Handel samochodami osobowymi a prawo do odliczenia VAT

Temat związany z samochodami osobowymi najczęściej kojarzy się z ograniczonym prawem do odliczenia podatku VAT od wszelkiego rodzaju wydatków. W dzisiejszej publikacji zajmiemy się jednak tematem handlu samochodami, czyli pojazd jest w tym przypadku towarem handlowym. Odpowiemy sobie na pytanie, jak w takim przypadku jest z prawem do odliczenia podatku VAT?

Handel samochodami osobowymi a podatek VAT

W pierwszej kolejności zobaczmy co na temat podatku VAT można wyczytać w ustawie o VAT. Chodzi przede wszystkim o ustalenie czy w każdym przypadku obrót pojazdami samochodowymi jest objęty podatkiem VAT? Otóż jak się okazuje przepisy przewidują kilka możliwości rozliczania podatku VAT na gruncie przepisów ustawy w zależności od tego, czy przedmiotem transakcji będą nowe czy używane środki transportu. Dla podatku VAT ważne jest, czy przedsiębiorca będzie dokonywał obrotu nowymi czy używanymi samochodami. Przedsiębiorcy, którzy rozpoczynają prowadzenie działalności gospodarczej lub noszą się z zamiarem zmiany profilu firmy powinni sprawdzić przepisy, w szczególności ustawy o podatku VAT. Oczywiście dotyczy to przede wszystkim tych przedsiębiorców, którzy korzystają ze zwolnienia od podatku VAT. Zobaczmy jak będzie wyglądało rozliczanie podatku VAT w przypadku firm trudniących się handlem samochodami.

Nowe samochody osobowe i opodatkowane akcyzą a VAT

Ustawa o podatku VAT jest dość zawiłym aktem prawnym, jednak nie zmienia to faktu, iż przedsiębiorcy muszą być z nią zaznajomieni, żeby nie narażać się na konsekwencje. Ustawodawca założył w przepisach, iż pewne kategorie transakcji będą od samego początku objęte podatkiem VAT i są one wymienione wprost w ustawie. Inne mogą korzystać ze zwolnienia podmiotowego do wysokości limitu albo przedmiotowego w VAT. Nie będziemy wymieniali pełnego katalogu transakcji, które muszą być w VAT, nas będą interesowały zapisy dotyczące sprzedaży nowych środków transportu.

Ważne! Z ustawy o podatku VAT wynika wprost, iż dostawa nowych środków transportu musi być opodatkowana w VAT od pierwszej sprzedaży

W ustawie o VAT zostało również zapisane wprost, iż sprzedaż samochodów osobowych opodatkowanych podatkiem akcyzowym, jest objęta podatkiem VAT. Wyjątek stanowią te samochody, które przedsiębiorca wprowadzi do ewidencji środków trwałych

Podatkiem akcyzowym opodatkowana jest dostawa następujących samochodów osobowych: import samochodu osobowego niezarejestrowanego wcześniej na terytorium Polski zgodnie z przepisami o ruchu drogowym, nabycie wewnątrzwspólnotowe samochodu osobowego niezarejestrowanego wcześniej na terytorium Polski zgodnie z przepisami o ruchu drogowym, pierwsza sprzedaż na terytorium kraju samochodu osobowego niezarejestrowanego na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym

We wszystkich tych okolicznościach przedsiębiorca musi się liczyć z obowiązkiem opodatkowania w VAT dostawy samochodów osobowych.

Sprzedaż samochodów osobowych w procedurze marży

Przedsiębiorcy mają jeszcze jedną możliwość dokonywania sprzedaży samochodów osobowych, mowa o procedurze marży. W tym jednak przypadku muszą być spełnione pewne założenia ustawowe, o których kilka słów poniżej.

W procedurze marży można sprzedawać jedynie używane samochody osobowe Kwotę marży stanowi różnica pomiędzy kwotą uzyskaną ze sprzedaży samochodu osobowego a wartością zakupu takiego pojazdu

Samochody używane przedsiębiorca może nabyć tylko od: osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej, innego przedsiębiorcy, który korzysta ze zwolnienia podmiotowego lub przedmiotowego w VAT, innego przedsiębiorcy, który wystawi fakturę VAT-MARŻA, osoby prawnej niebędącej podatnikiem VAT

Uwaga! Sprzedaż samochodów w procedurze marży nakłada obowiązek rozliczenia podatku VAT od kwoty marży. Przedsiębiorca nie ma jednak prawa do odliczenia VAT naliczonego od zakupów, ponieważ taki podatek nie występuje

Handel samochodami osobowymi a prawo do odliczenia VAT

Jeżeli przedsiębiorca jest czynnym podatnikiem VAT, to przysługuje mu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Oznacza to, iż o ile zakup towarów ma związek z dostawą towarów, to przedsiębiorca ma prawo do pomniejszenia podatku VAT należnego o podatek VAT naliczony.

Każda sprzedaż samochodu osobowego, poza procedurą VAT marża, jest opodatkowana stawką podstawową w VAT, czyli 23% na terytorium kraju

Jeśli będzie to transakcja zagraniczna, taka jak WDT czy eksport towarów, to zgodnie z przepisami jest to stawka 0%

Zobaczmy jeszcze co kryje się pod pojęciem towaru handlowego w Rozporządzeniu w sprawie prowadzenia PKPiR.

Towarami handlowymi są wyroby przeznaczone do sprzedaży w stanie nieprzerobionym

W działalności gospodarczej polegającej na handlu samochodami osobowymi towarem handlowym będzie samochód

W takim razie można zaryzykować stwierdzeniem, iż nie ma przeciwwskazań ustawowych do pełnego odliczenia podatku VAT od zakupu samochodów osobowych, które będą odsprzedawane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej

Handel samochodami osobowymi a prawo do odliczenia VAT – stanowisko organów podatkowych

W celu potwierdzenia takiego toku rozumowania powołamy się na stanowisko organów podatkowych w tym temacie. W jednej z interpretacji podatkowych z dnia 02.05.2018 r. nr 0111-KB3-1.4012.110.2018.1.ICz przedsiębiorca zadał pytanie, czy przysługuje mu prawo do odliczenia 100% podatku VAT od zakupu i pozostałych wydatków dotyczących samochodów będących towarem handlowym w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) zgodził się ze stanowiskiem przedsiębiorcy. W uzasadnieniu napisał, iż w tym przypadku ma zastosowanie przepis ustawy o VAT, który mówi, iż przysługuje 100% odliczenia podatku od wydatków związanych z nabyciem pojazdów samochodowych oraz wydatków związanych z ich eksploatacją, jeżeli samochody są wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej, a tak jest w tym przypadku. Nie musi być również prowadzona ewidencja przebiegu pojazdu w takiej sytuacji. Co do sprzedaży samochodu, który jest już zarejestrowany, to w takim przypadku przedsiębiorcy przysługuje prawo do odliczenia tylko 50% podatku VAT. Organy podatkowe nie zmieniły swojego podejścia na przestrzeni lat, potwierdza to bardziej aktualna interpretacja z dnia 19.04.2023 r. nr 0114-KDIP4-2.4012.63.2023.2.MB. Dyrektor KIS potwierdził, iż przedsiębiorcy przysługuje pełne prawo do odliczenia kwoty podatku VAT naliczonego zawartego w fakturach zakupu samochodów osobowych i pozostałych wydatków z nimi związanych, użytkowanych wyłącznie do działalności polegającej na ich odprzedaży.

Podsumowanie

Jak wynika z przeprowadzonej analizy w dzisiejszej publikacji handel samochodami osobowymi niczym się nie różni od dostawy innych towarów handlowych, która jest realizowana w ramach przedmiotu prowadzonej działalności gospodarczej. W takim przypadku czynny podatnik VAT zachowuje prawo do pełnego odliczenia podatku od nabycia i wydatków eksploatacyjnych związanych z konkretnym pojazdem. Takie podejście potwierdzają również organy podatkowe w wydawanych interpretacjach, które na dowód zostały załączone. Warto zwrócić uwagę na jeden istotny aspekt, jeżeli firma przed sprzedażą zarejestruje taki samochód osobowy, to wówczas pozbywa się prawa do odliczenia 100% podatku VAT, tak przynajmniej wynika z przywołanej interpretacji.