2 lat temu
Mechanizm wyrównania 1% dla OPP
Jak wskazywaliśmy w artykule pod adresem Wyrównanie wpływów z 1% dla organizacji pożytku publicznego zaproponowany mechanizm osłonowy jawi się jako iluzoryczna pomoc dla organizacji pozarządowych. Istotą problemu w ograniczonych wpływach z 1% podatku dla OPP - będącym głównym źródłem finansowania ich działalności - jest znacząco mniejsza ilość podatników, którzy przekażą choćby minimalną kwotę na cele statutowe tychże organizacji. W związku z powyższym poniżej wskazujemy alternatywne metody wyrównania przyszłych strat, które mogą stanowić efektywniejszą formę wsparcia.
Przyjęcie wskaźnika wzrostu
Zgodnie z danymi pochodzącymi ze str. 5 „informacji dotyczącej kwot 1% należnego podatku dochodowego od osób fizycznych przekazanych organizacjom pożytku publicznego w 2021 roku (z rozliczenia za 2020 rok)” sporządzonej przez Departament Podatków Dochodowych Ministerstwa Finansów popularność wsparcia organizacji pozarządowych w drodze przekazania 1%, dotychczas przedstawiała się w następujący sposób:
Jak można zauważyć, od samego początku obowiązywania tejże instytucji, z każdym rokiem zyskiwała ona na popularności. Założenia przyjęte przez Sejm zdają się natomiast pomijać ten fakt, zupełnie ignorując potencjalne zwiększenie grona podatników, którzy zainteresowani byliby przekazaniem 1% swojego PIT w rozliczeniu za 2022 r. (w ramach deklaracji podatkowych składanych w 2023 r.). Tylko i wyłącznie z uwagi na podwyższenie kwoty wolnej od podatku i odstąpienie od dotychczasowego modelu jej stosowania, dojdzie jednak do odwrotnej sytuacji. Mniej osób zapłaci PIT, co w sposób oczywisty przełoży się na spadek kwot przekazywanych na OPP.
Zmiana mechanizmu wyliczania 1% na OPP
Bazując na danych wprowadzonych do systemu rozliczeniowego, nasi specjaliści przeprowadzili symulację spadku wpływów z 1% na rzecz Organizacji Pożytku Publicznego w następnych latach. Zgodnie z uśrednionymi danymi podatników rozliczających się dzięki PITax.pl – Łatwe podatki, użytkownicy składający PIT-37 drogą elektroniczną przekazując 1% na rzecz OPP obdarują organizacje pozarządowe w 2023 r. (PIT za 2022 r.) w kwocie o 26% mniejszej aniżeli w ostatnim rozliczeniu, zaś w 2024 r. (PIT za 2023 r.) OPP odnotują wpływy z tego tytułu niższe aż o 32%.
W ocenie specjalistów z PITax.pl – Łatwe podatki, w obliczu zmian podatkowych obowiązujących w 2022 oraz 2023 roku, modyfikacji wymaga mechanizm obliczania 1% na OPP. Aby nie zakończyć bytu znaczącej części organizacji pozarządowych, 1% PIT należałoby obliczać od podatku przy jednoczesnym pominięciu kwoty wolnej od podatku.
Przyjęcie wyżej podanej metodyki obliczania kwoty przekazywanej organizacjom pozarządowym, przyczyniłoby się do usunięcia źródła problemu przyszłej redukcji wpływów z 1% na rzecz OPP. Jak ilustrowaliśmy to w naszych prognozach zawartych w artykule Duża część podatników nie przekaże 1% na OPP do największego spadku przychodów OPP w 2023 r. i następnych latach przyczynią się:
- podniesienie kwoty wolnej od podatku,
- odstąpienie od degresywnego modelu jej naliczania.
Konsekwencją obniżenia I progu podatku PIT jest nie tylko znaczny spadek wpływów dla organizacji pozarządowych, który może zagrozić ich dalszemu istnieniu. W rezultacie wprowadzonych zmian, wielu dotychczasowych darczyńców nie będzie mogło uczestniczyć w kształtowaniu społeczeństwa obywatelskiego. Jak wynika z przywołanego powyżej zestawienia Ministerstwa Finansów - coraz więcej osób deklaruje swoją chęć w dzieleniu się częścią swojego podatku najbardziej potrzebującym.
Zmiany podatkowe uniemożliwią pomoc Ukrainie
Od 24 lutego 2022 r. obywatele Ukrainy zmagają się z rosyjską agresją na terytorium ich ojczyzny. Od tego momentu do Polski przybyło już kilka milionów uchodźców, którzy aktywnie wspierani są przez ogół obywateli naszego kraju. Duża część podatników jako formę wsparcia wybrała przekazanie 1% swojego podatku na rzecz organizacji pozarządowych, których celem statutowym jest pomoc Ukrainie.
W wyniku uchwalonych przez Sejm zmian w ustawie o PIT i innych ustawach, wielu nie będzie miało możliwości wybrania tej metody dofinansowania starań w odbudowie państwa naszych wschodnich sąsiadów. Z takiej drogi wsparcia nie będą mogli skorzystać również Ukraińcy przebywający na terytorium Rzeczypospolitej, którzy podjęli zarobkową aktywność w naszym kraju.
