Zmiany w prawie pracy od 1 stycznia 2026 roku. Nowe przepisy definiują, jakie okresy będą wliczane do stażu pracy . Osoby zatrudnione będą mogły doliczyć okresy inne niż zatrudnienie na podstawie umowy o pracę. Stosowne zaświadczenia do „stażowego” wyda ZUS.
Nowe przepisy będą miały zastosowanie:
- od 1 stycznia 2026 r. – do pracodawców będących jednostkami sektora finansów publicznych,
- od 1 maja 2026 r. – do pozostałych pracodawców.
Okresy, które będzie można doliczyć do stażu pracy
Kodeks pracy wskazuje okresy, które będzie można zaliczyć do stażu pracy pod warunkiem uzyskania z ZUS-u stosownego zaświadczenia:
- okresy opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub ubezpieczenie wypadkowe przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność, lub osobę współpracującą z osobą prowadzącą tę działalność,
- okresy podlegania ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu:
- wykonywania umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego stosuje się przepisy dotyczące zlecenia,
- wykonywania umowy agencyjnej,
- współpracy z osobą wykonującą umowę zlecenia, inną umowę o świadczenie usług lub umowę agencyjną,
- pozostawania członkiem rolniczej spółdzielni produkcyjnej,
- pozostawania członkiem spółdzielni kółek rolniczych,
- okresy zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego jako osoba podejmująca działalność gospodarczą i niepodlegająca ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym przez okres pierwszych 6 miesięcy prowadzenia tej działalności (tzw. ulga na start),
- okresy opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub wypadkowe przez osobę współpracującą z osobą podejmującą działalność gospodarczą (wymienioną w punkcie 3),
- okresy, za które zostały sfinansowane składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem w okresie zawieszenia działalności gospodarczej,
- okresy, za które zostały sfinansowane składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem przez osobę współpracującą.
- okresy, w których wykonywana była praca zarobkowa za granicą na innej podstawie niż stosunek pracy.
Wniosek o zaświadczenie (USP) – tylko w formie elektronicznej
Wniosek o wydanie zaświadczenia można złożyć wyłącznie w postaci elektronicznej dzięki konta w systemie teleinformatycznym Zakładu (eZUS). Od 1 stycznia 2026 r. na eZUS będzie dostępny „Wniosek o wydanie zaświadczenia o ubezpieczeniu dla celów doliczenia okresów do stażu pracy” – USP. Zaświadczenie, decyzję oraz inne pisma w sprawie wydania zaświadczeń ZUS przygotuje i doręczy osobie, która złoży wniosek, wyłącznie w postaci elektronicznej. Zgodnie z obowiązującymi przepisami wniosek nie będzie dostępny w formie papierowej.
Jaki wniosek, za jakie okresy złożyć do ZUS-u
ZUS będzie wydawał zaświadczenia tylko za część okresów, które wymienia Kodeks pracy. Będą one wystawiane w przypadku objęcia ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi lub opłacania składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub wypadkowe oraz okresy, zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego, gdy osoba prowadząca działalność korzystała z tzw. ulgi na start.
Zakład nie będzie wystawiał zaświadczeń za okresy, gdy student lub uczeń wykonywał np. umowę zlecenia, ponieważ nie był objęty ubezpieczeniami emerytalnymi i rentowy.
ZUS wystawi zaświadczenie na podstawie danych zapisanych na koncie ubezpieczonego. o ile na indywidualnym koncie nie będzie informacji o zgłoszeniu do ubezpieczeń, wydana zostanie decyzja odmawiająca wydania zaświadczenia. Po jej otrzymaniu można będzie złożyć wniosek o przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego i do tego wniosku załączyć dokumenty.
Wniosek o przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego wraz z posiadanymi dokumentami będzie można złożyć:
- elektronicznie poprzez swoje konto w eZUS, wykorzystując do tego wniosek ogólny POG,
- listownie na adres najbliższej jednostki ZUS-u,
- osobiście w dowolnej placówce Zakładu.
Jeżeli wniosek o wydanie zaświadczenia będzie dotyczył okresów sprzed 1 stycznia 1999 r. przez cały czas należy korzystać z wniosku US-7. Takie okresy nie są zapisane na indywidualnym koncie ubezpieczonego, dlatego nie można ich wskazać na wniosku USP.
Jeżeli okres ubezpieczenia, rozpoczął się przed 1 stycznia 1999 r. i trwał po tej dacie, wówczas należy złożyć dwa odrębne wnioski:
- US-7 za okres ubezpieczenia sprzed 1 stycznia 1999 r.
- USP za okres ubezpieczenia od 1 stycznia 1999 r.
Katarzyna Krupicka, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS województwa podlaskiego





