Jak przygotować się do systemu kaucyjnego?

Od października w Polsce pojawią się napoje w opakowaniach ze znakiem kaucji. To jedna z największych zmian w codziennych zakupach od lat. Klienci zapłacą więcej za napoje, ale odzyskają pieniądze, gdy zwrócą puste butelki i puszki. Jak będzie działał nowy system i kto będzie musiał przyjmować puste butelki oraz puszki?

Nowy system, nowe zasady

Za kilka ponad miesiąc w sklepach pojawią się napoje oznaczone specjalnym symbolem kaucji. Oznacza to, iż kupując napój w butelce plastikowej, szklanej czy puszce oznaczonej specjalnym symbolem, będzie trzeba zapłacić dodatkowo od 50 groszy do 1 zł kaucji. Pieniądze będzie można odzyskać po zwrocie pustego opakowania do jednego z punktów zbiórki.

Co ważne – nie trzeba będzie wracać do sklepu, w którym dokonaliśmy zakupu. Opakowanie będzie można oddać w dowolnym miejscu uczestniczącym w systemie. Ma to za zadanie ułatwić klientom cały proces.

— „Od października opakowania oznaczone symbolem kaucji będą stopniowo pojawiać się na półkach. System kaucyjny to rozwiązanie, które działa już w wielu krajach Europy i sprawdza się w praktyce. Dzięki temu wspieramy gospodarkę obiegu zamkniętego, zmniejszamy emisję CO₂ i ograniczamy liczbę porzuconych odpadów wokół nas” — przekazała wiceministra klimatu i środowiska Anita Sowińska, podczas konferencji prasowej.

Wiceministra klimatu i środowiska Anita Sowińska na konferencji prasowej nt. systemu kaucyjnego; fot. gov.pl

Przyjmowanie opakowań

Nowe przepisy najbardziej dotkną duże sklepy, takie o powierzchni powyżej 200 m². Wszystkie takie punkty, jeżeli sprzedają napoje w opakowaniach objętych systemem, będą miały obowiązek przyjmować zwroty i wypłacać kaucję.

Mniejsze sklepy, drogerie, apteki czy sklepy sportowe mogą uczestniczyć w systemie dobrowolnie, ale nie będą musiały tego robić, chyba iż sprzedają napoje w butelkach szklanych wielokrotnego użytku. W takim przypadku odbiór pustych butelek będzie obowiązkowy, niezależnie od powierzchni sklepu.

Jak odzyskać pieniądze?

Wysokość kaucji będzie jednakowa w całym kraju. Za plastikowe butelki i puszki do litra — 50 groszy, a za butelki szklane wielokrotnego użytku do 1,5 litra — złotówkę. Pieniądze będzie można odzyskać niemal od ręki – wystarczy oddać puste opakowania. Co ważne, nie trzeba będzie pokazywać paragonu.

fot. gov.pl

Gdzie oddamy butelki i puszki?

Rząd zapewnia, iż sieć punktów odbioru będzie szeroka i wygodna dla klientów. Puste butelki i puszki będzie można oddawać w dużych sklepach, które mają taki obowiązek, ale nie tylko. Do systemu dobrowolnie będą mogły dołączyć także mniejsze sklepy.

Podczas festiwali, wydarzeń sportowych czy miejskich pikników pojawią się również specjalne punkty tymczasowe. Coraz większą rolę mają odgrywać też automaty kaucyjne, które staną miedzy innymi w galeriach handlowych, na stacjach benzynowych i w innych często odwiedzanych miejscach. Obsługa takich maszyn będzie prosta. Wystarczy włożyć butelkę, a urządzenie wyda bon na zakupy lub potwierdzenie, z którym można odebrać gotówkę przy kasie.

Drogerii, apteki i sklepy sportowe

Zmiany dotkną nie tylko sklepów spożywczych. W systemie znajdą się także drogerie, apteki i sklepy sportowe – o ile sprzedają napoje objęte kaucją. W przypadku dużych punktów o powierzchni powyżej 200 m² przyjmowanie pustych opakowań będzie obowiązkowe, mniejsze placówki będą mogły same zdecydować, czy chcą uczestniczyć w systemie.

Jednak drogerie, apteki czy sklepy sportowe o powierzchni powyżej 200 m² będą zobowiązane do odbioru pustych opakowań. W praktyce oznacza to, iż większość małych aptek przez cały czas będzie mogła sprzedawać przykładowo wodę butelkowaną, jednak nie będzie musiała przyjmować zwrotów.

Mniej odpadów, czystsze środowisko

System kaucyjny to nie tylko nowe obowiązki, to przede wszystkim sposób na zmniejszenie ilości odpadów. Podobne rozwiązania działają już w Niemczech, na Litwie i w Skandynawii, gdzie odzyskiwane jest choćby ponad 90% opakowań.

Wiceministra klimatu i środowiska Anita Sowińska podkreśliła podczas sierpniowej konferencji prasowej, iż dzięki temu systemowi Polska chce ograniczyć śmiecenie w lasach, parkach i na ulicach, a także zwiększyć recykling surowców.

Przygotowania do zmian

Dla klientów system będzie prosty. Wystarczy zwracać butelki i puszki w wybranych punktach. Większe wyzwanie czeka sklepy, które do 1 października muszą podpisać umowy z operatorami systemu.

Warto już teraz zwracać uwagę na etykiety napojów i sprawdzić, które sklepy w okolicy będą prowadziły takie punkty. To może pomóc uniknąć chaosu w pierwszych tygodniach działania systemu.

Fot. pixabay