INFORMACJA O PRACACH KOMISJI SEJMOWYCH
X kadencja
w dniu 19 marca 2025 r.
nr 34/2025 (209)
Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych /ASW/ na posiedzeniu zwołanym w trybie art. 152 ust. 2 regulaminu Sejmu na wniosek grupy posłów zrealizowała następujący porządek obrad: „Przedstawienie informacji Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji dotyczącej paktu migracyjnego oraz deportacji migrantów do Polski przez granicę niemiecką”.
Uzasadnienie wniosku o zwołanie posiedzenia przedstawił poseł Paweł Hreniak (PiS).
W jego opinii przedstawiciele rządu wielokrotnie podkreślali, iż Polska będzie mogła uchylić się od części postanowień paktu, jako iż przyjęła bardzo dużą liczbę uchodźców z pogrążonej wojną Ukrainy. Niedawna odpowiedź Komisji Europejskiej przeczy tym zapewnieniom, a tym samym budzi szereg obaw i wątpliwości związanych z konsekwencjami wprowadzenia paktu migracyjnego. Komisarz ds. wewnętrznych i migracji Magnus Brunner w odpowiedzi na interpelację posła do Parlamentu Europejskiego Marcina Sypniewskiego stwierdził, iż Polska nie zostanie zwolniona z mechanizmu solidarności określonego przez pakt migracyjny mimo przyjęcia dużej liczby imigrantów z Ukrainy. Zdecydowana większość polskich obywateli jest przeciwna wprowadzeniu obowiązkowej solidarności w kwestii pomocy migrantom. Sytuacja na świecie, a zwłaszcza toczona już od niemal 3 lat wojna za naszą wschodnią granicą budzą lęk i wątpliwości czy obecna władza będzie w stanie zapewnić bezpieczną przyszłość naszego kraju. Tym bardziej niepokojące są sprzeczne z wcześniejszymi zapewnieniami informacje płynące z Komisji Europejskiej.
Podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji – Maciej Duszczyk przedstawił główne założenia paktu migracyjnego, który ma zacząć obowiązywać od czerwca 2026 roku. Polski rząd wielokrotnie deklarował brak zamiaru implementacji jego przepisów. Jak wskazał wiceminister, Polska nie będzie implementowała paktu migracyjnego w sposób, który by spowodował dodatkowe liczby migrantów w Polsce. w tej chwili w polskim procesie legislacyjnym nie ma propozycji ustawy implementującej pakt migracyjny, a procedowana ustawa azylowa jest instrumentem do walki z nielegalną migracją.
Zastępca Komendanta Głównego Straży Granicznej – gen. bryg. SG Grzegorz Niemiec przedstawił dane procedury readmisyjnej przeprowadzonej w 2025 roku.
W dyskusji posłowie zadawali pytania dotyczące m.in.: narzędzi, jakimi dysponują służby, aby stwierdzić, iż konkretne osoby przekraczały już wcześniej granicę z Polską i złożyły wniosek o azyl.
Na kolejnym posiedzeniu Komisja, po uzyskaniu zgody Prezydium Sejmu, powołała Piotra Folcika na stałego doradcę.
Komisja rozpatrzyła informację Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji na temat realizacji modernizacji zabezpieczenia granicy państwowej z Białorusią.
Informację przedstawili: sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji – Czesław Mroczek oraz komendant główny Straży Granicznej – gen. dyw. SG Robert Bagan.
Odcinek granicy lądowej z Republiką Białorusi zabezpiecza bariera fizyczna (o długości 186 km) wraz z barierą elektroniczną (o długości 206 km). Ma to duży wpływ na ograniczenie zagrożenia związanego z nielegalną migracją. Jednakże ze względu na powtarzające się – mimo funkcjonujących zabezpieczeń – nielegalne przekroczenia granicy przez migrantów, została podjęta decyzja o modernizacji zabezpieczenia granicy państwowej, w zakresie bariery elektronicznej i fizycznej, na wskazanym odcinku.
Straż Graniczna w 2024 roku rozpoczęła szereg inwestycji, których celem jest zmodernizowanie istniejącej infrastruktury i wybudowanie zabezpieczenia granicy państwowej na całej granicy z Republiką Białorusi. Realizacja inwestycji zapewni wykrywanie wszystkich zdarzeń związanych z przestępczością graniczną, w szczególności migracją nieuregulowaną oraz przemytem towarów.
Wśród inwestycji zakończonych można wyróżnić: budowę zabezpieczenia granicy państwowej w postaci bariery fizycznej i bariery elektronicznej na lądowym odcinku granicy z Republiką Białorusi, modernizację istniejącego zabezpieczenia granicy państwowej w postaci bariery fizycznej, budowa zabezpieczenia granicy państwowej w postaci bariery elektronicznej na rzekach Świsłocz i Istoczanka.
W trakcie realizacji jest budowa zabezpieczenia granicy państwowej w postaci bariery elektronicznej na rzece Bug oraz modernizacja istniejącego zabezpieczenia granicy państwowej w postaci bariery elektronicznej na granicy lądowej i mniejszych ciekach wodnych.
Inwestycje planowane do realizacji to m.in.: modernizacja istniejącego zabezpieczenia granicy państwowej w postaci bariery elektronicznej w zakresie budowy wież obserwacyjnych oraz modernizacja istniejącego zabezpieczenia granicy państwowej w postaci bariery fizycznej w zakresie wykonania projektu przebudowy drogi technicznej.
W dyskusji posłowie poruszyli kwestie m.in.: rozpoczęcia budowy zabezpieczenia fizycznego na granicy państwowej przez poprzedni rząd oraz kontynuacji prac modernizacji przez obecny rząd, polityki kadrowej w podlaskim oddziale Straży Granicznej oraz kosztów budowy zabezpieczenia granicy i finansowania ze środków unijnych.
Komisja do Spraw Kontroli Państwowej /KOP/ rozpatrzyła Informację Najwyższej Izby Kontroli o wynikach kontroli „Nieodpłatne przekazywanie nieruchomości rolnych Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa”.
Głównym celem kontroli było zbadanie, czy Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa (KOWR) prawidłowo i rzetelnie przekazywał nieodpłatnie na własność mienie wchodzące w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa (Zasobu WRSP). Jednostki kontrolowane to Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa (centrala) oraz jego oddziały terenowe w: Olsztynie, Poznaniu, Pruszczu Gdańskim, Warszawie i Wrocławiu.
Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa, wykonując prawo własności i inne prawa rzeczowe powierzone ustawą o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa, przekazywał w latach 2021-2024 (do 30 czerwca) nieodpłatnie nieruchomości rolne Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa uprawnionym podmiotom. Zadania w tym zakresie nie zawsze realizowane były prawidłowo i rzetelnie. Stwierdzone w skontrolowanych oddziałach terenowych KOWR nieprawidłowości wskazują, iż nadzór Dyrektora Generalnego KOWR był niewystarczający. Nieprawidłowości te dotyczyły przede wszystkim nierzetelnego rozpatrywania wniosków o nieodpłatne przekazywanie nieruchomości rolnych, niezachowania czternastodniowego terminu wydania postanowień o zajęciu stanowiska, przekazania odwołania od niewyrażenia zgody do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi po siedmiodniowym terminie oraz niepodjęcia przez ponad trzy lata skutecznych działań w celu ustalenia aktualnej wartości nieruchomości. Dyrektor Generalny KOWR nie określił wytycznych w obszarze nieodpłatnego przekazywania nieruchomości rolnych Zasobu WRSP dla wszystkich uprawnionych podmiotów.
W Centrali KOWR nierzetelnie weryfikowano wnioski o zgodę Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi na przekazanie nieruchomości jednostkom samorządu terytorialnego oraz wnioski o udzielenie dyrektorowi Oddziału Terenowego KOWR szczególnego pełnomocnictwa.
Zdaniem Najwyższej Izby Kontroli, konieczne jest dokonanie analizy oddziaływania wdrożonych instrumentów na skuteczność zabezpieczenia nieruchomości Skarbu Państwa przed niewłaściwym ich wykorzystaniem.
W związku z tym Najwyższa Izba Kontroli wnioskowało do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi m.in. o przeprowadzenie analizy funkcjonowania przepisów ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa w zakresie regulacji dotyczących nieodpłatnego przekazywania nieruchomości wchodzących w skład Zasobu WRSP, w szczególności mechanizmów chroniących interes Skarbu Państwa.
Wzmocnienia wymaga także nadzór Dyrektora Generalnego nad oddziałami terenowymi w zakresie przestrzegania procedur.
Komisja rozpatrzyła Informację Najwyższej Izby Kontroli o wynikach kontroli „Funkcjonowanie spółek z większościowym udziałem Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa i nadzór nad ich działalnością”.
Głównym celem kontroli było zbadanie czy spółki z większościowym udziałem Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa funkcjonowały prawidłowo i rzetelnie oraz czy nadzór właścicielski Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa nad nimi był prawidłowy i rzetelny. Jednostkami kontrolowanymi były: Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa, Rolno Spożywcza Spółka Inwestycyjna sp. z o.o. w likwidacji, Terminal Intermodalny Bydgoszcz Emilianowo sp. z o.o., Widawa sp. z o.o. Okres objęty kontrolą to lata 2020-2024.
Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa jako agencja wykonawcza realizująca politykę rolną państwa, w latach 2020-2024 posiadał całkowity lub większościowy udział w kapitale zakładowym 12 spółek prawa handlowego z sektora rolno-spożywczego. Działalność tych spółek ma przyczynić się do realizacji zadań wynikających z kształtowania ustroju rolnego w Polsce, wdrażania i stosowania instrumentów wsparcia rolnictwa, aktywnej polityki rolnej oraz rozwoju obszarów wiejskich.
Kontrolowane spółki z większościowym udziałem Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa nie zawsze funkcjonowały prawidłowo i rzetelnie, a nadzór właścicielski Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa nad tymi spółkami Najwyższa Izba Kontroli oceniła negatywnie. Spółki, których udziały i akcje KOWR objął lub nabył na podstawie przepisów ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego, ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa i ustawy o Krajowym Ośrodku Wsparcia Rolnictwa nie spełniły roli, dla których zostały utworzone. Niezrealizowanie – przez trzy spółki: Rolno-Spożywczą Spółkę Inwestycyjną sp. z o.o., Krajową Spółkę Owocowo Warzywną Polowoc sp. z o.o. i Terminal Intermodalny Bydgoszcz Emilianowo sp. z o.o. – celów oraz poniesione straty, skutkowało postawieniem ich w stan likwidacji.
W związku z tym Najwyższa Izba Kontroli wnioskowała m.in. do:
- Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi o dokonanie analizy zasadności funkcjonowania przepisów umożliwiających nabywanie przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa udziałów lub akcji w spółkach prawa handlowego, tj.: ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego, ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa i ustawy o Krajowym Ośrodku Wsparcia Rolnictwa;
- Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa o zwiększenie nadzoru właścicielskiego w celu bieżącego monitorowania procesu zarządzania spółkami, w szczególności w zakresie wykonywania przysługujących Krajowemu Ośrodkowi Wsparcia Rolnictwa praw z udziałów i akcji.
Komisja przyjęła obie informacje Najwyższej Izby Kontroli do wiadomości.
W posiedzeniu uczestniczyli: wiceprezes Najwyższej Izby Kontroli – Piotr Miklis, sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi – Stefan Krajewski oraz zastępca dyrektora generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa – Lucjan Zwolak.
Komisja do Spraw Unii Europejskiej /SUE/ rozpatrzyła informację Prezydium Komisji o dokumentach, w stosunku do których Prezydium wnosiło o niezgłaszanie uwag: COM(2025) 38, 40 (w trybie art. 7 ust. 4 ustawy z dnia 8 października 2010 r. o współpracy Rady Ministrów z Prezydentem Rzeczypospolitej Polskiej oraz Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej; COM(2025) 43, 44, 50, 53, 56 (w trybie art. 8 ust. 2 ustawy); COM(2025) 39, 41, 47 (z uwzględnieniem art. 3 ust. 2 ustawy).
Komisja nie zgłosiła uwag do dokumentów.
Komisja, z uwzględnieniem art. 3 ust. 2 ustawy, przyjęła do wiadomości informację Rady Ministrów o posiedzeniu Rady Europejskiej, które odbędzie się w dniach 20-21 marca 2025 r.
Komisja, w trybie art. 21 ust. 2 ustawy, rozpatrzyła informację Rady Ministrów na temat przebiegu sprawowania prezydencji.
Komisja rozpatrzyła, przygotowaną w trybie art. 3 ust. 1 ustawy, Informację dla Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pracach Unii Europejskiej w okresie lipiec-grudzień 2024 r. (przewodnictwo Węgier w Radzie Unii Europejskiej) (druk nr 1085).
Komisja wnosi o przyjęcie projektu uchwały Sejmu RP.
W projekcie Sejm RP przyjmuje do wiadomości powyższą informację.
Komisja wybrała posła Andrzeja Grzyba (PSL-TD) do przedstawienia projektu uchwały.
W posiedzeniu uczestniczył sekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów – Ignacy Niemczycki.
Na kolejnym posiedzeniu Komisja rozpatrzyła informację Prezydium Komisji o dokumentach, w stosunku do których Prezydium wnosiło o niezgłaszanie uwag: COM(2025) 55, 71 (w trybie art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 8 października 2010 r. o współpracy Rady Ministrów z Prezydentem Rzeczypospolitej Polskiej oraz Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej; COM(2025) 51, 52, 54 (z uwzględnieniem art. 3 ust. 2 ustawy).
Komisja nie zgłosiła uwag do dokumentów.
Komisja, w trybie art. 18 ust. 4 ustawy, rozpatrzyła informację o pracach legislacyjnych związanych z wdrożeniem dyrektyw, których termin transpozycji już upłynął lub upływa w ciągu najbliższych trzech miesięcy (stan na 28 lutego 2025 r.).
Komisja przyjęła do wiadomości informację.
W posiedzeniu uczestniczyli: sekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów – Ignacy Niemczycki, sekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska – Krzysztof Bolesta, sekretarz stanu w Ministerstwie Cyfryzacji – Paweł Olszewski, sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji – Tomasz Szymański, sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych – Andrzej Szejna, sekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości – Arkadiusz Myrcha, podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury – Przemysław Koperski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi – Adam Nowak, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii – Michał Baranowski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia – Katarzyna Kacperczyk oraz podsekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – Sebastian Gajewski.
Komisja Etyki Poselskiej /EPS/ na zamkniętym posiedzeniu rozpatrzyła sprawę dotyczącą wypowiedzi poseł Katarzyny Kotuli (Lewica) zamieszczonej w serwisie społecznościowym X w dniu 11 kwietnia 2024 r., stanowiącej podstawę wniosku osoby fizycznej z dnia 14 stycznia 2025 r.
Komisja zapoznała się z wyjaśnieniami złożonymi przez poseł Katarzynę Kotulę.
Komisja podjęła decyzję o umorzeniu sprawy.
Komisja kontynuowała rozpatrywanie sprawy dotyczącej zdarzenia na terenie Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie w dniu 12 września 2024 r. z udziałem posłów: Andrzeja Śliwki (PiS), Dariusza Mateckiego (PiS), Piotra Uruskiego (PiS) i Dariusza Stefaniuka (PiS), stanowiącej podstawę wniosku Rektora SGGW z dnia 13 grudnia 2024 r.
Komisja wysłuchała wyjaśnień złożonych przez posła Piotra Uruskiego.
Komisja podjęła uchwałę nr 21/X w sprawie dotyczącej posła Dariusza Mateckiego oraz uchwałę nr 22/X w sprawie dotyczącej posła Dariusza Stefaniuka.
Komisja podjęła decyzję o umorzeniu sprawy odnośnie do posła Andrzeja Śliwki oraz posła Piotra Uruskiego.
Komisja rozpatrzyła sprawę dotyczącą wypowiedzi posła Marka Suskiego (PiS) w dniach 10 i 23 października 2024 r. podczas posiedzeń Komisji Kultury i Środków Przekazu, stanowiącej podstawę wniosku posła Piotra Adamowicza (KO) z dnia 22 stycznia 2025 r.
Komisja wysłuchała uzasadnienia wniosku przedstawionego przez posła Piotra Adamowicza oraz wyjaśnień złożonych przez posła Marka Suskiego.
Komisja podjęła uchwałę nr 23/X w sprawie dotyczącej posła Marka Suskiego.
Komisja Gospodarki i Rozwoju /GOR/ zamierzała kontynuować rozpatrywanie poselskiego projektu ustawy o ograniczeniu biurokracji i barier prawnych wraz z autopoprawką (druki nr 558 i 558-A).
Projekt ma na celu ograniczenie biurokracji i eliminowanie zbędnych obciążeń prawnych. Jest on realizacją oczekiwań społecznych i postulatów zgłaszanych m.in. przez Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców, Rzecznika Praw Obywatelskich, Krajową Radę Notarialną i samorządowe kolegia odwoławcze. W wielu przypadkach proponowane zmiany mają charakter kompromisowy i starają się uwzględniać zarówno interes publiczny jak i prywatny, a także interesy różnych podmiotów, których sytuację regulują.
Komisja w związku z wniesieniem do Sejmu rządowego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu deregulacji prawa gospodarczego i administracyjnego oraz doskonalenia zasad opracowywania prawa gospodarczego (druk nr 1108) przeprowadziła dyskusję o ewentualnej możliwości równoczesnego procedowania projektów z druków nr 558 i 558-A oraz z druku nr 1108.
Komisja, po odrzuceniu wniosku o przejście do procedowania projektu z druków nr 558 i 558-A, zakończyła posiedzenie.
W posiedzeniu uczestniczyli: sekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii – Michał Jaros oraz podsekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska – Anita Sowińska.
Komisja Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej /GMZ/ rozpatrzyła uchwałę Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej oraz ustawy o inwestycjach w zakresie budowy portów zewnętrznych (druk nr 1095).
Senat zaproponował 6 poprawek. Komisja wnosi o ich przyjęcie.
Poprawki dotyczyły m.in. wydłużenia terminu wejścia w życie przepisów regulujących nowe zasady prowadzenia badań na polskich obszarach morskich, dotyczących posadowienia morskiej farmy wiatrowej lub związanego z nią zespołu urządzeń służących do wyprowadzenia mocy.
Sprawozdawca – poseł Piotr Głowski (KO).
W posiedzeniu uczestniczył sekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury – Arkadiusz Marchewka.
Komisja Infrastruktury /INF/ na posiedzeniu zwołanym w trybie art. 152 ust. 2 regulaminu Sejmu na wniosek grupy posłów zrealizowała następujący porządek obrad: „Przedstawienie przez Ministra Aktywów Państwowych pana Jakuba Jaworowskiego szczegółowej informacji na temat sytuacji w Poczcie Polskiej”.
Uzasadnienie wniosku o zwołanie posiedzenia przedstawili posłowie: Piotr Król (PiS) oraz Paulina Matysiak (Razem).
Pytano o sytuację finansową Poczty Polskiej z uwzględnieniem przychodów za 2024 rok z usług listowych, usług kurierskich, ekspresowych i paczkowych (KEP), przychody z usług finansowych oraz inne źródła przychodów. Poruszano kwestię Programu Dobrowolnych Odejść i zwolnień grupowych. Dopytywano, jak wyglądał w tym zakresie dialog ze stroną pracowniczą oraz całkowity koszt tego programu. Pytano o przyjętą strategię na dalszy kierunek rozwoju firmy i jakie będzie on miał przełożenie na jakość usług Poczty Polskiej.
Informację na temat aktualnej sytuacji Poczty Polskiej przedstawił sekretarz stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych – Robert Kropiwnicki oraz prezes zarządu Poczty Polskiej S.A. – Sebastian Mikosz.
Zarysowano sytuację finansową Poczty Polskiej S.A. na koniec grudnia 2024 r. Odnotowano malejącą strukturę przychodów z usług listowych oraz wzrost przychodów z sektora usług sprzedaży realizowanej w punktach pocztowych.
Odniesiono się do kwestii Programu Dobrowolnych Odejść (PDO) i zwolnień grupowych, jako elementu planu transformacji Poczty Polskiej. Plan ten zakłada zmiany w strukturze zatrudnienia, którego celem jest dostosowanie poziomu zatrudnienia do aktualnych i przyszłych potrzeb biznesowych Poczty Polskiej S.A. Uwzględniając odprawę i rekompensatę, łączne zabezpieczenie finansowe pracownika może wynosić równowartość rocznego wynagrodzenia.
Prowadzony jest dialog ze stroną społeczną m.in. w tematach: konsultacji zamiaru przeprowadzenia PDO oraz zwolnienia grupowego ze wszystkimi zakładowymi organizacjami związkowymi, negocjacji Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy, konsultacji nowego regulaminu wynagradzania oraz konsultacji procedury zmiany indywidulanych warunków umowy o pracę.
W dyskusji zwrócono szczególną uwagę na plany odbudowy struktury finansowej firmy. Pytano o kryteria wyboru pracowników w ramach procedury PDO oraz o wpływ tego programu na jakość usług wykonywanych przez Pocztę Polską m.in. szybkość dostarczania listów.
Na kolejnym posiedzeniu zwołanym w trybie art. 152 ust. 2 regulaminu Sejmu na wniosek grupy posłów Komisja zrealizowała następujący porządek obrad: „Przedstawienie przez Ministra Infrastruktury pana Dariusza Klimczaka szczegółowej informacji na temat strategii równoważenia transportu samochodowego i kolejowego jako dwóch podstawowych gałęzi transportu lądowego”.
Informację przedstawili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury – Piotr Malepszak, zastępca dyrektora Departamentu Strategii Transportu w Ministerstwie Infrastruktury – Jakub Siwiński oraz dyrektor Departamentu Transportu Drogowego w Ministerstwie Infrastruktury – Renata Rychter.
Głównym celem strategii równoważenia transportu samochodowego i kolejowego jest wzmocnienie roli transportu kolejowego w zintegrowanym systemie transportowym kraju poprzez stworzenie spójnej i nowoczesnej sieci linii kolejowych, modernizacja oraz cyfryzacja na liniach kolejowych, rozwój transportu intermodalnego, modernizacja pasażerskiego taboru kolejowego, zapewnienie stabilności funkcjonowania zarządców infrastruktury, likwidacja najbardziej uciążliwych dla przewoźników zaległości utrzymaniowo-naprawczych, zapewnienie trwałości inwestycji infrastrukturalnych, a także proces likwidacji „wąskich gardeł” (miejsc z ograniczona przepustowością).
W dyskusji zwrócono uwagę na potrzebę poprawy efektywności transportu publicznego m.in. poprzez zmniejszenie opłat za dostęp do przewoźników, otworzenie zamkniętych bocznic kolejowych, uruchomienie dodatkowych pociągów, konieczność poszerzonej współpracy z samorządami terytorialnymi.
Komisja Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki /KFS/ rozpatrzyła Informację Najwyższej Izby Kontroli o wynikach kontroli Organizacja III Igrzysk Europejskich 2023.
Informację na temat wyników kontroli Najwyższej Izby Kontroli przedstawili: p.o. wicedyrektor delegatury Najwyższej Izby Kontroli w Krakowie – Jacek Stankiewicz oraz doradca ekonomiczny – koordynator przedmiotowej kontroli Najwyższej Izby Kontroli – Marta Wojnarska.
III Igrzyska Europejskie 2023 odbyły się w okresie od 21 czerwca do 2 lipca 2023 r. Gospodarzami Igrzysk były województwo małopolskie oraz miasto Kraków, które otrzymały prawo do ich organizacji w czerwcu 2019 r. Bezpośrednim organizatorem Igrzysk była powołana przez te samorządy spółka celowa Igrzyska Europejskie 2023 sp. z o.o. Koordynatorem działań przygotowawczych do organizacji Igrzysk, wyznaczonym przez Radę Ministrów, był Minister Aktywów Państwowych.
Zadania konieczne dla przeprowadzenia Igrzysk były w większości objęte dofinansowaniem z budżetu państwa w ramach dotacji udzielanych przez Ministra Sportu i Turystyki (inwestycje sportowe i tzw. inne przedsięwzięcia) oraz przez Ministra Infrastruktury (inwestycje infrastrukturalne).
Podjęcie niniejszej kontroli uzasadniały wątpliwości co do poniesienia ostatecznych kosztów związanych z przeprowadzeniem Igrzysk, a także poziomu realizacji celów i korzyści w relacji do poniesionych kosztów. Celem kontroli była ocena procesu przygotowania i organizacji Igrzysk pod względem schematy podejmowanych działań oraz gospodarności wydatkowania środków publicznych.
W ocenie Najwyższej Izby Kontroli organizacja III Igrzysk Europejskich 2023 nie przebiegła w pełni prawidłowo, a część środków publicznych wydatkowano niegospodarnie. Wprawdzie Igrzyska odbyły się w założonym terminie i przeprowadzono wszystkie zawody ujęte w Programie sportowym, którego uzgadnianie trwało ponad trzy lata, niemniej jednak przystępując do organizacji Igrzysk nie przeprowadzono analizy pod kątem efektów rzeczowych i marketingowych oraz nie skalkulowano pełnych kosztów realizacji przedsięwzięcia. adekwatni ministrowie nie zweryfikowali i nie przedstawili Radzie Ministrów korzyści przeprowadzenia Igrzysk w Polsce i nie ustalili wymiernych wskaźników pozwalających na późniejszą ocenę osiągnięcia celów i efektów Igrzysk. Niezdefiniowanie adekwatnych punktów odniesienia uniemożliwia NIK ocenę, czy uzyskane efekty działań związanych z przeprowadzeniem Igrzysk w Polsce pozwoliły na osiągnięcie założonych celów z zachowaniem zasady optymalnego doboru metod i środków służących ich realizacji.
Minister Sportu i Turystyki oraz Minister Aktywów Państwowych nie dochowali należytej staranności w ramach sprawowanego nadzoru nad przygotowaniem, przebiegiem i rozliczeniem finansowym Igrzysk, tj. przedsięwzięciem, którego oszacowane przez NIK całkowite koszty przeprowadzenia, sfinansowane ze środków publicznych, wyniosły co najmniej 1,7 mld zł.
W dyskusji podnoszono m.in. kwestie:
- nierzetelności i niegospodarności wydawanych środków na organizację igrzysk,
- niewykorzystania potencjału promocyjnego wydarzenia sportowego tej rangi,
- ograniczeń przy organizacji Igrzysk Europejskich spowodowanych wybuchem epidemii Covid-19.
Komisja rozpatrzyła informację na temat Fundacji Orły Sportu oraz planów działalności w najbliższej przyszłości.
Informację przedstawili: sekretarz stanu w Ministerstwie Sportu i Turystyki – Piotr Borys oraz prezes Zarządu Fundacji Orły Sportu – Rafał Wosik.
Fundacja Orły Sportu to organizacja, która powstała w celu wspierania i promowania rozwoju sportu w Polsce. Ustanowiona w 1991 roku aktem notarialnym jako Fundacja Skarbu Państwa. Rada Fundacji w obecnej kadencji składa się z 3 osób, powołanych przez Ministra Sportu i Turystyki.
Celem Fundacji jest podejmowanie i popieranie inicjatyw oraz działań sprzyjających rozwojowi kultury fizycznej, a w szczególności:
- zwiększenie aktywności sportowej w społeczeństwie oraz przełamywanie barier w dostępie do kultury fizycznej,
- zwiększenie świadomości ludzi na temat wartości i potencjału aktywności fizycznej,
- dążenie do ustanowienia sprawnie działającego systemu sportu powszechnego,
- integracja kultury fizycznej z innymi dziecinami życia społecznego.
Dotacje dla Fundacji Orły Sportu na realizację programu Aktywna Szkoła w latach 2024-2025 to niespełna 360 mln zł.
Komisja Kultury i Środków Przekazu /KSP/ zapoznała się z informacją na temat realizacji ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami wraz z propozycjami jej nowelizacji.
Informację przedstawili: sekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego – Bożena Żelazowska oraz dyrektor Departamentu Ochrony Zabytków w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego – Jakub Makowski.
Ministerstwo pracuje aktualnie nad zmianami do nowelizacji ustawy uchwalonej w lipcu 2023 r., która wprowadziła możliwość prowadzenia poszukiwań archeologicznych dla osób fizycznych. Konieczne jest zapewnienie środków na: stworzenie i utrzymanie aplikacji do zgłaszania poszukiwań; miejsca przechowywania i środków na konserwację zabytków pozyskiwanych w toku poszukiwań; wypłaty nagród za pozyskiwanie zabytków w toku poszukiwań, korespondencję i ekspertyzy specjalistów w zakresie oceny wartości artystycznej, historycznej i naukowej znalezisk; zwiększenie zatrudnienia w wojewódzkich urzędach ochrony zabytków oraz Ministerstwie, a także na wyposażenie stanowisk pracy i zapewnienie narzędzi pracownikom urzędów konserwatorskich w celu realizacji nowych zadań. W związku z tym MKiDN proponuje, aby wejście w życie nowelizacji uchwalonej 13 lipca 2023 r. zostało przesunięte do 1 stycznia 2027 r. Wydłużenie vacatio legis ma zapewnić adekwatne przygotowanie do wdrożenia nowych regulacji. Projekt trafił do wykazu prac legislacyjnych Rządu. W tym miesiącu w MKiDN zostanie powołany Zespół do opracowania większej nowelizacji ustawy o ochronie zabytków. W pracach zespołu będą brali udział m.in. eksperci oraz przedstawiciele instytucji działających w obszarze dziedzictwa kulturowego, w tym Narodowego Instytutu Dziedzictwa. Uczestniczący w posiedzeniu przedstawiciele środowisk konserwatorów i architektów wskazywali na konieczność nowelizacji w zakresie: gminnej ewidencji zabytków; wymagań na stanowisko wojewódzkiego konserwatora zabytków (minimym 3-letnie doświadczenie na stanowisku kierowniczym, wykształcenie kierunkowe); art. 21 ustawy, mówiącego o sporządzaniu programów opieki nad zabytkami przez województwa, powiaty i gminy; kwestii finasowania służb ochrony zabytków. W październiku br. odbędzie się Kongres Konserwatorów Zabytków. Do tego czasu MKiDN planuje przygotować propozycje zmian w ustawie, tak by mogły zostać przedstawione podczas tego wydarzenia.
W trakcie dyskusji posłowie pytali m.in. czy MKiDN planuje w najbliższym czasie odzespolenie służb konserwatorskich i podporządkowanie wojewódzkich konserwatorów zabytków bezpośrednio Ministerstwu Kultury, czy w skład Zespołu ds. nowelizacji ustawy wejdzie także środowisko akademickie oraz na kiedy Ministerstwo planuje przygotować kompleksową nowelizację ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami.
Na kolejnym posiedzeniu Komisja przeprowadziła pierwsze czytanie i rozpatrzyła poselski projekt uchwały w 500. rocznicę Hołdu Pruskiego (druk nr 937).
Uzasadnienie projektu przedstawił poseł Bartłomiej Wróblewski (PiS).
10 kwietnia br. minie 500 lat od złożenia przez mistrza Zakonu Krzyżackiego, Albrechta Hohenzollerna hołdu lennego królowi polskiemu Zygmuntowi I Staremu. Wydarzenie to oznaczało kres istnienia państwa zakonnego i powstanie tak zwanych Prus Książęcych, czyli księstwa, które jako lenno podległe było odtąd Królestwu Polskiemu.
Komisja przyjęła poprawki redakcyjne polegające m.in. na usunięciu przedostatniego akapitu oraz doprecyzowaniu tekstu uchwały.
Komisja przyjęła sprawozdanie.
Sprawozdawca – poseł Piotr Babinetz (PiS).
Komisja Mniejszości Narodowych i Etnicznych /MNE/ rozpatrzyła informację Ministry do Spraw Równości dotyczącą problematyki mniejszości romskiej w kontekście prezydencji Polski w Radzie Unii Europejskiej.
Informację przedstawiła dyrektor Departamentu ds. Równego Traktowania w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów – Anna Mazurczak.
Polska skoncentrowała swój program Prezydencji w Radzie Unii Europejskiej wokół zasady bezpieczeństwa. W obszarze równości Ministra do spraw Równości chce zapewnić, iż w Europie każdy, bez względu na pochodzenie, religię, orientację seksualną, tożsamość lub ekspresję płciową, wiek lub widoczną lub niewidoczną niepełnosprawność, ma równe szanse na rozwój w wybranej przez siebie roli społecznej i wkład w społeczeństwo. Tym samym wzmocnienie równego traktowania i ochrony mniejszości, są fundamentem pracy Departamentu do spraw Równego Traktowania w KPRM, także w ciągu kolejnych miesięcy pracy wokół polskiej Prezydencji. Ważne jest jednak intersekcjonalne podejście do zagadnień związanych z równością płci, a więc uwzględnianie różnych przesłanek, doświadczeń, perspektyw, w tym mniejszości narodowych i etnicznych. Polska Prezydencja jest także zdeterminowana, aby ułatwić przyjęcie dyrektywy horyzontalnej w sprawie równego traktowania. Zdaniem Ministry do spraw Równości to brakujący element do pełniejszej ochrony wszystkich naszych obywateli, także pochodzenia romskiego.
Komisja rozpatrzyła informację Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji na temat stanu realizacji Programu integracji społecznej i obywatelskiej Romów w Polsce na lata 2021-2030.
Informację przedstawiła dyrektor Departamentu Wyznań Religijnych oraz Mniejszości Narodowych i Etnicznych – Katarzyna Kownacka.
15 stycznia 2025 r. minister zatwierdził szczegółowy wykaz dotacji celowych na realizację w 2025 r. zadań Programu integracji społecznej i obywatelskiej Romów w Polsce na lata 2021-2030. Zarekomendowano 195 wniosków, tj. 64% wszystkich złożonych. Rozdysponowana kwota obejmuje 100% środków rezerwy celowej (10 000 000 zł) oraz 100% środków z cz. 30 (700 000 zł). Działania z zakresu edukacji, stanowią kwotowo ponad połowę wszystkich zgłoszonych zadań. Ponadto, w ramach Programu planowana jest realizacja w 2025 r. zadań systemowych: program stypendialny dla uczniów romskich szkół ponadpodstawowych; program stypendialny dla studentów romskich; studia podyplomowe dotyczące społeczności romskiej wraz z system stypendialnym dla słuchaczy; program stypendialny dla uczniów romskich szczególnie uzdolnionych. Ze środków Programu przyznano też dotację w wysokości 96 000,07 zł na realizację w 2025 r. studiów podyplomowych „Romowie. Wiedza i praktyki instytucjonalne” na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
W dyskusji poruszono najważniejsze wyzwania dla społeczności romskiej w Polsce: kwestie dotyczące mieszkalnictwa, asystentów edukacji romskiej, stereotypizacji (i konieczności edukacji społeczności większościowej) a także problemom finansowym organizacji romskich związanym z rażącą dysproporcją środków z Programu przyznawanych gminom i organizacjom romskim. Podkreślano konieczność ewaluacji Programu.
Komisja Obrony Narodowej /OBN/ przeprowadziła pierwsze czytanie i rozpatrzyła rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o Agencji Mienia Wojskowego (druk nr 1074).
Uzasadnienie projektu przedstawił sekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej – Paweł Bejda.
Projekt ma na celu umożliwienie Agencji Mienia Wojskowego efektywniejszą realizację ustawowych zadań na rzecz obronności i bezpieczeństwa państwa – określając zasady i tryb gospodarowania mieniem Skarbu Państwa, które zostało przekazane Agencji. Projekt rozszerza katalog powierzonych Agencji do wykonania praw rzeczowych przypadających Skarbowi Państwa – proponowana zmiana pozwala na włączenie Agencji jako podmiotu wyspecjalizowanego w zarządzaniu i obrocie mieniem ruchomym Skarbu Państwa, do procesu realizacji polityki międzynarodowej.
Ponadto dodawane przepisy pozwolą na uniknięcie – przy okazji organizacji wydarzeń promujących Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej, w tym kolejnych edycji pokazów lotniczych – rozbieżności kompetencyjnych, jakie pojawiają się pomiędzy Agencją a instytucjami, dowództwami czy jednostkami wojskowymi zaangażowanymi w organizację tego typu wydarzeń.
Komisja przyjęła poprawki legislacyjne.
Komisja przyjęła sprawozdanie.
Sprawozdawca – poseł Andrzej Szewiński (KO).
Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa /OSZ/ przeprowadziła pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo łowieckie (druk nr 828).
Uzasadnienie projektu przedstawiła poseł Urszula Pasławska (PSL-TD).
Projekt dotyczy ograniczenia uprawnień kontrolno-nadzorczych ministra adekwatnego do spraw środowiska w odniesieniu do Polskiego Związku Łowieckiego, a także modyfikacji dotyczących funkcjonowania i organizacji PZŁ w kierunku zwiększenia samorządności i lokalnego nadzoru.
Do dalszych prac nad projektem Komisja powołała podkomisję nadzwyczajną. Przewodniczącym podkomisji został wybrany poseł Stanisław Gorczyca (KO).
W posiedzeniu uczestniczył podsekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, główny konserwator przyrody – Mikołaj Dorożała.
Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi /RRW/ przeprowadziła pierwsze czytanie i rozpatrzyła senacki projekt ustawy o zmianie ustawy o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych (druk nr 995).
Uzasadnienie projektu przedstawił senator Jacek Trela.
Projekt dotyczy wprowadzenia możliwości stwierdzenia w odniesieniu do decyzji o ustaleniu, które nieruchomości stanowią wspólnotę gruntową, ustaleniu wykazu uprawnionych do udziału we wspólnocie gruntowej oraz wykazu obszarów gospodarstw rolnych przez nich posiadanych i wielkości przysługujących im udziałów we wspólnocie, iż decyzja taka została wydana z naruszeniem prawa.
Komisja przyjęła poprawkę doprecyzowującą zakres stosowania Kodeksu postępowania administracyjnego w sprawach będących przedmiotem ustawy.
Komisja przyjęła sprawozdanie.
Sprawozdawca – poseł Piotr Głowski (KO).
W posiedzeniu uczestniczył sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi – Jacek Czerniak.
Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej /STR/ rozpatrzyła informację na temat bezpieczeństwa przechowywania i zarządzania danymi w chmurze w administracji publicznej.
Informację przedstawił zastępca dyrektora Departamentu Cyberbezpieczeństwa w Ministerstwie Cyfryzacji – Marcin Wysocki.
Przedstawione zostały najważniejsze zagadnienia związane z bezpieczeństwem przechowywania i zarządzania danymi w chmurze w administracji publicznej. Omówiono m.in. mechanizmy ochrony danych, sposoby monitorowania bezpieczeństwa oraz wyzwania związane z cyfryzacją sektora publicznego. Podkreślono znaczenie wdrażania nowoczesnych rozwiązań chmurowych, które zapewniają nie tylko efektywność operacyjną, ale także zgodność z regulacjami dotyczącymi ochrony danych. najważniejsze znaczenie ma ścisła kooperacja instytucji państwowych w celu zapewnienia najwyższego poziomu bezpieczeństwa cyfrowego. Szczególną wagę przywiązano do kwestii lokalizacji serwerów – powinny one znajdować się w kraju lub w państwie gwarantującym pełne bezpieczeństwo przechowywanych danych, bez ryzyka nieautoryzowanego dostępu czy ingerencji.
Podczas dyskusji poruszono kwestię bezpieczeństwa danych przechowywanych w chmurze, w szczególności w kontekście monitorowania ich ochrony w pakietach biurowych wykorzystywanych przez instytucje publiczne oraz spółki Skarbu Państwa. Ponadto pytano o stopień powszechności wykorzystania chmury przez jednostki samorządu terytorialnego oraz kategorie danych, które są tam przechowywane.
W posiedzeniu uczestniczył zastępca Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych – Konrad Komornicki.
Komisja Spraw Zagranicznych /SZA/ rozpatrzyła informację na temat ochrony granic Unii Europejskiej oraz informację na temat procedur stosowanych w sytuacjach kryzysowych w celu zapewnienia bezpieczeństwa obywatelom polskim przebywającym w obszarach zagrożenia.
Podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji – Maciej Duszczyk podkreślił, iż Unia Europejska zmieniła w ostatnim czasie swoje nastawienie do zewnętrznych granic europejskich, uznając kwestię ich bezpieczeństwa za ogólnoeuropejską i wymagającą działań kompleksowych. Szlaki migracyjne są organizowane przez zorganizowane grupy przemytników ludzi, które odpowiadają za ok. 90% ruchu migracyjnego. Minister poinformował o istnieniu pięciu najważniejszych szlaków: szlak zachodnio-śródziemnomorski (na Wyspy Kanaryjskie), szlak środkowo-śródziemnomorski (na wybrzeża Hiszpanii), szlak wschodnio-śródziemnomorski (terytorium Włoch, np. Lampedusa), szlak bałkański, który aktualnie wygasł dzięki współpracy z krajami bałkańskimi oraz szlak środkowo-europejski (przez Polskę, Litwę i Łotwę) – dla nas szlak najistotniejszy oraz uważany za jeden z bezpieczniejszych jako szlak lądowy.
Sposób działania przemytników zależy od konkretnego szlaku, warunków pogodowych, a także nacisków politycznych danych państw chcących wywrzeć presję na inne państwa lub na UE jako całość. Jednym ze sposobów zarządzania problemem są porozumienia zawierane z państwami tranzytowymi, które mają zwykle charakter umów wielowymiarowych, dotyczących także współpracy rolniczej, energetycznej czy handlowej. Minister zaznaczył, iż istnieje silne przekonanie wśród państw strefy Schengen o konieczności uszczelnienia granic zewnętrznych i jest to aktualnie priorytet dla państw ją tworzących.
Komendant główny Straży Granicznej – gen. Robert Bagan dodał, iż codziennie granicy Polski z Federacją Rosyjską, Białorusią i Ukrainą strzeże 10 tysięcy funkcjonariuszy Straży Granicznej oraz 3 tysiące żołnierzy Wojska Polskiego.
Podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych – Henryka Mościcka-Dendys scharakteryzowała procedury postępowania w sytuacjach kryzysowych w celu zapewnienia bezpieczeństwa obywatelom polskim.
Porządek prawny procedur opiera się przede wszystkim na ustawie o zarządzaniu kryzysowym oraz na krajowym planie zarządzania kryzysowego. Istnieją także wytyczne Ministra Spraw Zagranicznych oraz lokalne konsularne plany kryzysowe. Minister dodała, iż na stronie internetowej MSZ znajdują się aktualne informacje dla podróżujących umieszczone w dziale „Bezpieczeństwo”. Komunikaty z ostrzeżeniem zostały podzielone na cztery kategorie, gdzie kategoria 3 i 4 sygnalizują zachowanie szczególnej ostrożności lub rezygnację z podróży. Minister Mościcka-Dendys wymieniła także system Odyseusz jako ważne narzędzie umożliwiające zgłoszenie swojego pobytu za granicą, co ułatwia nawiązanie kontaktu w razie wystąpienia nieprzewidzialnej sytuacji. MSZ współpracuje również z tour-operatorami, starając się uczulać na niebezpieczeństwa, zwłaszcza w odniesieniu do kierunków egzotycznych. Ponadto minister wskazała na rolę konsulów w sytuacjach konieczności udzielenia wsparcia obywatelom polskim.
W dyskusji posłowie podnosili kwestie: paktu migracyjnego, profilu nielegalnego migranta przybywającego do Polski (wiek, płeć), działań podejmowanych przez MSZ w krajach pochodzenia migrantów, działań organizacji pozarządowych.
Komisje: Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii /CNT/ oraz Infrastruktury /INF/ rozpatrzyły informację Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego na temat poprawy bezpieczeństwa na przejazdach kolejowo-drogowych – stan obecny i propozycje zmian.
Informację przedstawili: wiceprezes Urzędu Transportu Kolejowego – Marcin Trela oraz dyrektor Departamentu Monitorowania i Bezpieczeństwa w Urzędzie Transportu Kolejowego – Rafał Jeleń.
Wypadki na przejazdach kolejowo-drogowych stanowią 66% wszystkich wypadków w ruchu kolejowym. Większość z nich ma miejsce na przejazdach kat. D, czyli wyposażonych jedynie w bierne systemy zabezpieczeń. Skutki takich zdarzeń są z reguły najbardziej dramatyczne – w postaci ofiar śmiertelnych i ciężko rannych. Obok kosztów społecznych, każdy taki przypadek powoduje realne straty materialne i gospodarcze, poprzez np. wielogodzinne opóźnienia wielu połączeń, konieczność czasowego wycofania uszkodzonego taboru i uruchomienia transportu zastępczego, wypłaty odszkodowań.
Działania podejmowane na rzecz eliminacji wypadków na przejazdach powinny mieć charakter komplementarny. Obejmować kwestie m.in. organizacyjne, techniczne, edukacyjne oraz legislacyjne. Kończą się prace nad rozwiązaniami na poziomie rozporządzenia, które m.in. umożliwią skuteczniejszą walkę z niebezpiecznymi praktykami kierowców na przejazdach kolejowych. Odblokowanie środków Krajowego Planu Odbudowy pozwoliło na przeznaczenie ponad 860 mln zł na projekty mające na celu poprawę bezpieczeństwa na przejazdach kolejowo-drogowych. W planach jest wprowadzenie innowacyjnych systemów zabezpieczeń na 500 najbardziej niebezpiecznych przejazdach kategorii D.
W czasie dyskusji poruszano kwestie m.in. wykorzystania aplikacji i sztucznej inteligencji do informowania kierowców o ruchu kolejowym, montowania na przejazdach z zaporami informacji o możliwości wyłamania zapór w sytuacji zakleszczenie się na torach po zamknięciu przejazdu. Posłowie pytali także np. o kryteria wyboru 500 przejazdów wyznaczonych do wzmocnienia zabezpieczeń, źródła finansowania tych inwestycji oraz koordynację działań zarządców infrastruktury kolejowej i zarządców dróg. Dopytywano również o ewentualne zastąpienie montażu zabezpieczeń na rzecz przebudowy niebezpiecznych miejsc na wielopoziomowe przejazdy. Posłowie byli też zainteresowani danymi dotyczącymi liczby wypadków na przejazdach kolejowo-drogowych w innych krajach.
Komisje: Infrastruktury /INF/ oraz Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej /STR/ rozpatrzyły uchwałę Senatu w sprawie ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, noclegowni i domów dla bezdomnych, ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz niektórych innych ustaw (druk nr 1094).
Senat zaproponował jedną poprawkę. Komisje wnoszą o jej przyjęcie.
Celem poprawki jest skorygowanie błędu w łącznej kwocie maksymalnego limitu wydatków z budżetu państwa na zasilenie Funduszu Dopłat - prawidłowo powinna ona wynosić 8.710 mln zł zamiast 8.210 mln zł.
Sprawozdawca – poseł Kamil Wnuk (Polska2050-TD).
Komisje: Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa /OSZ/ oraz Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej /GMZ/ rozpatrzyły informację na temat skutków środowiskowych powodzi z 2024 r. oraz bezpieczeństwa przeciwpowodziowego i ekologicznego obiektów hydrotechnicznych w zarządzie Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie i spółek Skarbu Państwa.
W wyniku powodzi, która miała miejsce we wrześniu 2024 roku zniszczeniu uległy m.in. urządzenia i obiekty oczyszczające ścieki. Największe zniszczenia miały miejsce w dorzeczu Odry, na terenie województw opolskiego oraz dolnośląskiego. W wyniku powodzi zalana została także oczyszczalna ścieków w Ostrawie po stronie czeskiej, co spowodowało odprowadzanie nieoczyszczonych ścieków komunalnych bezpośrednio do Odry w odległości około 13 km od granicy państwa. Szczególnie trudna sytuacja była w Brzegu (opolskie), gdzie nieoczyszczone ścieki przedostawały się bezpośrednio do Odry. Również zanieczyszczeniu ściekami uległa Nysa Kłodzka w Paczkowie.
Powódź szczególnie dotknęła także powiat kłodzki, karkonoski i miasto-powiat Jelenia Góra, w mniejszym stopniu powiaty lwówecki i lubański. Awarii uległy oczyszczalnie ścieków w Stroniu Śląskim i Lądku Zdroju odprowadzające ścieki do Białej Lądeckiej oraz w Jeleniej Górze i Wleniu, gdzie odbiornikiem ścieków jest rzeka Bóbr.
Powódź nie miała wpływu na realizację zadań Państwowego Monitoringu Środowiska w zakresie wód powierzchniowych – wszystkie badania zostały wykonane zgodnie z programem, w niektórych przypadkach przesunięte zostały terminy poboru prób. Analizą objęto wszystkie punkty monitoringowe zlokalizowane na Odrze. Wpływ powodzi na wody powierzchniowe obserwowano na przykładzie substancji biogennych, tj. związków azotu i fosforu, charakterystycznych dla ścieków komunalnych. Analizie poddano także przewodność elektrolityczną, obserwowaną w Odrze w związku z ryzykiem wystąpienia potencjalnego zakwitu „złotej algi”.
Stężenia analizowanych związków biogennych w okresie po powodzi, z wyjątkiem punktów pomiarowych na terenie śląskiego, opolskiego i dolnośląskiego nie odbiegały od występujących w poprzednich miesiącach 2024 roku. Największe zmiany w zakresie analizowanych stężeń azotu ogólnego wystąpiły w punktach pomiarowych Odry na terenie województwa śląskiego i opolskiego, w mniejszym stopniu dolnośląskiego.
Dalszej obserwacji wymaga jakość wody Odry w Chałupkach do czasu przywrócenia pełnej sprawności oczyszczalni ścieków w Ostrawie, planowanej na marzec br. W punkcie tym prowadzone są comiesięczne badania w ramach monitoringu granicznego oraz cotygodniowe w ramach badań interwencyjnych. Wyniki badań są na bieżąco analizowane przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska.
Powódź w 2024 roku dotknęła dwa parki narodowe: Karkonoski Park Narodowy oraz Park Narodowy Gór Stołowych. Nie odnotowano bezpośredniego zniszczenia siedlisk, utraty gatunków flory i fauny będących przedmiotami ich ochrony – ani podczas powodzi ani w jej następstwie. Zniszczeniu lub uszkodzeniu uległy m.in. elementy infrastruktury turystycznej, komunikacyjnej (m.in. szlaki, drogi leśne, mosty, obiekty infrastruktury turystycznej). Naprawy uszkodzeń będą kontynuowane w 2025 r.
W Parku Narodowym Gór Stołowych straty polegały na uszkodzeniu nawierzchni dróg leśnych i szlaków turystycznych. Nie zanotowano strat w postaci utraconej infrastruktury. Na obszarze Parku Narodowego Gór Stołowych do końca 2024 r. naprawiono zniszczone lub uszkodzone w trakcie powodzi elementy infrastruktury turystycznej, komunikacyjnej (m.in. szlaki, drogi leśne, mosty, obiekty infrastruktury turystycznej). Naprawy uszkodzeń będą kontynuowane w 2025 r.
Komisje rozpatrzyły informację na temat stanu oraz bezpieczeństwa przeciwpowodziowego i ekologicznego obiektów hydrotechnicznych w zarządzie Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie i spółek Skarbu Państwa.
Podczas i po ustąpieniu powodzi z września 2024 r. prowadzone były inwentaryzacje obiektów infrastruktury przeciwpowodziowej i innych obiektów hydrotechnicznych, które uległy uszkodzeniu. Powstała lista projektów niezbędnych do pilnej odbudowy w celu zapewnienia zabezpieczenia przeciwpowodziowego. Postęp w realizacji tych zadań jest raportowany systematycznie do Pełnomocnika rządu ds. odbudowy obszarów dotkniętych powodzią. Jednocześnie prowadzone są prace nad umieszczeniem projektów dotyczących odbudowy obiektów hydrotechnicznych po powodzi 2024 r. w aktualizacji Programu Planowanych Inwestycji PGW Wody Polskie na 2025 r. Zgodnie z Raportem o stanie bezpieczeństwa budowli piętrzących wodę w Polsce według stanu na 31 grudnia 2023 r., przygotowanym przez Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowy Instytut Badawczy, zidentyfikowano 18 budowli w ramach 12 zespołów budowli hydrotechnicznych, administrowanych przez PGW Wody Polskie, ocenionych w 2023 r., jako zagrażające bezpieczeństwu. W trakcie przygotowywania jest Raport o stanie bezpieczeństwa budowli piętrzących wodę w Polsce według stanu na 31 grudnia 2024 r.
Ministerstwo Infrastruktury podjęło starania o pozyskanie finansowania w ramach Programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027 (FEnIKS). Prowadzone są prace w celu pozyskania środków na budowę, przebudowę lub remont urządzeń wodnych i infrastruktury towarzyszącej, służących zmniejszeniu skutków powodzi lub suszy oraz renaturyzację przekształconych cieków wodnych i obszarów od wód zależnych. W związku z koniecznością zwiększenia ochrony na terenach szczególnie dotkniętych powodzią w 2024 r. podjęto prace nad aktualizacją listy projektów zgłoszonych do finansowania w ramach FEnIKS.
Oprócz środków unijnych, w celu zwiększenia poziomu ochrony przeciwpowodziowej, pozyskiwane są również środki w ramach umów kredytowych z międzynarodowymi instytucjami finansowymi. Aktualnie PGW Wody Polskie realizuje Projekt ochrony przeciwpowodziowej w dorzeczu Odry i Wisły (POPDOW), który przewiduje realizację najpilniejszych zadań w zakresie ochrony przeciwpowodziowej na wybranych obszarach dorzecza Wisły i Odry. Realizację POPDOW rozpoczęto w 2015 r., natomiast zakończenie projektu przewidziano na połowę 2025 r.
Spółki Skarbu Państwa zarządzające obiektami hydrotechnicznymi na rzekach w Polsce zareagowały na skutki powodzi z 2024 roku, podejmując działania naprawcze, zabezpieczające oraz modernizacyjne. Planowana jest kontynuacja inwestycji w poprawę stanu technicznego obiektów oraz wsparcie finansowania działań zabezpieczających przed przyszłymi zagrożeniami powodziowymi.
W posiedzeniu uczestniczyli: podsekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i środowiska, główny konserwator przyrody – Mikołaj Dorożała, podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury – Przemysław Koperski, dyrektor Departamentu Spółek Paliwowo-Energetycznych w Ministerstwie Aktywów Państwowych – Monika Gawlik oraz dyrektor Departamentu Gospodarki Wodnej w Ministerstwie Infrastruktury Edyta Tuźnik-Kosno.
Komisje: Zdrowia /ZDR/ oraz Polityki Senioralnej /PSN/ rozpatrzyły informację na temat stanu zdrowia, zaopiekowania systemowego i kierunków wzmocnienia zdrowia wśród seniorów.
Informację przedstawili: minister do spraw polityki senioralnej – Marzena Okła-Drewnowicz, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – Małgorzata Baranowska oraz dyrektor Departamentu Lecznictwa w Ministerstwie Zdrowia – Maciej Karaszewski.
W 2023 r. liczba osób w wieku 60 lat i więcej wyniosła 9,9 mln i w stosunku do roku poprzedniego zwiększyła się o 1%. Udział osób starszych w populacji mieszkańców Polski osiągnął poziom 26,3%. Wskaźnik ludności w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym ukształtował się na poziomie 40 podczas gdy rok wcześniej wynosił 39. Od dłuższego czasu realizowane są intensywne, również międzyresortowe prace, które zmierzają do wypracowania satysfakcjonujących rozwiązań, w tym również w zakresie świadczenia usług opiekuńczych. System pomocy społecznej oferuje szereg różnorodnych form wsparcia, dedykowanych osobom, które z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności wymagają opieki w codziennym życiu. Wsparcie dla osób starszych jest skierowane szczególnie do osób samotnych, w gorszej sytuacji finansowej, ale również do tych, którzy z różnych przyczyn nie mogą liczyć na wsparcie najbliższych. Pomoc ta może być udzielana w miejscu zamieszkania, podczas dziennego pobytu w ośrodkach wsparcia albo pobytu w placówce całodobowej. Większość osób w wieku senioralnym zamieszkuje w miastach. Wśród seniorów, podobnie jak w całej populacji, przeważają kobiety. Udział kobiet w zbiorowości osób starszych w 2023 r. wyniósł 58,1%. W grupie osób w wieku 60 lat i więcej na 100 mężczyzn przypadało 138 kobiet.
W końcu 2023 r. funkcjonowało 23,5 tys. przychodni oraz 0,6 tys. praktyk lekarskich i 2,6 tys. praktyk stomatologicznych, realizujących świadczenia finansowane ze środków publicznych w trybie ambulatoryjnym. W podstawowej opiece zdrowotnej lekarze udzielili osobom w wieku 65 lat i więcej 63,4 mln porad, tj. ponad jedną trzecią ogólnej liczby porad tego rodzaju. W grudniu 2023 r. w Polsce działało 195 poradni geriatrycznych, tj. o 31 więcej niż rok wcześniej. Na koniec 2023 r. oddziały geriatryczne dysponowały 1225 łóżkami, na których w ciągu roku leczono 31,4 tys. osób.
Według danych GUS seniorzy częściej niż młodsze osoby korzystają z lecznictwa uzdrowiskowego. W 2023 r. odnotowano 495,6 tys. kuracjuszy lecznictwa uzdrowiskowego w wieku 65 lat i więcej, którzy stanowili 54,8% ogółu kuracjuszy. Koszty leczenia osób w wieku 60 lat i więcej w podstawowej opiece zdrowotnej, refundowane przez NFZ, generowały 39,8% ogólnej kwoty tego typu świadczeń. W miarę starzenia się polskiego społeczeństwa wzrasta częstość występowania chorób przewlekłych.
Zgodnie z danymi ujętymi w opracowaniu Głównego Urzędu Statystycznego pn. Stan zdrowia ludności Polski w 2019 r., niemal 70% pięćdziesięciolatków sygnalizowało występowanie długotrwałych problemów zdrowotnych wśród sześćdziesięciolatków odsetek ten wyniósł 82%, a w grupie osób najstarszych – niemal 96%.
Komisja Nadzwyczajna do rozpatrzenia projektów ustaw dotyczących rynku pracy oraz cudzoziemców przebywających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej /NZC/ rozpatrzyła uchwałę Senatu w sprawie ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia (druk nr 1092).
Senat zaproponował 104 poprawki. Komisja wnosi o przyjęcie 98 poprawek oraz odrzucenie 6 poprawek.
Poprawki, które Komisja proponuje przyjąć, polegały m.in. na włączeniu przedstawiciela Wojewódzkiego Konwentu Dyrektorów Powiatowych Urzędów Pracy do wojewódzkiej rady rynku pracy.
Poprawki, które Komisja proponuje odrzucić, dotyczyły m.in. powołania dyrektorów wojewódzkich i powiatowych urzędów pracy oraz ich zastępców jako osób zatrudnionych na podstawie określonego aktu zatrudnienia.
Sprawozdawca – poseł Katarzyna Ueberhan (Lewica).
Komisja rozpatrzyła uchwałę Senatu w sprawie ustawy o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (druk nr 1091).
Senat zaproponował 46 poprawek. Komisja wnosi o przyjęcie 27 poprawek oraz odrzucenie 19 poprawek.
Poprawki, które Komisja proponuje przyjąć, polegały m.in. na zastosowaniu zezwoleń na pracę oraz oświadczeń o powierzeniu pracy cudzoziemcowi w przypadku, gdy agencja pracy tymczasowej kieruje cudzoziemca do innego podmiotu.
Poprawki, które Komisja proponuje odrzucić, dotyczyły m.in. propozycji dołączenia informacji o karalności cudzoziemca do wniosku o wydanie zezwolenia na pracę oraz oświadczenia o powierzeniu pracy cudzoziemcowi.
Sprawozdawca – poseł Joanna Frydrych (KO).
W posiedzeniu uczestniczyła podsekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – Małgorzata Baranowska.
Komisja Nadzwyczajna do spraw zmian w kodyfikacjach /NKK/ dokonała zmian w składach podkomisji stałych.
Do składu podkomisji stałej do spraw nowelizacji prawa karnego powołano posłów: Zbigniewa Boguckiego (PiS), Jolantę Niezgodzką (KO), Bartosza Romowicza (Polska2050-TD) i Macieja Tomczykiewicza (KO). Ze składu podkomisji został odwołany poseł Zdzisław Gawlik (KO).
Do składu podkomisji stałej do spraw nowelizacji prawa cywilnego powołano posłów: Kazimierza Chomę (PiS), Aleksandrę Kot (KO), Jacka Tomczaka (PSL-TD) i Macieja Tomczykiewicza (KO).
Do składu podkomisji stałej do spraw nowelizacji Kodeksu pracy oraz Kodeksu postępowania administracyjnego powołano posłów: Bartłomieja Dorywalskiego (PiS), Zdzisława Gawlika (KO), Jolantę Niezgodzką (KO), Bartosza Romowicza (Polska2050-TD) i Staniwsława Szweda (PIS).
Do składu podkomisji stałej do spraw nowelizacji prawa wyborczego powołano posłów: Ryszarda Bartosika (PiS), Barbarę Dolniak (KO), Mirosława Adama Orlińskiego (PSL-TD) i Annę Marię Żukowską (Lewica).