Wstępny i zstępny – kim są?

blog-spadkowy.pl 3 miesięcy temu

Język prawniczy bywa niełatwy i obfituje w pojęcia, które nie występują, bądź też występują bardzo rzadko w potocznym języku. Do pojęć, które nie są dla wszystkich zrozumiałe należą określenia takie jak “wstępny” i “zstępny”. Ja staram się pisać moje artykuły możliwie prostym językiem, chociaż nie zawsze jest to łatwe. I niestety typowo prawniczych pojęć często po prostu nie da się uniknąć.

Pojęcie “zstępny” pojawia się w treści przepisu dotyczącego zachowku:

Zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, o ile uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo o ile zstępny uprawniony jest małoletni – dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach – połowa wartości tego udziału (zachowek).

Tak, masz rację – powoływałam się na ten przepis bardzo wiele razy.

Ale odpowiadając na tytułowe pytanie:

Zstępni to dzieci, wnuki, prawnuki…

Wstępni to rodzice, dziadkowie, pradziadkowie…

Czy wstępni i zstępni mogą dziedziczyć jednocześnie?

Na podstawie testamentu – tak. Nie ma przeszkód, aby wskazać jako spadkobierców kilka osób. Inną kwestią jest to, czy to na pewno dobry pomysł – ale to już decyzja spadkodawcy.

W testamencie można wskazać dowolną osobę lub osoby jako spadkobiercę (spadkobierców).

Ale w sytuacji gdy nie ma testamentu i następuje dziedziczenie na podstawie przepisów ustawowych:

Jeśli spadkodawca zostawił zstępnych – czyli dzieci lub wnuki to rodzice nie będą już dziedziczyć z mocy ustawy.

W pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku.

Dopiero w sytuacji gdy spadkodawca nie zostawił zstępnych możliwe jest dojście do dziedziczenia przez rodziców:

W braku zstępnych spadkodawcy powołani są do spadku z ustawy jego małżonek i rodzice.

W braku zstępnych i małżonka spadkodawcy cały spadek przypada jego rodzicom w częściach równych.

Jak widzisz, różne mogą być sytuacje. Chcesz świadomie przekazać swój majątek? Już chyba wiesz, co powinieneś rozważyć?

Idź do oryginalnego materiału