Komisja Obrony Narodowej /nr 65/ (16-10-2025)

Komisja Obrony Narodowej, obradująca pod przewodnictwem posła Andrzeja Grzyba (PSL-TD), przewodniczącego Komisji, zrealizowała następujący porządek obrad:

– rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji Finansów Publicznych rządowego projektu ustawy budżetowej na 2026 r. (druk nr 1749) w zakresie:

1) części budżetowej 29 – Obrona narodowa:

a) dochody i wydatki z zał. nr 1 i 2,

b) wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych z zał. nr 6,

c) dotacje podmiotowe i celowe z zał. nr 8;

2) części budżetowej 85 – Budżety wojewodów ogółem, w zakresie działu 752 – Obrona narodowa:

a) dochody i wydatki z zał. nr 1 i 2,

b) dotacje celowe z zał. nr 8;

3) zadań z zakresu administracji rządowej i innych zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego odrębnymi ustawami w części 85 – Budżety wojewodów ogółem, z zał. nr 7;

4) dotacji podmiotowych z zał. nr 9;

5) planu finansowego agencji wykonawczej z zał. nr 11 – Agencji Mienia Wojskowego;

6) planu finansowego instytucji gospodarki budżetowej z zał. nr 12 – Zakładu Inwestycji Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego.

W posiedzeniu udział wzięli: Paweł Zalewski sekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej wraz ze współpracownikami, Mirosław Stasiak zastępca dyrektora Departamentu Finansowania Sfery Budżetowej w Ministerstwie Finansów wraz ze współpracownikami, gen. dyw. Adam Rzeczkowski dyrektor Departamentu Zwierzchnictwa nad Siłami Zbrojnymi i Służbami Mundurowymi w Biurze Bezpieczeństwa Narodowego, Marcin Horyń prezes Agencji Mienia Wojskowego wraz ze współpracownikami, gen. bryg. zastępca szefa Agencji Uzbrojenia wraz ze współpracownikami, płk Michał Oździński zastępca szefa pionu rekrutacji i promocji w Centralnym Wojskowym Centrum Rekrutacji wraz ze współpracownikami, płk Artur Barański zastępca szefa Zarządu Planowania Szkolenia P7 oraz płk Rafał Michalski zastępca szefa Zarządu Planowania Rzeczowego P8 Sztabu Generalnego Wojska Polskiego wraz ze współpracownikami, płk Krzysztof Zapotoczny zastępca dyrektora do spraw ekonomiczno-organizacyjnych, główny księgowy Zakładu Inwestycji Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego oraz płk Mariusz Mądry szef Zespołu do Spraw Ekonomicznych w Dowództwie Wojsk Obrony Terytorialnej.

W posiedzeniu udział wzięli pracownicy Kancelarii Sejmu: Kamil Strzępek, Jacek Zientarski – z sekretariatu Komisji w Biurze Komisji Sejmowych; Zofia Szpringer – specjalistka do spraw finansowych w Biurze Ekspertyz i Oceny Skutków Regulacji.

Przewodniczący poseł Andrzej Grzyb (PSL-TD):

Dzień dobry państwu. Otwieram 65. posiedzenie Komisji Obrony Narodowej. Stwierdzam kworum. Witam serdecznie panie i panów posłów. Widzę, iż w naszym gronie mamy nowego członka Komisji, pana posła Krzysztofa Truskolaskiego. Przepraszam, musiałem dopytać o imię. Witamy pana posła w Komisji.

Chciałem serdecznie powitać zaproszonych gości. Tematem dzisiejszego posiedzenia jest rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji Finansów Publicznych rządowego projektu ustawy na 2026 r. – to jest druk nr 1749 – w zakresie działania Komisji. Oczywiście, porządek wynika z harmonogramu prac naszej Komisji. Chciałem zapytać, czy są uwagi do porządku? Nie widzę.

W związku z tym stwierdzam, iż porządek obrad dzisiejszego posiedzenia Komisji został przyjęty.

Witam zaproszonych gości. Witam pana Pawła Zalewskiego, sekretarza stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej. Witam serdecznie pana generała Sławomira Kozickiego – dyrektora Departamentu Budżetowego Ministerstwa Obrony Narodowej. Witam pana generała Adama Rzeczkowskiego – dyrektora Departamentu Zwierzchnictwa nad Siłami Zbrojnymi w Biurze Bezpieczeństwa Narodowego. Witam pana generała Romualda Maksymiuka – zastępcę szefa Agencji Uzbrojenia, pana pułkownika Krzysztofa Muchę – naczelnika Wydziału Planowania Finansowego w Departamencie Budżetowym MON, pana pułkownika Wojciecha Malinowskiego – szefa Zespołu Ekonomicznego w Centralnym Wojskowym Centrum Rekrutacji, pana pułkownika Mariusza Mądrego – szefa Zespołu do Spraw Ekonomicznych w Dowództwie Wojsk Obrony Terytorialnej, pana pułkownika Mariusza Bednarza – szefa Oddziału Wsparcia, Analiz i Sprawozdawczości w Agencji Uzbrojenia, pana pułkownika Artura Barańskiego – zastępcę szefa Zarządu Planowania i Szkolenia P7 w Sztabie Generalnym Wojska Polskiego.

Witam pana pułkownika Michała Oździńskiego – zastępcę szefa pionu rekrutacji i promocji w Centralnym Wojskowym Centrum Rekrutacji, pana pułkownika Krzysztofa Zapotocznego – zastępcę dyrektora do spraw ekonomiczno-organizacyjnych, głównego księgowego Zakładu Inwestycji Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego, pana pułkownika Rafała Michalskiego – zastępcę szefa zarządu Planowania Rzeczowego P8 w Sztabie Generalnym Wojska Polskiego, pana pułkownika Grzegorza Mazurka – szefa Oddziału Planowania Finansowego w Zarządzie Planowania Rzeczowego P8 Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, pana Marcina Horynia – prezesa Agencji Mienia Wojskowego, panią Emilię Kalinę – dyrektora Departamentu Finansowego Agencji Mienia Wojskowego, pana pułkownika Lesława Kuczę – radcę w Departamencie Kadr Ministerstwa Obrony Narodowej, pana Mirosława Stasiaka – zastępcę dyrektora Departamentu Finansowania Sfery Budżetowej Ministerstwa Finansów oraz panią Monikę Rokitę-Górniewicz – naczelnika wydziału w Departamencie Finansowania Sfery Budżetowej Ministerstwa Finansów.

Drogą elektroniczną otrzymali państwo zarówno projekt ustawy budżetowej, jak również projekt opinii Komisji, który został wypracowany na wczorajszym posiedzeniu podkomisji stałej do spraw budżetu i finansów. W tej chwili chciałbym poprosić pana ministra Pawła Zalewskiego o przedstawienie informacji dotyczącej rządowego projektu ustawy budżetowej w części 29 na 2026 r. Proszę bardzo, panie ministrze.

Sekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Paweł Zalewski:

Szanowny panie przewodniczący, szanowne panie, szanowni panowie posłowie, muszę powiedzieć, iż to rzeczywiście duża satysfakcja stanąć dzisiaj przed państwem i powiedzieć, iż wydatki obronne państwa rosną. Rosną w tempie, które jest – jak myślę – imponujące. Z którego każdy Polak może być dumny. Które odpowiadają potrzebom polskich sił zbrojnych, polskiej obronności. Szczególnie, kiedy zobaczymy, jak ten olbrzymi wysiłek państwa rósł w ostatnich latach. Muszę przyznać, iż to jest wyrazem przede wszystkim zgody, którą polscy podatnicy dają na wydatki sił zbrojnych, na zwiększenie bezpieczeństwa. Myślę, iż jest to także wyrazem porozumienia, które w tej zasadniczej sprawie… Nie mówię o szczegółach, bo w nich na pewno będziemy się różnić. To jest normalne. Ale, o ile chodzi o sam fakt, iż wydatki budżetu państwa w tak wysokim procencie są przeznaczone na obronność, to w tej Izbie i także w tej Komisji jesteśmy zgodni. To jest efekt pracy i efekt starań nas wszystkich. Podkreślam ponadpartyjną i ponadpolityczną wagę tego zagadnienia dziękując także opozycji za to, iż wydatki na siły zbrojne traktuje priorytetowo.

Mam świadomość i pamiętam, iż w Sejmie poprzedniej kadencji popieraliśmy zwiększanie wydatków. Chociaż przyznam się, iż dzisiaj, kiedy spojrzymy na 2022 r., widać olbrzymi wpływ. Ale pamiętam, iż wtedy jako członek opozycji popierałem działania rządu. Cieszę się, iż w tej generalnej sprawie – powtarzam – w generalnej kwestii dzisiaj mówimy jednym głosem. W projekcie ustawy budżetowej na 2026 r. zaplanowano wydatki obronne wysokości 124 800 000 tys. zł. Jest to kwota zgodna z limitem wydatków obronnych ustalonych przez ministra finansów i gospodarki na poziomie 3% PKB planowanego na 2026 r. Mechanizm ustalenia wydatków obronnych jest zgodny z postanowieniami ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny. Wydatki obronne są wyższe niż w roku poprzednim o kwotę 500 000 tys. zł. Łączny wysiłek finansowy państwa w wydatkach na obronność w 2026 r. obejmujący wydatki obronne oraz Fundusz Wsparcia Sił Zbrojnych wyniesie 200 100 000 tys. zł. Stanowi to wzrost o 13,5, miliarda złotych w stosunku do roku bieżącego. To jest ok. 7% więcej.

Planowany udział wydatków na obronność w 2026 r. w stosunku do PKB kształtuje się na poziomie 4,81%. Przypomnę, iż celem deklarowanym przez państwa członkowskie NATO podczas szczytu w Hadze jest 5%. Jesteśmy tym krajem, który adekwatnie już ten cel realizuje. Budżet obronny pozwoli na poprawę kluczowych zdolności operacyjnych sił zbrojnych. Zadania rzeczowe planowane przez resort obrony narodowej na 2026 r. ukierunkowane zostały na realizację priorytetowych celów. To znaczy na zwiększenie liczebności sił zbrojnych Rzeczypospolitej, rozwój systemu wsparcia dowodzenia obrony powietrznej i przeciwrakietowej, rozbudowę infrastruktury odpowiednio do zwiększonych stanów osobowych sił zbrojnych Rzeczypospolitej oraz wzmocnionej obecności wojsk sojuszniczych w Polsce, wsparcie eksploatacji sprzętu wojskowego, remonty oraz konserwację pomieszczeń, budynków i budowli, rozwój i wykorzystanie systemów bezzałogowych, zapewnienie wymaganego poziomu cyberbezpieczeństwa w wymiarze wojskowym oraz realizację procesów szkolenia sił zbrojnych RP. Priorytetowe znaczenie dla finansowania będzie miało również wzmocnienie bezpieczeństwa oraz pozycji Polski na arenie międzynarodowej, kształtowanie świadomości obronnej młodzieży szkół ponadpodstawowych oraz uczelni wyższych oraz utrzymywanie umiejętności realizacji zadań obronnych przez organy administracji publicznej i przedsiębiorców.

Głównym priorytetem resortu obrony narodowej pozostaje zwiększenie liczebności sił zbrojnych. Przyjęte limity środków finansowych na wydatki osobowe w 2026 r. pozwolą na utrzymanie 227 641 żołnierzy. Wzrost wydatków osobowych uwzględnia wzrost wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej poprzez podwyższenie o 3% kwot bazowych dla żołnierzy i funkcjonariuszy oraz o 3% funduszu wynagrodzeń dla pracowników resortu obrony narodowej. Wydatki majątkowe o charakterze obronnym we wszystkich częściach budżetu państwa wyniosą 46 300 000 tys. zł. Udział wydatków majątkowych w wydatkach obronnych wyniesie 37,1%, przy minimalnym poziomie 20%, wymaganym postanowieniami ustawy z 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny. Planowane kierunki rozwoju zdolności obronnych koncentrują się na podniesieniu efektywności systemu obronnego państwa przez rozwijanie zasadniczych systemów uzbrojenia wraz z niezbędną infrastrukturą i prowadzą do utrzymania i rozwoju potencjału bojowego poprzez wzmocnienie jednostek dyslokowanych we wschodniej i północnej części kraju oraz poszczególnych zdolności operacyjnych sił zbrojnych Rzeczypospolitej.

Ponadto w ramach procesu modernizacji sił zbrojnych zakłada się kontynuowanie przedsięwzięć zmierzających do unowocześnienia i dostosowania sił zbrojnych do standardów NATO oraz rozwijania zdolności wojsk do prowadzenia sojuszniczych operacji obronnych. Reasumując, rekordowe wydatki na obronność zaplanowane w kwocie 200 100 000 tys. zł zabezpieczą realizację głównych celów i priorytetowych zadań stojących przed siłami zbrojnymi. Wysoka Komisjo, uprzejmie proszę o pozytywne rozpatrzenie projektu ustawy budżetowej na 2026 r. w zakresie części dotyczącej resortu obrony narodowej, a także innych części budżetu państwa, w których realizowane są wydatki obronne. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący poseł Andrzej Grzyb (PSL-TD):

Dziękuję bardzo. Czy pan generał Kozicki chciałby coś dodać w formie uzupełnienia?

Dyrektor Departamentu Budżetowego MON gen. bryg. Sławomir Kozicki:

Panie przewodniczący, myślę, iż to, co przedstawił pan minister, to jest taka informacja, która pozwoli Komisji na odniesienie się do projektu ustawy budżetowej na 2026 r. Natomiast gdyby pojawiły się pytania, służymy ewentualnie wyjaśnieniami.

Sekretarz stanu w MON Paweł Zalewski:

Proponujemy, aby teraz przejść do dyskusji, a kiedy będą pytania, wówczas ja i panowie oficerowie będą na nie odpowiadali.

Przewodniczący poseł Andrzej Grzyb (PSL-TD):

Dziękuję bardzo, panie ministrze. Otwieram dyskusję. Jako pierwszy zgłosił się… Jeszcze koreferat. Przepraszam. Koreferat przewodniczącego podkomisji do spraw budżetowych. Proszę bardzo. Pan poseł Zembaczyński.

Poseł Witold Zembaczyński (KO):

Wielce szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, panie ministrze, szanowni panowie oficerowie, drodzy przedstawiciele instytucji państwa, w dniu wczorajszym odbyliśmy posiedzenie podkomisji stałej do spraw finansów, finansowania sił zbrojnych. Wysłuchaliśmy szczegółowej informacji o projekcie budżetu na 2026 r. Pozytywnie go zaopiniowaliśmy, więc powiem tylko w kilku zdaniach, z czym się mierzymy. Otóż, liczby przytoczone przez pana ministra znajdują pełne odzwierciedlenie w tym projekcie. Trzeba podkreślić, iż 118 600 000 tys. zł w części 29 budżetu – Obrona narodowa, to są wydatki rekordowe. W tym jest 6 200 000 tys. zł na cele obrony w innych działach budżetu. Pojawiła się dyskusja błędnie sugerująca, iż wydatki na obronność się zmniejszyły. Powinniśmy liczyć je w całości, bo nie wszystkie znajdą się w części 29. Ale to zostało wyjaśnione w dyskusji przez pana generała Kozickiego. Łącznie daje to kwotę ponad 200 000 000 tys. zł na cele obronne.

Te środki zostaną zagospodarowane na modernizację, rozbudowę sił zbrojnych, zakupy nowoczesnego uzbrojenia, infrastrukturę, wsparcie krajowego przemysłu obronnego, wzrost wynagrodzeń w służbach mundurowych i kontynuację programów w ramach Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych. Budżet w 2026 r. wyraźnie kontynuuje trend wzmacniania bezpieczeństwa narodowego stanowiąc jeden z największych w historii udział wydatków wojskowych w PKB. Myślę, iż to w uproszczeniu wystarcza, aczkolwiek jeszcze raz podkreślę, iż pochylamy się nad częścią 29 budżetu państwa, czyli nad częścią – Obrona narodowa. Dziękuję.

Przewodniczący poseł Andrzej Grzyb (PSL-TD):

Dziękuję bardzo. Czy przedstawiciele Ministerstwa Finansów chcieliby wypowiedzieć się w tej części? Proszę bardzo. Nie. Nie widzimy chęci zabrania głosu.

Teraz otwieram dyskusję. Jako pierwszy zgłosił się pan poseł Śliwka. Proszę bardzo. Następnie…

Poseł Andrzej Śliwka (PiS):

Bardzo dziękuję, panie przewodniczący, Wysoka Komisjo. Z uwagą przysłuchiwałem się temu, co mówił pan minister Zalewski. Jestem też po doświadczeniach związanych z podkomisją budżetową, na posiedzeniu której mieliśmy bardzo długą dyskusję. Zadawałem wiele pytań panu generałowi Kozickiemu i bardzo dziękuję za merytoryczne odpowiedzi. Ale wydaje mi się, iż na posiedzeniu Komisji trzeba pewne rzeczy doprecyzować. Będę wdzięczny, o ile pan generał Kozicki czy pan minister Zalewski udzielą tych informacji. W pierwszej kolejności chciałem powiedzieć, iż fundamentalnie nie zgadzam się z panem ministrem Zalewskim. To znaczy, nie będę polemizował z jego satysfakcją, bo powiedział, iż ma dużą satysfakcję przedstawiając budżet. Ale mówił o budżecie imponującym, odpowiadającym potrzebom. Trudno mi się, panie ministrze, z tym zgodzić, mając na względzie to, iż w części 29 jest 118 639 000 tys., a w ubiegłym roku było 123 500 000 tys. zł. Czyli trzeba powiedzieć, iż ten budżet jest znacząco okrojony, o ile chodzi o tę część, która przysługuje ministrowi obrony narodowej.

Pan minister mówił o tym, iż wydatki są w wysokim procencie. Omawiamy część 29. Gdyby pan minister spojrzał w Excel… Nie wiem, czy pan generał Kozicki może mu ten Excel pokazać. Widać wyraźnie, iż państwo zrobili tylko to, czego wymagała ustawa o obronie Ojczyzny. W art. 40 ust. 1 pkt 2 jest mowa o tym, iż w tej części wydatki mają mieć poziom co najmniej 3%. Pan minister kilka minut temu właśnie powiedział, iż w części 29 jest tylko 3%. To znaczy, 3% PKB na obronność. Nie wiem, gdzie pan minister, prezentując nam budżet ministra obrony narodowej, widzi te imponujące wydatki odpowiadające potrzebom. Wydaje mi się, panie ministrze, iż można powiedzieć, iż część 29 jest ze strony rządu niedoszacowana. To znaczy, iż o wiele więcej środków powinno się znaleźć w części ministra obrony narodowej, w części 29. Zaraz odniosę się także do tego, co pan mówił, o ile chodzi o procent PKB na obronność. Pan minister szasta kwotami – 200 000 000 tys., 5% PKB. Wszyscy wiemy, iż to jest nieprawda. Tak samo jak nieprawdą było to, iż w ubiegłym roku państwo wydali 4,2%. Wydali państwo 3,7%. W tym roku nie wydadzą państwo 4,7%. Może zostanie wydatkowane 4% PKB.

Nie mówię tego przez złość. Nie mówię tego, żeby państwu dokuczyć, tylko opisuję, jak wygląda rzeczywistość. Prosiłbym, żeby państwo nie malowali trawy na zielono. Żeby państwo nie przekazywali nieprawdziwych informacji posłom, parlamentarzystom i opinii publicznej. Tylko, żebyśmy się zastanowili, co możemy zrobić, żeby minister obrony narodowej w czasach przedwojennych miał instrumenty finansowe do tego, żeby modernizować polską armię. Kiedy zagłębimy się jeszcze bardziej w budżecie, to mam pytanie do pana ministra. Skoro ten budżet daje panu taką dużą satysfakcję, to pytam, dlaczego w centralnych planach rzeczowych, czyli w kluczowym dokumencie ministra obrony narodowej, który obejmuje w tym dokumencie środki przeznaczone na modernizację, inwestycje, zakupy, inwestycje budowlane… Dlaczego w tym budżecie jest ponad 10 000 000 tys. zł mniej niż w bieżącym budżecie na 2025 r.? Dlaczego w programie modernizacji technicznej, czyli na zakup sprzętu i na zakup uzbrojenia jest również 10 000 000 tys. zł mniej w dyspozycji ministra obrony narodowej?

Czytam w opinii, która została nam zaprezentowana, ale także pan minister z wielką dumą mówił o tym, iż głównym celem jest zwiększenie liczebności sił zbrojnych. To ja po raz kolejny mówię – sprawdzam, panie ministrze. o ile jest to dla państwa priorytet, to mam pytanie zasadnicze. Dlaczego w sposób zasadniczy zmniejszyli państwo środki na nabór nowych żołnierzy? Terytorialna służba wojskowa w bieżącym roku to 44 tys. żołnierzy, a w przyszłym roku tylko 40 tys. Dobrowolna zasadnicza służba wojskowa w bieżącym roku ma 35 tys. etatów. W przyszłym roku planują państwo 20 tys. etatów, czyli zmniejszenie o 15 tys. etatów. Już nie mówię o żołnierzach aktywnej rezerwy, gdzie zmniejszenie sięga 27 tys. – z 30 tys. do 3 tys. Mam prośbę do pana ministra. Rozumiem, iż pan minister przyszedł i przeczytał to, co zostało przygotowane. Ale proszę mieć świadomość tego, iż czytamy te dokumenty i je analizujemy. To co pan tutaj mówił, może jest dobre w Telewizji Polskiej w likwidacji, gdy pan to jej przekaże. A dziennikarz – trudno go choćby nazwać dziennikarzem – nie będzie tego weryfikował.

Rozmawia pan z ludźmi, którzy przygotowują się do posiedzenia Komisji i oczekują konkretnych informacji, konkretnych odpowiedzi. To samo dotyczy budżetu na badania i rozwój. Panie ministrze, jest 300 000 tys. zł mniej. Wczoraj pan generał Kozicki mówił, iż jest to wynikiem zakończenia projektu „Miecznik”, o ile chodzi o pierwszy etap. To mam pytanie. Co robili państwo przez 2 lata, iż nie zaplanowali państwo kolejnych wydatków na B+R? Co robili państwo przez 2 lata? Co resort obrony narodowej robił, iż wydatki na badania i rozwój są mniejsze rok do roku o 300 000 tys.? Nie widzą państwo potrzeby inwestowania w BSP? Nie widzą państwo potrzeby inwestowania w Polski przemysł zbrojeniowy – i ten państwowy i ten prywatny? Dlaczego skalkulowali to państwo tak, iż ścinają państwo ponad 300 000 tys. zł? Podobnie chciałbym jeszcze spytać o to… To znaczy, chciałbym dopytać o to, na co nie dostałem odpowiedzi od pana generała Kozickiego podczas wczorajszego posiedzenia podkomisji. Mam nadzieję, bo pan generał powiedział, iż na następne spotkanie będą państwo uzbrojeni w tę wiedzę.

Mówili państwo o wydatkach na „Tarczę Wschód” w wysokości 490 000 tys. zł. Trzeba sobie jasno powiedzieć, iż te środki są absolutnie niewystarczające. Nie pozwolą podgonić tego tematu. Wiemy o tym doskonale, iż on nie zostanie zakończony w 2028 r. 500 000 tys. zł. Prawie 500 000 tys. zł. Chciałbym, żeby państwo to podzielili. Jak to wygląda w centralnych planach rzeczowych? Na co te środki idą? Żeby przedstawili to państwo Wysokiej Komisji. Tak samo chciałbym poznać wydatki na 1. Dywizję Piechoty Legionów i na 8. Dywizję Piechoty Armii Krajowej. Jak to wygląda? Co do 1. Dywizji Piechoty Legionów chciałbym to poznać szczegółowo. Czy pan generał i pan minister mogą podać wydatki, które państwo planują na Iławę i Kamionkę? Jakieś środki są przeznaczone w ramach jednej z tych 13 inwestycji, które państwo planują? W tej chwili to są wszystkie pytania. Gdyby pojawiła się jeszcze możliwość dopytania w kolejnej turze, również zgłaszam chęć zadania pytań. Dziękuję.

Przewodniczący poseł Andrzej Grzyb (PSL-TD):

Proszę bardzo. Ponieważ było wiele pytań, pan minister już w tej chwili jest gotowy do udzielenia odpowiedzi. Proszę uprzejmie.

Sekretarz stanu w MON Paweł Zalewski:

Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Dziękuję również, panie pośle, za te pytania. Rozumiem i cieszę się, iż po raz drugi będziemy mogli odpowiadać na pana pytania. Wczoraj na te pytania, które pan dzisiaj powtórzył, w znakomitej większości otrzymał pan odpowiedzi. o ile czegoś zabrakło, to dzisiaj pan tę odpowiedź otrzyma. Oczywiście, można szukać dziury w całym. Można pewne rzeczy, które są dosyć oczywiste, np. te 5 000 000 tys. zł, od których pan zaczął… Przecież wie pan doskonale, iż one zostały przekazane na Fundusz Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Fundusz powstał już po tym, kiedy pana formacja przestała rządzić. Przypomnę, iż pana formacja zlikwidowała obronę cywilną. A ustawa…

Poseł Andrzej Śliwka (PiS):

Pan za tym głosował.

Sekretarz stanu w MON Paweł Zalewski:

Owszem. Bo czekaliśmy na ustawę o obronie cywilnej, której państwo nie zrobili, bo nie byli państwo w stanie. Tak? o ile pan poseł chce, abym zmienił ton rozmowy, to ja to chętnie zrobię. I w tym momencie zaczynam. Tak? Mówiąc krótko, ma pan pretensje, iż pieniądze zostały przekazane z budżetu MON tam, gdzie one są też niezbędne z punktu widzenia bezpieczeństwa ludności, bo państwo zawalili swoją pracę. Tak? Państwo zniszczyli, zlikwidowali obronę cywilną, którą my odtworzyliśmy. To ja bardzo proszę pana posła, żeby pan nie miał o to pretensji. Tak? Kolejna rzecz. Pyta pan o konkretne jednostki. Otóż, to państwo stworzyli jednostki, które wyglądają dobrze na papierze. Ale tworzyli je państwo kanibalizując istniejące jednostki. Powodując, iż ich funkcjonowanie stało się niezwykle trudne. Chce pan, żebym wymieniał, panie pośle…

Poseł Andrzej Śliwka (PiS):

Ja bym chciał, żeby pan mi odpowiadał na pytania.

Sekretarz stanu w MON Paweł Zalewski:

Proszę mi nie przerywać.

Poseł Andrzej Śliwka (PiS):

Ja bym chciał, żeby pan mi odpowiedział na pytanie. o ile pan mi zadał pytanie, to ja też chcę, żeby pan mi odpowiedział na pytanie. Jakie środki są przeznaczone na związki taktyczne?

Sekretarz stanu w MON Paweł Zalewski:

Otóż, muszę powiedzieć muszę, panie pośle, iż to państwo osłabili zdolności operacyjne polskiej armii tworząc jednostki na papierze i kanibalizując jednostki, które funkcjonowały. To jest odpowiedzialność pana formacji. Pan za to bierze odpowiedzialność, panie pośle. Muszę powiedzieć, iż w 2023 r. – a więc 2 lata temu, a nie w 2015 r. czy w 2012 r. – 2 lata temu było 111 000 000 tys. zł na obronność. Dzisiaj… W przyszłym roku będzie 200 000 000 tys. zł. Nie widzi pan różnicy? Otóż, można…

Poseł Andrzej Śliwka (PiS):

Panie przewodniczący, poprosiłbym, żeby pan wezwał pana ministra do rzeczy, żeby zaczął odpowiadać na pytania i nie uprawiał polityki.

Sekretarz stanu w MON Paweł Zalewski:

Czy pan przewodniczący pozwoli mi w sposób niezakłócony odpowiadać na pytania, bo ja posłowi nie przeszkadzam, kiedy zadaje pytanie?

Przewodniczący poseł Andrzej Grzyb (PSL-TD):

Proszę bardzo. Proszę kontynuować.

Sekretarz stanu w MON Paweł Zalewski:

Dziękuję bardzo. Otóż, można widzieć… To jest tak, iż nie widzi pan belki w swoich oczach. Tak? Możemy rozmawiać w ten sposób na temat bezpieczeństwa, na tematy podstawowe, na tematy obrony. Na tematy, które są najważniejsze z punktu widzenia każdego Polaka. Tylko to do niczego nie prowadzi. o ile dzisiaj…

Poseł Andrzej Śliwka (PiS):

(wypowiedź poza mikrofonem)

Sekretarz stanu w MON Paweł Zalewski:

Pan nie jest, panie pośle, osobą, która ma mnie tutaj nawoływać ad rem. Tak? Od tego jest pan przewodniczący, więc bardzo proszę, panie przewodniczący… Możemy prowadzić dyskusję w sposób narzucony przez pana posła Śliwkę. Ale ja tego nie chcę robić dlatego, iż mówimy o czymś najważniejszym dla wszystkich Polaków. Oczywiście, dyskusja, pytania, zastrzeżenia i wątpliwości, i krytyka, są czymś naturalnym. Natomiast podważanie tego wspólnego dzieła, które jest również dziełem pana formacji, panie pośle, prowadzi donikąd. Dziękuję bardzo. Poproszę pana generała Kozickiego o odpowiedź na wiele szczegółowych pytań.

Przewodniczący poseł Andrzej Grzyb (PSL-TD):

Proszę bardzo, panie generale.

Dyrektor departamentu w MON gen. Sławomir Kozicki:

Panie przewodniczący. szanowni państwo, może zacznę od tego, o czym traktuje ustawa o obronie Ojczyzny, czyli od definicji wydatków obronnych. Wydaje mi się, iż na wczorajszym posiedzeniu podkomisji dość szeroko to omawialiśmy i wskazywaliśmy na specyfikę tych dwóch lat budżetowych, czyli 2025 r. i 2026 r. Wydatki obronne, to są wydatki ujęte w części 29 – Obrona narodowa, oraz wydatki w dziale 752 – Obrona narodowa, ujęte u innych dysponentów części. I proponowałem czy sugerowałem, żeby do porównania tych 2 lat budżetowych stosować tę metodologię, czyli porównywać wydatki obronne, które wzrastają o 500 000 tys. zł. Rok 2025 był rokiem specyficznym, bo ustawa o ochronie ludności i obronie cywilnej dokonała przeniesień wydatków. Zobowiązała do przeniesień wydatków w trakcie roku budżetowego. Natomiast w 2026 r. stało się to na etapie konstrukcji projektów budżetów poszczególnych dysponentów. I to jest swoistego rodzaju wprowadzenie do odniesienia się do słów pana posła Śliwki na temat wielkości budżetu w części 29.

Przechodzę teraz do odpowiedzi na pytanie, dlaczego w CPR mamy ponad 10 000 000 tys. zł mniej. Tak jak wczoraj wspomniałem, głównym obszarem, który na to rzutuje, jest zmniejszenie wpłat na fundusz wsparcia o 10 700 000 tys. zł. Dla przypomnienia – w 2025 r. było to 14 000 000 tys. zł. To jest 14 000 000 tys. zł – przepraszam – bo cały czas jesteśmy w trakcie realizacji. Na 2026 r. zaplanowano kwotę 3 300 000 tys. zł To rzutuje na cały globalny limit ujęty w centralnych planach rzeczowych. Rzutuje na wydatki w planie modernizacji technicznej. Rzutuje również na udział wydatków majątkowych w wydatkach obronnych. Kolejny element – prace B+R. Jak wspomniałem również wczoraj na posiedzeniu podkomisji, wydatki te faktycznie są mniejsze o kwotę około 300 000 tys. zł. Tak. Uważam, iż osiągają naprawdę przyzwoity poziom. Może nie procentowy, ale nominalny. To jest ok. 1 000 000 tys. zł. Wydatki wynikają przede wszystkim z harmonogramu realizacji prac rozwojowych. Mam na myśli głównie zadanie „Miecznik”, jak również to, co wspominałem wczoraj, czyli kamień milowy, który planujemy osiągnąć. To jest wodowanie kadłuba. Przechodzę do „Tarczy Wschód”.

Faktycznie zaplanowaliśmy 500 000 tys. zł. Dokładnie 490 000 tys. zł zostało ujęte w planie modernizacji technicznej, a 10 000 tys. zł w ramach wydatków bieżących u adekwatnych dysponentów środków budżetowych. Jak wspominał wczoraj zastępca szefa Zarządu Planowania Rzeczowego P8, są to przede wszystkim wydatki związane z wyposażeniem jednostek inżynieryjnych w sprzęt inżynieryjny, który ma zapewnić zdolność do realizacji zadań związanych z programem „Tarcza Wschód”. Co do liczebności, również wspominaliśmy na ten temat, iż ustawa budżetowa nie określa liczebności sił zbrojnych. Określa natomiast środki, które są niezbędne na utrzymanie stanów osobowych przez cały rok budżetowy. Nie mówimy o stanie ewidencyjnym. Nie mówimy o stanie etatowym, tylko o stanie średniorocznym. Wczoraj dość precyzyjnie przedstawiałem informacje szczegółowe, które odnosiły się m.in. do terytorialnej służby wojskowej. Jest zmniejszenie stanu średniorocznego o 4 tys., ale zapewniam, iż jednocześnie jest utrzymanie 40 tys. żołnierzy terytorialnej służby wojskowej przez cały rok budżetowy od stycznia do grudnia. Jak wskazywałem, wahnięcia mogą być. Wiadomo, iż mamy naturalne ubycia ze służby i przybycia. Czyli stan ewidencyjny żołnierzy nie jest stały. W tej chwili mamy ok. 37 tys. żołnierzy terytorialnej służby wojskowej. Tak iż z powodzeniem jesteśmy w stanie realizować nabór do tego rodzaju służby wojskowej.

Jeżeli chodzi o dobrowolną zasadniczą służbę wojskową, także dostosowaliśmy limit do realnych potrzeb i do zapotrzebowania na ten rodzaj służby. Tak iż z powodzeniem możemy go realizować. W chwili obecnej mamy ok. 17 tys. żołnierzy dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej. Mamy przestrzeń do tego, żeby nabory realizować zarówno w roku bieżącym, jak i w roku planistycznym. Co do aktywnej rezerwy, na wczorajszym posiedzeniu przedstawialiśmy również dość precyzyjnie informacje o początkach tego rodzaju służby. Zaczynaliśmy od liczby kilkuset żołnierzy. W tej chwili mamy około 1900 i limit średnioroczny aktywnej rezerwy na poziomie 3000. To pozwoli z powodzeniem osiągnąć stan ewidencyjny zbliżony do poziomu 10 tys. Czyli w dalszym ciągu mamy zachowaną możliwość naboru do tego rodzaju służby i jej rozwijania. Co do infrastruktury 1. Dywizji Piechoty Legionów to, jak wczoraj wspomniałem, mamy ujętych 13 zadań inwestycyjnych o wartości kosztorysowej ok. 1 839 000 tys. zł. Nakłady na 2026 r. to ponad 368 000 tys. zł.

Poseł Andrzej Śliwka (PiS):

(wypowiedź poza mikrofonem)

Dyrektor departamentu w MON gen. Sławomir Kozicki:

Panie pośle, myślę, iż poszczególnych zadań inwestycyjnych przy tej klauzuli byśmy nie wymieniali. Plan inwestycji ma charakter niejawny. Myślę, iż ewentualnie na posiedzeniu Komisji, które będzie miało inną klauzulę, moglibyśmy wchodzić troszeczkę więcej w detale. 8. Dywizja Piechoty Legionów w ramach procedur wewnątrzresortowych jest na etapie komisji inwestycyjnej. Gdy ta procedura zostanie przeprowadzona, będą stopniowo wprowadzone do planu. Jesteśmy w trakcie procedowania. Jesteśmy przez cały czas w trakcie programowania rozwoju. Czyli mówiąc w sposób dość oględny, nieujęcie tego w planie w tym momencie nie oznacza, iż nie znajdzie się to w dokumentach wynikowych procesu programowania rozwoju do 2039 r. Panie przewodniczący, mam nadzieję, iż te wyjaśnienia pozwoliły na poszerzenie obrazu Wysokiej Komisji.

Przewodniczący poseł Andrzej Grzyb (PSL-TD):

Dziękuję bardzo. Proszę pana posła Zapałowskiego o zabranie głosu.

Poseł Andrzej Tomasz Zapałowski (Konfederacja):

Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, krótkie pytania. Pierwsze. Pan minister określił stan sił zbrojnych na koniec 2026 r. na 227 tys. żołnierzy. Prosiłbym o taką informację. Ilu żołnierzy zawodowych przybędzie w poszczególnych rodzajach sił zbrojnych? To jest pierwsze pytanie. Drugie pytanie. W ubiegłym roku, gdy byliśmy w sztabie generalnym zapowiedziano, iż do końca 2026 r. będzie zrealizowany program „Szpej”, czyli wyposażenie wszystkich żołnierzy, którzy są w służbie, w podstawowe wyposażenie taktyczne. I pytanie. Czy zaplanowano środki budżetowe dla tych 227 tys. żołnierzy na pełne wykonanie programu „Szpej”? Kolejna rzecz. Stan liczebnego wzmocnienia brygad OT, o ile chodzi o etaty. Proszę państwa, żeby była pełna jasność, to jest rocznie średnio 200 żołnierzy na brygadę. To jest taki skok z 36 tys. do 40 tys. Musimy mieć świadomość, iż w poszczególnych brygadach wygląda to zupełnie inaczej. To są średnio 2 przysięgi w roku. Oczywiście, bez ubycia żołnierzy.

I jeszcze jedna rzecz. Jest drastyczna – podkreślam, iż nie zła, tylko drastyczna – sytuacja w Wojskach Obrony Terytorialnej w zakresie wyposażenia w samochody ciężarowe. To jest sprawa drastyczna. To po prostu bardzo wpływa na szkolenie. Wpływa także na ewentualne potrzeby rozśrodkowania ludności. To wpływa demoralizująco na żołnierzy. Tutaj, panie ministrze, mam pytanie. Czy z prawie 5 500 000 tys. zł na obronę cywilną nie przenieść części środków na zakup środków transportowych do brygad obrony terytorialnej, bo one w pierwszym rzucie będą działały na rzecz wsparcia obrony cywilnej w poszczególnych gminach i powiatach? Tak iż te środki i tak zaprocentują w zakresie wzmocnienia obrony cywilnej samorządów. A brygady obrony terytorialnej nie mają środków. Zabawa w przenoszenie z jednych do drugich na ścianę wschodnią, żeby po prostu te brygady osiągnęły wyższą gotowość bojową, jest niepoważne. Nie mówimy tutaj o ciężkim uzbrojeniu. Nie wchodzę głęboko w temat, ale prosiłbym pana ministra o naprawdę poważne podejście do tego tematu, bo sytuacja jest dramatyczna. Nie chcę mówić procentowo, jak to wygląda. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący poseł Andrzej Grzyb (PSL-TD):

Dziękuję bardzo. Pani poseł Wojciechowska.

Poseł Anna Wojciechowska (KO):

Bardzo dziękuję, panie przewodniczący. Wysoka Komisjo, chciałbym zapytać o Ełk, bo jestem mieszkanką tego miasta, a u nas znajduje się szpital wojskowy. Czy są, czy będą przeprowadzane jakieś inwestycje, bo ten szpital rzeczywiście potrzebuje doinwestowania? Zwłaszcza, iż obok jest Przesmyk Suwalski, Orzysz, Bemowo Piskie, Gołdap, itd. To jest taki newralgiczny punkt. Czy są przeznaczone jakieś środki? I jeszcze chodzi mi o 16. Pomorską Dywizję Zmechanizowaną, o batalion rozpoznawczy, który w tej chwili buduje się w Ełku. Czy ta inwestycja w przyszłym roku będzie jeszcze doinwestowana? Bardzo dziękuję.

Przewodniczący poseł Andrzej Grzyb (PSL-TD):

Bardzo dziękuję. Pani poseł Wojtyszek.

Poseł Agata Wojtyszek (PiS):

Dziękuję. Panie ministrze, chciałam zadać pytanie w związku z informacją, która pojawiła się w mediach, dotyczącą utworzenia nowej specjalistycznej jednostki zapowiadanej przez ministra Tomczyka, która ma się zająć testowaniem najnowszych technologii wojskowych zarówno produkowanych w Polsce, jak i za granicą. Chciałam zapytać, jaki budżet jest planowany dla tej nowej jednostki? Czy to oznacza, mówiąc nomenklaturą pana ministra, iż wojskowe instytuty, które już są, będą kanibalizowane przez ten instytut? Czy one nie mogą wykonywać tych testów? Jakie w związku z tym środki finansowe są zaplanowane dla instytutów, które już istnieją, czyli dla Wojskowego Instytutu Technicznego Uzbrojenia, Instytutu Technicznego Wojsk Lądowych, Wojskowego Instytutu Techniki Pancernej i Samochodowej, Wojskowego Instytutu Chemii i Radiometrii oraz Wojskowego Instytutu Techniki Inżynieryjnej. Mamy ich trochę. W związku z tym pytanie. Ile wynosi w tym roku budżet na te wojskowe instytuty i jak się zmienił w stosunku do roku poprzedniego? Dziękuję.

Przewodniczący poseł Andrzej Grzyb (PSL-TD):

Dziękuję bardzo. Pan poseł Macierewicz.

Poseł Agata Wojtyszek (PiS):

To ja jeszcze może… Chciałabym podkreślić, iż byliśmy z Komisją Obrony Narodowej w niektórych z tych instytutów. One działają naprawdę bardzo dobrze. W mojej ocenie można byłoby im powierzyć dodatkowe zadania testowania nowych sprzętów, które państwo chcą testować w nowym instytucie. Dziękuję.

Poseł Antoni Macierewicz (PiS):

Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Rzeczywiście mam pytanie, które wynika z dość szokującej odpowiedzi, która została przekazana. Chcę przypomnieć, iż właśnie mija 10 lat od momentu decyzji, programu i rozpoczęcia budowy Wojsk Obrony Terytorialnej. Wtedy została podjęta jednoznaczna decyzja, iż będzie ich co najmniej 53 tys. Dzisiaj mamy do czynienia z różnymi informacjami. Bardzo trafnie przedstawiciel Prawa i Sprawiedliwości powiedział, iż państwo zdecydowali się na zmniejszenie ich z 44 tys. o 4 tys. Z zainteresowaniem usłyszałem prawdziwą relację z pana strony, kiedy stwierdził pan, iż tak naprawdę będzie 37 tys. żołnierzy. Chciałem jasno powiedzieć, iż każdy, kto ma minimalną wiedzę na temat agresji rosyjskiej jest świadom, jak wielkie niebezpieczeństwo będzie dotyczyło środowisk społecznych. To właśnie środowiska społeczne będą najbardziej zagrożone. Taki będzie rodzaj ataku rosyjskiego. Nie ma co do tego cienia wątpliwości. To, co się stało 3 tygodnie temu, zapowiada strukturę ataku. Tymczasem my likwidujemy… Nie. To państwo likwidują Wojska Obrony Terytorialnej. Zmniejszają ich liczbę, czyli tę strukturę, która gwarantuje bezpieczeństwo społeczeństwa i jego środowiska. To jest działanie, którego nie rozumiem, które ma charakter decyzji antypolskiej. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący poseł Andrzej Grzyb (PSL-TD):

Dziękuję bardzo. Pan minister.

Sekretarz stanu w MON Paweł Zalewski:

Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Dziękuję za wszystkie pytania. Może odpowiem na kilka, a później poproszę moich współpracowników. Zgadzamy się odnośnie do oceny Wojsk Obrony Terytorialnej. Przypomnę, iż mówiliśmy – i pan minister również mówił – o 53 tys. żołnierzy, łącznie z żołnierzami zawodowymi. To jest istotna kwestia. Poproszę pana generała Kozickiego o doprecyzowanie odpowiedzi na pytanie pana ministra Macierewicza. o ile chodzi o mechanizm testowania sprzętu cieszę się, iż polskie siły zbrojne mają możliwość testowania najbardziej nowoczesnego sprzętu, który dzisiaj jest wytwarzany na świecie. Cieszę się, iż ten sprzęt jest również produkowany w Polsce. o ile dobrze zrozumiałem pani pytanie, pani poseł, odpowiedź jest następująca. Tutaj nie chodzi o stworzenie jakiejś nowej jednostki, ale o porozumienie między instytutami badawczymi, które oceniamy bardzo wysoko, podobnie jak pani poseł. Tutaj się zgadzamy. o ile chodzi o budżet, to są instytucje działające na własnym rozrachunku i one się samofinansują. o ile chodzi o kwestie związane z liczebnością sił zbrojnych, chciałem poprosić o odpowiedź pana generała Kozickiego, jak również na kwestie związane z WOT. o ile chodzi o program „Szpej”, pytał o to pan poseł, będę prosił pana pułkownika Michalskiego.

A o ile chodzi o kwestię samochodów, będę prosił o odpowiedź pana generała Maksymiuka. Natomiast mam również taką prośbę. Wszyscy zdajemy sobie sprawę… Państwo doskonale jako wieloletni członkowie tej Komisji zdają sobie sprawę, iż zadają państwo niejednokrotnie bardzo szczegółowe pytania, ale odpowiedź na nie – niestety – czasami musi być bardziej ogólna, więc przepraszam, o ile nie będziemy wchodzili w zbyt daleko idące szczegóły. Myślę, iż wszyscy to rozumiemy. Tak iż panie generale, gdyby pan zechciał zacząć…

Dyrektor departamentu w MON gen. Sławomir Kozicki:

Panie przewodniczący. szanowni państwo, o ile chodzi o liczebność sił zbrojnych, jak wspominałem wcześniej, projekt ustawy budżetowej określa stan średnioroczny, a nie stan ewidencyjny. Czyli to nie jest wielkość ostateczna, tylko średnia przez cały rok. Nie można jej porównywać do liczebności sił zbrojnych na koniec roku budżetowego. Odpowiadając na pytanie pana posła Zapałowskiego, o ile chodzi o żołnierzy zawodowych, na rok następny planujemy stan średnioroczny na poziomie 155 841 osób, natomiast żołnierzy zawodowych w okresie kształcenia 7800. To byłaby odpowiedź na pierwsze pytanie, dotykająca jednocześnie pytania pana posła Antoniego Macierewicza, co…

Poseł Andrzej Tomasz Zapałowski (Konfederacja):

Panie generale, przepraszam. A w poszczególnych rodzajach sił zbrojnych, jaki będzie przyrost?

Dyrektor departamentu w MON gen. Sławomir Kozicki:

Panie pośle, nie odpowiem na tak postawione pytanie. To są bardzo szczegółowe informacje. Jesteśmy w trakcie rozdysponowania tego limitu.

Sekretarz stanu w MON Paweł Zalewski:

Bardzo proszę, panie generale.

Dyrektor departamentu w MON gen. Sławomir Kozicki:

Odpowiem na pytanie pana posła Antoniego Macierewicza. Terytorialna służba wojskowa. Stan średnioroczny na rok następny to 40 tys. Ale w tym rodzaju wojsk, w tym rodzaju sił zbrojnych służą również żołnierze zawodowi. Mogę tylko powiedzieć, iż w roku bieżącym to jest około 6390 żołnierzy zawodowych, którzy fizycznie pełnią służbę w tym rodzaju sił zbrojnych. Czyli ten poziom jest zdecydowanie wyższy, niż określa to stan średnioroczny. Odpowiem jeszcze na pytanie pani posłanki Wojciechowskiej o Ełk. Szpital w Ełku na etapie konstruowania projektu budżetu na 2026 r. nie miał samodzielności podmiotowej. Był filią szpitala w Lublinie. 18. Szpital Wojskowy z Przychodnią Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Ełku rozpocznie swoją działalność statutową z dniem 1 stycznia 2026 r. Dopiero wtedy, czyli – mówiąc brzydko – na etapie realizacji budżetu, podmiotowo u nas zaistnieje. Zakładam, iż te środki w ramach planowanych nakładów na samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej będą realokowane stosownie do potrzeb i możliwości finansowych resortu obrony narodowej.

Uzupełnię jeszcze odpowiedź na pytanie odnośnie do instytutów. Panie ministrze, możemy się pochwalić, iż 2026 r., to chyba będzie pierwszy rok budżetowy, w którym dzięki specustawie, która była procedowana, instytuty będą mogły uzyskać dotację podmiotową. W 2026 r. na rzecz tych instytutów, które pani posłanka wymieniała, planujemy przeznaczyć dodatkową kwotę 15 000 tys. zł, która będzie mogła być przeznaczona na dotację podmiotową na wybrane dziedziny istotne ze względu na obronność państwa. Panie ministrze, melduję, iż skończyłem.

Sekretarz stanu w MON Paweł Zalewski:

Dziękuję bardzo, panie generale. Pan pułkownik Michalski mógłby odpowiedzieć na pytanie pana posła Zapałowskiego odnośnie do programu „Szpej”.

Zastępca szefa Zarządu Planowania Rzeczowego P8 Sztabu Generalnego Wojska Polskiego płk Rafał Michalski:

Szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo parlamentarzyści, w zakresie „Tarczy Wschód” planujemy na obecnym etapie kwotę prawie 1 500 000 tys. zł. Dokładnie… Na program „Szpej”. Przepraszam za tę pomyłkę. Dokładnie 1 513 000 tys. zł w takich obszarach, jak umundurowanie i wyekwipowanie żołnierzy, indywidualne wyposażenie, broń, celowniki, lunety, wyposażenie ochronne, indywidualne środki ochrony przed skażeniami i sprzęt łączności. Pragnę zauważyć, iż ta kwota w trakcie realizacji w przyszłym roku może ulec zmianie, ponieważ wydatki na program „Szpej”… Jest to program priorytetowy dla resortu. o ile w trakcie roku pojawią się możliwości realokacyjne w postaci pozostałości po wykonanych zadaniach, na ten program będziemy również przenosić środki. Dziękuję.

Sekretarz stanu w MON Paweł Zalewski:

Dziękuję bardzo. Dwa słowa, o ile chodzi o tabor samochodowy, o który również pytał pan poseł Zapałowski. Jedna uwaga jest taka, iż z Funduszu Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej ustawowo nie możemy korzystać. Nie możemy finansować z niego taboru samochodowego dla sił zbrojnych. Po prostu jest on przeznaczony na zwiększenie odporności państwa i na ochronę ludności. Natomiast, o ile chodzi o szczegóły, panie generale, gdyby pan zechciał odpowiedzieć na to pytanie.

Zastępca szefa Agencji Uzbrojenia gen. bryg. Romuald Maksymiuk:

Panie przewodniczący, szanowna Komisjo, o ile chodzi o pojazdy Jelcz w tej wersji podstawowej, czyli o pojazdy skrzyniowe z ławkami – które pan poseł miał pewnie na myśli – przeznaczone w dużej mierze dla Wojsk Obrony Terytorialnej, w tej chwili mamy 2 takie duże umowy. To jest około 1,5 tys. pojazdów, które powinny być dostarczone w najbliższych latach do sił zbrojnych. Z tego ok. 1/3 zostało już dostarczone, a 2/3 pozostało do dostarczenia. Natomiast należy na to nałożyć bardzo duże potrzeby w zakresie tzw. pojazdów specjalnych. To są pojazdy, które są wykorzystywane m.in. pod zabudowę wyrzutni wieloprowadnicowych, jako pojazdy amunicyjne czy pojazdy niezbędne do systemów dowodzenia i kierowania walką. Tu jest bardzo duże zapotrzebowanie. Szczególnie, iż w najbliższym czasie zamierzamy podpisać umowy również na sprzęt towarzyszący sprzętowi wojskowemu pozyskanemu z Korei w kolejnych umowach.

W związku z tym, jak państwo prawdopodobnie słyszeli, spółka Jelcz dywersyfikuje miejsca swojej produkcji. Te podstawowe pojazdy zostaną przekazane. Ta produkcja już jest częściowo przekazywana do jednego zakładu. W najbliższej przyszłości jest również planowane uruchomienie produkcji w drugim zakładzie. W chwili obecnej te pojazdy są zakontraktowane i są dostarczane. Jak powiedziałem, priorytetem dla sił zbrojnych staje się dostawa pojazdów pod zabudowy specjalne. Ale – jak powiedziałem – ok. 1,5 tys. pojazdów jest aktualnie zakontraktowanych w dwóch głównych wersjach, czyli 4x4x2 i 6x6x2.

Poseł Andrzej Tomasz Zapałowski (Konfederacja):

Panie generale, do jakiego czasu?

Zastępca szefa AU gen. Romuald Maksymiuk:

W chwili obecnej pierwsze pojazdy… o ile mówimy o pojazdach 4x4x2, dostawy powinny zostać zakończone w 2026 r. o ile mówimy o pojazdach w wersji 6x6x2, to w 2027 r. te 1,5 tys. powinno być dostarczone.

Przewodniczący poseł Andrzej Grzyb (PSL-TD):

Dziękuję, bardzo. Czy jeszcze ktoś z państwa odpowiada na dotychczas zadane pytania? Nie. Dziękuję bardzo. Dodatkowe pytania chcą jeszcze złożyć pan poseł Zieliński…

Poseł Andrzej Szewiński (KO):

Panie przewodniczący, zgłaszam wniosek formalny o zamknięcie listy i dyskusji. Dziękuję bardzo.

Poseł Andrzej Śliwka (PiS):

Przepraszam najmocniej, to wniosek przeciwny. Wniosek przeciwny. Przepraszam najmocniej, panie przewodniczący, debatujemy na temat budżetu. Rzeczy kluczowej, najważniejszej szczególnie teraz, o ile chodzi o kwestie obronności…

Poseł Marta Golbik (KO):

Padł wniosek formalny.

Poseł Andrzej Śliwka (PiS):

…a tu jest próba, żebyśmy nie dyskutowali i żeby pan minister nie udzielał nam informacji. To jest sytuacja absolutnie skandaliczna.

Poseł Marta Golbik (KO):

Padł wniosek formalny.

Przewodniczący poseł Andrzej Grzyb (PSL-TD):

Proszę państwa…

Poseł Agata Wojtyszek (PiS):

Zgłaszaliśmy się przed zamknięciem listy, panie przewodniczący. Zgłaszaliśmy się przed tym wnioskiem formalnym, pani poseł.

Poseł Antoni Macierewicz (PiS):

Panie przewodniczący, mam zasadnicze, krótkie pytanie do pana, o ile pan pozwoli. W sprawie Wojsk Obrony Terytorialnej sformułowano już teraz czwartą wersję…

Poseł Marta Golbik (KO):

Panie pośle, dlaczego pan mówi bez udzielenia głosu?

Poseł Antoni Macierewicz (PiS):

… o 46 tys. Zaczęto od 44. Mówiono o 40…

Poseł Marta Golbik (KO):

Przepraszam, ale nie rozumiem, co tu się dzieje.

Poseł Antoni Macierewicz (PiS):

… o 37, a na końcu raczył pan powiedzieć o 46 tys.

Przewodniczący poseł Andrzej Grzyb (PSL-TD):

Panie pośle…

Poseł Antoni Macierewicz (PiS):

Panie przewodniczący, bardzo proszę, żeby zobowiązał pan tych wojskowych, żeby mówili w sposób sensowny, a nie fikcyjny. Dziękuję.

Przewodniczący poseł Andrzej Grzyb (PSL-TD):

Panie pośle, uważam, iż wszystkie pytania można zadać, tylko trzeba chwilę poczekać, aż udzielę głosu. W tej chwili jest wątpliwość co do udzielenia odpowiedzi. Myślę, iż jeszcze udzielimy głosu w celu odpowiedzi na to pytanie, iż nie pozostała wątpliwość, którą jest rzeczywiście liczebność Wojsk Obrony Terytorialnej. I czy liczba ponad 6 tys. żołnierzy zawodowych wlicza się do tej liczby. Czy jest to liczba zarówno tych, którzy służą w WOT, jak i tych, którzy stanowią służbę zawodową? Potem przejdziemy do przegłosowania wniosku formalnego.

Poseł Andrzej Śliwka (PiS):

Panie przewodniczący, czego się boicie?

Sekretarz stanu w MON Paweł Zalewski:

Panie przewodniczący, czy mogę odpowiedzieć?

Przewodniczący poseł Andrzej Grzyb (PSL-TD):

Proszę bardzo.

Sekretarz stanu w MON Paweł Zalewski:

Dziękuję panu ministrowi Macierewiczowi za próbę wyjaśnienia istoty problemu. Pan minister Macierewicz jako były minister obrony doskonale rozróżnia, czym jest wypełnienie etatów i czym różni się od liczby żołnierzy, którzy w danym momencie w tych jednostkach służą. Myślę, panie ministrze, iż po prostu trzeba trochę dobrej woli. Jedyna rzecz, o którą bym pana ministra prosił, to żeby pan minister – przepraszam, iż to tak ujmę – jednak uwzględniał w swoim pytaniu większy szacunek do polskiego munduru, rozumiejąc i całkowicie starając się wyjść naprzeciw pana chęci wyjaśnienia tych różnic. Myślę, iż w tej sprawie jednak myślimy podobnie. Będę prosił pana generała Kozickiego o przedstawienie tego jeszcze raz i wyjaśnienie, czym się różnią poszczególne elementy. Czym różnią się stany etatowe od bieżącego wypełnienia? Bardzo proszę.

Poseł Antoni Macierewicz (PiS):

Ale potrzebny jest też szacunek do Rzeczypospolitej. Dziękuję.

Sekretarz stanu w MON Paweł Zalewski:

Panie ministrze, może pan takie zarzuty formułować wobec mnie. Ja jestem politykiem. Już przyzwyczaiłem się do tego. Ale bardzo serdecznie pana proszę, żeby nie podważać tego szacunku ze strony polskich oficerów – pana generała Kozickiego, który służy najlepiej, jak tylko można. Tak iż taka prośba, panie ministrze. Może uzna ją pan za adekwatną. Dziękuję.

Dyrektor departamentu w MON gen. Sławomir Kozicki:

Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, jak wspomniałem wcześniej, projekt materiałów do ustawy budżetowej określa stany średnioroczne. Przedstawiłem tutaj informacje na temat stanu średniorocznego planowanego na 2026 r. Stanu przewidzianego, zaplanowanego dla żołnierzy terytorialnej służby wojskowej. Mówiąc o Wojskach Obrony Terytorialnej, rozumiemy przez to żołnierzy zawodowych, żołnierzy terytorialnej służby wojskowej, ale również pojawiających się żołnierzy dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej, jak również żołnierzy aktywnej rezerwy. Cały ten konglomerat rodzajów służb wypełnia strukturę etatową Wojsk Obrony Terytorialnej. Tej wielkości państwu nie przytoczę. Ona ma charakter zastrzeżony. Prawdopodobnie pan poseł Antoni Macierewicz pamięta zapisy odnoszące się do koncepcji. One korespondują do stanu etatowego Wojsk Obrony Terytorialnej, które zostały zaprojektowane. Natomiast musimy rozróżnić jeszcze jedno pojęcie – stan ewidencyjny żołnierzy w danym momencie, który nie jest tożsamy ze stanem średniorocznym przyjętym do opracowania materiału do ustawy budżetowej.

Przewodniczący poseł Andrzej Grzyb (PSL-TD):

Dziękuję bardzo.

Poseł Andrzej Szewiński (KO):

Panie przewodniczący, złożyłem wniosek formalny i wnoszę, aby niezwłocznie głosować, zgodnie z regulaminem.

Poseł Andrzej Śliwka (PiS):

Panie przewodniczący…

Poseł Andrzej Szewiński (KO):

Po prostu nie może być tak, iż każdy sobie mówi do siebie. Tak? Jakiś porządek musi być. Nie może być tak, iż jak Komisja Obrony Narodowej, to już bałagan. Protestuję przeciwko takiemu…

Poseł Andrzej Śliwka (PiS):

Nieprzygotowanie ministra nie jest podstawą do tego, żebyśmy przerwali posiedzenie Komisji.

Poseł Andrzej Szewiński (KO):

Znowu pan zabiera głos.

Poseł Andrzej Śliwka (PiS):

Mamy pytania merytoryczne, na które pan minister nie udzielił odpowiedzi. Są panowie generałowie…

Poseł Andrzej Szewiński (KO):

Złożyłem wniosek formalny.

Poseł Bartosz Józef Kownacki (PiS):

Z wnioskiem przeciwnym…

Przewodniczący poseł Andrzej Grzyb (PSL-TD):

Dziękuję bardzo. Został zgłoszony wniosek formalny o zakończenie dyskusji. Wniosek przeciwny zgłosił pan poseł Śliwka.

Poseł Andrzej Śliwka (PiS):

Chciałbym go uzasadnić

Przewodniczący poseł Andrzej Grzyb (PSL-TD):

Przechodzimy do głosowania.

Poseł Bartosz Józef Kownacki (PiS):

Panie przewodniczący, jednak chciałbym uzasadnić ten wniosek. Panie przewodniczący, albo się szanujemy…

Poseł Marta Golbik (KO):

Było już wcześniej uzasadnienie. To jest drugi wniosek przeciwny. Pierwszy był wniosek przeciwny posła Śliwki, który go uzasadnił.

Poseł Bartosz Józef Kownacki (PiS):

Nie słyszałem, żeby…

Poseł Marta Golbik (KO):

Ale ja słyszałam. Był.

Poseł Bartosz Józef Kownacki (PiS):

Pan przewodniczący powiedział, iż jest mój wniosek przeciwny, w związku z czym mam prawo go…

Przewodniczący poseł Andrzej Grzyb (PSL-TD):

Panie wiceprzewodniczący, wniosek został złożony. Wniosek przeciwny zgłosił pan poseł Śliwka. Przechodzimy do głosowania.

Poseł Bartosz Józef Kownacki (PiS):

Panie przewodniczący, zapewniam, iż nie będę…

Poseł Piotr Kaleta (PiS):

To jeszcze ja składam wniosek.

Poseł Bartosz Józef Kownacki (PiS):

Panie przewodniczący, zapewniam, iż nie będę nadużywał… Jak pan wie, nie brałem udziału w tej dyskusji… Chyba mam możliwość… Panie przewodniczący…

Przewodniczący poseł Andrzej Grzyb (PSL-TD):

Proszę państwa…

Poseł Konrad Frysztak (KO):

Panie przewodniczący, przypominam, iż ma pan lewy przycisk przy mikrofonie. Proponuję głosować. Proponuję go stosować. Lewy przycisk, panie przewodniczący.

Poseł Bartosz Józef Kownacki (PiS):

Jeżeli pan uważa, iż na najważniejszą część budżetu państwa poświęci pan godzinę i na tym zakończymy temat, to jest to głębokie nieporozumienie. o ile pani poseł Golbik uważa, iż tak można mówić o polskim bezpieczeństwie… o ile mamy mówić w ten sposób, iż wspólnie troszczymy się o polskie bezpieczeństwo…

Poseł Marta Golbik (KO):

Niech pan nie krzyczy.

Poseł Bartosz Józef Kownacki (PiS):

…a nie dajecie minimum gwarancji opozycji…

Poseł Andrzej Szewiński (KO):

Kto panu udzielił głos, panie pośle? Panie przewodniczący, apeluję do pana, żeby pan prowadził to posiedzenie Komisji.

Przewodniczący poseł Andrzej Grzyb (PSL-TD):

Dziękuję bardzo. Proszę państwa, przechodzimy do głosowania. Został zgłoszony wniosek formalny pana posła Szewińskiego o zamknięcie dyskusji. Kto jest za zakończeniem dyskusji? Wniosek formalny musi zostać przegłosowany. Nie mam tutaj żadnego wyboru. Kto jest za zamknięciem dyskusji? Proszę bardzo o głosowanie. Kto jest przeciwny? Kto wstrzymał się od głosu? Czy wszyscy zagłosowali? Czekamy, panie pośle Chmielowiec. Czy wszyscy państwo zagłosowali?

Proszę o wyniki. Głosowało 37 pań i panów posłów. Za – 19, przeciw – 18, nikt nie wstrzymał się od głosu. Zatem poprzez przegłosowanie tego wniosku formalnego dyskusja została zakończona.

Poseł Bartosz Józef Kownacki (PiS):

(wypowiedź poza mikrofonem)

Przewodniczący poseł Andrzej Grzyb (PSL-TD):

Bardzo państwu dziękuję. jeżeli ktoś z państwa posłów chce opuścić posiedzenie, proszę bardzo.

Proszę państwa, mamy przygotowany projekt opinii, który przedłożyła nam podkomisja do spraw budżetowych. Ten projekt opinii został państwu dostarczony. Czy do tego projektu są uwagi ze strony pań i panów posłów?

Poseł Witold Zembaczyński (KO):

Panie przewodniczący, chcę tylko zwrócić uwagę, iż szczegółowa dyskusja na temat projektu budżetu odbyła się wczoraj na posiedzeniu podkomisji. Państwo, którzy wyszli, mogli przyjść i dyskutować. Pan generał odpowiadał na wszystkie pytania. Panowie pułkownicy tak samo. To się nie wydarzyło. Dziękuję.

Przewodniczący poseł Andrzej Grzyb (PSL-TD):

Dziękuję bardzo. Proszę państwa, zdaję sobie z tego sprawę. Osobiście mógłbym dłużej dyskutować. Ale ponieważ padł wniosek formalny, został on przegłosowany. Byłem zobowiązany to uczynić.

Przechodzimy do przegłosowania opinii nr 16 Komisji Obrony Narodowej dla Komisji Finansów Publicznych w sprawie projektu ustawy budżetowej na 2026 r. – druk nr 1749 – w zakresie działania Komisji. Głosujemy poprzez urządzenie do głosowania. Zatem zapytuję, kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem projektu opinii nr 16? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu? Czy wszyscy państwo głosowali? Zamykam głosowanie.

Proszę o ogłoszenie wyników. Głosowało 20 pań i panów posłów. Za było 19, nikt nie głosował przeciw, 1 osoba się wstrzymała od głosu. Stwierdzam zatem, iż opinia nr 16 Komisji Obrony Narodowej dla Komisji Finansów Publicznych w sprawie projektu ustawy budżetowej na 2026 r. została przyjęta.

Teraz musimy wyznaczyć posła sprawozdawcę. Do prezentowania przed Komisją Finansów Publicznych Komisja upoważnia posła Witolda Zembaczyńskiego. Nie doczytałem tego ostatniego akapitu. Zatem, czy pan poseł wyraża zgodę?

Poseł Witold Zembaczyński (KO):

Tak, oczywiście, panie przewodniczący. Dziękuję.

Przewodniczący poseł Andrzej Grzyb (PSL-TD):

Wobec tego jeszcze formalnie to przegłosujemy. Kto jest za tym, aby pan poseł Zembaczyński pełnił tę rolę? Czy są głosy sprzeciwu? Nie widzę. Panie pośle, został pan wyznaczony na posła sprawozdawcę.

Proszę bardzo, panie ministrze.

Sekretarz stanu w MON Paweł Zalewski:

Dziękuję serdecznie. Panie przewodniczący, chciałem podziękować Wysokiej Komisji za dyskusję, za pytania i za poparcie projektu w części 29. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący poseł Andrzej Grzyb (PSL-TD):

Dziękuję bardzo. Proszę państwa – niestety – być może nie jest to najlepsza sejmowa praktyka, iż wszystkie posiedzenia komisji realizowane są wtedy, kiedy odbywa się posiedzenie plenarne. W szczególności, o ile to dotyczy debaty budżetowej w komisjach. Gdyby te posiedzenia nie odbywały się podczas plenarnych posiedzeń Sejmu, nie mielibyśmy dzisiaj takiej sytuacji. Wyjaśniam to także paniom i panom reprezentującym… Za chwilę realizowane są kolejne posiedzenia, które też mają zaopiniować… To jest m.in. Komisja Zdrowia. Wtedy 4 czy 5 posłów wychodzi z posiedzenia tej Komisji, żeby tam uczestniczyć. Sądzę, iż akurat to wyjaśnienie jest potrzebne naszym gościom, żeby państwo nie odnieśli wrażenia, iż nie mamy zamiaru wysłuchiwać wszystkich opinii i uwag, które państwo posłowie chcieliby zgłosić.

Wniosek formalny został prawidłowo zgłoszony, w związku z czym musieliśmy go przegłosować. Po przegłosowaniu tego wniosku przyjęliśmy projekt opinii. Zatem, panie ministrze, dziękuję bardzo serdecznie, a także wszystkim państwu towarzyszącym panu ministrowi. Również dziękuję przedstawicielom Ministerstwa Finansów, Agencji Mienia Wojskowego i Biura Bezpieczeństwa Narodowego. Panie generale, również dziękuję.

Stwierdzam, iż porządek dzisiejszego posiedzenia został wyczerpany. W związku z tym zamykam posiedzenie. Dziękuję państwu.