Dyrektywa RoHS (Restriction of Hazardous Substances) od ponad dwóch dekad reguluje obecność substancji niebezpiecznych w sprzęcie elektrycznym i elektronicznym wprowadzanym na rynek Unii Europejskiej. Jej najnowsza wersja, potocznie znana jako RoHS 3, zaczęła obowiązywać 22 lipca 2019 roku na mocy Dyrektywy Delegowanej Komisji (UE) 2015/863. Co ważne, dokument ten rozszerzył załącznik II do dyrektywy 2011/65/UE (RoHS 2) o cztery dodatkowe substancje chemiczne.
Do pierwiastków i związków objętych restrykcjami, takich jak ołów, rtęć, kadm, chrom sześciowartościowy, polibromowane bifenyle (PBB) czy polibromowane etery difenylowe (PBDE), dodano także:
- ftalan di(2-etyloheksylu) (DEHP),
- ftalan benzylu butylu (BBP),
- ftalan dibutylu (DBP),
- ftalan diizobutylu (DIBP).
Dlaczego ftalany znalazły się w nowelizacji RoHS?
Ftalany to organiczne związki chemiczne powszechnie stosowane jako plastyfikatory. Dodaje się je do polichlorku winylu (PVC), aby zwiększyć jego elastyczność i trwałość. Ze względu na niską cenę oraz korzystne adekwatności fizyczne były przez lata szeroko wykorzystywane w przemyśle.
Można je spotkać między innymi w:
- foliach, lakierach, farbach i rozpuszczalnikach,
- tapetach winylowych, wykładzinach i roletach okiennych,
- artykułach sportowych i elementach wyposażenia samochodów,
- zabawkach, odświeżaczach powietrza i foliach do pakowania żywności.
Właśnie dlatego ich powszechna obecność w produktach codziennego użytku oraz w urządzeniach elektrycznych i elektronicznych stała się głównym powodem objęcia ich ograniczeniami w dyrektywie RoHS 3.
Jakie wyjątki wciąż obowiązują?
Od wejścia w życie RoHS 3 minęło już sześć lat. Wszystkie okresy przejściowe, między innymi dla wyrobów medycznych i przyrządów kontrolno-pomiarowych, zakończyły się w lipcu 2021 roku. Oznacza to, iż w tej chwili niemal cały rynek objęty jest obowiązkiem pełnej zgodności.
W 2025 roku wyłączenia obejmują jedynie:
- części zamienne i przewody stosowane do naprawy lub modernizacji sprzętu, który został wprowadzony na rynek przed 22 lipca 2019 roku,
- wyjątki wskazane w załącznikach do dyrektywy, które są okresowo przeglądane i mogą być przedłużane albo wygaszane, w zależności od dostępności bezpiecznych alternatyw.
Jakie badania potwierdzają zgodność?
Każdy producent, który chce wprowadzić wyrób na rynek Unii Europejskiej, ma obowiązek udowodnić, iż produkt spełnia wymagania dyrektywy RoHS. Dlatego w praktyce konieczne jest przeprowadzenie odpowiednich badań.
W Ośrodku Badawczo-Rozwojowym RCC realizujemy kompleksowe analizy obejmujące RoHS 2 + ftalany. Co więcej, w naszej pracowni chemicznej wykonujemy:
- badania przesiewowe określające stężenie ołowiu, rtęci, kadmu, chromu całkowitego, bromu całkowitego oraz ftalanów DEHP, BBP, DBP i DIBP,
- analizy szczegółowe identyfikujące i ilościowo oznaczające chrom sześciowartościowy, a także związki PBB i PBDE.
Każdy etap dokumentujemy w raporcie i przekazujemy go klientowi. Dzięki temu producent decyduje, czy przechodzimy do kolejnych analiz, czy zatrzymujemy się na danym etapie.
RCC jako wsparcie dla producentów w 2025 roku
W 2025 roku dyrektywa RoHS 3 jest standardem, a jej przestrzeganie stanowi podstawowy warunek funkcjonowania na rynku unijnym. Brak zgodności oznacza nie tylko ryzyko sankcji, ale także utratę zaufania klientów i partnerów biznesowych.
RCC wspiera producentów, importerów i dystrybutorów w procesie oceny zgodności. Dzięki doświadczeniu naszych specjalistów oraz nowoczesnemu laboratorium pomagamy wprowadzać na rynek wyroby spełniające wymagania prawne i bezpieczne dla użytkowników.
Jeśli zatem chcą Państwo sprawdzić swoje produkty pod kątem zgodności z aktualnym RoHS, zapraszamy do kontaktu z naszym Ośrodkiem Badawczo-Rozwojowym.