Zmowy przetargowe pod lupą Prezesa UOKiK

1 tydzień temu

Prezes UOKiK nałożył prawie 1,8 mln zł kary na jedenaście przedsiębiorstw z branży geodezyjno-kartograficznej.
Wszczął również postępowanie antymonopolowe przeciwko siedmiu firmom oferującym usługi pralnicze.
Obie sprawy dotyczą porozumień ograniczających konkurencję.

Wypowiedź Bartosza Klimczuka, Departament Komunikacji UOKiK

Prezes UOKiK wydał decyzję dotyczącą zmowy przetargowej na rynku opracowań kartograficznych dla Służby Geodezyjnej i Kartograficznej. Postępowanie wykazało, iż jedenaście firm geodezyjno-kartograficznych wspólnie ustalało warunki swojego udziału w przetargach publicznych. Przedsiębiorstwa przystępowały do przetargów w formie dużego konsorcjum, które składało jedną wspólną ofertę, a następnie dzieliły miedzy siebie uzyskane zamówienie. W praktyce oznaczało to, iż niektóre firmy formalnie uczestniczyły w przetargach, ale nie wykonywały żadnych prac. W ocenie Prezesa UOKiK przedsiębiorcy działając w mniejszych składach byli w stanie zrealizować zadania zlecane w przetargach, a utworzenie konsorcjum miało na celu zawarcie zmowy przetargowej i wyeliminowanie konkurencji pomiędzy jego uczestnikami.

– Zawieranie konsorcjum jest dopuszczalną formą współpracy przedsiębiorców. jeżeli jednak firma może samodzielnie wykonać usługi lub mogą być one zrealizowane przez mniejszą liczbę podmiotów, to przystąpienie do przetargu w formie szerokiego konsorcjum może zostać uznane za ograniczającą konkurencję zmowę przetargową. Tak było w przypadku spółek z branży kartograficzno-geodezyjnej – tłumaczy Prezes UOKiK Tomasz Chróstny.

Jedenaście firm zapłaci łącznie prawie 1,8 mln zł kary za udział w niedozwolonym porozumieniu. Ukarane podmioty to Geokart–International, Okręgowe Przedsiębiorstwo Geodezyjno-Kartograficzne w Koszalinie, Okręgowe Przedsiębiorstwo Geodezyjno-Kartograficzne w Olsztynie, Okręgowe Przedsiębiorstwo Geodezyjno-Kartograficzne w Krakowie, Opegieka, OPGK Rzeszów, Polkart, Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo-Usługowe Gepol, Wielkopolskie Przedsiębiorstwo Geodezyjno-Kartograficzne Geomat, Zakład Usług Geodezyjnych i Kartograficznych Pryzmat i InterTIM.

Ustalanie cen i wycofywanie ofert

Druga sprawa dotycząca przetargów to dwa postępowania antymonopolowe dotyczące możliwego zawarcia niedozwolonych porozumień przez firmy świadczące usługi pralnicze dla szpitali. Postępowaniami objęto: Citonet-Kraków sp. z o.o. , Citonet-Śląski sp. z o.o., Toruńskie Zakłady Materiałów Opatrunkowych S.A., Tom-Marg ZPCH sp. z o.o., Wrotom sp. z o.o., "Wod-Chem" Rental sp. z o.o. i Pralnię "Wod-Chem" Mandryk sp. j. Podejrzewane zmowy mogły dotyczyć przetargów organizowanych przez szpitale z województw śląskiego, małopolskiego, świętokrzyskiego, opolskiego i łódzkiego.

Dużą część materiału dowodowego pracownicy UOKiK zdobyli w trakcie przeszukań czterech firm pralniczych, które odbyły się za zgodą sądu i w asyście Policji. Jednym z zabezpieczonych dowodów była wymiana wiadomości prowadzona za pośrednictwem aplikacji mobilnej. Przedstawiciele dwóch spółek ustalali w niej konkretne kwoty, które firmy miały zaproponować w postępowaniach przetargowych. W ten sposób pozycjonowali się w rankingach ofert, aby ostatecznie wpłynąć na wynik przetargu. Porozumienia miały swoje odzwierciedlenie w przedłożonych później ofertach. Może to wskazywać, iż nie były one składane niezależnie i uczciwie. Uczestnicy zmowy przetargowej nie osiągnęli zamierzonego celu i mimo wcześniejszego ustalenia cen wygrał inny oferent.

W pozostałych przetargach objętych postępowaniem antymonopolowym uczestnicy przetargów uzgadniali wycofywanie z przetargów ofert mniej korzystnych. Dawały w ten sposób szansę uczestnikowi zmowy z droższą propozycją na wygraną w przetargu. Takie działanie mogło zawyżyć ceny usług pralniczych dla szpitali, a w konsekwencji także dla pacjentów.

Jeśli zarzuty się potwierdzą, przedsiębiorcą grożą kary finansowe do 10 proc. obrotu za każdą z praktyk.

Konsekwencje zmowy

Zmowy przetargowe są szczególnie szkodliwe, gdy dotyczą zamówień publicznych, ponieważ prowadzą do niewłaściwego wydawania publicznych pieniędzy, co w efekcie szkodzi całemu społeczeństwu. Tego typu porozumienia zakłócają działanie systemu zamówień publicznych, uniemożliwiając osiągnięcie celu przetargu, jakim jest wybór najlepszej oferty w ramach uczciwej konkurencji.

Za udział w porozumieniu ograniczającym konkurencję grozi kara finansowa w wysokości do 10 proc. obrotu przedsiębiorcy. Menadżerom odpowiedzialnym za zawarcie zmowy grozi z kolei kara pieniężna w wysokości do 2 mln zł.

Skontaktuj się z Urzędem

Dotkliwych sankcji można uniknąć dzięki programowi łagodzenia kar (leniency). Daje on przedsiębiorcy uczestniczącemu w nielegalnym porozumieniu oraz menedżerom odpowiedzialnym za zmowę szansę obniżenia, a niekiedy uniknięcia sankcji pieniężnej. Można z niego skorzystać pod warunkiem współpracy w charakterze „świadka koronnego” z Prezesem UOKiK oraz dostarczenia dowodów lub informacji dotyczących istnienia niedozwolonego porozumienia. Zainteresowanych programem łagodzenia kar zapraszamy do kontaktu z Urzędem. Pod specjalnym numerem telefonu: 22 55 60 555 pracownicy UOKiK odpowiadają na wszelkie pytania dotyczące programu leniency, także anonimowe.

Przypominamy również, iż prowadzimy program pozyskiwania informacji od anonimowych sygnalistów. Chcesz poinformować UOKiK o praktykach ograniczających konkurencję? Wejdź na https://uokik.whiblo.pl/ lub zeskanuj kod QR, który znajdziesz poniżej i skorzystaj z prostego formularza. Zastosowany system zapewnia całkowitą anonimowość, również wobec Urzędu.