Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi /nr 128/ (15-10-2025)

Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi, obradująca pod przewodnictwem posła Mirosława Maliszewskiego (PSL-TD), przewodniczącego Komisji, zrealizowała następujący porządek dzienny:

– rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji Finansów Publicznych rządowego projektu ustawy budżetowej na rok 2026 (druk nr 1749) w zakresie:

1) części budżetowej 32 – Rolnictwo:

a) dochody i wydatki z zał. nr 1 i 2, b) wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych z zał. nr 6, c) dotacje podmiotowe i celowe z zał. nr 8;

2) części budżetowej 33 – Rozwój wsi:

a) dochody i wydatki z zał. nr 1 i 2, b) wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych z zał. nr 6, c) dotacje podmiotowe i celowe z zał. nr 8;

3) części budżetowej 35 – Rynki rolne:

a) dochody i wydatki z zał. nr 1 i 2, b) wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych z zał. nr 6;

4) części budżetowej 83 – Rezerwy celowe w zakresie pozycji 7, 8, 12, 18 i 50;

5) części budżetowej 85 – Budżety wojewodów ogółem w zakresie działu 010 – Rolnictwo i łowiectwo:

a) dochody i wydatki z zał. nr 1 i 2, b) wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych z zał. nr 6, c) dotacje podmiotowe z zał. nr 8;

6) zadań z zakresu administracji rządowej i innych zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego odrębnymi ustawami w części 85 – budżety wojewodów z zał. nr 7;

7) dotacji przedmiotowych i podmiotowych z zał. nr 9;

8) programów wieloletnich w układzie zadaniowym z zał. nr 10;

9) planów finansowych agencji wykonawczych z zał. nr 11:

a) Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, b) Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa wraz z planem finansowym Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, c) Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych;

10) planów finansowych państwowych osób prawnych z zał. nr 14:

a) Polskiego Klubu Wyścigów Konnych, b) Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie, c) Dolnośląskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego, d) Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego, e) Lubelskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego, f) Lubuskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego, g) Łódzkiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego, h) Małopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego, i) Mazowieckiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego, j) Opolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego, k) Podkarpackiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego, l) Podlaskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego, m) Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego, n) Śląskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego, o) Świętokrzyskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego, p) Warmińsko-Mazurskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego, q) Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego, r) Zachodniopomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego.

W posiedzeniu udział wzięli: Stefan Krajewski minister rolnictwa i rozwoju wsi wraz ze współpracownikami, Monika Dobrowolska naczelnik wydziału w Departamencie Finansowania Sfery Gospodarczej Ministerstwa Finansów, Anna Demusiak naczelnik wydziału w Departamencie Instytucji Płatniczej Ministerstwa Finansów, Jan Szopiński zastępca dyrektora generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa wraz ze współpracownikami, Teresa Wrzosek dyrektor Departamentu Finansowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Andrzej Kuczyński dyrektor Biura Federacji Gospodarki Żywnościowej, Grzegorz Anczewski doradca w Krajowej Radzie Izb Rolniczych oraz Michał Soliwoda pracownik naukowy Zakładu Finansów i Zarządzania Ryzykiem Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – Państwowego Instytutu Badawczego.

W posiedzeniu udział wzięli pracownicy Kancelarii Sejmu: Dariusz Myrcha, Jarosław Żołądź – z sekretariatu Komisji w Biurze Komisji Sejmowych

Przewodniczący poseł Mirosław Maliszewski (PSL-TD):

Dzień dobry.

Otwieram posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Witam państwa posłów, witam pana ministra Stefana Krajewskiego z całym zespołem. Witam przedstawicieli Ministerstwa Finansów oraz wszystkich przybyłych gości.

Stwierdzam kworum na podstawie listy obecności. Jak ktoś się nie wpisał, to proszę o uzupełnienie tego obowiązku czy przyjemności.

Porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia został państwu dostarczony i obejmuje rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji Finansów Publicznych rządowego projektu ustawy budżetowej na rok 2026 (druk nr 1749) w zakresie:

1) części budżetowej 32 – Rolnictwo:

a) dochody wydatki z zał. nr 1 i 2,

b) wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych z zał. nr 6,

c) dotacje podmiotowe i celowe z zał. nr 8,

2) części budżetowej 33 – Rozwój wsi:

a) dochody i wydatki z zał. nr 1 i 2,

b) wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych z zał. nr 6,

c) dotacje podmiotowe i celowe z zał. nr 8,

3) część budżetowa 35 – Rynki rolne:

a) dochody i wydatki z zał. nr 1 i 2,

b) wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych z zał. nr 6,

4) części budżetowej 83 – Rezerwy celowe w zakresie pozycji 7, 8, 12, 18 i 50,

5) części budżetowej 85 – Budżety wojewodów ogółem w zakresie działu 010 – Rolnictwo i łowiectwo:

a) dochody i wydatki z zał. nr 1 i 2,

b) wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych z zał. nr 6,

c) dotacje podmiotowe zał. nr 8,

6) zadań z zakresu administracji rządowej i innych zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego odrębnymi ustawami w części 85 – budżety wojewodów z zał. nr 7,

7) dotacji przedmiotowych i podmiotowych z zał. nr 9,

8) programów wieloletnich w układzie zadaniowym z zał. nr 10,

9) planów finansowych agencji wykonawczych z zał. nr 11,

a) Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa,

b) Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa wraz z planem finansowym Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa,

c) Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych,

10) planów finansowych państwowych osób prawnych z zał. nr 14:

a) Polskiego Klubu Wyścigów Konnych,

b) Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie,

c) Dolnośląskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego,

d) Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego,

e) Lubelskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego,

f) Lubuskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego,

g) Łódzkiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego,

h) Małopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego

i) Mazowieckiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego,

j) Opolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego,

k) Podkarpackiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego,

l) Podlaskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego,

m) Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego,

n) Śląskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego,

o) Świętokrzyskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego,

p) Warmińsko-Mazurskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego,

q) Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego,

r) Zachodniopomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego.

Przystępujemy do realizacji porządku dziennego.

Panie i panowie posłowie, członkowie Komisji, otrzymaliśmy informację o projekcie budżetu na rok 2026 w danych częściach przygotowanych przez dysponentów części budżetowych. Przypominam, iż każda poprawka zgłoszona do projektu ustawy, o ile takowa będzie, musi zawierać źródło finansowania, czyli wskazanie pozycji, z której należy przesunąć środki, oraz cel finansowania i uzasadnienie zmian. To dotyczy poprawek.

Rozpatrywanie projektu budżetu będzie się odbywało w następujący sposób: w punkcie pierwszym wystąpienie pana ministra, w punkcie drugim pytania posłów, w punkcie trzecim odpowiedzi przedstawicieli dysponentów części budżetowych, a w punkcie czwartym dyskusja.

Proszę pana ministra Stefana Krajewskiego o zabranie głosu i przedstawienie informacji budżetowej. o ile pan minister uzna, aby podzielić swoją wypowiedź na części, tak aby i jego podlegli pracownicy zabierali głos, to będzie taka możliwość.

Proszę, panie ministrze.

Minister rolnictwa i rozwoju wsi Stefan Krajewski:

Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, w pierwszych słowach chcę złożyć życzenia z okazji Międzynarodowego Dnia Kobiet Wiejskich. Jest to święto ustanowione w 2007 r. przez Zgromadzenie Ogólne ONZ, żeby podkreślić znaczenie i rolę kobiet w rozwoju obszarów wiejskich. Wszystkim paniom serdecznie dziękuję za to dodatkowe zaangażowanie oprócz obowiązków zawodowych, często zaangażowanie w ramach kół gospodyń wiejskich, różnego rodzaju stowarzyszeń, fundacji i działań społecznych, politycznych. Za to wszystko dziękuję i gratuluję.

A teraz już przechodząc do projektu budżetu na rok 2026. Przedstawiliśmy już oczywiście Wysokiej Komisji te szczegółowe dane w przekazanych materiałach, dlatego chciałbym się skupić jedynie na najważniejszych zagadnieniach.

W projekcie ustawy budżetowej na rok 2026 zaplanowano dochody w łącznej wysokości 444 474 tys. zł do realizacji w częściach, których dysponentem jest minister rolnictwa i rozwoju wsi, to jest w części 32 – Rolnictwo, części 33 – Rozwój wsi, części 35 – Rynki rolne oraz części 62 – Rybołówstwo.

Główne źródła dochodów będą stanowiły wpływy Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa z tytułu gospodarowania mieniem Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz opłaty pobierane przez jednostki podległe ministrowi rolnictwa i rozwoju wsi. Wydatki zaplanowane w tych częściach wyniosą łącznie 8 508 730 tys. zł.

W części 32 – Rolnictwo zaplanowano wydatki w kwocie 2 511 824 tys. zł, które zostaną przeznaczone na funkcjonowanie jednostek budżetowych, w tym szkół rolniczych i agencji wykonawczej, COBORU oraz na zadania z zakresu rolnictwa, w tym na dopłaty do ubezpieczeń upraw rolnych i zwierząt gospodarskich w kwocie 629 000 tys. zł, postęp biologiczny w produkcji zwierzęcej w kwocie 80 802 tys. zł, postęp biologiczny w produkcji roślinnej w kwocie 13 360 tys. zł, rolnictwo ekologiczne w kwocie 3579 tys. zł.

W części 32 – Rolnictwo zaplanowano w jednostkach budżetowych łączną kwotę wydatków na wynagrodzenia ogółem, łącznie z dodatkowym wynagrodzeniem rocznym wynoszącą 787 977 tys. zł. W Centralnym Ośrodku Badania Odmian Roślin Uprawnych założono średnioroczne zatrudnienie na poziomie 640 etatów, przy łącznej kwocie wydatków na wynagrodzenia osobowe 63 697 tys. zł.

W części 33 – Rozwój wsi zaplanowano wydatki w kwocie 5 673 486 tys. zł. Z tej części budżetowej finansowane będą zadania realizowane przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, w tym na realizacja „Planu strategicznego dla wspólnej polityki rolnej”, Centrum Doradztwa Rolniczego i wojewódzkie ośrodki doradztwa rolniczego oraz Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa.

W ramach prowadzonej działalności statutowej Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa planuje przede wszystkim sfinansować: dopłaty do oprocentowania kredytów bankowych i częściową spłatę kapitału kredytów w kwocie 121 709 tys. zł, finansowanie lub dofinansowanie ponoszonych przez producentów rolnych kosztów zbioru, transportu i unieszkodliwiania padłych zwierząt gospodarskich w gatunku bydło, owce, kozy, świnie lub konie w kwocie 213 351 tys. zł, dopłaty do oprocentowania bankowych kredytów płynnościowych w kwocie 112 000 tys. zł, dopłaty krajowe do materiału siewnego w kwocie 66 950 tys. zł, dopłaty do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na sfinansowanie kosztów wznowienia produkcji oraz odtworzenia środków trwałych w przypadku wystąpienia szkód w kwocie 68 600 tys. zł, pomoc dla podmiotów prowadzących działalność nadzorowaną w zakresie utrzymywania pszczół w kwocie 80 000 tys. zł.

W części 33 – Rozwój wsi zaplanowano w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi łączną kwotę wydatków na wynagrodzenia ogółem łącznie z dodatkowym wynagrodzeniem rocznym wynoszącą 18 656 tys. zł. W Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wynagrodzenia osobowe zaplanowano na poziomie 1 364 601 tys. zł i założono średnioroczne zatrudnienie 11 329 etatów. Natomiast w Krajowym Ośrodku Wsparcia Rolnictwa odpowiednio 311 794 tys. zł oraz 2210 etatów.

W części 35 – Rynki rolne zaplanowano wydatki w kwocie 85 845 tys. zł, które zostaną przeznaczone na realizację zadań przez Główny Inspektorat Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych oraz Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi w tej części budżetowej. W tej części zaplanowano w jednostkach budżetowych łączną kwotę wydatków na wynagrodzenia ogółem łącznie z dodatkowym wynagrodzeniem rocznym wynoszącą 47 686 tys. zł.

W części 83 – Rezerwy celowe zaplanowano wydatki w kwocie ogółem 7 636 157 tys. zł, w tym na dopłaty do paliwa rolniczego w kwocie 2 013 000 tys. zł, dofinansowanie zadań z obszaru rolnictwa, w tym na pomoc dla poszkodowanych w związku z wystąpieniem niekorzystnych zjawisk atmosferycznych w kwocie 2 684 947 tys. zł, wspólną politykę rolną i współfinansowanie innych programów z udziałem środków unijnych w kwocie 2 058 210 tys. zł, zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt oraz dofinansowanie kosztów realizacji zadań Inspekcji Weterynaryjnej w kwocie 800 000 tys. zł –to jest 46% więcej niż w roku bieżącym. Środki dla spółek wodnych na dofinansowanie działalności bieżącej w zakresie realizacji zadań związanych z utrzymaniem wód i urządzeń wodnych w kwocie 80 000 tys. zł – dwukrotnie więcej niż w roku bieżącym

W części 85 – Budżety wojewodów zaplanowano wydatki w dziale 010 – Rolnictwo i łowiectwo w kwocie 2 495 920 tys. zł, które zostaną przeznaczone na funkcjonowanie wojewódzkich inspektoratów jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych, wojewódzkich inspektoratów ochrony roślin i nasiennictwa, wojewódzkich i powiatowych inspektoratów weterynarii oraz na zadania w zakresie rolnictwa, w tym na zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt w kwocie 316 040 tys. zł, prace geodezyjne urządzeniowe na potrzeby rolnictwa w kwocie 116 682 tys. zł.

W budżecie środków europejskich na 2026 r. zaplanowano 22 716 968 tys. zł, w tym płatności w ramach systemu wsparcia bezpośredniego wraz z działaniami interwencyjnymi na rynkach rolnych w kwocie 17 724 818 tys. zł, „Plan strategiczny dla wspólnej polityki rolnej na lata 2023–2027” w kwocie 4 264 205 tys. zł.

Całkowita kwota wydatków jest niższa niż w 2025 r., co wynika głównie z zakończenia finansowania „Programu rozwoju obszarów wiejskich” z poprzedniej perspektywy unijnej, czyli na lata 2014–2020. Ponadto program KPO realizowany będzie tylko do 30 czerwca 2026 r., a więc wydatki są odpowiednio mniejsze, ponieważ program nie będzie realizowany przez cały rok.

Projekt budżetu na rok 2026 zapewnia stabilne i pewne wsparcie dla rolników. Rząd kieruje środki tam, gdzie są one najbardziej potrzebne: na bezpieczeństwo socjalne rolników, ochronę przed skutkami klęsk i chorób zwierząt oraz inwestycje w infrastrukturę wodną. To jasny sygnał, iż polska wieś pozostaje jednym z priorytetów państwa. Rolnicy mogą liczyć na konsekwentne i silne wsparcie w kolejnych latach.

Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, przedstawiając najistotniejsze informacje o wydatkach na rolnictwo, proszę o przyjęcie przez Wysoką Komisję projektu ustawy budżetowej na rok 2026. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący poseł Mirosław Maliszewski (PSL-TD):

Dziękuję.

Jak zapowiadałem, naszemu posiedzeniu będzie towarzyszyła dyskusja. Bardzo proszę o zabieranie głosu. Najpierw państwo posłowie. Bardzo proszę, pani minister Gembicka, proszę.

Poseł Anna Gembicka (PiS):

Bardzo dziękuję.

Panie przewodniczący, panie ministrze, szanowni państwo, muszę przyznać, iż pan minister ma interesujące poczucie humoru, mówiąc, iż widać w tym budżecie, iż rolnictwo jest jednym z priorytetów, bo nijak w tym budżecie nie widać, żeby rolnictwo było jednym z priorytetów. Mamy o 9 000 000 tys. zł mniej przeznaczonych na rolnictwo. Nie widać w tym budżecie realizacji państwa obietnic wyborczych, chociażby tych dotyczących zwiększenia stawek i ilości paliwa rolniczego.

Dlatego chciałabym też zapytać, z czego wynika ta różnica, porównując do zeszłego roku, jeżeli chodzi o te 9 000 000 tys. zł. Z tego, co się zorientowałam, częściowo chodzi o środki unijne. Chciałabym też zapytać, pan minister mówił o puli bodajże 121 000 tys. zł na odsetki do kredytów. Czy państwo planujecie… Bo teraz miały być uruchomione kredyty. Bardzo gwałtownie ta pula została zakończona. Jaka była finalnie pula? Jaka była cała akcja kredytowa? Czy państwo przewidujecie, a ja po prostu nie widzę w tym budżecie, uruchomienie w przyszłym roku jakichś kredytów, być może długoterminowych, z jakąś też oczywiście formą dopłaty do odsetek?

Czy przewidujecie państwo, bo też nie widzę nic takiego, uruchomienie jakichś nowych programów na odbudowę trzody chlewnej?

Pan minister mówi też często o tym, iż rozwiązaniem nie są dopłaty, tylko rozwiązania systemowe, iż trzeba odbudować to pogłowie. W takim razie chciałam zapytać, czy właśnie to też znalazło swoje odbicie w tym projekcie? Dziękuję.

Przewodniczący poseł Mirosław Maliszewski (PSL-TD):

Dziękuję, pan poseł Jacek Bogucki.

Pan poseł niegotowy, to może ktoś, kto jest gotowy? Już? Proszę bardzo.

Poseł Jacek Bogucki (PiS):

Panie przewodniczący, to sprzęt był niegotowy, a nie ja.

Panie ministrze, panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, przyznam, iż z załamaniem patrzę na ten budżet, bo to chyba pierwszy raz od 36 lat, kiedy budżet na rolnictwo na kolejny rok jest niższy niż plan na rok poprzedni. Takiej sytuacji jeszcze nie było. choćby jeżeli wziąć pod uwagę, iż zdarzają się wydatki wygasające… Choćby rozumiem, iż w KPO jest mniej środków na rozwój rolnictwa, na wiele innych dziedzin, na tak ważne dopłaty do ubezpieczeń rolnych. Przypomnę, iż jeszcze kilka lat temu uchwaliliśmy ustawę, w której corocznie miała być zwiększana pula środków na dopłaty do ubezpieczeń rolnych. Niestety to spada. Brakuje środków adekwatnie w każdej części, poza niewielkimi wzrostami jedno-, dwu-, trzyprocentowymi, czyli choćby niepokrywającymi inflacji za ten mijający rok.

Niestety nie mamy tutaj niczego, co mogłoby cieszyć rolników i cieszyć wieś. Skąd taki odwrót, panie ministrze? Jak to się stało, iż rolnictwo jest tak potraktowane w tym budżecie? To takie zasadnicze pytanie, bo jeżeli chodzi o szczegóły, będziemy jeszcze rozmawiać, ale wystarczy spojrzeć na kwotę sumującą wszystko 76 do 85, 90% tego, co było w roku poprzednim. To jest dramat. Dziękuję.

Przewodniczący poseł Mirosław Maliszewski (PSL-TD):

Dziękuję, pan poseł Norbert Kaczmarczyk.

Poseł Norbert Jakub Kaczmarczyk (PiS):

Bardzo dziękuję.

Panie ministrze, panie i panowie, panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, chciałbym dopytać o kredyty długoterminowe. Na jednej z poprzednich Komisji, bodaj dwa posiedzenia temu, pan minister Czerniak wspominał, iż przy tych kredytach, które tak gwałtownie rolnicy skonsumowali, miały być uruchomione również kredyty na 15 lat, opiewające na kwoty w wysokości choćby 3000 tys. zł, nisko oprocentowane. Natomiast tej propozycji nie da się nigdzie znaleźć na stronach internetowych ministerstwa. Nie możemy się dowiedzieć, czy ta propozycja będzie finalizowana i czy rzeczywiście ten program kredytowy ruszy. W propozycjach budżetowych też tego nie ma.

Pytanie więc do ministerstwa, czy w uzgodnieniu z Ministerstwem Finansów nie udało się wynegocjować tego zapowiedzianego programu kredytowego albo kiedy on może nastąpić? jeżeli nie ma tutaj, to być może warto byłoby, żeby ministerstwo dodatkowo dołożyło po rozmowach z Ministerstwem Finansów pieniądze i uwzględniło projekt, które samo zapowiadało kilka posiedzeń temu. Bardzo dziękuję.

Przewodniczący poseł Mirosław Maliszewski (PSL-TD):

Pan przewodniczący Kazimierz Gwiazdowski.

Poseł Kazimierz Gwiazdowski (PiS):

Panie ministrze, szanowne prezydium, panie i panowie posłowie, ja mam tylko takie krótkie zapytanie.

W tej chwili rolnicy mają ogromny problem ze zbytem folii rolniczych, big bagów, sznurków. Wiadoma sprawa, iż przedtem ten program był finansowany z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Od dwóch lat adekwatnie tego programu nie ma. I tak się zastanawiam, czy Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, bo wiadomo, iż to jest związane bardziej z ministerstwem, nie znalazłoby jakiegoś programu właśnie, który by taką pomoc dla tych rolników uruchomił? Myślę, iż to jest duży problem na polskiej wsi.

Wiadomo, iż budżet jest dużo niższy. Na pewno niepokoi to, iż będą niższe dopłaty do tych do ubezpieczeń. Nie wiem, z czego to wynika, bo to było 920 000 tys. zł, a teraz przewiduje się 626 000 tys. zł. Czy po prostu jest mniej ubezpieczających? Z czego to po prostu wynika?

Przewodniczący poseł Mirosław Maliszewski (PSL-TD):

Dziękuję.

Pan poseł Krzysztof Ardanowski.

Poseł Jan Krzysztof Ardanowski (Republikanie):

Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, panie ministrze, ocena budżetu jest zawsze skomplikowana, ponieważ to są różnego rodzaju tabele, które odzwierciedlają wydatki państwa. To nas przede wszystkim interesuje. Wydaje mi się, iż dokładna analiza budżetu jest przydatna, żeby ustalić, czy rząd ma jakiś pomysł na to rolnictwo, czy tylko jest to kwestia podtrzymania i pełnej kontynuacji. Są pewne wydatki stałe, które wynikają z zatrudnienia, wzrostu płac, wskaźnik odpowiedni, wydatki na KRUS. To adekwatnie jest jakby niezależne od rządu. Natomiast cała reszta pokazuje pewnego rodzaju intencje i pomysły na rolnictwo.

Nie chcę się nad tym budżetem pastwić, ale ja tu żadnego pomysłu na rolnictwo, które jest w wyjątkowo ciężkiej sytuacji, nie widzę. Może jest jakaś głębsza myśl, pan minister rozwinąłby ją w jakiś tam sposób, ale o ile obserwujemy spadek na ubezpieczenia o 32%, a jednocześnie nie znajduje to zapisów w żadnej rezerwie, bo rezerwy w części 83 spadają o 12%, o ile w ARiMR, która jest głównym mechanizmem wspierania polskich rolników, jest spadek o 16%, to nie bardzo wiem, z jakiej pomocy rolnicy mają korzystać.

W części 32 – Rolnictwo jest spadek o 8%. W części 33 – Rozwój wsi z kolei spadek o 15%. W części 35 – Rynki rolne też spadek, o 3%. W części 85 – budżety wojewodów jest spadek o 90%. Rezerwy, jak wspomniałem, spadek o 12%. Wzrost w rybołówstwie o 72%, ale to są nieduże kwoty, ze 137 000 tys. zł na 237 000 tys. zł. Akurat to jest może jaśniejszy element tego budżetu.

Ja się naprawdę martwię o przyszłość polskiego rolnictwa, bo o ile ten budżet ma być odzwierciedleniem, ma być się egzemplifikacją polityki państwa wobec rolnictwa, to trzeba się bać.

Przewodniczący poseł Mirosław Maliszewski (PSL-TD):

Bardzo dziękuję.

Więcej zgłoszeń nie było. Bardzo proszę pana ministra. Czy ktoś ze strony społecznej chciałby zabrać głos, bo zgłoszeń również nie było? Nie ma. Bardzo proszę pana ministra o odpowiedź.

Minister rolnictwa i rozwoju wsi Stefan Krajewski:

Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, bardzo serdecznie dziękuję za te uwagi, za pytania, za troskę o budżet, bo to jest niezwykle ważne.

Budżet faktycznie jest 9 000 000 tys. zł niższy od budżetu za rok 2025, co wynika, jak już wcześniej czytałem, mówiłem, z tego, iż kończą się programy unijne. Nie ma z jednej strony funduszy unijnych, z drugiej strony wsparcia krajowego, które często jest też udziałem. On jest o 9 000 000 tys. zł mniejszy od tego z roku 2025, ale o 9 000 000 tys. zł większy od tego z 2023 r., od tego, który był realizowany przez poprzedni rząd w ostatnim roku. O 13% wyższy.

Pojawiają się oczywiście chociażby pytania szczegółowe dotyczące nisko oprocentowanego kredytu obrotowego z gwarancją spłaty w ramach Funduszu Gwarancji Rolnych. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi we współpracy z Bankiem Gospodarstwa Krajowego przygotowało i uruchomiło oferty kredytu obrotowego skierowanego do rolników oraz przedsiębiorstw sektora przetwórstwa rolno-spożywczego. Dzięki temu instrumentowi rolnicy-przetwórcy mogą skorzystać z kredytu obrotowego, z gwarancji jego spłaty ze środków publicznych do 80% kwoty kredytu, co znacząco ułatwia dostęp do finansowania. Gwarancja jest udzielana bezpłatnie z dopłatą do odsetek przez 24 miesiące w wysokości 7%, co oznacza, iż odsetki płacone przez kredytobiorcę przez pierwsze dwa lata wynoszą nie więcej niż 1%. Obniża to istotnie koszt kredytu.

Ten kredyt jest udzielany maksymalnie na cztery lata i maksymalna kwota kredytu to 200 tys. euro, czyli 860 tys. zł. Na realizację przewidziano środki publiczne, które pozwolą na udzielenie kredytów o łącznej wartości 700 000 tys. zł. Miał on być realizowany od października do grudnia, został skonsultowany z bankami, które powiedziały, iż nie obsłużą wyższej kwoty. Z drugiej strony słyszeliśmy organizacje, związki zawodowe, przedstawicieli opozycji, którzy głośno mówili, iż te kredyty nie są potrzebne, nie są żadnym rozwiązaniem i rolnicy nie będą z nich korzystać. Okazało się, iż jest zgoła inaczej, iż limity wyczerpały się w pierwszych dniach. W tej chwili jesteśmy w kontakcie i z bankami, i z Komisją Europejską, żeby zwiększyć pulę pieniędzy na ten cel. Jest tylko jeden warunek – pieniądze muszą być wykorzystane do końca 2025 r. To jest w tej chwili uzgadniane zarówno z Komisją Europejską, jak i z naszymi bankami.

Jeśli chodzi o inne kredyty, to też jest przygotowane… Nie. Teraz kwota dopłaty do paliwa. Przygotowane jest zwiększenie stawki dopłaty z 1,46 zł do 1,50 zł.

Jeżeli chodzi o ubezpieczenia, jest to jest ważna informacja, bo musimy patrzeć na to w oparciu o wykorzystanie do tej pory. To, iż było przeznaczone 900 000 tys. zł, nie zmienia faktu wykorzystania, bo limit na przykład w 2023 r. wynosił 920 000 tys. zł. Wykorzystanie było na kwotę 622 000 tys. zł. Rok 2024: limit 920 000 tys. zł, wykorzystanie 628 000 tys. zł. Rok 2025: limit 920 000 tys. zł, wykorzystanie za pierwsze półrocze 300 000 tys. zł. To pokazuje więc, iż ta kwota, która została zabezpieczona na rok 2026, w całości wypełnia potrzebę. Chyba iż zwiększyłoby się zapotrzebowanie. To w związku z tym zwiększymy środki, które będą dostępne. I to jest kwota, która zabezpieczy potrzeby.

Kwestia projektów ustaw, które są prowadzone, bo podejrzewam, iż właśnie to, iż dzisiaj wiele ziemi jest użytkowanej bez spisanej umowy, bez pewnej daty, jest problemem, iż dzisiaj użytkownik nie może ubezpieczyć swojej produkcji, ale też te pieniądze nie giną. Zostały przesunięte na wsparcie dla rolników, w gospodarstwach, których wystąpiły choroby.

Zwiększenie pieniędzy na zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt oraz dofinansowanie kosztów realizacji zadań Inspekcji Weterynaryjnej do kwoty 800 000 tys. zł, czyli o 46% więcej niż w roku ubiegłym. Ten rok pokazał, ile pieniędzy musieliśmy wypłacić na pomoc rolnikom. Właśnie 1 800 000 tys. zł wykorzystaliśmy, wypłaciliśmy w tym roku na odszkodowania i na zwalczanie chorób, mówię o ASF, o rzekomym pomorze drobiu czy grypie ptaków.

Dofinansowanie zadań w obszarze rolnictwa na pomoc dla poszkodowanych w związku z wystąpieniem niekorzystnych zjawisk atmosferycznych… To, co jest w części 83 jest pozycją 18. Rezerwa celowa, która będzie wykorzystana, jest to kwota prawie 2 700 000 tys. zł, z czego prawie 1 800 000 tys. zł będzie przeznaczone na niekorzystne zjawiska atmosferyczne: grady, przymrozki, susze. Na dopłaty do kredytów bankowych, płynnościowych – 450 000 tys. zł, dla producentów świń na bioasekurację – 112 000 tys. zł, na program pomocy dla producentów trzody chlewnej – 100 000 tys. zł, na pożyczki na spłatę zobowiązań – 100 000 tys. zł, dla producentów rolnych na zobowiązania cywilnoprawne, pożyczki dla producentów świń – 80 000 tys. zł. Dodatkowo dla kół gospodyń wiejskich – 50 000 tys. zł. Oczywiście, o ile będzie taka potrzeba, to zawsze możemy zwiększyć z rezerwy krajowej, z budżetu.

Było też pytanie o kredyt, który jest zapowiedziany, pożyczki dla producentów rolnych na sfinansowanie nieuregulowanych zobowiązań cywilnoprawnych, które zostały podjęte w związku z prowadzeniem przez tego producenta działalności rolniczej. Dnia 9 października Rada Ministrów przyjęła rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu i sposobów realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Wprowadzono przepis umożliwiający udzielanie pożyczek dla producentów rolnych na sfinansowanie nieuregulowanych zobowiązań cywilnoprawnych, które zostały podjęte w związku z prowadzeniem przez tego producenta działalności rolniczej. O szczegółach będziemy mówić w najbliższych dniach. W tym roku zabezpieczona jest kwota 30 000 tys. zł, w kolejnym roku to jest 100 000 tys. zł. Sukcesywnie staramy się przygotowywać tę pomoc.

Ruszamy też od jutra z wypłatą zaliczek w ramach płatności bezpośrednich. Płatności końcowe będą wypłacane od 1 grudnia. To wszystko jest zgodne z przepisami unijnymi. Wcześniej tej pomocy uruchomić nie możemy. Płatność trafi do rolników poszkodowanych przez warunki atmosferyczne, anomalie pogodowe. Jeszcze w październiku wypłacimy pieniądze dla rolników, których pola znalazły się pod wodą na Żuławach, to jest 65 000 tys. zł. Dodatkowe pieniądze, 480 000 tys. zł, trafią do rolników-producentów, których zbiory zostały ograniczone, zniszczone przez anomalia pogodowe. Powtarzamy nabór dla rolników, których plony zostały zniszczone w roku 2024 na skutek powodzi, którzy się nie wyrobili, nie złożyli wniosków na koniec roku 2024 czy na początku 2025 r. Będziemy więc jeszcze uruchamiać taką pomoc.

Do końca roku mamy wypłacić na konta rolników około 2 500 000 tys. zł, mówię o tej pomocy, ale też zaliczkach, dopłatach końcowych. Oczywiście w miarę możliwości będziemy starali się taką pomoc wypłacać.

Czy coś jeszcze tutaj moi współpracownicy chcą?

Przewodniczący poseł Mirosław Maliszewski (PSL-TD):

Dziękuję panie ministrze. Zamykam dyskusję.

Szanowni państwo, podsumowując, pozwolę sobie przedstawić treść przygotowanej opinii dla Komisji Finansów Publicznych.

„Komisja po zapoznaniu się z projektem ustawy budżetowej na rok 2026 oraz po odbytej dyskusji pozytywnie opiniuje projekt ustawy budżetowej w zakresie działania Komisji i wnosi o jego przyjęcie”.

Czy jest sprzeciw wobec takiej propozycji? Jest sprzeciw, więc przegłosujemy, bardzo proszę o przygotowanie urządzeń, kart do głosowania. Wszystkich proszę o zalogowanie się, poczekamy na wyrobienie legitymacji dla pana posła. o ile jest jakiś problem, to przegłosujemy manualnie.

Dobrze, proszę sekretariat do tego, abyśmy się przygotowali do liczenia głosów manualnie.

Kto z pań i panów posłów jest za pozytywnym zaopiniowaniem projektu ustawy budżetowej? Proszę o podniesienie ręki. Bardzo dziękuję. Kto jest przeciw? Głosujemy poprzez podniesienie ręki. Głosujemy manualnie, panie pośle. Kto się wstrzymał?

Bardzo dziękuję, bardzo proszę o podanie wyników.

Sekretarz Komisji Dariusz Myrcha:

Za – 10, przeciw – 7, wstrzymujących – 0.

Przewodniczący poseł Mirosław Maliszewski (PSL-TD):

W wyniku głosowania stwierdzam, iż Komisja pozytywnie zaopiniowała projekt ustawy budżetowej na rok 2026 w zakresie działania Komisji.

Proponuję, aby Komisja upoważniła pana posła Kazimierza Plocke do przedstawienia opinii na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych. Czy pan poseł wyraża zgodę?

Poseł Kazimierz Plocke (KO):

Wyrażam zgodę.

Przewodniczący poseł Mirosław Maliszewski (PSL-TD):

Czy ktoś jest przeciw? Nie widzę. Stwierdzam, iż Komisja upoważniła pana posła Kazimierza Plocke do reprezentowania nas na Komisji Finansów Publicznych.

Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny posiedzenia Komisji. Dziękujemy też za sprawne zreferowanie. Protokół będzie wyłożony w sekretariacie Komisji. Zamykam posiedzenie.

Dziękuję bardzo.