1 tydzień temu
Apple przegrało długotrwałą batalię sądową z Unią Europejską, w wyniku której firma została zobowiązana do zapłaty 13 miliardów euro zaległych podatków Irlandii. Decyzja ta jest jednym z kluczowych elementów szerszej inicjatywy UE mającej na celu rozprawienie się z tzw. “umowami kochanymi” – porozumieniami między państwami a korporacjami, które miały na celu obniżenie zobowiązań podatkowych firm międzynarodowych.
Tło sprawy
W 2016 roku Komisja Europejska, pod przewodnictwem Margrethe Vestager, oskarżyła Irlandię o przyznanie Apple nielegalnych ulg podatkowych, co miało niesprawiedliwie przyciągnąć inwestycje do tego kraju kosztem innych państw członkowskich. Zarówno Apple, jak i Irlandia, która od lat korzysta z niskich stawek podatkowych w celu przyciągania międzynarodowych korporacji, początkowo skutecznie zakwestionowały orzeczenie UE.
Jednak w ostatecznym wyroku Europejski Trybunał Sprawiedliwości uznał, iż Apple rzeczywiście nadmiernie korzystało z nieuczciwych luk podatkowych w Irlandii. Firma musi teraz zapłacić 13 miliardów euro zaległych podatków, co stanowi jedno z największych pojedynczych roszczeń podatkowych w historii UE.
Mechanizm „Podwójny Irlandczyk”
Sukces Irlandii w przyciąganiu gigantów technologicznych takich jak Apple był częściowo wynikiem tzw. schematu “Podwójnego Irlandczyka”, który umożliwiał firmom międzynarodowym znaczną redukcję zobowiązań podatkowych. System ten pozwalał korporacjom na przekierowanie zysków do spółek zależnych zarejestrowanych w Irlandii, ale opodatkowanych w rajach podatkowych, takich jak Bermudy. Choć system ten został zamknięty w 2014 roku, Apple do tego czasu znacząco z niego korzystało, co teraz stało się podstawą decyzji sądu.
Reakcje Apple i Irlandii
Apple wyraziło rozczarowanie wyrokiem, podkreślając, iż zgodnie z międzynarodowym prawem podatkowym firma już odprowadzała podatki w Stanach Zjednoczonych od tych samych dochodów. Firma zaznaczyła również, iż Komisja Europejska próbuje zmienić zasady wstecz, co budzi wątpliwości co do zasadności orzeczenia.
Irlandia, która była beneficjentem umowy z Apple, na razie nie określiła dokładnie, jak zamierza wykorzystać odzyskane środki. Jednak wstępne prognozy wskazują, iż pieniądze mogą zostać umieszczone w nowym funduszu majątkowym, utworzonym w celu zarządzania rosnącymi wpływami z podatku od osób prawnych. Rząd irlandzki planuje również kolejne obniżki podatków oraz zwiększenie wydatków publicznych.
Kontekst międzynarodowy
Decyzja wobec Apple wpisuje się w szerszy kontekst działań Unii Europejskiej przeciwko agresywnym strategiom podatkowym stosowanym przez międzynarodowe korporacje. Mimo to nie wszystkie sprawy zakończyły się na korzyść UE – Amazon z powodzeniem uniknął zapłaty 250 milionów euro zaległych podatków w Luksemburgu, a Starbucks wygrał batalię dotyczącą 30 milionów euro w Holandii.
Sprawa Apple może mieć wpływ na przyszłe postępowania wobec innych gigantów technologicznych i krajów, które korzystały z podobnych rozwiązań podatkowych.
