4 tygodni temu
30 września mija termin na złożenie zeznania oraz wpłacenie podatku należnego za 2023 r. przez podatników, którzy posiadają akcje lub udziały w spółkach uznawanych za zagraniczne jednostki kontrolowane („CFC”) w świetle ustawy o CIT lub PIT.
1 stycznia 2022 r. weszły w życie nowe przepisy w odniesieniu do CFC. To już drugi rok składania zeznania CFC na zaktualizowanych zasadach. Jakie są szczegóły tych regulacji?
Na czym polega istota regulacji CFC?
Regulacje CFC nakładają na polskiego podatnika dodatkowe zobowiązanie podatkowe z tytułu dochodów generowanych przez jego podmioty zależne zlokalizowane w krajach o preferencyjnym systemie podatkowym. Nie chodzi tu wyłącznie o kraje uznane za raje podatkowe. Pod uwagę brane są wszystkie państwa, w których jest niższy poziom faktycznego opodatkowania niż w Polsce.
Podmioty zobowiązane do złożenia zeznania
Co do zasady do złożenia zeznania CIT-CFC / PIT-CFC i rozliczenia podatku od dochodów CFC zobowiązany jest każdy podmiot, który:
- jest polskim podatnikiem podatków dochodowych;
- posiada udziały /akcje / prawo głosu / prawo do uczestnictwa w zysku lub sprawuje kontrolę faktyczną w zagranicznych jednostkach spełniających definicję CFC.
Żeby ustalić, czy podmiot zależny spełnia definicję CFC, należy w pierwszej kolejności zweryfikować stopień kontroli sprawowany przez polskiego podatnika nad jednostką. Istotne dla oceny CFC będzie czy polski podatnik PIT / CIT ma (samodzielnie lub wspólnie z podmiotami powiązanymi) bezpośrednio bądź pośrednio ponad 50%:
- udziału w kapitale;
- praw głosu w organach kontrolnych, stanowiących lub zarządzających;
- praw do uczestnictwa w zysku,
Alternatywnie decydujące może być sprawowanie kontroli faktycznej nad zagraniczną jednostką.
Dalej najważniejsze jest ustalenie, czy podatek faktycznie zapłacony przez jednostkę zagraniczną jest niższy o co najmniej 25% od podatku dochodowego, który byłby od niej należny z zastosowaniem 19% stawki podatku (gdyby jednostka ta była polskim podatnikiem).
Oznacza to, iż nie wystarczy weryfikacja, czy dochód jest opodatkowany i czy stawka podatku w państwie siedziby lub zarządu jest niższa od polskiej. Konieczne jest określenie, czy podatek płacony od całości dochodu jest niższy o co najmniej 25% od podatku, jaki podmiot ten zapłaciłby od całości dochodu w Polsce z zastosowaniem 19% stawki podatku.
Powyższe przesłanki są wyjściowe dla analizy dalszych warunków uznania danej jednostki za CFC. Poszczególne kategorie CFC następnie obejmują:
- jednostki osiągające tzw. przychody pasywne, jeżeli jest ich co najmniej 33%, podmiot spełnia definicję CFC, co istotne katalog przychodów pasywnych uległ poszerzeniu od 2022 roku;
- jednostki, które pomimo posiadania istotnych wartościowo aktywów nie generują z nich odpowiednio wysokiego przychodu;
- podmioty, które generują (zdaniem ustawodawcy) zbyt wysoki dochód w stosunku do posiadanych aktywów.
Ponadto należy zaznaczyć, iż przepisy CFC samoistnie obejmują podmioty z siedzibą, zarządem bądź rejestracją na terenie rajów podatkowych lub innego państwa, z którym RP czy UE nie ratyfikowała umowy międzynarodowej stanowiącej podstawę do uzyskania od organów podatkowych tego państwa informacji podatkowych.
Jakie są obowiązki związane z CFC?
Na podatniku, który posiada akcje, udziały w CFC lub sprawuje nad nimi faktyczną kontrolę ciążą obowiązki takie jak:
- opodatkowanie dochodu CFC stawką 19% (bez względu na źródło tego dochodu) – podatek ten nie jest ograniczony tylko do kwalifikowanych źródeł;
- złożenie zeznania CIT-CFC / PIT-CFC, a w przypadku posiadania kilku CFC złożenie odrębnego zeznania dla każdej spółki;
- prowadzenie rejestru CFC, który umożliwia dokładne określenie liczby i lokalizacji poszczególnych spółek;
- prowadzenie ewidencji CFC, która umożliwia określenie wysokości dochodu spółki, jej podstawy opodatkowania i wysokości podatku za dany rok – pełną ewidencję należy posiadać nie później niż w momencie złożenia deklaracji CFC.
W przypadku osób fizycznych dochody CFC są również uwzględniane w podstawie opodatkowania daniny solidarnościowej.
Rzeczywista działalność gospodarcza
Kluczowe w odniesieniu do CFC jest to, czy prowadzi ona istotną rzeczywistą działalność gospodarczą. o ile tak, to mimo spełnienia przesłanek zagranicznej spółki kontrolowanej, dochody CFC nie podlegają opodatkowaniu w Polsce. Ograniczeniu podlegają również obowiązki dokumentacyjne CFC.
Ustalenie tych okoliczności może budzić praktyczne problemy. Ustawa nie określa na przykład, co oznacza, iż CFC nie tworzy struktury funkcjonującej w oderwaniu od przyczyn ekonomicznych. Ponadto wyłączenie CFC spod opodatkowania w Polsce wymaga ustalenia, czy rzeczywista działalność gospodarcza spółki ma „charakter istotny”. Pojęcie to także nie zostało precyzyjnie zdefiniowane w ustawie.
Jakie są konsekwencje niedopełnienia obowiązków?
Jeśli podatnik prowadzi ewidencję i rejestr spółek CFC w sposób uniemożliwiający określenie dochodu spółki lub nie udostępni wspomnianych dokumentów na żądanie organu podatkowego (w ciągu 7 dni), to ten ostatni może oszacować dochód, uwzględniając przedmiot działalności (transakcji), z której został osiągnięty. To może się wiązać z zaległością podatkową oraz naliczeniem odsetek.
Podatnikom posiadającym podmioty zależne zlokalizowane w innych krajach rekomendujemy więc jak najszybsze podjęcie odpowiednich działań w zakresie zawiązanym z obowiązkami, które wynikają z przepisów. Weryfikacja spełnienia warunków CFC może sprawić wiele praktycznych trudności, a wypełnienie obowiązków jest czasochłonne i problematyczne.
Dlatego w razie jakichkolwiek pytań zachęcamy do kontaktu z naszymi ekspertami!
