Czy przedsiębiorca może przekształcić się w spółkę z o.o.?

Przedsiębiorca będący osobą fizyczną wykonującą we własnym imieniu działalność gospodarczą może przekształcić formę prowadzonej działalności w jednoosobową spółkę kapitałową (spółkę przekształconą), w tym spółkę z o.o.

Jakie są skutki przekształcenia przedsiębiorcy?

Przedsiębiorca przekształcany staje się spółką przekształconą z chwilą wpisu tej spółki do rejestru (dzień przekształcenia).

Spółce przekształconej przysługują wszystkie prawa i obowiązki przedsiębiorcy przekształcanego. Spółka przekształcona pozostaje podmiotem w szczególności zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały przyznane przedsiębiorcy przed jego przekształceniem, chyba iż ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji albo ulgi stanowi inaczej. Osoba fizyczna prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą staje się z dniem przekształcenia wspólnikiem spółki przekształconej.

W przypadku gdy zmiana firmy przedsiębiorcy przekształcanego w związku z przekształceniem nie polega tylko na dodaniu części identyfikującej formę prawną spółki przekształconej, spółka przekształcona ma obowiązek podawania w nawiasie dawnej firmy, obok nowej firmy, z dodaniem wyrazu „dawniej” – przez okres co najmniej roku od dnia przekształcenia.

Jakie kroki należy podjąć w celu przekształcenia?

Do przekształcenia przedsiębiorcy wymaga się:

1) sporządzenia planu przekształcenia przedsiębiorcy wraz z załącznikami oraz opinią biegłego rewidenta;

2) złożenia oświadczenia o przekształceniu przedsiębiorcy;

3) powołania członków organów spółki przekształconej;

4) zawarcia umowy spółki spółki przekształconej;

5) dokonania w rejestrze wpisu spółki przekształconej i wykreślenia przedsiębiorcy przekształcanego z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

1. Sporządzenie planu przekształcenia przedsiębiorcy

Plan przekształcenia przedsiębiorcy sporządza się w formie aktu notarialnego. Powinien on zawierać co najmniej ustalenie wartości bilansowej majątku przedsiębiorcy przekształcanego na określony dzień w miesiącu poprzedzającym sporządzenie planu przekształcenia przedsiębiorcy (tj. o ile plan przekształcenia sporządzany jest w styczniu 2023 roku, powinien zawierać ustalenie wartości bilansowej majątku przedsiębiorcy przekształcanego na określony dzień w grudniu 2022 roku).

Do planu przekształcenia należy dołączyć:

1) projekt oświadczenia o przekształceniu przedsiębiorcy;

2) projekt aktu założycielskiego spółki z o.o.;

3) wycenę składników majątku (aktywów i pasywów) przedsiębiorcy przekształcanego;

4) sprawozdanie finansowe sporządzone dla celów przekształcenia na dzień, o którym mowa w zdaniu powyżej.

Plan przekształcenia przedsiębiorcy należy poddać badaniu przez biegłego rewidenta w zakresie poprawności i rzetelności.

2. Złożenie wniosku o wyznaczenie biegłego

Z uwagi na powyższe kolejnym (równoległym) krokiem jest złożenie do sądu rejestrowego adekwatnego według siedziby przedsiębiorcy przekształcanego wniosku przedsiębiorcy przekształcanego o wyznaczenie biegłego rewidenta (przedsiębiorca może w tym wniosku wskazać konkretnego biegłego rewidenta). Sąd wyznaczy biegłego rewidenta postanowieniem (po około miesiącu po złożeniu wniosku). Biegły rewident, w terminie określonym przez sąd, nie dłuższym jednak niż dwa miesiące od dnia jego wyznaczenia, sporządzi na piśmie szczegółową opinię i złoży ją wraz z planem przekształcenia przedsiębiorcy sądowi rejestrowemu oraz przedsiębiorcy przekształcanemu.

Sąd rejestrowy określi także wynagrodzenie za pracę biegłego rewidenta. o ile przedsiębiorca przekształcany dobrowolnie tych należności nie uiści w terminie dwóch tygodni, sąd rejestrowy ściągnie je w trybie przewidzianym dla egzekucji opłat sądowych. Przedsiębiorca może również rozliczyć się z biegłym we własnym zakresie i poinformować o tym sąd.

3. Złożenie oświadczenia o przekształceniu przedsiębiorcy

Po sporządzeniu przez biegłego rewidenta opinii co do planu przekształcenia możliwe jest złożenie przez przedsiębiorcę oświadczenia o przekształceniu przedsiębiorcy, które powinno zostać sporządzone w formie aktu notarialnego i określać co najmniej:

1) typ spółki, w jaki zostaje przekształcony przedsiębiorca (tutaj: spółka z o.o.);

2) wysokość kapitału zakładowego (minimalny wynosi 5.000 zł);

3) zakres praw przyznanych osobiście przedsiębiorcy przekształcanemu jako wspólnikowi spółki przekształconej, o ile przyznanie takich praw jest przewidziane (nie obligatoryjne);

4) nazwiska i imiona członków zarządu spółki przekształconej.

Następnie należy zawrzeć umowę (akt założycielski) spółki przekształconej, której treść powinna odpowiadać wymogom wynikającym z art. 157 KSH (tj. standardowa przy zakładaniu spółki z o.o.), w tym powołać członków organów spółki przekształconej. Nierzadko oświadczenie o przekształceniu przedsiębiorcy zawiera jednocześnie akt założycielski spółki z o.o.

4. Złożenie wniosku o wpis przekształcenia

Wniosek o wpis przekształcenia do rejestru (o wpis spółki przekształconej do rejestru) wnoszą wszyscy członkowie zarządu spółki przekształconej (spółki z o.o.). Powinien być złożony do sądu rejonowego (sądu rejestrowego) adekwatnego ze względu na siedzibę spółki przekształconej. Sąd rozpatruje wniosek w terminie około miesiąca.

Możliwe jest przekształcenie przedsiębiorcy prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą w jednoosobową spółkę kapitałową. Do przekształcenia przedsiębiorcy wymaga się sporządzenia planu przekształcenia przedsiębiorcy wraz z załącznikami oraz opinią biegłego rewidenta, złożenia oświadczenia o przekształceniu przedsiębiorcy, zawarcia umowy spółki i powołania członków organów spółki, a także dokonania wpisu spółki przekształconej w KRS.