VAT przy Nocy Muzeów

Kwestia VAT przy Nocy Muzeów od lat budzi ogromne wątpliwości i emocje. Organy podatkowe w interpretacjach klasyfikują działania, które promują działalność odpłatną muzeów, jako działalność inną niż działalność gospodarcza. Takie podejście skutkuje często obowiązkiem stosowania prewspółczynnika w odliczeniu o VAT. O problemie tym wspominałem na moim blogu już kilkakrotnie m.in. we wpisie Noc Muzeów 2018 a VAT, czy Nocy Muzeów ciąg dalszy.

Czy po latach podejście organów podatkowych uległo zmianie? Niestety nie.

VAT przy Nocy Muzeów – stanowisko organów

Organy podatkowe przez cały czas prezentują stanowisko, iż działania nieodpłatne w ramach Nocy Muzeów oprócz funkcji promocyjnej stanowią wyraz realizacji działalności statutowej w zakresie upowszechniania kultury. Powoduje to, iż działania te mają charakter mieszany.

„w ocenie Organu, nie ma wątpliwości, iż w przypadku wskazanych przez Wnioskodawcę nieodpłatnych działań mających charakter wydarzeń kulturalnych, tj. Dnia Dziecka oraz (…), Europejskiej Nocy Muzeów, (…); spotkań autorskich w celu promocji książek, organizowanych sporadycznie innych wydarzeń na dziedzińcu, Zainteresowany przede wszystkim będzie realizował zadania statutowe polegające na upowszechnianiu kultury w szerokim tego pojęcia znaczeniu, do której muzea jako instytucje kultury zostały powołane (w związku, z którą nie działają one jako podatnicy podatku VAT), jak również działalności gospodarczej w rozumieniu podatku VAT (poprzez np. poszerzenie grona osób odwiedzających, które skorzystają ostatecznie z odpłatnych usług świadczonych przez muzea). W przypadku braku możliwości przyporządkowania wydatków poniesionych na organizację ww. nieodpłatnych działań, w całości do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług w ramach działalności gospodarczej, Muzeum – jak każdy inny podatnik tego podatku w takiej sytuacji – powinno stosować sposób określenia proporcji, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy.”

(interpretacja z 11 września 2019 r. nr 0112-KDIL4.4012.314.2019.2.HW).

Takie podejście utrzymuje się w bieżących interpretacjach organów. Co więcej, same instytucje kultury, składając wnioski o interpretacje, często wskazują, iż organizacja nieodpłatnej Nocy Muzeów stanowi wyraz działalności mieszanej instytucji.

Szansa na zmianę podejścia?

Pamiętaj jednak, iż sporo spraw dotyczących prewspółczynnika znajduje się w tej chwili w sądach administracyjnych. Są więc szanse, iż ewentualne pozytywne orzeczenia sądów wpłyną również na podejście organów do kwestii prewspółczynnika VAT przy Nocy Muzeów. W jednej z interpretacji wydanej po pozytywnym wyroku sądowym Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, że:

„całość prowadzonej przez Muzeum działalności (w tym organizacja Nocy Muzeów – przyp. aut.) jest działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Zatem wydatki na nabycie towarów i usług ponoszone przez Muzeum wykorzystywane są do celów tej działalności gospodarczej. Dlatego też dokonując odliczenia podatku naliczonego związanego z prowadzoną działalnością Wnioskodawca nie powinien stosować art. 86 ust. 2a i następne ustawy o podatku od towarów i usług.”

(interpretacja z 3 marca 2021 r., nr 0461-ITPP2.4512.32.2017.10.S.AK).

W sprawie tej istotnym czynnikiem był fakt prowadzenia działalności odpłatnie (sprzedaż pamiątek, odpłatny wstęp na część wystaw) również w trakcie działań nieodpłatnych. Pamiętaj więc, iż masz sporo argumentów na obronę związku działań w ramach Nocy Muzeów z działalnością gospodarczą. Organy podatkowe mogą jednak tej argumentacji nie zaakceptować. Przed sądami administracyjnymi pozostało kilka spraw, które mogą mieć wpływ na to, jak ostatecznie ukształtuje się praktyka stosowania prewspółczynnika w przypadku takich działań nieodpłatnych jak te podejmowane w ramach Nocy Muzeów.

Nieodpłatny wstęp na Noc Muzeów

Pozostaje kwestia nieodpłatnego wstępu na wydarzenia w trakcie Nocy Muzeów. Czy podlega ona opodatkowaniu VAT? Niewątpliwe odpłatny wstęp do instytucji kultury jest usługą.

Jeśli jest nieodpłatny, będzie opodatkowany VAT, jeżeli jest świadczony:

• na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
• do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

W mojej ocenie nieodpłatny wstęp w wielu sytuacjach ma związek z działalnością gospodarczą dla potrzeb VAT instytucji. Dzieje się tak wtedy, gdy udział instytucji w Nocy Muzeów ma na celu promocję jej działalności odpłatnej (np. wstępu na wystawy odpłatne w innym terminie). Podobnie prowadzona w trakcie Nocy Muzeów sprzedaż (np. pamiątek) może dodatkowo wskazywać na związek usługi z działalnością gospodarczą. Wydaje się również, iż same organy podatkowe nie kwestionują braku opodatkowania VAT nieodpłatnego wstępu w ramach Nocy Muzeów.

Majowa pogoda pozwoliła mi na szybką wizytę w Muzeum Śląska Opolskiego. Oprócz interesującej wystawy stałej poświęconej historii Opola, warto odwiedzić wystawę Rzeczy piękne. Tkaniny Marii Bujakowej” poświęconej projektantce i twórczyni niesamowitych tkanin.