- Nowe świadczenia mają być wprowadzane etapami począwszy od 2026 r.
- Planowany termin przyjęcia projektu przez rząd to II. kwartał 2025 r.
Osoby uprawnione do skorzystania z bonu senioralnego
Zgodnie z projektem, z bonu senioralnego może korzystać osoba, która:
- ukończyła 75 rok życia;
- ma niezaspokojone potrzeby w zakresie podstawowych czynności życia codziennego;
- posiada zstępnych;
- ma przyznaną emeryturę lub rentę, której średnia miesięczna wysokość, z uwzględnieniem wartości dodatku pielęgnacyjnego, nie przekracza kwoty 5000 zł brutto.
Bon senioralny przysługuje osobie spełniającej ww. warunki, o ile zamieszkuje ona terytorium Polski przez okres, w którym korzysta z bonu senioralnego.
Co istotne, bon senioralny nie przysługuje ww. osobie korzystającej:
- ze świadczenia uzupełniającego lub
- ze świadczenia wspierającego lub
- z usługi opiekuńczej w miejscu zamieszkania, w ośrodkach wsparcia i w rodzinnych domach pomocy lub
- z usługi sąsiedzkiej lub
- ze specjalistycznej usługi opiekuńczej w miejscu zamieszkania oraz w ośrodkach wsparcia lub
- z domu pomocy społecznej lub
- z całodobowej opieki stacjonarnej świadczonej w zakładach opiekuńczo-leczniczych, lub pielęgnacyjno-opiekuńczych lub
- z innej instytucji zapewniającej opiekę całodzienną lub całodobową.
Osoba uprawniona do złożenia wniosku o przyznanie bonu senioralnego
Osobą uprawnioną do złożenia wniosku o przyznanie bonu senioralnego na rzecz ww. osoby jest zstępny, na którym zgodnie z przepisami KRO ciąży obowiązek alimentacyjny oraz który:
- pozostaje w zatrudnieniu, o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt 43 ustawy z 20.4.2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 475) lub
- prowadzi działalność gospodarczą, o której mowa w art. 3 ustawy z 6.3.2018 r. Prawo przedsiębiorców (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 236), lub
- świadczy usługi na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia, lub innej umowy o świadczenie usług, do których zgodnie z przepisami KC stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, lub
- osiąga przychód z działalności rolniczej, z działów specjalnych produkcji rolnej lub jest pomocnikiem rolnika, w rozumieniu ustawy z 20.12.1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 90).
Co istotne, wniosku o przyznanie bonu senioralnego nie może złożyć osoba pobierająca zasiłek dla opiekuna, o którym mowa w art. 2 ustawy z 4.4.2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 246) lub pobierająca świadczenie pielęgnacyjne na osobę uprawnioną.
Wartość bonu senioralnego
Zgodnie z projektem, maksymalna wartość bonu senioralnego wynosi 2150 zł miesięcznie. Wartość bonu senioralnego nie podlega wymianie na gotówkę, inne prawne środki płatnicze oraz inne środki wymiany. Co ważne, wartość bonu senioralnego, która nie została wykorzystana w danym miesiącu, nie przechodzi na kolejne miesiące.
Usługi wsparcia w ramach bonu senioralnego
Jak wynika z projektu, usługi wsparcia w ramach bonu senioralnego obejmują:
- zaspokojenie podstawowych codziennych potrzeb życiowych lub
- pomoc w uzyskaniu dostępu do świadczeń zdrowotnych, lub
- podstawową opiekę higieniczno-pielęgnacyjną, lub
- zapewnienie kontaktów z otoczeniem.
Wniosek o przyznanie bonu senioralnego
Zgodnie z projektem, przyznanie bonu senioralnego oraz określenie jego wartości następuje na wniosek zstępnego osoby uprawnionej, składany do gminy adekwatnej ze względu na miejsce zamieszkania osoby uprawnionej.
Wniosek o przyznanie bonu senioralnego zawiera:
- dane zstępnego osoby uprawnionej, m.in. imię i nazwisko, datę urodzenia, numer PESEL, adres miejsca zamieszkania, adres poczty elektronicznej, numer telefonu;
- dane osoby uprawnionej, m.in. imię i nazwisko, datę urodzenia, numer PESEL, adres miejsca zamieszkania, adres poczty elektronicznej, numer telefonu;
- dane dotyczące sytuacji rodzinnej osoby uprawnionej;
- informację o złożeniu wniosku o przyznanie bonu senioralnego na rzecz innej osoby wraz z podaniem jej danych oraz ze wskazaniem wartości przyznanego bonu senioralnego lub
- informację o przyznaniu bonu senioralnego na rzecz innej osoby, która zamieszkuje z osobą, na rzecz której składany jest wniosek o przyznanie bonu senioralnego wraz z podaniem jej danych oraz ze wskazaniem wartości przyznanego bonu senioralnego;
- podpis zstępnego osoby uprawnionej, który składa wniosek o przyznanie bonu senioralnego;
- oświadczenie zstępnego osoby uprawnionej o następującej treści: ,,Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia”.
Do wniosku o przyznanie bonu senioralnego należy dołączyć dokumenty określone w projekcie.
Co istotne, o ile wniosek o przyznanie bonu senioralnego został złożony przez więcej niż jednego zstępnego osoby uprawnionej na rzecz tej samej osoby uprawnionej, rozpatrywany jest wniosek złożony jako pierwszy. Kolejne złożone wnioski pozostawia się bez rozpoznania.
Zgodnie z projektem, wniosek o przyznanie bonu senioralnego składa się w postaci papierowej albo elektronicznej dzięki środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu art. 2 pkt 5 ustawy z 18.7.2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1513).
Weryfikacja wniosku o przyznanie bonu senioralnego
Jak wynika z treści projektu, wójt, burmistrz lub prezydent miasta dokonując weryfikacji wniosku o przyznanie bonu senioralnego lub wniosku o czasowe zwiększenie wartości bonu senioralnego bierze pod uwagę w szczególności:
- informacje uzyskane w związku z postępowaniem;
- dane zgromadzone w rejestrze PESEL oraz rejestrze mieszkańców, o których mowa w przepisach ustawy z 24.9.2010 r. o ewidencji ludności (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 736).
Weryfikacja złożonego wniosku o przyznanie bonu senioralnego jest przeprowadzana indywidualnie dla każdej osoby uprawnionej, pod adresem miejsca zamieszkania tej osoby.
Zgodnie z projektem, weryfikacja obejmuje ocenę poziomu niezaspokojonych potrzeb w zakresie podstawowych czynności życia codziennego osoby uprawnionej. Przeprowadza ją pracownik gminy.
Decyzja o przyznaniu bonu senioralnego
Jak wynika z projektu, przyznanie przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta bonu senioralnego następuje na podstawie decyzji. Decyzja o przyznaniu bonu senioralnego nie wymaga uzasadnienia. Zstępny osoby uprawnionej może jednak złożyć pisemny wniosek o uzasadnienie decyzji o przyznaniu bonu senioralnego w terminie 14 dni od dnia jej doręczenia. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta wydaje uzasadnienie w terminie 30 dni od dnia złożenia ww. wniosku.
Co istotne, decyzja o przyznaniu bonu senioralnego jest wydawana na okres 12 miesięcy.
Etap legislacyjny
Projekt ustawy jest na etapie opiniowania. Planowany termin przyjęcia go przez rząd to II kwartał 2025 r.