Operatorzy dronów z nowym obowiązkiem wykupienia polisy OC

Pod koniec 2024 r. uchwalona została przez Sejm nowelizacja ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. Prawo lotnicze. Zmiany zostały wprowadzone ustawą z dnia 24 stycznia 2025 r. o zmianie ustawy – Prawo lotnicze oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2025, poz. 179). W szczególności dodano art. 209 ust. 1a Prawa lotniczego, który stanowi, że:

Użytkownicy będący operatorami systemów bezzałogowych statków powietrznych użytkujący bezzałogowe statki powietrzne o masie startowej od 0,25 kg do 20 kg są obowiązani do zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody powstałe w związku z wykonywanymi operacjami.

Definicja operatora

Na gruncie prawa lotniczego operatorem jest użytkownik systemu bezzałogowego statku powietrznego (BSP), czyli osoba fizyczna lub prawna, która odpowiada za eksploatację drona i decyduje o jego użyciu – niekoniecznie sam pilotujący. W praktyce oznacza to, że:

• w przypadku prywatnych lotów operatorem jest właściciel/użytkownik drona,
• w przypadku firm – operatorem może być spółka, która eksploatuje flotę dronów, niezależnie od tego, ilu pilotów faktycznie steruje urządzeniami.

Co istotne – polisa OC zawierana jest na operatora, a nie na pojedynczy dron. Oznacza to, iż jedno ubezpieczenie obejmie całą flotę BSP danego operatora w przedziale masy 0,25–20 kg.

Nowe kategorie lotów BSP

Nowelizacja Prawa lotniczego uzupełnia implementację unijnych regulacji (Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2019/947 z dnia 24 maja 2019 r.
w sprawie przepisów i procedur dotyczących eksploatacji bezzałogowych statków powietrznych), które dzielą operacje BSP na trzy kategorie:

1. Kategoria otwarta:
   • dla lotów o najniższym ryzyku,
   • obejmuje lekkie drony (np. <25 kg) używane w celach rekreacyjnych
     i prostych usługowych,
   • nie wymaga zezwolenia, ale trzeba przestrzegać ograniczeń (np. wysokość do 120 m, zachowanie odległości od osób i zabudowań).
2. Kategoria szczególna:
   • dla operacji o średnim ryzyku, np. loty w pobliżu ludzi, w strefach kontrolowanych lub z użyciem większych dronów,
   • wymaga pozwolenia od Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego (Prezes ULC) na podstawie analizy ryzyka.
3. Kategoria certyfikowana:
   • dla lotów o najwyższym ryzyku, np. z udziałem dużych dronów lub
     w operacjach przypominających przewozy załogowe,
   • wymaga certyfikacji drona, operatora i pilota, a procedury przypominają regulacje dla lotnictwa załogowego.

Dotąd obowiązek OC dotyczył głównie kategorii certyfikowanej i ciężkich BSP. Teraz zostanie rozszerzony także na operacje otwarte i szczególne – a więc na zdecydowaną większość wykonywanych w Polsce lotów.

Przed czym chroni polisa OC operatora drona?

Polisa OC zapewnia ochronę finansową w przypadku szkód wyrządzonych osobom trzecim w związku z eksploatacją drona. W praktyce oznacza to, iż ubezpieczenie pokrywa m.in.:

• szkody na mieniu – np. uszkodzenie dachu, samochodu, okien budynku;
• szkody osobowe – obrażenia ciała osób trzecich, w tym koszty leczenia, rehabilitacji, renty lub odszkodowania.

Szczegółowe warunki (m.in. minimalne sumy gwarancyjne) zostaną określone
w rozporządzeniu Ministra Finansów w porozumieniu z Ministrem adekwatnym do spraw transportu.

Konsekwencje braku polisy OC

Nieposiadanie obowiązkowej polisy OC może mieć poważne skutki prawne i finansowe:

• Kary administracyjne – zgodnie z ustawą, Prezes ULC będzie mógł nałożyć na operatora karę pieniężną w wysokości do 4 000 zł za brak spełnienia obowiązku.
• Zakaz wykonywania lotów – operator bez polisy może otrzymać decyzję zakazującą dalszych lotów do czasu zawarcia ubezpieczenia.
• Odpowiedzialność cywilna z majątku własnego – w przypadku spowodowania szkody operator będzie musiał pokryć pełne odszkodowanie z własnej kieszeni. Dotyczy to zarówno szkód materialnych, jak i odszkodowań za szkody osobowe, które mogą wynieść setki tysięcy złotych.
• Ryzyko procesów sądowych – poszkodowani będą mogli dochodzić roszczeń na drodze sądowej, a operator będzie zobowiązany do dodatkowego pokrycia kosztów procesu czy też odsetek.

O co warto zadbać przed 13 listopada 2025 r.?

• Sprawdź masę startową swojego drona (≥0,25 kg → obowiązek wykupu polisy OC).
• Ustal, kto jest formalnym operatorem (osoba fizyczna, spółka).
• Porównaj oferty polis OC – zwróć uwagę na sumę gwarancyjną i zakres ochrony.
• Zawrzyj umowę ubezpieczenia z datą obowiązywania od 13 listopada 2025 r.
• Zachowaj potwierdzenie zawarcia polisy na wypadek kontroli.

Podsumowanie

Od 13 listopada 2025 r. każdy operator drona o masie 0,25–20 kg będzie zobowiązany do posiadania polisy OC, obejmującej wszystkie drony danego operatora. Polisa chroni przed szkodami na mieniu i osobowych wyrządzonych osobom trzecim. Brak ubezpieczenia wiąże się z karami finansowymi, zakazem lotów i koniecznością pokrycia szkód
z własnych środków, dlatego jej posiadanie to nie tylko obowiązek prawny, ale też realne zabezpieczenie finansowe i prawne.

Artykuł autorstwa: r. pr. Jakub Kędzierski

W razie pytań, a także pomysłów tematów na kolejne wydania Newsletter’a zapraszamy do kontaktu:

[email protected]