2 dni temu
Nierzadko zdarza się tak, iż wspólnikiem spółki z o.o. jest inna spółka z o.o. Jak w takiej sytuacji ustalić beneficjenta rzeczywistego tej pierwszej spółki?
Kim jest beneficjent rzeczywisty?
Beneficjent rzeczywisty to osoba fizyczna (lub osoby) sprawująca bezpośrednio lub pośrednio kontrolę nad spółką poprzez posiadane uprawnienia, które wynikają z okoliczności prawnych lub faktycznych, umożliwiające wywieranie decydującego wpływu na czynności lub działania podejmowane przez tę spółkę, lub osoba fizyczna (lub osoby), w imieniu której są nawiązywane stosunki gospodarcze lub przeprowadzana jest dana transakcja.
W przypadku osoby prawnej, w tym spółki z o.o., przez beneficjenta rzeczywistego należy rozumieć:
a. osobę fizyczną, będącą udziałowcem lub akcjonariuszem spółki, której przysługuje prawo własności więcej niż 25% ogólnej liczby udziałów lub akcji tej spółki, lub
b. dysponującą więcej niż 25% ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym spółki, także jako zastawnik albo użytkownik, lub na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi do głosu, lub
c. sprawującą kontrolę nad osobą prawną lub osobami prawnymi, którym łącznie przysługuje prawo własności więcej niż 25% ogólnej liczby udziałów lub akcji spółki, lub łącznie dysponują więcej niż 25% ogólnej liczby głosów w organie spółki, także jako zastawnik albo użytkownik, lub na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi do głosu, lub
d. sprawująca kontrolę nad spółką poprzez posiadanie w stosunku do tej spółki uprawnień jednostki dominującej, lub
e. zajmująca wyższe stanowisko kierownicze w przypadku udokumentowanego braku możliwości ustalenia lub wątpliwości co do tożsamości osób fizycznych określonych w pkt a. – d. powyżej oraz w przypadku niestwierdzenia podejrzeń prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu.
Więcej na temat beneficjenta rzeczywistego pisaliśmy w artykule o Centralnym Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych.
Spółka z o.o. w której wspólnicy to osoby prawne
W przypadku spółki z o.o., której wspólnicy nie są osobami fizycznymi, nie można ustalić beneficjentów rzeczywistych zgodnie z pkt a. lub b., ponieważ w spółce brak jest osób fizycznych, które posiadałyby ponad 25% udziałów lub akcji lub głosów w organie stanowiącym (w przypadku spółki z o.o. – na zgromadzeniu wspólników). Osoba prawna nie może być beneficjentem rzeczywistym, należy więc poszukiwać do skutku osoby fizycznej sprawującej kontrolę nad spółką, dla której ustalany jest beneficjent rzeczywisty.
W przypadku spółki z o.o., której wspólnicy nie są osobami fizycznymi, należy podjąć próbę ustalenia beneficjentów rzeczywistych zgodnie z pkt c. Co należy w takim razie rozumieć przez osobę fizyczną sprawującą kontrolę nad osobą prawną lub osobami prawnymi, którym łącznie przysługuje prawo własności więcej niż 25% ogólnej liczby udziałów lub akcji spółki, lub łącznie dysponują więcej niż 25% ogólnej liczby głosów w organie spółki, także jako zastawnik albo użytkownik, lub na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi do głosu?
W pierwszej kolejności należy ustalić osoby prawne, którym przysługuje ponad 25% udziałów lub akcji spółki, której beneficjenta rzeczywistego chcemy ustalić lub ponad 25% głosów w organie tej spółki.
Przykład
Spółka A posiada dwóch wspólników: spółkę B, która posiada 20% udziałów i spółkę C, która posiada 80% udziałów. Osobą prawną, której przysługuje ponad 25% udziałów i głosów na zgromadzeniu wspólników spółki A jest więc spółka C.
Następnie należy ustalić osoby fizyczne, które sprawują kontrolę nad tą osobą prawną. W naszym przykładzie osoby fizyczne, które sprawują kontrolę nad spółką C.
Aby ustalić, kto sprawuje kontrolę nad spółką C, należy ustalić beneficjenta rzeczywistego tej spółki, z wykorzystaniem wszystkich kryteriów ustawowych, zaczynając od pkt a.
Przykład
W spółce C jest jeden wspólnik – Jan Kowalski. Jan Kowalski będzie więc beneficjentem rzeczywistym spółki A, ponieważ posiada 100% udziałów (a więc więcej niż 25%) spółki C, która z kolei posiada 80% udziałów (a więc więcej niż 25%) spółki A.
Beneficjentem rzeczywistym spółki jest więc beneficjent rzeczywisty jej wspólnika posiadającego ponad 25% udziałów spółki.
Uwaga!
Należy wskazać, iż istnieje również drugi odmienny pogląd w tym zakresie, choć nie jest to pogląd dominujący. Zgodnie z tym poglądem ustalanie pośredniego stanu posiadania dokonuje się w oparciu o wyliczenia „procentów z procentów”. Mianowicie, w przypadku gdy osoba fizyczna posiada 100% udziałów spółki C, która z kolei posiada 80% udziałów spółki A, to osoba fizyczna jest beneficjentem rzeczywistym spółki A, ponieważ pośrednio posiada 80% udziałów spółki A. Udział wyliczony jest jako iloczyn 100% udziałów posiadanych w spółce C i 80% udziałów posiadanych przez spółkę C w spółce A (100% × 80%).
Gdy brak wspólników posiadających ponad 25% udziałów
Oczywiście może zdarzyć się również np. tak, iż w spółce C żaden ze wspólników nie będzie posiadał ponad 25% udziałów lub głosów na zgromadzeniu wspólników i niemożliwe będzie ustalenie beneficjenta rzeczywistego spółki C, a więc i spółki A – ani zgodnie z pkt a, ani pkt b. W takiej sytuacji należy próbować ustalić beneficjenta z wykorzystaniem kolejnych kryteriów. Kryteria z pkt c i d również do niczego nie doprowadzą, pozostaje zatem kryterium z pkt e, zgodnie z którym beneficjentem rzeczywistym jest osoba zajmująca wyższe stanowisko kierownicze. W przypadku spółki z o.o. będą to członkowie zarządu. Beneficjentami rzeczywistymi spółki A będą więc członkowie zarządu spółki C.
W przypadku gdy wspólnikiem spółki z o.o. jest inna spółka, należy dążyć do ustalenia beneficjenta rzeczywistego tej drugiej spółki, z wykorzystaniem wszystkich kryteriów ustawowych, ponieważ osoba prawna nie może być beneficjentem rzeczywistym. Należy poszukiwać do skutku osoby fizycznej sprawującej kontrolę nad spółką, dla której ustalany jest beneficjent rzeczywisty.
