Jak rozliczyć dochód z funduszy inwestycyjnych w PIT-38?

• Osoby fizyczne uzyskujące przychody za pośrednictwem funduszy inwestycyjnych mają obowiązek samodzielnego rozliczenia PIT-38 od dochodów uzyskanych po 31 grudnia 2023 r.
• Fundusze inwestycyjne nie pełnią funkcji płatnika w rozliczeniu tzw. podatku Belki, ale wciąż są zobowiązane do wystawiania informacji na druku PIT-8C.
• W ramach przeprowadzonych zmian, inwestorzy uzyskali możliwość wzajemnej kompensacji dochodów i strat z transakcji w ramach funduszy inwestycyjnych.

Czym są fundusze inwestycyjne?

Fundusze inwestycyjne są instytucjami finansowymi, których działanie polega na gromadzeniu środków przekazanych od inwestorów (osób fizycznych lub jednostek organizacyjnych) i dokonywanie inwestycji w akcje, obligacje i inne instrumenty finansowe.

Jak przebiega inwestycja za pośrednictwem funduszu inwestycyjnego?

Inwestycja za pośrednictwem funduszu inwestycyjnego cechuje się następującym przebiegiem:

• Krok 1: zakup jednostek uczestnictwa – osoba fizyczna wpłaca swoje środki inwestycyjne za pośrednictwem konta prowadzonego przez fundusz inwestycyjny. Za tę kwotę otrzymuje jednostki uczestnictwa (papiery wartościowe, które reprezentują udział inwestora w aktywach zarządzanych przez fundusz);
• Krok 2: inwestowanie w aktywa – Fundusz inwestuje zgromadzone środki w instrumenty finansowe (np. akcje spółek kapitałowych);
• Krok 3: podejmowanie działań inwestycyjnych przez fundusz – inwestor przekazuje środki funduszowi, który podejmuje działania inwestycyjne, takie jak kupno lub sprzedaż akcji.
• Krok 4: wyniki inwestycji – jeżeli wartość akcji w portfelu funduszu wzrośnie, wartość jednostek uczestnictwa również wzrośnie. Inwestor, który zdecyduje się sprzedać swoje jednostki uzyskuje zysk, zależny od wzrostu wartości instrumentu finansowego;
• Krok 5: zyski kapitałowe – fundusz inwestycyjny dokonuje wypłaty zysku kapitałowego (dochodu) inwestorowi z osiągniętej inwestycji.

Czym jest podatek od funduszy inwestycyjnych?

Osoby osiągające zyski kapitałowe z funduszy inwestycyjnych płacą podatek w wysokości 19% od dochodów kapitałowych (tzw. podatek Belki).

[cta-article]

Jak liczyć podatek od funduszy inwestycyjnych?

Podatek od zysku kapitałowego osiągniętego za pośrednictwem funduszu inwestycyjnego jest naliczany od dochodu, czyli przychodu pomniejszonego o koszty jego uzyskania.

Przykład:

Środki zainwestowane za pośrednictwem funduszu inwestycyjnego przez Pana Marka wynoszą 10 000 zł. W momencie, gdy wartość jednostek uczestnictwa wyniosła 11 000 zł inwestor wycofał się programu inwestycyjnego i zlecił wypłatę tych środków (umorzenie jednostek uczestnictwa). Dochód Pana Marka podlegający opodatkowaniu wynosi 1000 zł, z czego podatek należny to 190 zł (19% * 1000 zł).

Na czym polega zmiana w rozliczaniu podatku od funduszy inwestycyjnych?

Przed zmianami wprowadzonymi przez rozliczenie PIT [rok-sezonu], płatnikiem podatku Belki był fundusz inwestycyjny, za pośrednictwem którego inwestor uzyskał dochód kapitałowy. To rolą instytucji finansowej było obliczenie, a następnie odprowadzenie podatku od dochodu osoby fizycznej (zysku kapitałowego). Ostatecznie fundusz inwestycyjny miał obowiązek wypełnienia druku PIT-8C (informacji o niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych), za pomocą którego podatnik uzyskiwał dane o szczegółach rozliczenia PIT przed urzędem skarbowym.

Przykład:

Od dochodów Pana Marka uzyskanych za pośrednictwem funduszu inwestycyjnego w 2023 r. podatek został obliczony i pobrany przez instytucję finansową, która wystawiała PIT-8C. Od dochodu pochodzącego z tego samego źródła (umorzenie jednostek uczestnictwa) Pan Marek również otrzyma PIT-8C od funduszu inwestycyjnego z tą różnicą, iż będzie zobowiązany do indywidualnego złożenia PIT-38 z tego tytułu i samodzielnej zapłaty podatku.

Rozliczenie PIT-38 za 2024 r. jest pierwszym, w którym pojawia się obowiązek wykazania dochodów z funduszy inwestycyjnych, jednak rozwiązanie to wiąże się z dużą korzyścią dla podatnika.

Rozliczenie PIT [rok-sezonu] umożliwia inwestorom kompensację dochodów lub strat osiągniętych z funduszy z tymi, które zostały uzyskane w ramach pozostałych transakcji tego typu.

Przykład:

Pan Marek przeprowadził dwie transakcje w 2024 r. z wykorzystaniem jednostek uczestnictwa. Pierwsza z nich wykazała stratę w wysokości 200 zł, natomiast druga dochód wynoszący 100 zł. Mając na uwadze, iż od początku 2024 r. transakcje te nie podlegają odrębnemu rozliczeniu, można je skompensować w składanym PIT-38.

Czy terminy w rozliczeniu PIT-38 również ulegają zmianie?

Mimo zmian organizacji rozliczenia dla osób fizycznych inwestujących za pośrednictwem funduszy inwestycyjnych terminy na przygotowanie druków PIT pozostają te same:

• PIT-8C (informacja o niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych) – powinna zostać przekazana podatnikowi najpóźniej do 28 lutego [rok-sezonu] r. (rozliczenie PIT za [rok-rozliczeniowy] r.);
• PIT-38 (zeznanie roczne o wysokości dochodów/strat kapitałowych) – należy złożyć do [termin-rozliczeniowy] [rok-sezonu] r. (rozliczenie PIT za [rok-rozliczeniowy] r.).