2 lat temu
Definicja crowdfundingu
Czym jest crowdfunding?
Finansowanie społecznościowe (również „Crowdfunding”), to interesująca alternatywa dla tradycyjnych źródeł pozyskiwania kapitału zewnętrznego zwłaszcza teraz, gdy banki
i inwestorzy niechętnie lokują pieniądze w ryzykowne projekty. Polega na zbieraniu pieniędzy na cele o charakterze prywatnym, artystycznym, społecznym czy biznesowym, inaczej mówiąc jest to forma finansowania określonych projektów przez społeczność Internetową. Finansującymi są członkowie społeczności wirtualnych, którzy w zamian za wsparcie otrzymują od pomysłodawcy unikalne bonusy, tj. gadżety, zniżki, bilety, a choćby udziały w danym przedsięwzięciu, które są niedostępne dla pozostałych osób. Inaczej mówiąc polega na pozyskiwaniu środków finansowych na realizację projektu/ ów od wielu drobnych inwestorów. Wynagrodzenie osób dokonujących wpłat może zatem mieć charakter symboliczny (np. gotowy produkt
czy spotkania z twórcami) lub finansowy (np. udziały w zyskach).
Platformy crowdfundingowe (albo „finansowania społecznościowego”, łącznie dalej „Platformy”) zwykle działają według zasady „wszystko albo nic” (WAN, all-or-nothing: projekt kończy się sukcesem, o ile w określonym czasie zostanie co najmniej osiągnięty cel finansowy określony przez autora. Może on zostać przekroczony,
ale gdy nie uda się zebrać założonej kwoty, to pieniądze są zwracane wspierającym).
Niektóre Platformy funkcjonują na zasadzie bierz, co masz, (BCM, take-it-all: zakłada, iż mimo iż jest określony okres prezentacji projektu i cel finanso
Do tej pory w polskim porządku prawnym brak było jakiejkolwiek definicji prawnej pojęcia crowdfundingu ani żadnej regulacji prawnej odnoszącej się do tego zjawiska.
W praktyce obrotu ukształtowało się pięć podstawowych rodzajów finansowania społecznościowego.
Ustawa z dnia 7 lipca 2022 r. o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom (dalej „Ustawa o finansowaniu społecznościowym”) w art. 1 ust. 1 określa szczególne wymogi prowadzenia działalności w zakresie świadczenia usług finansowania społecznościowego dla przedsięwzięć gospodarczych a w ust. 2 wskazuje organizację i tryb wykonywania nadzoru nad dostawcami usług finansowania społecznościowego dla przedsięwzięć gospodarczych (dalej „Dostawca” albo „Dostawcy”). Implementuje jednocześnie rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/1503 z dnia 7 października 2020 r. w sprawie europejskich dostawców usług finansowania społecznościowego dla przedsięwzięć gospodarczych (dalej „Rozporządzenie ECSP”).
Ustawę o crowdfundingu stosuje się wyłącznie do usług finansowania społecznościowego dla przedsięwzięć gospodarczych (tym samym nie stosuje się jej do usług świadczonych na rzecz właścicieli projektów będących konsumentami) czyli do crowdfundingu inwestycyjnego i dłużnego.
Cofnięcie Zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego
(dalej „KNF”)
Motyw (37) Rozporządzenia ECSP stanowi, iż zezwolenie udzielone na podstawie niniejszego rozporządzenia (dalej „Zezwolenie”) powinno zostać cofnięte w przypadku gdy Dostawca nie spełnia już warunków jego udzielenia. adekwatne organy powinny być również uprawnione do cofnięcia Zezwolenia za każdym razem, gdy Dostawca lub osoba trzecia działająca w jego imieniu, utracił zezwolenie umożliwiające świadczenie usług płatniczych na podstawie dyrektywy (UE) 2015/2366 lub usług inwestycyjnych na podstawie dyrektywy 2014/65/UE, lub za każdym razem, gdy stwierdzono, iż dostawca usług finansowania społecznościowego będący również dostawcą usług płatniczych, lub jego kadra kierownicza, pracownicy lub osoba trzecia działająca w jego imieniu, naruszyli prawo krajowe wdrażające dyrektywę (UE) 2015/849.
W przedmiocie cofnięcia Zezwolenia to jak zostało wskazane w art. 17 ust. 1 Rozporządzenia ECSP, KNF jest uprawniony do cofnięcia Zezwolenia, gdy Dostawca nie skorzystał z Zezwolenia w ciągu 18 miesięcy od dnia jego udzielenia, jednoznacznie zrzekł się Zezwolenia, nie świadczył Usług przez dziewięć kolejnych miesięcy i nie uczestniczy również w zarządzaniu istniejącymi umowami, które są wynikiem wcześniejszego skojarzenia podmiotów zainteresowanych finansowaniem przedsięwzięć gospodarczych z wykorzystaniem jego Platformy, uzyskał Zezwolenie w sposób sprzeczny z prawem, w tym składając fałszywe oświadczenia we Wniosku, nie spełnia już warunków, na podstawie których udzielono mu Zezwolenia lub poważnie naruszył Rozporządzenie ECSP. KNF, który udzielił Zezwolenia, jest również uprawniony do cofnięcia go w przypadku, gdy Dostawca jest także dostawcą usług płatniczych, zgodnie z dyrektywą (UE) 2015/2366 i gdy on, lub jego kadra kierownicza, pracownicy lub osoby trzecie działające w jego imieniu naruszyli przepisy krajowe wdrażające dyrektywę (UE) 2015/849 w odniesieniu do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu lub w przypadku gdy Dostawca lub osoba trzecia działająca w jego imieniu stracili Zezwolenie umożliwiające świadczenie usług płatniczych, zgodnie z dyrektywą (UE) 2015/2366 lub usług inwestycyjnych zgodnie z dyrektywą 2014/65/UE, i ten Dostawca lub osoba trzecia nie naprawili sytuacji w ciągu 40 dni kalendarzowych.
Na podstawie przepisu art. 17 ust. 2 Rozporządzenia ECSP, gdy KNF cofnie Zezwolenie, adekwatny organ wyznaczony jako pojedynczy punkt kontaktowy w tym państwie członkowskim powiadamia bez zbędnej zwłoki rejestr dostawców usług finansowania społecznościowego (dalej „ESMA”) oraz adekwatne organy innych państw członkowskich, w których dany Dostawca świadczy Usługi, zgodnie z art. 18. Rozporządzenia ECSP (Transgraniczne świadczenie usług finansowania społecznościowego). wprowadza informację dotyczącą cofnięcia Zezwolenia do rejestru, o którym mowa w art. 14 Rozporządzenia ECSP. Na podstawie treści art. 14 ust. 1 Rozporządzenia ECSP ESMA tworzy rejestr wszystkich dostawców usług finansowania społecznościowego. Rejestr ten jest publicznie dostępny na stronie internetowej ESMA i jest regularnie aktualizowany. Zgodnie z ust. 3 niniejszego artykułu informację o każdym cofnięciu Zezwolenia udzielonego Dostawcy, zgodnie z art. 17 publikuje się i udostępnia publicznie w rejestrze przez okres pięciu lat.
Zgodnie z art. 17 ust. 3 Rozporządzenia ECSP, przed podjęciem decyzji o cofnięciu Zezwolenia adekwatny organ, który je udzielił [tutaj KNF], konsultuje się z adekwatnym organem innego państwa członkowskiego w przypadkach gdy Dostawca jest:
a) jednostką zależną dostawcy usług finansowania społecznościowego posiadającego zezwolenie udzielone w tym innym państwie członkowskim;
b) jednostką zależną jednostki dominującej dostawcy usług finansowania społecznościowego posiadającego zezwolenie w tym innym państwie członkowskim;
c) kontrolowany przez te same osoby fizyczne lub prawne, które kontrolują dostawcę usług finansowania społecznościowego posiadającego zezwolenie udzielone w tym innym państwie członkowskim.
r. pr. dr Wiktor Czeszejko-Sochacki, LL.M.
