w ilości równej lub mniejszej niż 5g w 100 ml napoju, lub za zawartość w jakiejkolwiek ilości co najmniej jednej z substancji słodzących oraz z 0,05 zł do 0,10 zł – za każdy gram cukrów powyżej 5g w 100 ml napoju. Ponadto, planowano także podniesienie wysokości opłaty stałej za zawartość kofeiny lub tauryny, które występują m.in. w napojach energetycznych, z 0,10 zł aż do 1,00 zł (wzrost o 1000% to jest swego rodzaju rekord).

Ale i tej podwyżki nie doświadczymy, gdyż Prezydent RP dokonał stosownego weto.

Podatek od wygranych jednak nie w górę

Triadę odrzuconych planów podwyżek podatków dopełnia PIT od wygranych w konkursach. Zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy z 26.7.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2025 r. poz. 163; dalej: PDOFizU), od dochodów (przychodów) z tytułu wygranych w konkursach, grach i zakładach wzajemnych lub nagród związanych ze sprzedażą premiową, uzyskanych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 10% wygranej lub nagrody, który pobiera organizator konkursu działając jako płatnik pobiera i odprowadza do adekwatnego urzędu skarbowego.

Zgodnie zaś z art. 21 ust. 1 pkt 6a PDOFizU, zwolnione z podatku są wygrane w grach liczbowych, loteriach pieniężnych, grze telebingo, zakładach wzajemnych, loteriach promocyjnych, loteriach audiotekstowych i loteriach fantowych, o ile jednorazowa wartość tych wygranych nie przekracza 2280 zł oraz w grach na automatach, grach w karty, grach w kości, grach cylindrycznych, grach bingo pieniężne i grach bingo fantowe – urządzanych i prowadzonych przez uprawniony podmiot na podstawie przepisów o grach hazardowych obowiązujących w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Zgodnie zaś z art. 21 ust. 1 pkt 68 PDOFizU, zwolnione z PIT są wygrane, w przypadku gdy jednorazowa wartość wygranych w konkursach i grach organizowanych i emitowanych (ogłaszanych) przez środki masowego przekazu (prasa, radio i telewizja) oraz konkursach z dziedziny nauki, kultury, sztuki, dziennikarstwa i sportu, a także nagród związanych ze sprzedażą premiową towarów lub usług – nie przekracza kwoty 2000 zł (chyba, iż związane byłyby z prowadzoną działalnością gospodarczą).

Ministerstwo Finansów planowało zwiększenie stawki zryczałtowanego podatku z 10% do 15% argumentując, iż stawka w tej chwili stosowana jest relatywnie niska na tle obciążeń dochodów z innych tytułów. Choć tego rodzaju opodatkowanie jest faktycznie dość preferencyjne (gdy porównamy je chociażby z opodatkowaniem dochodu ze stosunku pracy czy z działalności wykonywanej osobiście, ale także w niektórych przypadkach z podatkiem zryczałtowanym, a on jest tu bardziej adekwatnym punktem odniesienia), Prezydent RP także i w tym przypadku zawetował stosowny projekt.

Ministerstwo Finansów twierdzi, iż siła nabywcza konsumentów rośnie, a za miesięczną wypłatę można kupić coraz większą ilość napojów alkoholowych. Dotychczas obowiązujące stawki akcyzy były skalkulowane w oparciu o całkowicie inne parametry makroekonomiczne, które nie uwzględniały wzrostu inflacji. Co więcej, Ministerstwo Finansów przekonywało nas także, iż to wybuch wojny na Ukrainie sprawił, iż napoje alkoholowe stały się relatywnie tańsze niż prognozowane założenia w stosunku do zarobków konsumentów. Nie ma w tym zakresie jednak dostępnych żadnych poszerzonych badań ani raportów.

Prezydent RP nie uległ presji podwyższania podatków (i opłat), które relatywnie łatwo jest podnieść z uwagi na negatywny wpływ społeczny opodatkowanych przedmiotów. Tak akcyza na alkohol jak i opłata cukrowa mają przecież w założeniu zniechęcać obywateli do korzystania z niezdrowych używek. W tym wypadku podwójnie ucierpieć mieli zwłaszcza zwolennicy drinków.

Z kronikarskiego obowiązku przypomnimy jeszcze tylko, iż w 2025 r. opodatkowane akcyzą stały się m.in. saszetki nikotynowe. Ustawy ustanawiającej opodatkowanie takich wyrobów (do tej pory nie akcyzowych) Prezydent RP nie zawetował.

Idź do oryginalnego materiału