Czym jest staking (Proof of Stake)?
Staking to proces, w którym posiadacze kryptowalut “zamrażają” swoje aktywa w portfelu kryptowalutowym w celu wsparcia i zabezpieczenia sieci blockchain. W zamian za to otrzymują nagrody w postaci dodatkowych kryptowalut. Można to porównać do lokaty bankowej, gdzie deponujesz swoje pieniądze i otrzymujesz odsetki.
Podatkowe aspekty stakingu.
Staking kryptowalut może wydawać się prosty, ale urzędy skarbowe skutecznie komplikują życie podatnikom, którzy chcą czerpać pasywne zyski z „zamrażania” kryptowalut w ramach konsensusu Proof of Stake.
Zgodnie z indywidualnymi interpretacjami podatkowymi wydawanymi przez KIS, w momencie otrzymania tokenu (nagrody) należy rozpoznać przychód na formularzu PIT-36 w katalogu praw majątkowych według wartości, czasu i miejsca udostępnienia. Co więcej, przychód wykazany na PIT-36 powinien stanowić jednocześnie koszt uzyskania przychodu na deklaracji PIT-38 z tytułu odpłatnego zbycia waluty wirtualnej.
Wojewódzkie Sądy Administracyjne po stronie kryptowalut.
Odmienne zdanie w kwestii otrzymywanych ze stakingu kryptowalut mają Wojewódzkie Sądy Administracyjne, z których wyroków wynika, iż KIS dokonuje błędnej interpetacji prawa.
W wyroku z 6 grudnia 2023 roku o sygn.akt I SA/Wr 413/23 Wojewódzki Sąd Administracyjny stwierdził, iż „momentem powstania przychodu z nagród będzie – w ocenie Sądu – moment zbycia kryptowaluty w zamian za przyjęte w obrocie środki płatnicze, kiedy to podatnik otrzymuje określone wartości pieniężne lub też moment zapłaty kryptowalutą za towar bądź usługę, kiedy dochodzi do realnego przysporzenia w majątku podatnika, wyrażonego w walucie tradycyjnej. Natomiast w przypadku, gdy w związku z otrzymaniem kryptowaluty w ramach nagrody podatnik nie otrzymuje wartości pieniężnych lub też nie dokonuje zapłaty kryptowalutą za towar bądź usługę, lub praw majątkowych, to transakcja taka jest neutralna podatkowo i nie kreuje przychodu na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych.” oraz „W konsekwencji powyższych ustaleń Sądu, skoro w zdarzeniu przyszłym opisanym we wniosku – w momencie uzyskania nagrody w postaci kryptowaluty nie powstaje przychód – to błędne jest twierdzenie organu „że przychód ustalony w wartości rynkowej, na dzień otrzymania nagrody (kryptowaluty) powinien stanowić koszt w przypadku odpłatnego zbycia kryptowaluty w ramach staikingu” (art. 22 ust. 1d u.p.d.f.).”.
Podsumowanie
Powyższe jednoznacznie wskazuje, iż obecny stan regulacji podatkowych w zakresie nie tylko stakingu, ale również kryptowalut, jest pełen sprzeczności i niejasności. Taki stan rzeczy nie tylko komplikuje życie inwestorom, ale także podważa zaufanie do stabilności i przewidywalności systemu podatkowego w Polsce. Bez wyraźnych wytycznych oraz jednolitych regulacji inwestorzy, poza ryzykiem inwestycyjnym, są narażeni na ryzyko niepewności prawnej, nie mając pewności co do prawidłowego rozliczenia z fiskusem. Jednym z rozwiązań jest złożenie wniosku o indywidualną interpretację podatkową, która zapewni walor zabezpieczający w obliczu rozbieżnych interpretacji prawa.