Czy seniorzy wiedzą, co podpisują? Mieszkanie za rentę, czyli senior na umowie dożywocia

Umowy dożywocia stają się coraz częstszą metodą seniorów na brak środków do życia. Na czym polega taka umowa? Ile miesięcznie wynosi renta? Na te i inne pytania staramy się odpowiedzieć w poniższym artykule.

Osoby starsze coraz częściej decydują się na ten krok. Umowy dożywocia w Polsce szacuje się na liczbę około 143 tysięcy przez ostatnie 28 lat. Tylko w dwa lata 2020 – 2021 podpisano ich około 29 tysięcy. Tendencja jest znacząco wzrostowa. Ale czy to znaczy, iż renta z tej umowy rzeczywiście warta jest oddania mieszkania? Jak to wygląda w praktyce?

Sprawdź: Zgarnij 1600 zł przed emeryturą. ZUS wypłaci pieniądze co miesiąc! Dla kogo?

Umowa dożywocia – na czym polega w teorii?

Celem takiej umowy jest przeniesienie przez właściciela nieruchomości jej własności na inną osobę w zamian za zobowiązanie, które polega na zapewnieniu właścicielowi dożywotniego utrzymania tzn. przyjęcie zbywcy nieruchomości jako domownika, dostarczanie mu środków potrzebnych do życia i odpowiedniej pomocy oraz pielęgnacji w chorobie. Wymagana jest tu forma aktu notarialnego, bez takiej postaci umowa jest nieważna. Nieruchomością może być zarówno gospodarstwo rolne jak i konkretna nieruchomość oraz prawo wieczystego użytkowania. O tym wszystkim można przeczytać w Kodeksie Cywilnym, dziale drugim, art. 908 – 916.

Co daje nam umowa dożywocia? Słowo o rencie

Umowa dożywocia wyraźnie zaznacza, iż dopiero po śmierci pierwotnego właściciela nieruchomości umowa o rentę dożywotnią wygasa. Nie wcześniej. Wtedy to właścicielem staje się nabywca i to on ma wyłączne prawo do zarządzania nieruchomością. Jest to wyraźny znak do tego, iż po pierwsze: dożywotnik (czyli osoba zbywająca nieruchomość na rzecz osoby trzeciej) nie musi wyprowadzać się z domu; a po drugie nabywca zobowiązał się do opieki nad dożywotnikiem.
Bardzo często dzieje się jednak tak, iż opieka zamienia się w wypłacanie renty, czyli comiesięcznego świadczenia pieniężnego. Rzadziej jest to cała suma przelana na raz jako solidny zastrzyk gotówki.

Sprawdź: 500 plus dla seniora 2023. Przygotuj ten dokument. Inaczej ZUS nie wypłaci ci ani grosza

Umowa dożywocia a wycena nieruchomości. Ile wynosi renta?

Wszystko zależy od wartości nieruchomości. Oczywistym jest, iż wartość szacowana będzie na podstawie metrażu, stanu technicznego i lokalizacji. Raczej nie powinno zaskakiwać, iż ważne w szacunkach będą również wiek właściciela nieruchomości i jego płeć. Statystyka jest nieubłagana, kobiety żyją dłużej od mężczyzn, co wpływa na długość wypłacania renty, a tym samy obniżenia jej miesięcznej wysokości.

Z większości podawanych danych wynika, iż średnia wysokość renty wynosi w Polsce około 1000 złotych. Z czego należy wyszczególnić, iż to jest średnia wartość. Niektórzy seniorzy otrzymują miesięcznie o wiele wyższe kwoty, szacuje się, iż choćby 5000 złotych.

Sprawdź: Wdowa może dostać nie tylko emeryturę po mężu. ZUS wypłaci też 4000 zł zasiłku

Kto może podpisać umowę dożywocia? Nie zawsze wszystko zostaje w rodzinie

Prawie w większości dożywotnikiem, czyli zbywającym nieruchomość jest osoba starsza. Nabywcą natomiast ktoś jej bliski, najczęściej osoba z rodziny. Wyraźnie trzeba zaznaczyć, iż dożywotnikiem musi być osoba fizyczna. Inaczej jest z nabywcą nieruchomości. Tutaj stać się nim może każdy podmiot prawa cywilnego i nie musi być spokrewniony z dożywotnikiem. Co to oznacza w praktyce? Oznacza to, iż seniorzy decydują się podpisać taką umowę np. z funduszami hipotecznymi. Niestety umowy dożywocia nie mają żadnej gwarancji ze strony państwa ani choćby nadzoru. Ryzyko stracenia wszystkiego w takim wypadku jest ogromne. Z pomocą ma przyjść nowelizacja ustawy o umowach dożywocia. Mają one zawęzić kręg podmiotów mogących brać udział w kupnie-sprzedaży nieruchomości na tego typu umowę.

Sprawdź: Twoja emerytura może być większa o 200 zł! Tym seniorom należy się specjalny dodatek, wystarczy jeden wniosek