FSR w praktyce – analiza pierwszych przypadków

Minął już ponad rok, od kiedy zaczęło obowiązywać rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE)2022/2560 z 14 grudnia 2022 r. w sprawie subsydiów zagranicznych zakłócających rynek wewnętrzny (FSR). Przyjrzyjmy się więc bliżej działaniom podjętym w tym czasie przez KE.

Czym jest FSR?

FSR dotyczy subsydiów, które są przyznawane przez państwa spoza UE przedsiębiorstwom działającym na jednolitym rynku unijnym. Chodzi konkretnie o te wkłady finansowe od państw trzecich, które zakłócają rynek wewnętrzny UE.

FRS wymaga od przedsiębiorstw notyfikacji i uzyskania uprzedniej zgody na niektóre duże koncentracje czy przetargi. Umożliwia również KE wszczynanie z urzędu dochodzeń w sprawie potencjalnie zakłócających subsydiów spoza UE. Dzięki FSR Komisja Europejska ma uprawnienia do m.in.:

• nakładania rygorystycznych środków zaradczych (w tym grzywien),
• odzyskiwania dotacji,
• zbycia przedsiębiorstw.

Dochodzenia w sprawie FSR

W ciągu pierwszych 100 dni od otwarcia okna notyfikacyjnego KE dokonała przeglądu ponad 100 powiadomień o przetargach publicznych i 53 o koncentracjach. Jest to pokaźny wynik, ponieważ we wniosku legislacyjnym przewidywano jedynie 40-70 zgłoszeń rocznie.

Do tej pory KE wszczęła:

• dwa dochodzenia z urzędu w sprawie (i) dostaw turbin wiatrowych dla parków wiatrowych w Hiszpanii, Grecji, Francji, Rumunii i Bułgarii, a także (ii) sprzętu zabezpieczającego, w tym nalotu na siedzibę producenta w Holandii i Polsce;
• trzy szczegółowe dochodzenia w następstwie powiadomień o przetargach publicznych na (i) dostawy fotowoltaiki słonecznej w Rumunii (dwóch dostawców) oraz (ii) na elektryczne pociągi typu „push-pull” w Bułgarii;
• jedno szczegółowe dochodzenie w sprawie przejęcia w sektorze telekomunikacyjnym, które dotyczyło kontrolowanego przez państwo operatora telekomunikacyjnego z siedzibą w Zjednoczonych Emiratach Arabskich.

Jedyna decyzja na podstawie FSR

Jak dotąd KE wydała tylko jedną decyzję na podstawie FSR. W dniu 24 września 2024 r. zatwierdziła przejęcie operatora telekomunikacyjnego PPF Telecom Group B.V. w Europie Środkowo-Wschodniej (z wyłączeniem działalności w Czechach) (PPF) przez Emirates Telecommunications Group Company PJSC (ETG).

W decyzji Komisja stwierdziła, iż subsydia zagraniczne, zgodnie z FSR, stanowiły następujące wkłady na rzecz ETG:

• zwolnienie ETG z prawa upadłościowego ZEA – komisja uznała, iż zwolnienie, które obejmuje wszystkie przedsiębiorstwa będące w całości lub częściowo własnością ZEA, stanowi nieograniczoną gwarancję państwową udzieloną przez ZEA. A zatem, umożliwia odbiorcom uzyskanie np. korzystniejszych warunków finansowych niż te, które byłyby zwykle dostępne dla przedsiębiorstw nieposiadających takiej gwarancji;
• otrzymanie różnych dotacji, pożyczek i innych instrumentów dłużnych na rzecz ETG i Emirates Investment Authority (EIA – akcjonariusza kontrolującego ETG).

Komisja uznała, iż subsydia mogą prowadzić do zakłócenia konkurencji w UE (np. poprzez umożliwienie połączonemu podmiotowi dostępu do bardziej atrakcyjnego finansowania jego działalności w UE). KE zwróciła szczególną uwagę na wyłączenie ETG z prawa upadłościowego ZEA, stwierdzając, iż nieograniczone gwarancje państwowe są „uważane za najbardziej prawdopodobne zakłócenie rynku wewnętrznego” i jako takie mogą zakłócić działalność połączonego podmiotu na rynku wewnętrznym UE.

Środki zaradcze proponowane przez ETG

Aby rozwiać obawy Komisji, ETG zaproponowało następujące środki zaradcze:

• zobowiązanie, iż umowa spółki ETG nie będzie odbiegać od zwykłego prawa upadłościowego ZEA, tym samym usuwając nieograniczoną gwarancję państwa;
• zakaz jakiegokolwiek finansowania przez EIA i ETG działalności PPF na rynku UE (z zastrzeżeniem pewnych wyjątków dotyczących działalności poza UE i „finansowania awaryjnego”, które będą podlegać przeglądowi przez Komisję), a także wymóg, aby inne transakcje między EIA / ETG i PPF odbywały się na warunkach rynkowych;
• wymóg, aby ETG informowało Komisję o przyszłych przejęciach, które nie są koncentracjami podlegającymi zgłoszeniu w ramach FSR.

Komisja zaakceptowała te zobowiązania. Są one ważne przez 10 lat (z możliwością przedłużenia o kolejne 5 lat, jeżeli Komisja i ETG wyrażą na to zgodę). Dodatkowo KE wyznaczyła osobę monitorującą, która ma czuwać nad realizacją tych zobowiązań.

Zastanawiają się Państwo, czy FSR dotyczy Waszego biznesu? Zachęcamy do odwiedzenia naszej nowej strony, gdzie znajduje się ankieta, która pozwoli to wstępnie zweryfikować. W razie jakichkolwiek pytań w zakresie FSR zapraszamy do kontaktu.