Bon ciepłowniczy 2025 – nowe zasady wsparcia gospodarstw domowych

Opis wprowadzonych zmian

Bon ciepłowniczy – zakres podmiotowy, kryteria, wysokość

BonCiepłU ustanawia bon ciepłowniczy jako świadczenie pieniężne służące pokryciu części kosztów ciepła na potrzeby ogrzewania dla gospodarstw domowych korzystających z ciepła dostarczanego przez system ciepłowniczy. Definicja „systemu ciepłowniczego” obejmuje sieć ciepłowniczą oraz współpracujące urządzenia/instalacje do wytwarzania lub odbioru ciepła (lub chłodu), a także lokalne źródła ciepła lub źródła bezpośrednio zasilające zewnętrzne instalacje odbiorcze, eksploatowane przez przedsiębiorstwo energetyczne prowadzące działalność w zakresie wytwarzania, przesyłania, dystrybucji lub obrotu ciepłem.

Bon ciepłowniczy przysługuje gospodarstwu domowemu, w którym wysokość przeciętnego miesięcznego dochodu w rozumieniu art. 3 pkt. 1 ustawy z 28.11.2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 1208; dalej: ŚwRodzU) odpowiednio:

Okres dochodowy jest zróżnicowany w zależności od wniosku: 2024 r. – dla bonu za II półrocze 2025 r.; 2025 r. – dla bonu za 2026 r. Wprowadzono zasadę „złotówka za złotówkę”: w razie przekroczenia progu, bon przysługuje w wysokości różnicy między nominalną kwotą bonu a kwotą przekroczenia na osobę; przy czym świadczenie nie jest należne, jeżeli wyliczona kwota wyniesie mniej niż 20 zł.

Wysokość bonu zależy od jednoskładnikowej ceny ciepła netto stosowanej wobec odbiorców danej grupy taryfowej w danym systemie ciepłowniczym:

Jednoskładnikowa cena ciepła netto – definicja i obowiązki informacyjne

Na potrzeby bonu zdefiniowano jednoskładnikową cenę ciepła netto jako iloraz odpowiednio:

Przedsiębiorstwa energetyczne zobowiązano do publikacji tych cen w rozbiciu na grupy taryfowe i systemy ciepłownicze – dwukrotnie: w terminie 7 dni od wejścia w życie ustawy (ceny stosowane w dniu wejścia w życie) oraz do 15.6.2026 r. (ceny na 31.5.2026 r.) – na stronie internetowej lub w sposób zwyczajowo przyjęty. Wspólnoty/spółdzielnie lub inni zarządzający budynkiem mają 7 dni na wydanie zaświadczenia dla wnioskodawcy o korzystaniu z ciepła systemowego i o adekwatnej jednoskładnikowej cenie. Zarówno przedsiębiorstwa, jak i podmioty wydające zaświadczenia są obowiązane do udzielania wyjaśnień i informacji organom gminy.

Procedura wnioskowa, weryfikacja, tryb rozstrzygania

Wniosek składa się do wójta/burmistrza/prezydenta miasta adekwatnego ze względu na miejsce zamieszkania:

Wnioski złożone po terminie pozostawia się bez rozpoznania. Możliwe są formy: papierowa (z własnoręcznym podpisem, złożona osobiście lub nadana w operatorze pocztowym UE) albo elektroniczna (kwalifikowany podpis, podpis zaufany lub osobisty); dopuszcza się e-wniosek przez mObywatel.

Zakres danych obejmuje m.in. dane identyfikacyjne, informacje do ustalenia i weryfikacji dochodów, potwierdzenie korzystania z ciepła systemowego i jednoskładnikowej ceny ciepła (na dzień wejścia w życie ustawy – dla bonu za 2025 r., albo na 30.4.2026 r. – dla bonu za 2026 r.), numer rachunku płatniczego (opcjonalnie), dane członków gospodarstwa oraz oświadczenie pod rygorem odpowiedzialności karnej z klauzulą z art. 233 § 6 KK.

Organ gminy może weryfikować dochody: danymi posiadanymi z urzędu (w tym z postępowań o świadczenia rodzinne, dodatek osłonowy, dodatek mieszkaniowy, bon energetyczny) oraz danymi z rejestru PESEL i rejestru mieszkańców, a także żądać zaświadczeń US lub innych dokumentów potwierdzających dochód. W zakresie ustalenia prawa do bonu stosuje się odpowiednio wybrane przepisy ustawy z 27.4.2001 r. – Prawo ochrony środowiska (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 647).

Termin rozpatrzenia: 90 dni od dnia prawidłowego złożenia wniosku. Przyznanie bonu nie wymaga decyzji administracyjnej – informacja o przyznaniu może być przekazana e-mailem (jeśli wskazany) lub do odbioru u organu. Decyzja jest wymagana przy: odmowie przyznania, korekcie/odmowie korekty, uchyleniu/zmianie prawa do bonu, rozstrzygnięciu o zwrocie nienależnie pobranego świadczenia.

Dane osobowe z wniosków i dokumentacji przechowuje się 5 lat od końca roku, w którym zakończono postępowanie. Do spraw wypłaty stosuje się odpowiednio wskazane przepisy ŚwRodzU.

Finansowanie, wypłata i rozliczenia

Wypłaty realizują gminy niezwłocznie po przyznaniu świadczenia i otrzymaniu dotacji celowej z budżetu państwa (zadanie zlecone) – przekazywanej przez wojewodów. Wnioski gmin o dotację: do 19.12.2025 r. (za II półrocze 2025 r.) oraz do 14.9.2026 r. (za 2026 r.); wojewodowie występują o środki odpowiednio do 2.1.2026 r. i 30.9.2026 r..

Koszty obsługi zadania po stronie gmin wynoszą 3% łącznej kwoty dotacji wypłaconych w gminie. Ustawa przewiduje harmonogram rozliczeń dotacji przez gminy wobec wojewody oraz rozliczeń zbiorczych wojewodów wobec ministra energii, a także coroczną informację o postępowaniach w toku (odwoławczych) w latach 2026–2032.

Limit wydatków budżetu państwa na bony w latach 2026–2036 określono na 889 400 000 zł, z kulminacją w 2026 r. (884,4 mln zł) i symbolicznymi kwotami w latach 2027–2031, przy zerowych pozycjach w latach 2032–2035. Minister energii monitoruje wykorzystanie limitu, a po przekroczeniu 90% środków kwoty bonów proporcjonalnie obniża się, by nie przekroczyć maksymalnej puli.

Zmiany w przepisach sektorowych i horyzontalnych

Ochrona bonu przed egzekucją i potrąceniami

Dodano art. 833 § 6 KPC, zgodnie z którym bon ciepłowniczy stanowi świadczenie wyłączone spod egzekucji. W zakresie egzekucji administracyjnej również wprowadzono odpowiednie rozszerzenia wyłączeń i odniesień o bon ciepłowniczy.

Skutki podatkowe i socjalne

W zakresie skutków podatkowych i socjalnych BonCiepłU przewiduje włączenie bonu ciepłowniczego do katalogu świadczeń objętych preferencjami podatkowymi, co oznacza jego neutralność podatkową. Ponadto kwoty bonu nie są wliczane do dochodu na potrzeby świadczeń z pomocy społecznej, a świadczenie to zostało również dodane do katalogu świadczeń uzupełniających dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji.

Cena maksymalna energii elektrycznej w IV kwartale 2025 r.

W ustawie z 27.10.2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w latach 2023-2025 (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1622) dokonano przedłużenia mechanizmu: cena maksymalna dla gospodarstw domowych w okresie 1.10.2025–31.12.2025 r. wynosi 500 zł/MWh.

Dostosowano przepisy o rekompensatach dla przedsiębiorstw – zarówno cenach odniesienia, jak i terminach rozliczeń. W szczególności przewidziano mechanizmy na wypadek braku publikacji średnich cen przez Prezesa URE – użycie 90% opublikowanych średnich jako zastępczego poziomu odniesienia.

Dodatek energetyczny – zawieszenie

BonCiepłU przedłuża zawieszenie wypłaty dodatku energetycznego do 31.12.2027 r., pozostawiając bez rozpoznania wnioski złożone do tej daty, przy równoległym istnieniu innych, lepiej ukierunkowanych instrumentów osłonowych.

Etap legislacyjny i wejście w życie

Przepisy BonCiepłU zasadniczo weszły w życie 30.9.2025 r. (przedłużenie mechanizmu ceny maksymalnej w IV kw. 2025 r. i przepisy powiązane weszły w życie z dniem ogłoszenia z mocą od 30.9.2025 r.).