Komisja Finansów Publicznych /nr 151/ (25-06-2025)

Komisja Finansów Publicznych, obradująca pod przewodnictwem posła Janusza Cichonia (KO), przewodniczącego Komisji, rozpatrzyła opinie komisji sejmowych o sprawozdaniu z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2024 r. (druk nr 1295):

– opinia Komisji do Spraw Unii Europejskiej o:

a) części budżetowej 23 – Członkostwo Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej; b) części budżetowej 83 – Rezerwy celowe, w zakresie pozycji 8 i 49; c) części budżetowej 84 – Środki własne Unii Europejskiej;

– opinia Komisji Spraw Zagranicznych o:

a) części budżetowej 45 – Sprawy zagraniczne; b) dotacjach podmiotowych; c) państwowej osobie prawnej – Polskim Instytucie Spraw Międzynarodowych.

W posiedzeniu udział wzięli: Hanna Majszczyk podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów wraz ze współpracownikami, Marek Prawda podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych wraz ze współpracownikami, Edyta Szostak dyrektor generalna Kancelarii Prezesa Rady Ministrów wraz ze współpracownikami, Agnieszka Bernaś-Coşkun pełniąca obowiązki wicedyrektora Departamentu Administracji Publicznej Najwyższej Izby Kontroli wraz ze współpracownikami.

W posiedzeniu udział wzięli pracownicy Kancelarii Sejmu: Monika Biała i Anna Woźniak – z sekretariatu Komisji w Biurze Komisji Sejmowych.

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Otwieram posiedzenie Komisji Finansów Publicznych.

Stwierdzam kworum.

Część członków jeszcze pewnie dotrze, bo trochę jak konie z klapkami na oczach, przyzwyczajeni, iż obradujemy w sali 118… Również tam trafiłem, stąd moje spóźnienie, za które bardzo przepraszam.

Witam na dzisiejszym posiedzeniu panią minister Hannę Majszczyk, podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów. Witam także pana Marka Prawdę, podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych. Witam również panią Edytę Szostak, dyrektora generalnego Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Witam towarzyszące państwu osoby.

Dzisiaj powinniśmy rozpatrzyć opinie komisji sejmowych o sprawozdaniu z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2024 r. – opinię Komisji do Spraw Unii Europejskiej i opinię Komisji Spraw Zagranicznych. Taka jest propozycja porządku obrad. Nie widzę sprzeciwu.

Uznaję zatem, iż porządek obrad został przyjęty.

Kontynuujemy w ten sposób wykonanie budżetu w częściach należących do adekwatności innych komisji. Rozpoczęliśmy rozpatrywanie tych opinii dzisiaj.

Informacja dla naszych gości. Posłowie członkowie Komisji Finansów Publicznych otrzymali informacje o wykonaniu budżetu przygotowane przez państwa – przez dysponentów części budżetowych, także informacje Najwyższej Izby Kontroli o wynikach kontroli wykonania budżetu w tych częściach budżetowych. Informuję również, iż wszystkie materiały, łącznie z materiałami przygotowanymi przez adekwatne resorty, urzędy, informacje NIK o wynikach kontroli, są dostępne. Posłowie mają je na swoich iPadach w wersji elektronicznej.

Rozpatrywanie opinii komisji sejmowych o sprawozdaniu z wykonania budżetu odbywa się w następującym porządku. Po pierwsze, wystąpienie posła referenta komisji branżowej, po drugie, wystąpienie posła koreferenta z ramienia Komisji Finansów Publicznych, po trzecie, wystąpienie przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli, następnie dyskusja, w ramach której pytania i odpowiedzi przedstawicieli dysponentów, jeżeli te pytania się pojawią, a także odniesienie się do ewentualnych wypowiedzi w dyskusji. W takim trybie procedujemy.

Przystępujemy do realizacji porządku – rozpatrzenie opinii Komisji do Spraw Unii Europejskiej.

Bardzo proszę pana posła Jarosława Wałęsę o przedstawienie opinii, o zreferowanie opinii Komisji. Bardzo proszę.

Poseł Jarosław Wałęsa (KO) – spoza składu Komisji:

Dziękuję, panie przewodniczący, dzisiaj na posiedzeniu Komisji do Spraw Unii Europejskiej rozpatrywaliśmy trzy części budżetowe – część 23, która dotyczy członkostwa Polski w Unii Europejskiej, część 83, w tym dwie najważniejsze rezerwy – jedną przeznaczoną na projekty współfinansowane przez Unię Europejską oraz drugą, rezerwę 49, na utrzymanie rezultatów projektów unijnych i wsparcie zadań publicznych, oraz jeszcze jedną część budżetową, czyli środki własne Unii Europejskiej. We wszystkich tych trzech częściach Komisja do Spraw Unii Europejskiej opiniowała je pozytywnie, o co proszę również Wysoką Komisję. Dziękuję.

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Dziękuję bardzo.

Bardzo proszę teraz koreferenta z ramienia Komisji Finansów Publicznych, pana posła Rafała Kasprzyka o przedstawienie swojej opinii.

Poseł Rafał Kasprzyk (Polska2050-TD):

Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, sprawozdanie z wykonania budżetu państwa w roku 2024 w części 23 – członkostwo Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej, to przede wszystkim dochody – niewielkie dochody w kwocie 40 tys. zł, które pochodziły z rozliczeń i zwrotów z lat ubiegłych. Natomiast wydatki, które zostały pierwotnie zaplanowane na kwotę 43 332 tys., w ciągu roku zostały zwiększone dosyć istotnie do kwoty 66 477 tys. zł. Realizacja tych wydatków została wykonana w 84,6%, czyli 56 256 tys. zł. Główny dział to jest 750 – Administracja publiczna. To są wydatki na administrację publiczną, które również zostały zrealizowane w 84,6%, czyli nieco mniej niż planowany poziom wydatków.

Warto zwrócić uwagę, iż wynagrodzenia ogółem zostały wykonane w wysokości 22 281 tys. i wynagrodzenia te… Przepraszam, wynagrodzenia zaplanowane w wysokości 22 281 tys. zostały wydatkowane w następujący sposób: wynagrodzenia osobowe pracowników – 21 084 tys. i dodatkowe wynagrodzenie roczne – 1197 tys. Budżet zakładał również w planie trzy osoby na stanowiskach kierowniczych. Zrealizowane wykonanie praktycznie, trzy osoby, czyli 2,88. Myślę, iż to tyle. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Dziękuję bardzo, panie pośle, panie przewodniczący.

Bardzo proszę teraz o wystąpienie przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli.

Pełniąca obowiązki wicedyrektora Departamentu Administracji Publicznej Najwyższej Izby Kontroli Agnieszka Bernaś-Coşkun:

Dzień dobry. Agnieszka Coşkun-Bernaś, pełnię obowiązki wicedyrektora Departamentu Administracji Publicznej w Najwyższej Izbie Kontroli.

Szanowni państwo, Wysoka Komisjo, o ile chodzi o część budżetową 23, to Najwyższa Izba Kontroli nie przeprowadzała w tym roku kontroli wykonania budżetu państwa w tej części. o ile chodzi o część budżetową 83 w zakresie pozycji 8 i 49, badaliśmy próbę wydatków, w której nie stwierdziliśmy nieprawidłowości. Natomiast o ile chodzi o część budżetową 84 – środki własne Unii Europejskiej – Najwyższa Izba Kontroli oceniła pozytywnie wykonanie budżetu państwa w tej części. Ocena została sformułowana na podstawie wyników kontroli w Ministerstwie Finansów. W wyniku szczegółowego badania 100% wydatków nie stwierdzono niecelowego i niegospodarnego wydatkowania środków publicznych. Nie stwierdzono również żadnych innych nieprawidłowości. W związku z powyższym NIK nie formułowała żadnych wniosków pokontrolnych. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Bardzo dziękuję.

Otwieram dyskusję.

Bardzo proszę, pani poseł Krystyna Skowrońska. Pani przewodnicząca, bardzo proszę.

Poseł Krystyna Skowrońska (KO):

Najwyższa Izba Kontroli nie kontrolowała resortu, zatem mam tylko jedno pytanie dotyczące współpracy rozwojowej. Na ile w ubiegłym roku… W jakiej wysokości po stronie polskiej były to wydatki? Na ile ten instrument państwo uważacie… Bo w tym instrumencie zdecydowanie ponosimy w porównaniu do innych państw Unii Europejskiej niższe wydatki do PKB, ale gdybyśmy stwierdzili, jak kooperacja rozwojowa może wzajemnie wspierać polską gospodarkę – wzajemnie, mówimy o wzajemności – to byłabym wdzięczna za udzielenie odpowiedzi.

Jeśli państwo uznacie, iż na dzisiaj nie ma pełnej informacji, to będę wdzięczna za udzielenie odpowiedzi na piśmie. Taką deklarację formułuję na ten moment. Zdecydowanie interesuje mnie, jak to wygląda. To jest moje jedno pytanie. Dziękuję.

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Dziękuję bardzo.

Nie widzę więcej zgłoszeń.

Czy mogę prosić o odpowiedź bądź deklarację dotyczącą udzielenia odpowiedzi na piśmie? Ona również nam na tym etapie wystarczy. Ktoś z państwa się zdecyduje? Tak – wychodzimy poza tę część.

Poseł Krystyna Skowrońska (KO):

Dobrze, niech to zostanie w zawieszeniu.

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Odkładamy to pytanie na czas późniejszy, tak? Na za chwilę.

Poseł Krystyna Skowrońska (KO):

OK, tylko iż w resorcie spraw zagranicznych jest akurat rada rozwojowa i zadanie współpracy.

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Dobrze, wyjaśniliśmy tę kwestię.

Wobec braku zgłoszeń do dyskusji stwierdzam zakończenie omawiania wykonania budżetu we adekwatności Komisji Spraw Zagranicznych… Komisji do Spraw Unii Europejskiej, tak, dokładnie.

Teraz przechodzimy do kolejnego punktu porządku obrad.

Bardzo proszę teraz o przedstawienie opinii Komisji Spraw Zagranicznych pana posła Pawła Jabłońskiego – przedstawiciela Komisji. Bardzo proszę, panie pośle.

Poseł Paweł Jabłoński (PiS) – spoza składu Komisji:

Dziękuję.

Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, wszyscy szanowni państwo, dziś rano Komisja Spraw Zagranicznych obradowała na temat przyjęcia sprawozdania z wykonania budżetu państwa w części 45 – Sprawy zagraniczne. To sprawozdanie, które również państwo macie, zostało przedstawione. Dodatkowe ustne informacje udzielone przez ministra Bartoszewskiego. Odbyła się dyskusja, w toku której zostały ministerstwu zadane dwa pytania dotyczące tego, dlaczego budżet ministerstwa został wykonany w zakresie wydatków budżetowych jedynie w 88%, a także dlaczego stan etatowy był wykonany jedynie w 88,5%.

Na te pytania ministerstwo udzieliło ogólnej odpowiedzi, wskazując, iż pierwsza kwestia związana jest z tym, iż część składek do organizacji międzynarodowych nie została zapłacona, iż było to spowodowane także korzystnym kursem złotego do innych walut, aczkolwiek ministerstwo nie było w stanie przedstawić szczegółowych wyliczeń, na czym polegało to obniżenie wydatków. Tak samo w zakresie wykonania etatów otrzymaliśmy ogólną informację, iż wynika to z faktu, iż część pracowników była na absencjach i na zwolnieniach lekarskich. Tym niemniej nie zostały wyjaśnione pewne wątpliwości co do obsady etatowej, która cały czas pozostaje na dość niskim poziomie. Ponad 200 etatów było poniżej planu ich wykonania. Komisja Spraw Zagranicznych w głosowaniu odrzuciła wniosek o przyjęcie sprawozdania.

Jakieś pytanie padło? Zaopiniowała negatywnie. Komisja Spraw Zagranicznych zaopiniowała negatywnie przyjęcie sprawozdania z częściej 45.

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Odrzucenie nie jest równoznaczne z negatywną opinią, ale OK, dobrze, rozumiem, iż to sprawozdanie nie zostało przyjęte.

Poseł koreferent, pan poseł Rafał Kasprzyk. Bardzo proszę, panie przewodniczący, o przedstawienie swojego stanowiska.

Poseł Rafał Kasprzyk (Polska2050-TD):

Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, dziękuję.

Cześć 45, czyli sprawy zagraniczne. Dochody budżetowe na poziomie 300 745 zł. Wydatki budżetowe w wysokości 3 223 772 tys. Tak, jak pan sprawozdawca mówił, wydatki zrealizowane na poziomie 88%. Główne wydatki to oczywiście administracja publiczna. W tym dziale plan wydatków wynosił 2 971 000 tys., natomiast po zmianie, po podniesieniu, był na poziomie 3 384 970 tys. Przede wszystkim wydatki były podniesione o kwotę 364 mln, m.in. na pomoc zagraniczną, na inwestycję – budowa ambasady w Republice Białorusi – realizację inwestycji – budowa nowej siedziby ambasady w Berlinie – i rozbudowę systemu bezpieczeństwa teleinformatycznego, a także na finansowanie zadań związanych z przygotowaniem i sprawowaniem przewodnictwa Polski w Radzie Unii w pierwszej połowie bieżącego roku.

W 2024 r. w centrali MSZ w części 45 przeciętne wykonanie etatów wyniosło 1585. Stanowiło to 88,5% – tak jak pan sprawozdawca podkreślił. Natomiast, co może również warte odnotowania, w statusie osoby zajmującej kierownicze stanowisko państwowe przeciętne zatrudnienie wyniosło osiem etatów. Istotną rzeczą również, na którą zwróciłem uwagę, są placówki zagraniczne, na które wydano 1 263 884 tys. zł. To są głównie wydatki na realizację zadań, o których mówiłem wcześniej, czyli ambasady w Republice Białorusi i ambasady w Berlinie.

Chciałbym przekazać również, iż wydatki zostały przekazane na dotacje podmiotowe dla Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych. Były one zaplanowane w wysokości 20 363 tys. zł. Niniejsze środki zostały wykorzystane przez PISM w 100%. I tak wyprzedzająco jeszcze dodam, iż 40 mln zł poszło również… Zostały wydatkowane na współfinansowanie mediów, wsparcie niezależnych mediów oraz zwiększenie dostępu do rzetelnej i obiektywnej informacji, czyli współfinansowanie przez MSZ kanału Telewizji Polskiej SA pod nazwą Biełsat TV.

Tylko wspomnę, bo pewnie jeszcze państwo z ministerstwa będą odpowiadali, działalność badawczo-rozwojowa to 5 mln zł. Nie wiem, czy o to szanowna pani przewodnicząca pytała, ale to z tego tytułu była między innymi opłacona składka w zakresie udziału Polski w Europejskiej Agencji Kosmicznej w części dotyczącej oczywiście MSZ. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Czy ja mógłbym pana koreferenta prosić o konkluzję? Rozumiem, iż zdaniem pana posła…

Poseł Rafał Kasprzyk (Polska2050-TD):

Moim zdaniem – uprzejmie proszę o przyjęcie sprawozdania…

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

O przyjęcie, tak?

Poseł Rafał Kasprzyk (Polska2050-TD):

Z wykonania budżetu w części 45 – Sprawy zagraniczne. Dziękuję.

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Dziękuję bardzo. Zależało mi na tym, żebyśmy to usłyszeli. Dziękuję bardzo.

Najwyższa Izba Kontroli, bardzo proszę.

P.o. wicedyrektora departamentu NIK Agnieszka Bernaś-Coşkun:

Ponownie Agnieszka Bernaś-Coşkun.

Szanowni państwo, Najwyższa Izba Kontroli oceniła pozytywnie wykonanie budżetu państwa w 2024 r. w części 45 – Sprawy zagraniczne. Kontrola wykazała, iż wydatki zostały poniesione z zachowaniem zasad gospodarowania środkami publicznymi określonymi w ustawie o finansach publicznych z wyjątkiem kilku stwierdzonych nieprawidłowości.

Polegały one między innymi na dokonaniu zakupu usługi szkoleniowej z pominięciem przepisów ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz wewnętrznego regulaminu udzielania zamówień publicznych, dokonania zakupu urządzeń uniemożliwiających nielegalne pozyskiwanie dźwięku i obrazu z naruszeniem wyżej wymienionego regulaminu oraz nierzetelnym dokonywaniu blokady planowanych wydatków, nierzetelnym przeprowadzeniu naboru wśród pracowników MSZ do udziału w programie szkoleniowym, nierzetelnym prowadzeniu przez MSZ 7 z 10 kontroli zadań publicznych finansowanych ze środków dotacji czy niezapewnieniu bezzwłocznego zawarcia umów dotacji z podmiotami wyłonionymi w otwartym konkursie.

Stwierdzone nieprawidłowości nie spowodowały jednak obniżenia oceny ogólnej kontrolowanej działalności, natomiast wskazują na nie w pełni skuteczny nadzór i kontrolę dysponenta części 45 nad wykonaniem budżetu państwa, sprawowany na podstawie art. 175 ust. 1 i 2 ustawy o finansach publicznych.

Najwyższa Izba Kontroli zaopiniowała pozytywnie poprawność sporządzania sprawozdań budżetowych za 2024 r. w tej części budżetowej. W wyniku kontroli izba sformułowała sześć wniosków pokontrolnych dotyczących stwierdzonych nieprawidłowości. Minister poinformował nas, iż przyjął je wszystkie do realizacji i w tej chwili są w trakcie realizacji. Oddam teraz głos koleżance, która przedstawi ocenę kontroli w Polskim Instytucie Spraw Międzynarodowych. Dziękuję.

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Bardzo proszę.

Pełniąca obowiązki wicedyrektora Delegatury Najwyższej Izby Kontroli w Warszawie Urszula Klimska:

Urszula Klimska, pełnię obowiązki wicedyrektora Delegatury NIK w Warszawie.

Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, Najwyższa Izba Kontroli oceniła wykonanie planu finansowego Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych w 2024 r. w formie opisowej. Obniżenie oceny spowodowane było nieprawidłowością, która polegała na lokowaniu wolnych środków pochodzących z dotacji podmiotowej z budżetu państwa w formie depozytu u Ministra Finansów, a było to niezgodne z art. 48 ust. 2 ustawy o finansach publicznych. Nie przekazywano ponadto do budżetu państwa uzyskanych z tego tytułu odsetek.

W ramach kontroli szczegółowemu badaniu poddano 10,2% ogółu kosztów instytutu zrealizowanych w 2024 r. Objęte badaniem koszty dokonywane były w sposób legalny i gospodarny na cele i zadania wskazane w ustawie o PISM. Ponadto pozytywnie zaopiniowaliśmy sporządzone przez instytut sprawozdania za 2024 r., to jest sprawozdania z wykonania planu finansowego instytutu oraz sprawozdanie dotyczące zobowiązań według tytułów dłużnych oraz poręczeń i gwarancji za czwarty kwartał 2024 r.

Po kontroli sformułowano dwa wnioski pokontrolne. Zgodnie z informacją przekazaną przez Polski Instytut Spraw Międzynarodowych jeden z tych wniosków pozostaje w trakcie realizacji, a drugi zrealizowano. Dziękuję.

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Dziękuję bardzo.

Otwieram dyskusję. Mamy kilka zgłoszeń.

Pan przewodniczący Henryk Kowalczyk, bardzo proszę.

Poseł Henryk Kowalczyk (PiS):

Dziękuję bardzo.

Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, mam takie jedno szczegółowe pytanie dotyczące funkcjonowania konsulatu generalnego przy ambasadzie w Kazachstanie w stolicy, w Astanie, dlatego iż realizujemy jako Polska – można by bardziej intensywnie realizować – ustawę o repatriacji i docierają sygnały, iż często takim wąskim gardłem w procesie repatriacji jest wąskie gardło, jeżeli chodzi o ambasadę w Astanie, czyli tam, gdzie ma najbliżej większość Polaków wyrażających gotowość do repatriacji.

Słysząc o niewykonaniu wydatków, jeżeli chodzi o sprawy zagraniczne, chciałbym zapytać, czy ministerstwo nie rozważa zwiększenia obsady w konsulacie generalnym w Astanie, po to żeby w tym departamencie konsularnym i polonijnym przyspieszyć proces repatriacji, aby tam nie było tego wąskiego gardła.

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Dziękuję bardzo.

Pan poseł Marek Sowa. Panie przewodniczący, bardzo proszę.

Poseł Marek Sowa (KO):

Panie przewodniczący, panie ministrze, przyznam szczerze, iż jestem trochę zdziwiony opinią Komisji Spraw Zagranicznych co do tego budżetu. Trudno mi ją komentować, natomiast nie sposób nie zauważyć radykalnej zmiany, która zaistniała w polityce międzynarodowej. Pozycja Ministerstwa Spraw Zagranicznych jest sukcesywnie odbudowywana. Nie da się po prostu porównać polityki ministra Raua z ministrem Sikorskim. W ogóle nie ma choćby jednej przestrzeni. Tam choćby nie byliście sekretariatem, bym powiedział. choćby nie byliście sekretariatem. Jedyne, co zrobiliście, to uruchomiliście na niespotykaną skalę kwestię przyznawania wiz bez jakiejkolwiek kontroli i to w dowolnym wymiarze. Również chcę powiedzieć…

Tak, to jest precyzyjnie opisane w wielu dokumentach – w białej księdze, to jest opisane w raporcie NIK, również w sprawozdaniu komisji z afery wizowej, które było przedstawiane w Sejmie w grudniu ubiegłego roku. Jedyne, co po was zostało, to to, iż musimy opłacać puste nieruchomości w Łodzi, bo tak zawarliście umowę, iż nie można po prostu jej przez okres pięciu lat wypowiedzieć, tylko trzeba w 100% koszta, do pokrycia których państwo się zobowiązali… Jesteśmy zmuszeni po prostu to płacić, bo taka, a nie inna, jest umowa w tym zakresie.

Warto jednak zauważyć, iż Polska w ostatnim roku odbudowała szereg – powiedziałbym – formatów międzynarodowych, które wcześniej kompletnie nie istniały. Myślę tutaj choćby o trójkącie warmarskim, o wielkiej piątce, o skierowaniu się i wzmocnieniu współpracy w ramach państw bałtyckich.

Tak, Trójkąt Weimarski. Nie. To przepraszam za przejęzyczenie. Trójkąt Weimarski – Polska, Niemcy, Francja. Tu więc jest naprawdę radykalna zmiana. Myślę, iż trzeba po prostu to zauważyć i nie ma co przechodzić do porządku dziennego nad kwestią w mojej ocenie jednak dosyć dziwnej opinii niemającej na pewno odzwierciedlenia i uzasadnienia w wykonaniu budżetu na poziomie 88%. Dziękuję.

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Dziękuję bardzo, panie pośle, panie przewodniczący.

Jeszcze pan poseł Paweł Jabłoński.

Poseł Paweł Jabłoński (PiS) – spoza składu Komisji:

Bardzo dziękuję.

Skoro pojawiła się kwestia odnośnie do zdziwienia pana posła, dlaczego Komisja Spraw Zagranicznych podjęła taką, a nie inną uchwałę, odpowiedź jest bardzo prosta. Dlatego, iż większości rządowej nie chciało się przyjść na jej posiedzenie. Nie mieliście większości i nie byliście w stanie wygrać głosowania. Taka jest rzeczywista odpowiedź. A co do meritum, cóż, my zadaliśmy bardzo konkretne pytania, dlaczego – skoro tak aktywne miało być działanie Ministerstwa Spraw Zagranicznych – budżet nie został wykonany i to w zakresie 700 mln zł. Na to pytanie odpowiedź w sposób satysfakcjonujący nie została sformułowana. Stąd najprawdopodobniej większość członków komisji podjęła decyzję, aby opiniować negatywnie.

Skoro Polska osiąga takie sukcesy, jak powiedział pan Marek Sowa, odkrywając jakiś format o nazwie trójkąt warmacki. Trójkąt Weimarski istnieje od lat i w ramach Trójkąta Weimarskiego odbywały się spotkania na bardzo wysokim szczeblu, w tym na szczeblu prezydentów, także w poprzedniej kadencji. Gdyby pan wtedy tym się interesował, to by pan o tym wiedział, nie interesował się pan tym i teraz się pan być może tego dowiaduje. Zawsze chętnie służę taką wiedzą. Zachęcamy do większej aktywności. Zachęcamy do tego, żeby budżet był wykonywany, a choćby żeby go jeszcze zwiększać. Natomiast na tym etapie Komisja Spraw Zagranicznych oceniła to po prostu negatywne.

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Nie mam pewności, czy zaopiniowała negatywnie, bo zdaje się, iż nie głosowano negatywnego zaopiniowania tego budżetu. Ale to na marginesie.

Poseł Paweł Jabłoński (PiS) – spoza składu Komisji:

Głosowała, panie przewodniczący. Zarzuca mi pan nieprawdę. Możemy za moment odtworzyć posiedzenie. Proszę mi nie zarzucać, iż państwa okłamuję. Takie było głosowanie, które przegraliście, bo nie chce się wam chodzić na tę komisję.

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Takie głosowanie rzeczywiście w sprawie zaopiniowania pozytywnego tego wniosku było przedmiotem… To było głosowane na Komisji.

Pani poseł Krystyna Skowrońska, bardzo proszę.

Poseł Krystyna Skowrońska (KO):

Chciałabym powiedzieć, iż jeżeli mamy dokonać oceny wykonania budżetu MSZ za rok 2024, to o ile mówimy, iż jedynie liczby są elementem oceny, czyli wykonania kosztów, to jest to nieprawidłowe, bezsensowne podejście do realizacji budżetu. o ile powiemy, iż po stronie zaplanowanych wydatków i zrealizowanych celów, to są dwa spójne elementy, które powinny determinować realizację zadań, a w tym wypadku budżetu. o ile ktokolwiek zaoszczędziłby pieniądze, bo to znaczy, iż nie wydano i nie było celowym elementem, bo taki cap w zakresie rezerwy na pełne funkcjonowanie był. o ile państwo oceniacie absencje w gronie pracowników i z tego powodu niezrealizowanie wydatków w pełnej wysokości wydatków – powiedziałabym pracowniczych: wynagrodzenia i pochodne – to jest to złe podejście. choćby gdyby to pan Jabłoński dzisiaj mówił i przedstawiał tę opinię, znający temat, to do tego tematu państwo podeszli, powiedziałabym, nieprofesjonalnie. W mojej ocenie, pomimo pańskiej praktyki, nieprofesjonalnie. Budżet realizuje się… Pokazuje się zadania – zrealizowanie zadań – i wydatki. Najwyższa Izba Kontroli w tym zakresie wobec MSZ nie przedstawiła uwag. Na tym byśmy się opierali i to jest podstawą koreferenta, który sformułował pozytywną opinię. Ja mam…

Bardzo mocno chciałbym wesprzeć pana posła Marka Sowę. To, co mówił o aktywności międzynarodowej MSZ, w tym zakresie tak, zdecydowanie ta aktywność międzynarodowa jest inna. Jesteśmy w innym formacie i mamy inne zadania w tym okresie. W tym okresie były przynajmniej w naszej części – tak jak powiedział pan poseł Sowa – zrealizowane.

Mam jeden przykład w zakresie przychodów, które mają placówki dyplomatyczne – konsulaty albo ambasady. Jeden skromny temat do poruszenia w MSZ. Polski obywatel, który ubiega się o paszport, w kraju płaci zupełnie inne koszty wydania paszportu niż w ambasadzie. Wydaje się, iż w tym przypadku, gdybyśmy zrównali koszty wydania paszportu dla polskiego obywatela niezależnie od tego, gdzie jest, niezależnie, gdzie zamieszkuje albo gdzie składa ten wniosek, to byłoby rzeczą niezwykle ważną. Sprawa dotyczy – rzędu wielkości dzisiaj nie pamiętam – ale to jest od pięciu i więcej krotności tego, o ile wydaje się paszport w Polsce. Służę w tej sprawie pełną informacją poza Komisją, ale mam nadzieję, iż będzie to element zrealizowania tego, co dla Polaków jest ważne w zakresie wydawania paszportów przez ambasady. Będę wdzięczna. Pytanie takie, już otwarte, w zakresie współpracy rozwojowej i tych elementów zadałam wcześniej. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Dziękuję bardzo.

Nie widzę więcej zgłoszeń.

Bardzo proszę pana ministra o odpowiedź na zadane pytania.

Podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Marek Prawda:

Dziękuję bardzo.

Do spraw podniesionych przez pana posła sprawozdawcę odniesiemy się na piśmie, co zadeklarowaliśmy już wcześniej. Natomiast poproszę Aleksandrę Piątkowska – panią dyrektor Departamentu Współpracy Rozwojowej – o udzielenie odpowiedzi pani przewodniczącej Skowrońskiej. Na pytanie pana premiera dotyczące konsulatu w Astanie udzieli odpowiedzi pan Rafał Perl – wicedyrektor Departamentu Współpracy z Polonią i Polakami za Granicą.

Co do tej ostatniej kwestii, którą poruszyła pani przewodnicząca, to przyjmujemy ją. Przyjrzymy się jej i odniesiemy się do tej propozycji.

Jeszcze jeżeli chodzi o niewykonanie, o którym była mowa uprzednio, to tam wspomniano – zdaje się – o 700 mln zł. To niewykonanie naszym zdaniem to było 438 mln. Dziękuję.

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Dziękuję bardzo.

Bardzo proszę, udzielam głosu wskazanym przez pana ministra osobom w kolejności.

Dyrektor Departamentu Współpracy Rozwojowej Ministerstwa Spraw Zagranicznych Aleksandra Piątkowska:

Dzień dobry. Aleksandra Piątkowska, dyrektor Departamentu Współpracy Rozwojowej MSZ. Szanowna pani posłanko, szanowni państwo, Polska rzeczywiście… o ile mówimy o współpracy rozwojowej, to absolutnie traktujemy ją jako jeden z ważniejszych instrumentów polityki zagranicznej. Ta oficjalna pomoc rozwojowa – mamy wstępne dane za 2024 r. – wynosi 7 233 000 tys. zł. To rzeczywiście jest spadek, jeżeli mówimy w porównaniu do 2023 r. czy 2022. Niestety.

Osobiście uważam, iż środków jest zawsze za mało. To znaczy, to są tak ważne środki, jesteśmy tak ważnym partnerem i państwem w Unii Europejskiej, iż rzeczywiście powinniśmy dysponować większymi możliwościami finansowymi. Uważam, iż oczywiście ta kooperacja rozwojowa powinna być powiązana z dyplomacją ekonomiczną i z działalnością gospodarczą, z działalnością naszych firm. Myślę, iż ostatnie zmiany w ustawie o współpracy rozwojowej, kiedy został wprowadzony do tej ustawy FIWR, a więc Fundusz Instrumentów Współpracy Rozwojowej, oraz BGK, to są takie nowe instrumenty, które gdzieś będą nam pomagały w tym rozwoju albo adekwatnie styku współpracy rozwojowej z kwestiami gospodarczymi, z kwestiami również – powiedziałabym – finansowania polskich firm, które mogą zaistnieć na rynkach państw trzecich.

Trzeba pamiętać, iż BGK jest to również jedyna instytucja finansowa, która posiada akredytację Komisji Europejskiej – Pillar Assessment – więc będzie mogła również pozyskiwać pieniądze z Komisji Europejskiej z Unii, co oznacza, iż będziemy starali się oczywiście nie zrównoważyć, bo to jest niemożliwe, ale przynajmniej pozyskiwać środki ekstra czy dodatkowe do współpracy rozwojowej. Jednak również – tak jak mówię – mam nadzieję, iż te wszystkie działania FIWR i BGK, bardziej nakierunkowane na kwestie gospodarcze również naszego kraju i firmy polskie, będą sprzyjać także współpracy rozwojowej i finansom, których nie jest – powiedzmy – na rynku za dużo. To tak w skrócie.

Poseł Krystyna Skowrońska (KO):

Dziękuję bardzo.

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Dziękuję bardzo.

Zastępca dyrektora Departamentu Współpracy z Polonią i Polakami za Granicą Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rafał Perl:

Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, panie premierze, Rafał Perl, zastępca dyrektora Departamentu Współpracy z Polonią i Polakami za Granicą.

Odpowiadając na pytanie pana premiera Kowalczyka, oczywiście kwestia repatriacji jest jedną z ważniejszych kwestii w działalności MSZ i naszego departamentu. Kazachstan generalnie, nie tylko wydział konsularny ambasady RP w Astanie, ale również nasz konsulat w Ałmatach, jest jednym z najważniejszych podmiotów. Oczywiście stale analizujemy możliwości zwiększenia etatów konsularnych – to jest rzecz istotna – ale staramy się również pracować nad innymi rozwiązaniami, które również mają tę kolejkę do repatriacji skrócić.

Zwróciłbym uwagę na to, iż wczoraj podczas wspólnego posiedzenia Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji do Spraw Łączności z Polakami za Granicą debatowano nad przyjęciem w drugim czytaniu poprawki zgłoszonej do ustawy o zmianie ustawy o repatriacji oraz niektórych innych ustaw – przedłożenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji. Ta ustawa niedługo powinna trafić pod głosowanie w Wysokiej Izbie. Szereg rozwiązań, które w tej ustawie się znalazły, powinno przyspieszyć proces repatriacji. Mówimy między innymi o dodatkowych środkach finansowych, ale zwróciłbym również uwagę na rozwiązania, które zostały zgłoszone przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych. Jest to między innymi tak zwane odmiejscowienie w zakresie składania wniosku o repatriację, czyli będzie możliwość składania wniosku o repatriację nie tylko w wydziale konsularnym adekwatnym dla miejsca zamieszkania, ale również w innych placówkach, co powinno również pomóc rozładować tę kolejkę. Dziękuję uprzejmie.

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Dziękuję bardzo.

Na tym zakończyliśmy omawianie wykonania budżetu we adekwatności Komisji Spraw Zagranicznych. Przypomnę, iż jeżeli chodzi o rozstrzyganie wniosków o negatywną ocenę wykonania budżetów, będziemy decydować tak na dobrą sprawę na posiedzeniu Komisji w dniu 11 lipca bieżącego roku. Na tym wyczerpaliśmy porządek obrad.

Zamykam posiedzenie Komisji.

Informuję, iż protokół posiedzenia z załączonym pełnym zapisem jego przebiegu będzie wyłożony do wglądu w sekretariacie Komisji w Kancelarii Sejmu. Dziękuję bardzo.