Po śmierci małżonka sytuacja finansowa wdowy może stać się trudna. Szczególnie jeżeli to głównie mąż przez lata odpowiadał za utrzymanie rodziny lub jeżeli małżeństwo ma do spłacenia kredyt. Czy w takim przypadku kobieta może liczyć na wsparcie od państwa? Jak uzyskać pomoc? Sprawdź, co należy się wdowie po śmierci męża?
Co należy się wdowie po śmierci męża?
Śmierć męża to prawdziwy zwrot w życiu. Wdowa musi nie tylko nauczyć się funkcjonować w nowej rzeczywistości i radzić sobie z ogromnym bólem po stracie, ale także niestety martwić się o kwestie bardzo przyziemne – takie jak finanse. Odejście małżonka często wiąże się bowiem również z pogorszeniem sytuacji materialnej. Szczególnie w przypadku, gdy to mężczyzna był w głównej mierze odpowiedzialny za zapewnienie rodzinie utrzymania lub gdy na małżonkach ciąży kredyt do spłacenia.
Zgodnie z polskim prawem po śmierci męża wdowa może się ubiegać przede wszystkim o zasiłek pogrzebowy. Jest to jednak zapomoga przyznawana jednorazowo, nie ma charakteru ciągłego.
Istnieje jednak inne, zdecydowanie korzystniejsze świadczenie. Okazuje się, iż wdowie może przysługiwać również emerytura po mężu. Niestety aby ją otrzymać, należy spełnić określone warunki, nie każda kobieta może liczyć na to wsparcie. Sprawdź, w jakich przypadkach można się o nią ubiegać.
Renta po małżonku
Środki uzyskane przez kobietę po zmarłym bywają często mylnie określane jako “przejęcie emerytury po małżonku”. W rzeczywistości świadczenie to nazywane jest rentą rodzinną, a o jego wypłatę mogą się starać również inni członkowie rodziny (np. dzieci, wnuki, rodzice). Zostanie przyznane pod warunkiem, iż zmarły pobierał emeryturę, emeryturę pomostową, rentę, zasiłek przedemerytalny lub nauczycielskie świadczenie przedemerytalne. Szczegółowe informacje podaje oficjalna strona ZUS.
Do renty rodzinnej mają prawo członkowie rodziny osoby, która w chwili śmierci:
– miała ustalone prawo do emerytury, albo spełniała warunki do jej uzyskania,
– miała ustalone prawo do emerytury pomostowej;
– miała ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, albo spełniała warunki do jej uzyskania;
– pobierała zasiłek przedemerytalny;
– pobierała świadczenie przedemerytalne;
– pobierała nauczycielskie świadczenie kompensacyjne.
Jednak nie każdej wdowie automatycznie będzie przysługiwała renta rodzinna po śmierci męża – samo pozostawanie w związku małżeńskim nie wystarczy. Posiadanie przez osobę zmarłą prawa do świadczeń emerytalnych lub renty to także nie jedyny warunek konieczny, aby ubiegać się o wypłatę środków. Kobieta musi dodatkowo spełnić przynajmniej jeden z wymienionych niżej kryteriów.
- w chwili śmierci małżonka miał skończone 50 lat lub był niezdolny do pracy;
- wychowuje co najmniej jedno z dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnionych do renty rodzinnej po zmarłym współmałżonku, które nie ukończyło 16 lat, a jeżeli uczy się w szkole – 18 lat;
- sprawuje pieczę nad dzieckiem całkowicie niezdolnym do pracy i do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolnym do pracy, uprawnionym do renty rodzinnej;
- ukończył 50 lat lub stał się niezdolny do pracy już po śmierci współmałżonka, ale nie później niż 5 lat od jego śmierci albo od zaprzestania wychowywania dzieci.
Ustawodawca przewiduje także w przepisach tzw. okresową rentę rodzinną dla wdowy (lub wdowca), która nie spełnia powyższych warunków i nie ma źródła utrzymania. Może wówczas pobierać świadczenie przez rok od śmierci współmałżonka lub “przez okres uczestniczenia w zorganizowanym szkoleniu kwalifikującym do wykonywania pracy zarobkowej – nie dłużej niż przez 2 lata od śmierci współmałżonka”.
Wysokość renty rodzinnej wynosi:
- 85% świadczenia zmarłego – o ile do renty rodzinnej uprawniona jest jedna osoba;
- 90% świadczenia zmarłego – o ile do renty rodzinnej uprawnione są dwie osoby;
- 95% świadczenia zmarłego – o ile do renty rodzinnej uprawnione są trzy osoby lub więcej.
Wniosek o rentę po śmierci męża
Jeśli wdowa spełnia określone w ustawie warunki otrzymania świadczenia, musi złożyć w tym celu specjalny wniosek do ZUS. Odpowiedni formularza można odnaleźć na stronie instytucji lub w jej oddziale na miejscu. Do wniosku należy dołączyć następujące dokumenty:
- dokumentem potwierdzającym zgon małżonka,
- dokumentem potwierdzającym datę urodzenia wnioskodawcy,
- skróconym odpisem aktu małżeństwa,
- zaświadczeniem o stanie zdrowia wnioskodawcy lub dziecka – w przypadku niezdolności do pracy,
- zaświadczeniem o pobieraniu nauki – w przypadku ubiegania się o rentę rodzinną ze względu na wychowanie dziecka, które ukończyło 16 lat.
Renta po śmierci męża dla pracującej żony
Rentę rodzinną może otrzymać także wdowa, która pracuje zawodowo, jeżeli spełnia określone przez ustawodawce (wymienione wyżej) warunki. Należy jednak brać pod uwagę, iż zbyt wysokie zarobki mogą skutkować zmniejszeniem wysokości świadczenia (przekroczenie limitu 70% przeciętnego wynagrodzenia) lub całkowitym odebraniem środków (w przypadku przekroczenia limitu 130% przeciętnego wynagrodzenia).
Zasiłek po śmierci męża
Zgodnie z polskim prawem członkowie rodziny, którzy pokryli koszty pogrzebu, mogą otrzymać zasiłek pogrzebowy w wysokości 4000 złotych, niezależnie od poniesionych kosztów.
Zasiłek ten jest przyznawany osobie, która poniosła koszty pogrzebu:
- ubezpieczonego,
- emeryta lub rencisty,
- osoby, która w dniu śmierci nie miała ustalonego prawa do emerytury lub renty, ale spełniała warunki do jej uzyskania i pobierania,
- członka rodziny, osób o których mowa w pkt 1 i 2.
Zasiłek jest wypłacany na podstawie odpowiedniego wniosku złożonego w ZUS. Należy do niego dołączyć także akt zgonu, oryginały rachunków poniesionych kosztów pogrzebu, dokumenty potwierdzające pokrewieństwo lub powinowactwo z osobą zmarłą oraz zaświadczenie płatnika składek o podleganiu ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Formalności trzeba dopełnić w ciągu 12 miesięcy od dnia śmierci, inaczej prawo do świadczenia przepadnie.
Rodzice pytają, jak wygląda renta dla żony po śmierci męża
Wysokość “emerytury po mężu”, czyli renty rodzinnej, zależy od wysokości pobieranego przez niego świadczenia oraz liczby osób uprawnionych do jej otrzymania. o ile do renty rodzinnej uprawniona jest jedna osoba, należy się 85% świadczenia zmarłego. o ile – dwie osoby – 90% świadczenia zmarłego. W przypadku trzech uprawnionych osób jest to 95% świadczenia zmarłego.
Jeśli wdowa spełnia określone warunki do ubiegania się o rentę rodzinną, musi złożyć w ZUS odpowiedni wniosek. Można go znaleźć na miejscu lub w internecie.
W polskim prawie nie funkcjonuje coś takiego jak przejęcie emerytury po mężu. Oficjalna nazwa tego świadczenie to renta rodzinna, o którą wdowa może się ubiegać, jeżeli spełni określone w ustawie warunki.
Jeśli wdowa spełnia określone w ustawie warunki, może ubiegać się o rentę rodzinną niezależnie od tego czy pracuje czy nie.