Każdy rodzic doskonale zdaje sobie sprawę, iż organizacja opieki nad dzieckiem bywa naprawdę problematyczna. Szczególnie jeżeli wydarzy się coś nagłego i maluch nie może pójść do żłobka czy przedszkola, a dziadkowie nie mogą pomóc. Nie zawsze też można sobie pozwolić na kolejny urlop czy zwolnienie, dlatego czasami jedynym rozwiązaniem jest pozostawienie dziecka samego w domu. Co na ten temat mówi polskie prawo? Sprawdź, od kiedy dziecko może zostać samo w domu.
Od ilu lat dziecko może zostać samo w domu?
Z pewnością wszystkim rodzicom zdarzyła się chociaż raz tak nagła i wyjątkowa sytuacja, iż nie mógł zorganizować żadnej opieki nad dzieckie. Niestety nie zawsze można się zwrócić o pomoc do dziadków czy innej rodziny, a obowiązki zawodowe nie pozwalają na ciągłe korzystanie z urlopu czy zwolnienia. Często nie ma więc innego wyjścia i dzieci muszą pozostać same w domu. Tutaj jednak pojawiają się wątpliwości, a rodzice zastanawiają się, od kiedy dziecko może zostać samo w domu.
Niestety polskie prawo ma w tym zakresie sporo zasadniczych braków. Przepisy nie precyzują bowiem dokładnie, w jakim wieku dziecko może zostać samo w domu. W kodeksach znajdziemy co prawda kilka artykułów, które mogą nieco rozjaśnić tę kwestię, wymagają jednak interpretacji i nie są jednoznaczne. Jednym z nich jest artykuł 106. Kodeksu wykroczeń, z którego wynika, iż pozostawienie bez nadzoru osoby dorosłej dziecko poniżej 7. roku życia w niektórych okolicznościach może grozić konsekwencjami.
Kto, mając obowiązek opieki lub nadzoru nad małoletnim do lat 7 albo nad inną osobą niezdolną rozpoznać, lub obronić się przed niebezpieczeństwem, dopuszcza do jej przebywania w okolicznościach niebezpiecznych dla zdrowia człowieka, podlega karze grzywny albo karze nagany.
Niestety treść powyższego przepisu nie jest zbyt precyzyjna, “okoliczności niebezpieczne dla zdrowia” można bowiem interpretować naprawdę dowolnie. Chociaż artykuł nie mówi wprost, iż dziecko nie może zostać samo w domu, gdy nie ma ukończonych 7 lat, to jednak wydaje się, iż można tak założyć. O nieszczęście czy tragedię w przypadku takiego malucha nie trudno przecież choćby w zaciszu własnego pokoju i mieszkania – wyjście na balkon, wspięcie się na parapet czy wysoką półkę itp.
Nieco inne światło rzuca na tę kwestię jeden z przepisów z ustawy o świadczeniach ZUS, zgodnie z którym rodzic ma prawo do uzyskania zasiłku opiekuńczego na dziecko do 8. roku życia, jeżeli nie może ono przebywać w placówce opiekuńczej z powodu jej zamknięcia. Mogłoby to sugerować, iż dzieci do tego wieku nie mogą zostawać same w domu.
Zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem w wieku do ukończenia 8 lat w przypadku nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których dziecko uczęszcza.
Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwaOd kiedy dziecko może zostać samo w domu?
Nieco inną wskazówkę dostarcza w tej sprawie Kodeks cywilny. Według jego zapisów wraz z ukończeniem 13. roku życia dziecko zyskuje ograniczoną zdolność do czynności prawnych, tzn., iż jest już na tyle świadomy, aby podejmować pewne decyzje (oczywiście w ograniczonym zakresie) oraz ponosić za nie odpowiedzialność, a także odpowiadać za ewentualne wyrządzone szkody. Przepisy te mogłyby wskazywać, iż dopiero dziecko w wieku 13 lat może zupełnie swobodnie pozostawać samo w domu.
W praktyce równie ważne co prawo jest również charakter dziecka i stopień jego dojrzałości. Zdarza się bowiem, iż 9-letni maluch wykazuje się większym rozsądkiem i samodzielnością niż 12-latek. Niemniej jednak zdaniem niektórych psychologów pozostawianie dzieci poniżej 10 lat samych może negatywnie odbijać się na ich psychice i lepiej nie tego nie robić, chyba iż rzeczywiście jest to sprawa nagła i nie ma innego wyjścia. Należy jednak dziecko przygotować do tego odpowiednio, porozmawiać z nim i wytłumaczyć mu okoliczności. Warto upewnić się, iż będzie umiało się zachować w trudnej czy niebezpiecznej sytuacji, np. jeżeli konieczny będzie telefon na numer alarmowy czy przykładowo skaleczy się w rękę.
Rodzice pytają, od jakiego wieku dziecko może zostać samo w domu
Polskie prawo nie reguluje tej kwestii, na pewno nie powinno się zostawiać samego w domu dziecka poniżej 7 lat.
Nie ma precyzyjnych przepisów w tej kwestii. Wiadomo tylko, iż pozostawienie dziecka bez opieki, jeżeli ma ono poniżej 7 lal, może zostać zakwalifikowane jako wykroczenie.
Zgodnie z Kodeksem wykroczeń 13-latek zyskuje ograniczoną zdolność do czynności prawnych, co prawdopodobnie oznacza, iż może już swobodnie zostawać sam w domu.
Od momentu ukończenia 13. roku życia dziecko zyskuje ograniczoną zdolność do czynności prawnych, więc zgodnie z prawem jest już uznawane za wystarczająco dojrzałe do podejmowania pewnych decyzji i ponoszenia za nie odpowiedzialności. Można więc założyć, iż odpowiedź na pytanie brzmi “tak”. Warto jednak wziąć przede wszystkim pod uwagę rzeczywistą dojrzałość dziecka i upewnić się, iż dziecko jest na to gotowe – wiadomo, iż przepisy sobie, a życie sobie.