1 tydzień temu
Zgodnie z art. 117ba § 1 ustawy z 29.8.1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 111; dalej: OrdPU), podatnik VAT na rzecz którego dokonano dostawy towarów lub świadczenia usług, odpowiada solidarnie całym swoim majątkiem wraz z dostawcą towarów lub usługodawcą zarejestrowanym na potrzeby VAT za jego zaległości podatkowe w części podatku od towarów i usług proporcjonalnie przypadającej na tę dostawę towarów lub to świadczenie usług, o ile zapłata należności za dostawę towarów lub świadczenie usług, potwierdzone fakturą, została dokonana przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 361; dalej: VATU).
Co więcej, zgodnie z art. 15d ust. 1 ustawy z 15.2.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 278; dalej: PDOPrU), podatnicy nie zaliczają do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dla transakcji nie niższej niż 15 000 PLN została dokonana przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie „białej listy”, w przypadku dostawy towarów lub świadczenia usług, potwierdzonych fakturą, dokonanych przez dostawcę towarów lub usługodawcę zarejestrowanego na potrzeby podatku od towarów i usług jako podatnik VAT czynny.
Wyżej wymienione dolegliwości nie są stosowane, jeżeli podatnik uiszczający zapłatę na inny rachunek złożył przy pierwszej zapłacie należności przelewem na ten rachunek zawiadomienie o zapłacie należności na ten rachunek do naczelnika urzędu skarbowego adekwatnego dla podatnika, który dokonał zapłaty należności, w terminie 7 dni od dnia zlecenia przelewu (zawiadomienie ZAW-NR), zawierające wymagane w przepisach art. 117ba § 4 OrdPU dane. Zawiadomienie ZAW-NR bywa nazywane swoistym „donosem” i przeszło ewolucję legislacyjną, pierwotnie bowiem czasu w jego złożenie było zdecydowanie mniej (3 dni), a dodatkowo trzeba było dostarczyć je do organu podatkowego adekwatnego dla sprzedawcy (co bywało kłopotliwe, ale i bez sensu, skoro jeżeli organ podatkowy, do którego podanie wniesiono, jest niewłaściwy w sprawie, powinien niezwłocznie przekazać je organowi adekwatnemu, zawiadamiając o tym wnoszącego podanie). Ewolucji czeka nas ciąg dalszy – w propozycji nowelizacji OrdPU pojawiły się stosowne zapisy dotyczące właśnie zawiadomienia ZAW-NR.
ZAW-NR po nowemu
Legislator proponuje doprecyzowanie sposobu składania zawiadomień ZAW-NR drogą elektroniczną, tj. wyłącznie za pośrednictwem konta w e-Urzędzie Skarbowym. Zgodnie z zamysłem, nie dojdzie w istocie do zmiany sposobu składania tego zawiadomienia (już dziś można to robić elektronicznie), a jedynie wskazany zostanie kanał komunikacji elektronicznej za pośrednictwem, którego dokonuje się składania zawiadomień ZAW-NR dzięki środków komunikacji elektronicznej.
Ale to nie wszystko. Zmiany mają także umożliwić zastosowanie pełnomocnictwa do podpisywania deklaracji, udzielonego na podstawie art. 80a § 1 OrdPU, odpowiednio do formularzy ZAW-NR (zarówno tych składanych drogą elektroniczną, jak i tych składanych w sposób tradycyjny). Tym samym, do złożenia ZAW-NR wystarczy np. pełnomocnictwo złożone na formularzu UPL-1. Podpisywanie zawiadomień ZAW-NR przez pełnomocnika nie będzie wiązało się z koniecznością każdorazowego składania pełnomocnictwa szczególnego PPS-1.
Komentarz
Ustawodawca twierdzi, iż obydwie zmiany są korzystne dla podatników, gdyż ułatwią korzystanie z przysługujących uprawnień. Dochodzi też do kolejnego podkreślenia roli instytucji e-urzędu skarbowego. Przypomnijmy, iż zgodnie z art. 35b ustawy z 16.11.2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz.U. z 2023 r. poz. 615; dalej: KASU), przez e-Urząd Skarbowy rozumie się system teleinformatyczny KAS służący w szczególności do załatwiania spraw przez organy KAS, ale i składania i doręczania pism w sprawach dotyczących wydawania przez organy KAS wiążących informacji stawkowych, interpretacji ogólnych, interpretacji indywidualnych i opinii w sprawie opodatkowania wyrównawczego oraz innych pism pomiędzy organami KAS a osobami fizycznymi i jednostkami organizacyjnymi.
