INFORMACJA O PRACACH KOMISJI SEJMOWYCH X kadencja w dniu 18 listopada 2024 r. nr 139/2024 (159)

Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa /OSZ/ przeprowadziła pierwsze czytanie i rozpatrzyła rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw (druk nr 766).
Uzasadnienie projektu przedstawiła podsekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska – Anita Sowińska.
Projekt ma na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej. Dotyczy wprowadzenia zmiany dotyczącej organizacji systemu segregowania odpadów budowlanych i rozbiórkowych (tzw. odpady BiR) w celu uelastycznienia organizacji przez przedsiębiorców segregacji takich odpadów oraz wyeliminowanie zgłaszanych przez branżę wątpliwości interpretacyjnych, nowe przepisy umożliwią przekazywanie organom administracji (m.in. gminom) dofinansowania na usuwanie nielegalnych wysypisk odpadów, które zagrażają życiu i zdrowiu ludzi lub środowisku.
Komisja przyjęła poprawki o charakterze redakcyjno-legislacyjnym i ujednolicającym.
Komisja przyjęła sprawozdanie.
Sprawozdawca – poseł Magdalena Łośko (KO).

Komisja przeprowadziła pierwsze czytanie i rozpatrzyła rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw (druk nr 812).
Uzasadnienie projektu przedstawiła podsekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska – Anita Sowińska.
Projekt dotyczy zwiększenia środków na finansowanie Bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami (BDO) w latach 2025-2027 w celu m.in. zapewnienia odpowiedniego poziomu cyberbezpieczeństwa oraz wymiany zamortyzowanej infrastruktury technicznej BDO w 2025 roku.
Komisja przyjęła poprawki o charakterze redakcyjno-legislacyjnym i ujednolicającym.
Komisja przyjęła sprawozdanie.
Sprawozdawca – poseł Klaudia Jachira (KO).

Komisja Polityki Społecznej i Rodziny /PSR/ przeprowadziła dyskusję na temat skutków społeczno-ekonomicznych ustanowienia Wigilii dniem wolnym od pracy w kontekście zarządzania budżetem czasu rodzinnych gospodarstw domowych w Polsce.
Komisja zapoznała się z informacjami na temat wymiaru czasu poświęcanego przez Polaków w trakcie doby na określone czynności, ujęte w dziesięciu kategoriach. Uwagę zwrócono na przeznaczanie czasu wolnego przez Polaków w znacznej mierze na czynności fizjologiczne, czyli regenerację, pozwalającą na przystąpienie z nowymi siłami do pracy po dniu wolnym.
Dyskusja w przeważającej części skoncentrowała się na ocenie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o dniach wolnych od pracy oraz niektórych innych ustaw (druk nr 777), skierowanego przez Sejm w dniu 8 listopada br. do Komisji: Gospodarki i Rozwoju oraz Polityki Społecznej i Rodziny w celu rozpatrzenia.
W ramach przeprowadzonej dyskusji przedstawiciele organizacji pracodawców zwracali uwagę na zbyt krótkie vacatio legis zawarte w projekcie ustawy, brak wystarczających konsultacji z organizacjami pracodawców i wszechstronnej oceny skutków regulacji.
Przedstawiciele organizacji związkowych, zrzeszających pracowników handlu, podnosili doniosłość projektu i jego znaczenie dla funkcjonowania rodzin pracowników oraz ich komfortu psychicznego i fizycznego.
W posiedzeniu uczestniczyli: minister rodziny, pracy i polityki społecznej – Agnieszka Dziemianowicz-Bąk oraz podsekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – Sebastian Gajewski.

Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi /RRW/ rozpatrzyła Informację Najwyższej Izby Kontroli o wynikach kontroli funkcjonowania państwowych instytutów badawczych nadzorowanych przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Informację przedstawił p.o. dyrektor Departamentu Rolnictwa i Rozwoju Wsi Najwyższej Izby Kontroli – Rafał Ostrowski.
Celem kontroli było sprawdzenie, czy państwowe instytuty badawcze nadzorowane przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi funkcjonowały prawidłowo i rzetelnie oraz czy nadzór ministra nad nimi był rzetelny, a zarządzanie majątkiem przez instytuty było gospodarne.
NIK skontrolowała działania Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz 5 instytutów w okresie od początku 2020 r. do końca I kwartału 2023 r., z uwzględnieniem dowodów sporządzonych przed tym okresem objętym kontrolą i po nim.
W trakcie kontroli stwierdzono, iż państwowe instytuty badawcze nadzorowane przez ministerstwo nie zawsze funkcjonowały prawidłowo w zakresie działalności naukowo-badawczej. Zarządzanie majątkiem przez instytuty nie było w pełni gospodarne, a nadzór ministra nad instytutami nie był rzetelny.
Zasady organizacji działań nadzorczych ministra wobec instytutów były niewystarczające. Dopiero w dniu 12 kwietnia 2023 r. przyjęto dokument „Działania nadzorcze Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi wobec instytutów badawczych” doprecyzowujące standardy nadzoru nad instytutami zgodnie z regułami przyjętymi przez Kancelarię Prezesa Rady Ministrów jeszcze w 2012 r.
Ministerstwo zbyt rzadko przeprowadzało kontrole nie dochowując wymagań ustawy o instytutach badawczych. Brak było również prawidłowej kontroli uchwał rad naukowych. Prawidłowo natomiast oceniono rozliczanie przez resort środków dotacji celowych przekazanych instytutom na realizację zadań i terminowe zatwierdzanie sprawozdań finansowych instytutów. Nie stwierdzono również nieprawidłowości w gospodarce finansowej instytutów.
Podczas dyskusji podniesiono kwestie złego i stale pogarszającego się stanu budynków, w których zlokalizowane są instytuty. NIK potwierdziła tę opinię. W odpowiedzi przedstawiciele resortu rolnictwa i rozwoju wsi poinformowali, iż minister może udzielać dotacji celowych instytutom tylko na konkretne zadania czy badania naukowe i nie może finansować modernizacji budynków. Podkreślono, iż w dużej części są to obiekty zabytkowe i wymagają dużych nakładów finansowych, a inwestycje ich dotyczące, muszą być realizowane pod nadzorem konserwatora zabytków.

Komisje: do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych /ESK/ oraz Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa /OSZ/ na posiedzeniu zwołanym w trybie art. 152 ust. 2 regulaminu Sejmu na wniosek grupy posłów zrealizowały następujący porządek dzienny: „Omówienie przebiegu i stanu prac nad projektem rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie szczegółowych cech jakościowo-wymiarowych drewna energetycznego. Przedstawienie precyzyjnej informacji i dyskusji w poniższym zakresie:
1. Wysłuchanie informacji Ministra Klimatu i Środowiska dotyczącej przebiegu procesu legislacyjnego rozporządzenia w sprawie szczegółowych cech jakościowo-wymiarowych drewna energetycznego.
2. Zapoznanie członków Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa oraz Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych z wynikami konsultacji społecznych przedmiotowego rozporządzenia.
3. Przygotowanie na wspólne posiedzenie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa oraz Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych materiałów zawierających treść projektu rozporządzenia, jakie było przedstawione do konsultacji społecznych i treść projektu rozporządzenia po konsultacjach.
4. Analizy ekonomicznej opłacalności uznania: wiórów, zrębków i trocin do produkcji pelletu i użytkowania w sektorach ciepłowni komunalnych i odbiorców w sektorze bytowo-komunalnym.
5. Analizy ekonomicznej opłacalności nieuznania: wiórów, zrębków i trocin do produkcji pelletu i użytkowania w sektorze ciepłowni komunalnych i odbiorców w sektorze bytowo-komunalnym.
6. Odpowiedzi na pytanie, jeżeli wejdzie w życie rozporządzenie, jaki będzie miało wpływ na przydomowe instalacje biomasowe w sektorze bytowo-komunalnym.
7. Analizy, jak rozporządzenie wpłynie na wytwórców płyt wiórowych.
8. Jaki wpływ rozporządzenie będzie miało na realizację celów wynikających z ram tzw. pakietu Fit for 55:
- Dyrektywa w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych: gdzie roczny wzrost energii odnawialnej lub ciepła odpadowego w systemach ciepłowniczych i chłodniczych został podniesiony do 2,2 punktu procentowego jako roczna średnia obliczona dla okresu 2021–2030 (dla Polski 1,6%);
- Dyrektywa w sprawie efektywności energetycznej: gdzie zmieniona została definicja efektywnego energetycznie systemu ciepłowniczego to jest od dnia 1 stycznia 2028 r. – system, w którym wykorzystuje się w co najmniej 50% energię ze źródeł odnawialnych lub w co najmniej 50% ciepło odpadowe, w co najmniej 50% energię ze źródeł odnawialnych i ciepło odpadowe, w co najmniej 80% ciepło pochodzące z wysokosprawnej kogeneracji, lub co najmniej połączenie takiej energii cieplnej wprowadzanej do sieci, w którym udział energii ze źródeł odnawialnych wynosi co najmniej 5%, a całkowity udział energii ze źródeł odnawialnych, ciepła odpadowego lub ciepła pochodzącego z wysokosprawnej kogeneracji wynosi co najmniej 50%;
- Dyrektywa w sprawie charakterystyki energetycznej budynków: gdzie nowe budynki użyteczności publicznej od 2028 r. mają być bezemisyjne, a pozostałe nowe budynki od 2030 r. (budynek bezemisyjny - nie może powodować żadnych emisji dwutlenku węgla z paliw kopalnych, dlatego też zużycie energii ma być pokrywane przez źródła odnawialne wytwarzające energię na miejscu lub poza budynkiem, lub energię odnawialną i/lub ciepło odpadowe pochodzące z efektywnego systemu ciepłowniczego);
- Dyrektywa ustanawiająca system handlu przydziałami uprawnień do emisji gazów cieplarnianych: gdzie mamy do osiągnięcia znaczną redukcję emisji gazów cieplarnianych do 2030 r. w systemach ciepłowniczych.
9. Dyskusja nt. realizacji celów OZE w ciepłownictwie w świetle aktualnie negocjowanego z Komisją Europejską Krajowego Planu Energii i Klimatu.
10. Ocena wpływu zakazu wykorzystania na cele energetyczne zrębków, wiórów i trocin na przemysł tartaczny w kraju i zakaz wykorzystywania w lokalnych (przyfabrycznych) instalacjach OZE.
11. Przedstawienie informacji, ile pozostawia się drewna w PGL LP do naturalnego rozkładu zgodnie z: Instrukcją Ochrony Lasu i rozporządzeniem Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie wymagań dobrej praktyki w zakresie gospodarki leśnej (okresy: 2010-2014, 2015-2017; 2018-2023).
12. Wyjaśnienie KZR przepisów realizacji w odniesieniu do biomasy zgodne z obowiązującym prawem unijnym i krajowym (art. 29 Dyrektywy OZE)”.
Wniosek o zwołanie posiedzenia uzasadnił przedstawiciel wnioskodawców – poseł Paweł Sałek (PiS).
Informację przedstawili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Główny Geolog Kraju – Krzysztof Galos oraz sekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii – Michał Jaros.
Podczas dyskusji posłowie omówili poszczególne punkty porządku dziennego. Wyrażali zaniepokojenie planowanymi zmianami w zakresie dostępności surowca do produkcji pelletu, podkreślali ponadto, iż w tej chwili w Polsce zakup kotłów na pellet jest najczęściej finansowaną termomodernizacją domów jednorodzinnych realizowaną z programu „Czyste powietrze”. Zmiana rozumienia pelletu jako paliwa ekologicznego uderzy w gospodarstwa domowe i będzie niekonsekwencją w stosunku do obecnego traktowania tego paliwa. Wskazywano również, iż w zakresie ciepłownictwa nie jest możliwe całkowite odejście od spalania paliw na rzecz całkowitej elektryfikacji, gdyż jest to w polskim klimacie nieefektywne i podatne na czynniki pogodowe i zewnętrze.

Komisja Śledcza do zbadania legalności, schematy oraz celowości czynności operacyjno-rozpoznawczych podejmowanych m.in. z wykorzystaniem systemu Pegasus przez członków Rady Ministrów, służby specjalne, Policję, organy kontroli skarbowej oraz celno-skarbowej, organy powołane do ścigania przestępstw i prokuraturę w okresie od dnia 16 listopada 2015 r. do dnia 20 listopada 2023 r. /SKPG/ przesłuchała sędzię – Beatę Morawiec, wezwaną w celu złożenia zeznań w toczącym się postępowaniu zmierzającym do zbadania legalności, schematy oraz celowości czynności operacyjno-rozpoznawczych podejmowanych m.in. z wykorzystaniem systemu Pegasus przez członków Rady Ministrów, służby specjalne, Policję, organy kontroli skarbowej oraz celno-skarbowej, organy powołane do ścigania przestępstw i prokuraturę w okresie od dnia 16 listopada 2015 r. do dnia 20 listopada 2023 r.
Świadek odpowiadała na pytania odnoszące się m.in. do kwestii:
- powzięcia przez nią wiedzy o fakcie inwigilacji dzięki systemu Pegasus, świadomości na temat skali inwigilacji dzięki tego systemu oraz powodów zastosowania tego rodzaju narzędzia wobec niej,
- okoliczności jej odwołania z funkcji prezesa Sądu Okręgowego w Krakowie oraz powodów, na jakie powołano się w Ministerstwie Sprawiedliwości w argumentacji tej decyzji,
- działalności w organizacjach sędziowskich oraz ogólnego przeświadczenia i poczucia inwigilacji środowiska sędziowskiego, w którym działała,
- okoliczności postępowania dyscyplinarnego wszczętego wobec niej oraz wniosku o uchylenie immunitetu,
- pracy w Sądzie Okręgowym w Warszawie po odwołaniu z funkcji prezesa, zmian miejsca zatrudnienia w obrębie orzekania w Sądu Okręgowego w Krakowie oraz stosunków z nowym kierownictwem,
- znajomości z byłym ministrem sprawiedliwości – Zbigniewem Ziobro,
- wiedzy na temat procesu udzielania przez sądy zgód na przeprowadzanie przez służby kontroli operacyjnej, w tym dzięki systemu Pegasus, w szczególności świadomości sędziów wyrażających zgody odnośnie do adekwatności narzędzia inwigilacji, w tym skali i dolegliwości inwigilacji, stosowanej przy pomocy systemu Pegasus.

Komisja przeprowadziła dyskusję na temat niestawiennictwa świadka – Andrzeja Kowalskiego.
Komisja podjęła decyzję o zwróceniu się do Sądu Okręgowego w Warszawie z wnioskiem o ukaranie świadka.

Komisja podjęła decyzję o przekazaniu do Prokuratury Krajowej dokumentów – kopii protokołu z jawnego posiedzenia Komisji z dnia 4 września 2024 r. poświęconego przesłuchaniu funkcjonariusza Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz akt o klauzuli „ściśle tajne” otrzymanych przez Komisję od Sądu Najwyższego.