Ewolucja social media: Od prywatności do profesjonalizmu
Facebook, Instagram, LinkedIn czy TikTok stały się przestrzenią do publicznego dzielenia się nie tylko życiem prywatnym, ale również zawodowym. Pracownicy publikują różne informacje, np. na temat ścieżki kariery, wysokości wynagrodzenia, a także odczuć na temat firmy, w której pracują.
Pracownicy nie zdają sobie sprawy z tego, iż publikując post w social media mogą przypadkiem naruszyć dobre imię firmy. Nie chodzi o samą treść publikowanych postów, ale też o dyskusję i komentarze, które taki wpis wywoła.Pracodawcy z kolei, nie monitorujący aktywności pracowników w sieci, również mogą nie zdawać sobie sprawy z tego, iż wpis pracownika godzi w dobro firmy i np. może być wykorzystany przez konkurencję.
Dobro firmy vs. wolność wypowiedzi: Balans w mediach społecznościowych
Osoba, która posiada profil na portalu społecznościowym, zwłaszcza jeżeli uzupełni go o przebieg kariery zawodowej, nie jest już anonimowa i występuje w przestrzeni wirtualnej jako pracownik konkretnej firmy.
Zgodnie z art. 100 par. 2 pkt 4 Kodeksu pracy, pracownik jest obowiązany w szczególności dbać o dobro zakładu pracy, chronić jego mienie oraz zachować w tajemnicy informacje, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę.
Dobrem firmy jest nie tylko nazwa przedsiębiorstwa, jego marka, znak towarowy, ale też jej reputacja na rynku pracy, renoma i rozpoznawalność. Wizerunek w przestrzeni publicznej oraz w mediach społecznościowych również mają wpływ na reputację organizacji.
Przykłady działania pracowników w mediach społecznościowych i ich skutki dla pracowników
Pracownik publikujący informacje na portalach społecznościowych może naruszyć nie tylko dobro firmy, ale również klauzule o zakazie konkurencji, tajemnicę wynagrodzenia czy tajemnicę przedsiębiorstwa, zasady współżycia społecznego i dbanie o dobro innych pracowników.
Pracownik z mocy ustawy obowiązany jest do dbania o dobro zakładu pracy.
Przykładem działania przeciwko dobru pracodawcy jest sytuacja, w której pracownik opublikował zdjęcia z wyjazdu, przyznając w komentarzu, iż był to wyjazd służbowy. W tym przypadku, pracownik powinien upewnić się czy udostępnienie zdjęcia z wyjazdu służbowego jest mile widziane w firmie. Taka informacja może być cenna dla konkurencji, która dzięki temu pozna planowane kierunki ekspansji lub regiony, w których poszukiwani są nowi klienci.
Kolejnym przykładem działania przeciwko dobru pracodawcy jest umieszczenie zdjęcia pokazującego zakończenie prac zespołu nad nowym produktem firmy, mimo, iż firma nie udostępniła jeszcze publicznej informacji na ten temat. Wymienione działania w większości wynikają z nieumyślnego działania pracowników oraz braku wiedzy na temat dozwolonych działań w mediach społecznościowych.
Konsekwencje wyrządzenia szkody pracodawcy za działania online
Dyscyplinarne zwolnienie pracownika z pracy z powodu wpisu w social media jest możliwe pod warunkiem, iż pracownik w sposób ciężki naruszył jeden z podstawowych obowiązków, do których należy dbałość o dobro zakładu pracy.
Z kolei do wyrządzenia szkody pracodawcy musi dojść w sposób zamierzony i świadomy. W innych przypadkach, np. szkody spowodowanej niedbalstwem czy lekkomyślnością, pracownik jest chroniony przed odpowiedzialnością odszkodowawczą w stosunku do pracodawcy na mocy Kodeksu pracy – co do zasady – maksymalnie do kwoty trzykrotności wynagrodzenia. Do tego, pracodawca jest obowiązany wykazać okoliczności uzasadniające odpowiedzialność pracownika oraz wysokość powstałej szkody.
W przypadku, niepożądanych wpisów czy komentarzy w social media, które naruszają dobra osobiste innych osób, godząc w ten sposób, np. w wizerunek ich pracodawcy, pracodawca może sięgnąć po wypowiedzenie lub rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia, tzw. dyscyplinarkę.
FAQ, czyli pytania i odpowiedzi:
Q: Czy udostępnianie zdjęć z wyjazdów służbowych jest dozwolone?
A: To zależy od polityki Twojej firmy. Przed udostępnieniem takich zdjęć, upewnij się, iż nie naruszasz dobrego imienia firmy ani nie udostępniasz informacji cennych dla konkurencji.
Q: Czy pracodawca może mnie zwolnić za post na social media?
A: jeżeli post narusza jeden z podstawowych obowiązków pracownika, takich jak dbałość o dobro zakładu pracy, pracodawca ma prawo do podjęcia działań dyscyplinarnych.
Q: Co zrobić, jeżeli nieumyślnie opublikowałem informacje, które mogą zaszkodzić mojemu pracodawcy?
A: Natychmiast usunąć post i skonsultować się z przełożonym lub działem HR w sprawie ewentualnych kroków naprawczych.