System kaucyjny obejmie butelki szklane wielokrotnego użytku do 1,5 litra, butelki jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych do 3 litrów wraz z ich nakrętkami i zakrętkami oraz puszki metalowe do 1 litra.
Same niewiadome
– Dziś przedsiębiorca wie tylko jedno: iż każdy wprowadzający na rynek opakowania do napojów, przystępując do systemu kaucyjnego, będzie musiał umieścić na opakowaniach odpowiednie oznakowanie zgodne z ustawą. Ale nie zna choćby wysokości kaucji, bo ministerstwo nie wydało rozporządzenia. Powiem więcej: ministerstwo zapowiedziało ponowne konsultacje na temat wysokości kaucji – mówi Krzysztof Baczyński, szef zarządu Związku Pracodawców Producentów Opakowań i Produktów w Opakowaniach EKO-PAK.
Dr Katarzyna Barańska z Osborne Klarke na łamach „Rz” pisała, iż przedsiębiorcy do 2025 r. muszą rozmieścić infrastrukturę odpadową i opakowaniową, w tym sprawdzić jej zgodność z przepisami budowlanymi, przestrzennymi i BHP oraz sprawdzić tytuły do nieruchomości.
Krzysztof Baczyński potwierdza, iż na przedsiębiorcy będzie spoczywać wiele obowiązków związanych z systemem kaucyjnym, ale wciąż jest wiele niewiadomych. – Wątpię, żeby od 1.1.2025 r. ktokolwiek był gotowy – uważa. Może być tak, iż system będzie sukcesywnie uruchamiany dopiero od 1.1.2025 r., tak jak się stało na Węgrzech w 2024 r.
Do odbioru opakowań przez polskich przedsiębiorców nie powinna być wymagana rozbudowa sklepów o dodatkowe magazyny, bo w każdym znajduje się miejsce przeznaczone do czasowego gromadzenia odpadów. Mimo to z systemem kaucyjnym będą się wiązać wysokie koszty związane m.in. z zakupem maszyn RVM (potocznie: butelkomatów) i wyposażeniem centrów liczenia.
Wyręczy operator
Przez wszystkie obowiązki przedsiębiorcę może poprowadzić operator systemu kaucyjnego. Krzysztof Baczyński zauważa, iż operator nie tylko ma być odpowiedzialny za realizację zbiórki, ale też za przeprowadzenie przedsiębiorców przez ten system. Po zawarciu umowy ma pomóc przedsiębiorcy w spełnieniu wymagań prawnych związanych z systemem kaucyjnym, doradzić w kwestii prowadzenia ewidencji opakowań oraz umożliwić osiągnięcie narzuconych przez przepisy prawne poziomów selektywnego zbierania odpadów opakowaniowych po napojach. Może też wyposażyć sklepy w maszyny RVM, a zużyte butelki regularnie odbierać.
Obecnie jednak żaden podmiot nie ma zezwolenia na prowadzenie systemu kaucyjnego. Na wydanie takiego zezwolenia czeka System Kaucyjny Zwrotka SA. Jak mówi Krzysztof Hornicki, wiceprezes zarządu spółki, przedstawiciele Zwrotki złożyli wniosek o zezwolenie do Ministerstwa Klimatu i Środowiska, a w tej chwili czekają na decyzję, aby móc utworzyć i prowadzić ogólnopolski system kaucyjny dla opakowań na napoje.
Choć to sklepy o powierzchni sprzedaży powyżej 200 mkw. mają pobierać i zwracać kaucję oraz zbierać puste opakowania i odpady opakowaniowe, to taką możliwość mają też mniejsze jednostki handlowe, które są zobowiązane jedynie do pobierania kaucji. Krzysztof Hornicki uważa, iż konsument będzie chętniej robił zakupy w mniejszych sklepach, jeżeli jednocześnie będzie mógł w nich oddać opakowania po napojach.