W świecie brandingu kolor to coś więcej niż estetyka – to element tożsamości marki. Dla konsumenta charakterystyczny odcień może natychmiast przywołać konkretne skojarzenia z produktem, jakością czy stylem życia. Kolor jako znak towarowy to nie to samo co wzór przemysłowy – kolor może pełnić funkcję odróżniającą markę i być chroniony jako znak towarowy, o ile spełnia określone przesłanki. Dlatego coraz więcej firm decyduje się na rejestrację koloru jako znaku towarowego, choć nie jest to ani proste, ani oczywiste.
Monopol na barwę?
Zgodnie z art. 120 ust. 1 ustawy – Prawo własności przemysłowej (Dz.U. z 2023 r. poz. 1170) znakiem towarowym może być każde oznaczenie, które pozwala odróżnić towary lub usługi jednego przedsiębiorcy od innego. Przepis ten obejmuje również oznaczenia nietypowe – takie jak kolor, o ile spełniają tzw. przesłankę zdolności odróżniającej. Zabrzmi to teoretycznie? Spójrzmy na konkretne przykłady. Jedną z najbardziej znanych spraw była próba rejestracji koloru fioletowego (Pantone 2685C) przez firmę Cadbury dla czekolady Dairy Milk Mimo iż firma przez lata konsekwentnie stosowała ten odcień w komunikacji wizualnej, sąd apelacyjny w Wielkiej Brytanii odrzucił wniosek, uznając opis barwy za zbyt ogólny i niejednoznaczny.
Problemem nie była sama idea ochrony koloru, ale brak precyzji w zgłoszeniu. Z kolei firmie Louboutin udało się uzyskać ochronę charakterystycznej czerwieni podeszwy damskich szpilek . Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku C-163/16 z 2018 r. uznał, iż kolor – jeżeli jest nierozerwalnie związany z marką i został jednoznacznie opisany – może korzystać z ochrony jako znak towarowy. najważniejsze było tu umiejscowienie koloru (podeszwa) i jego wyraźne odróżnienie w zgłoszeniu.
Rejestracja koloru w świetle polskiego prawa
Zarówno na gruncie prawa polskiego, jak i unijnego, skuteczna rejestracja koloru jako znaku towarowego wymaga spełnienia kilku istotnych warunków. Kolor musi być precyzyjnie określony (np. dzięki wzornika Pantone), jednoznacznie kojarzony z marką (czyli posiadać tzw. wtórną zdolność odróżniającą) oraz konsekwentnie i intensywnie używany w obrocie gospodarczym.
Co istotne, sama rejestracja nie zapewnia ochrony we wszystkich klasach towarowych. Każda klasa oznacza oddzielną procedurę i opłatę. – Ochrona marki to nie tylko prestiż, ale przede wszystkim zabezpieczenie przed utratą klientów, naśladownictwem oraz ryzykiem deprecjacji wartości firmy. Kolor, podobnie jak logo czy slogan, może być silnym wyróżnikiem – ale tylko wtedy, gdy jego ochrona zostanie adekwatnie zaplanowana. Warto mieć w tym zakresie wsparcie doświadczonego prawnika. – objaśnia Adwokat Anna Kobylińska, właścicielka Kancelarii Adwokackiej Legal Eagles.
Kolor jako element strategii
Firmy, które chcą wyróżnić się na tle konkurencji, coraz częściej inwestują w ochronę niestandardowych oznaczeń. Rejestracja koloru to nie tylko gra o estetykę – to świadome budowanie przewagi konkurencyjnej i wartości marki.
W dobie walki o uwagę klienta warto zadać sobie pytanie: czy Twoja marka już dziś nie posiada koloru, który zasługuje na ochronę?
Adrianna Elbe