6 dni temu
Wg. danych International Labour Organization na całym świecie pracuje około 3,5 miliarda osób, z czego szacuje się, iż 10-15% to freelancerzy co stanowi od 300-500 milionów pracowników.
Badania Eurostatu, McKinsey oraz Upwork wskazują, iż rośnie liczba wolnych strzelców zarówno w Europie, Stanach Zjednoczonych jak i całym świecie. Ich znaczenie na rynku pracy jest coraz większe, co wymusza na rządach poszczególnych państw wdrażanie regulacji w zakresie opodatkowania, prawa pracy oraz ubezpieczeń zdrowotnych i społecznych dla freelancerów.
Liczby cały czas rosną
Dane Eurostat za 2023 r. wskazują, iż 14,2% liczby pracujących osób oraz 17,7% przepracowanych godzin w Europie należy do freelancerów. W ujęciu osobowym przoduje Grecja (27,8 %), Bułgaria (23,9 %), Włochy (22,2 %) i Polska (21,5%). Najmniej freelancerów znajdziemy w Szwecji (3,1 %), Danii (5,8 %) i Luksemburgu (5,9 %). Co istotne, te liczby cały czas rosną.
Jak wynika z badania Freelancehunt, platformy dla freelancerów oraz zleceniodawców wartość projektów freelancerskich w Polsce wzrosła w 2024 roku aż o 26% w stosunku do roku poprzedniego.
Część firm w Polsce bazuje już na freelancerach w ponad 50%
– Firmy coraz częściej sięgają po freelancerów i przeznaczają na nich coraz więcej pieniędzy ze względu na szybkość wdrożenia, dostępność specjalistów na rynku oraz elastyczność w zatrudnieniu – komentuje dane Bartłomiej Grygowicz, Delivery Manager oraz Business Analysis Mentor. – Część firm w Polsce bazuje już na freelancerach w ponad 50%, a niektóre są oparte wyłącznie na teamach wolnych strzelców. Kilka lat temu Covid, a teraz AI dodatkowo wspomagają proces zastępowania pracowników etatowych freelancerami – dodaje Bartłomiej Grygowicz.
– Co więcej proces ten wspomaga także zmiana nastawienia samych pracowników, którzy rozumieją iż pojęcie etatu i „bezpieczeństwo” oraz benefity z nim związane, uległy znacznej zmianie na przestrzeni ostatnich 10 – 15 lat – tłumaczy Bartłomiej Grygowicz. Rosnąca popularność freelancingu wymusza na państwach dostosowanie systemów prawnych do potrzeb niezależnych specjalistów. Analiza regulacji w czterech wiodących gospodarkach oraz innowacyjne rozwiązania z innych państw pokazują, jak zmienia się podejście do pracy niezależnej.
Polska
Polski system oferuje freelancerom znaczącą elastyczność w wyborze form opodatkowania. Mogą oni rozliczać się według skali podatkowej ze stawkami 12% i 32%, wybrać podatek liniowy 19% lub zdecydować się na ryczałt od przychodów ewidencjonowanych ze stawkami od 2% do 17%. Freelancerzy mogą również rozliczać swoją pracę poprzez umowy o dzieło lub zlecenie. Dodatkowym udogodnieniem jest ulga IP Box (ulga tylko dla firm JDG) ze stawką 5% dla twórców własności intelektualnej oraz możliwość rozliczania podatków przez wyspecjalizowane platformy dla freelancerów.
– Polscy freelancerzy mają kilka możliwości rozliczeń z fiskusem w zależności od ich potrzeb i preferencji. Każda z nich ma swoje wady i zalety, ale z naszych obserwacji wynika, iż wolni strzelcy wybierają te formy, które nie wymagają od nich poświęcenia czasu w żmudne rozliczenia, wypełnianie formularzy i prowadzenie własnej buchalterii – tłumaczy Valentyn Ziuzin, prezes Freelancehunt.
Wysokość składki zależy od wybranej formy opodatkowania
– Rozliczanie podatków przez wyspecjalizowane platformy pozwala nie tylko skorzystać z najniższych stawek na rynku, ale również umożliwia wygodne rozliczanie wielu klientów co stanowi olbrzymie udogodnienie w prowadzeniu księgowości przez freelancerów – dodaje Valentyn Ziuzin.
W zakresie ubezpieczeń zdrowotnych wysokość składki zależy od wybranej formy opodatkowania. Przy skali podatkowej wynosi ona 9% dochodu, przy podatku liniowym 4.9%, a w przypadku ryczałtu stosuje się kwoty zryczałtowane. System emerytalny nakłada na freelancerów obowiązkowe składki: emerytalną (19.52%) i rentową (8%). Program Mały ZUS Plus oferuje ulgę dla przedsiębiorców o niższych przychodach.
