Przysposobienie czyli adopcja dziecka oznacza nawiązanie między przysposabiającym a przysposobionym stosunku prawno-rodzinnego. Dziecko przysposobione staje się dzieckiem osób, które je przysposobiły, ma takie same prawa i obowiązki jak dziecko biologiczne. Zobaczcie, jak można adoptować dziecko i jakie są rodzaje przysposobienia?
Adopcja dziecka – rodzaje przysposobienia
Istnieją trzy rodzaje przysposobienia:
- pełne,
- nierozwiązywalne (zwane całkowitym),
- niepełne.
W wyniku przysposobienie pełnego powstaje pokrewieństwo między dzieckiem a osobami przysposabiającymi, a także między dzieckiem a rodziną przysposabiających. Następuje zerwanie więzi z rodziną naturalną i nawiązanie więzi z nową rodziną (zarówno z nowymi rodzicami, jak i ich krewnymi). Po takim przysposobieniu następuje wpis do aktu urodzenia dziecka – przysposabiających wpisuje się jako rodziców. Istnieje tez możliwość wydania nowego aktu urodzenia, ale tylko wtedy, gdy tak postanowi sąd opiekuńczy. Dziecko otrzymuje nazwisko przysposabiającego.
Przysposobienie całkowite jest odmianą przysposobienia pełnego, a charakteryzuje się tym, iż jest nierozwiązywalne i obowiązuje tu zasada pełnej tajemnicy. Następuje tylko wtedy, gdy rodzice naturalni dziecka zgodzili się przed sądem na przysposobienie ich dziecka, nie wskazując osoby, która ma je przysposobić. Wówczas zawsze sporządza się nowy akt urodzenia dziecka, z przysposabiającymi wpisanymi jako rodzice.
Z kolei w wyniku przysposobienia niepełnego powstaje stosunek pokrewieństwa między dzieckiem a przysposabiającymi. Zerwana więc zostaje więź między dzieckiem a naturalnymi rodzicami. Dziecko nie zostaje jednak włączone do nowej rodziny – tzn. nie staje się ani rodzeństwem naturalnych dzieci nowych rodziców ani nie zyskuje nowej babci, wujka itp. przez cały czas istnieją wszystkie więzi pokrewieństwa z biologiczną rodziną dziecka, poza pokrewieństwem z naturalnymi rodzicami. Przysposobienie niepełne może być zmienione na pełne na wniosek przysposabiającego. o tym, czy taka zmiana powinna nastąpić, decyduje sąd opiekuńczy.
Wniosek o przysposobienie dziecka
Zgodnie z art. 119 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego: „Do przysposobienia potrzebna jest zgoda rodziców przysposabianego, chyba iż zostali oni pozbawieni władzy rodzicielskiej lub są nieznani albo porozumienie się z nimi napotyka trudne do przezwyciężenia przeszkody”.
Wniosek o przysposobienie dziecka należy złożyć w sądzie adekwatnym dla osoby, która chce adoptować nieletniego lub osoby mającej być przysposobioną. Ów wniosek musi być uzasadniony a także należy określić jaki ma być to rodzaj przysposobienia.
Wniosek o przysposobienie dziecka należy złożyć w 2 egzemplarzach. Taki wniosek jest wolny od opłat sądowych.
Adopcja dziecka tylko w sądzie
Przysposobienie następuje przez orzeczenie sądu opiekuńczego. Wyłącznie uprawnionym do jego wszczęcia jest przysposabiający. Po wpłynięciu wniosku o adopcję sąd wzywa na pierwszą sprawę wnioskodawców oraz opiekuna prawnego dziecka – interesy dziecka skierowanego do adopcji reprezentuje opiekun prawny lub kurator, ustanowiony przez sąd na wniosek ośrodka adopcyjnego bądź placówki, w której dziecko aktualnie przebywa. W trakcie postępowania sądowego przeprowadzony zostanie wywiad środowiskowy w miejscu zamieszkania nowych rodziców, wykonane badania psychologiczne. Sąd zobowiąże także przyszłych rodziców do złożenia niezbędnych dokumentów np. odpisu aktu zawarcia związku małżeńskiego, zaświadczeń lekarskich o stanie zdrowia, wyników badań WR, prześwietlenia klatki piersiowej, zaświadczeń z poradni zdrowia psychicznego i poradni odwykowej.
Adwokat Anna Błach
Kancelaria Prawna w Warszawie