Projekt Rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie znakowania poszczególnych rodzajów środków spożywczych

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 grudnia 2014 r. w sprawie znakowania poszczególnych rodzajów środków spożywczych określa zasady oznakowania określonych środków spożywczych mając na uwadze art. 15 pkt 1 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych.

Proponowane zmiany dotyczą oznakowania środków spożywczych, które zawierają nową żywność z owadów w rozumieniu art. 3 ust. 2 lit. a rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2283 z dnia 25 listopada 2025 r. w sprawie nowej żywności, celem zapewnienia jednolitej, graficznej informacji krajowym konsumentom na temat obecności w środkach spożywczych nowej żywności z owadów.

Projekt Rozporządzenia zakłada obowiązek umieszczania znaku graficznego – zawierającego symboliczny rysunek przykładowego owada wraz z informacją słowną „Zawiera owady jadalne” na opakowaniach środków spożywczych zawierających nową żywność z owadów. Powyższa informacja powinna zostać umieszczona:

• zgodnie ze wzorem określonym w załączniku do projektowanego rozporządzenia, zgodność ma polegać na odwzorowaniu znaku w sposób wyraźny, identyczny i proporcjonalny ze wskazanym wzorem
• w pobliżu wykazu składników,
• na białym polu,
• w sposób czytelny
• przy zachowaniu zasad przedstawiania obowiązkowych danych szczegółowych wynikających z przepisów art. 13 rozporządzenia nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności.

Rysunek 1. Wzór znaku graficznego określony w załączniku do projektowanego rozporządzenia

Proponowane w tym projekcie zmiany stanowią rozszerzenie wymagań w zakresie żywności zawierającej nową żywność z owadów w recepturze, która podobnie jak każda żywność podlega wymaganiom ogólnego prawa żywnościowego, w tym przepisom ww. rozporządzenia (UE) nr 1169/ 2011 w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności. Ponadto nowelizacja ta umożliwi konsumentom szybką identyfikację środków spożywczych zawierających nową żywność z owadów przed podjęciem decyzji o zakupie.

Przy czym, należy podkreślić iż, przepisów tych nie stosuje się do środków spożywczych wytworzonych lub wprowadzonych do obrotu:

• w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub
• Republice Turcji lub
• wytworzonych w państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) będącym stroną umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, zgodnie z prawem tych państw.

Natomiast wszystkie środki spożywcze oznakowane niezgodnie z rozporządzeniem będą mogły być wprowadzane do obrotu przez 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszego rozporządzenia oraz pozostawać w obrocie do wyczerpania ich zapasów.

Należy mieć również na uwadze, iż na mocy rozporządzenia (UE) nr 2015/2283 w sprawie nowej żywności, nowa żywność może być wprowadzana do obrotu na terytorium Unii Europejskiej, pod warunkiem, iż wydano na nią zezwolenie i została ona wpisana do unijnego wykazu. w tej chwili na rynku unijnym dopuszczone są:

• suszone, całe oraz sproszkowane Tenebrio molitor (larwy mącznika młynarka) – na mocy Rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2021/882 z dnia 1 czerwca 2021 r.
• mrożone, suszone i sproszkowane postaci Locusta migratoria (wędrownej szarańczy) na mocy Rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2021/1975 z dnia 12 listopada 2021 r.
• mrożone, suszone i sproszkowane postaci Tenebrio molitor (larwy mącznika młynarka) – na mocy Rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2022/169 z dnia 8 lutego 2022 r.
• mrożone, suszone i sproszkowane postaci Acheta domesticus (świerszcza domowego) – na mocy Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2022/188 z dnia 10 lutego 2022 r. oraz częściowo odtłuszczone proszki z tego samego owada – Rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2023/5 z dnia 3 stycznia 2023 r.
• mrożone, pasty, suszone i sproszkowane postaci Alphitobius diaperinus (pleśniakowca lśniącego) – na mocy Rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2023/58 z dnia 5 stycznia 2023 r.

Projekt rozporządzenia zostanie skonsultowany z organizacjami społeczno-zawodowymi i instytucjami działającymi w obszarze regulowanym projektowanymi zmianami rozporządzenia, a przygotowana przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi nowelizacja wejdzie w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.

Stan prawny na dzień: 29.11.2023 r.

Omawiane rozporządzenie dostępne jest TUTAJ. Zachęcamy też do przeczytania naszego ostatniego artykułu poświęconego jadalnym owadom – LINK.

Autorzy:

Piotr Włodawiec, radca prawny

Weronika Szewc, inżynier technologii żywności