7 miesięcy temu
Zgodnie z art. 106ga ust. 1 ustawy z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 361; dalej: VATU), od 1.7.2024 r. podatnicy są obowiązani wystawiać faktury ustrukturyzowane przy użyciu Krajowego Systemu e-Faktur. Termin ten nie jest jednak realny, o czym nie od dziś wiemy (choć przepis przez cały czas brzmi jak brzmiał). Ministerstwo Finansów opublikowało jednak opisowe założenia do zmian w KSeF, jaki znaliśmy do tej pory. Choć nie jest to jeszcze wprost projekt przepisów, pewne intencje resortu są wreszcie wyczuwalne.
Terminu wejścia w życie nie ma, odroczenia pozostaną
To chyba najważniejsza – i wciąż nierozstrzygnięta kwestia. Nie poznaliśmy jeszcze nowego terminu wejścia w życie obowiązkowego KSeF. Czekamy na finał audytu. Dowiedzieliśmy się jednak, iż KSeF dotknie w tym samym terminie w zasadzie wszystkich podatników (a więc również zwolnionych z VAT). Resort nie będzie jednak całkowicie pryncypialny w kwestii obligatoryjności KSeF. Istnieje pewna grupa podatników „cyfrowo wykluczonych”, u których wdrożenie KSeF może być problematyczne, a skala i wartość wystawianych prze nich faktur jest niewielka. Zgodnie z planem, przejściowo zachowają oni możliwość fakturowania papierowego lub elektronicznego w przypadku, gdy w danym miesiącu żadna z wystawianych przez podatnika faktur nie przekracza kwoty brutto 450 zł, a ogólna suma wartości brutto z tych faktur jest mniejsza niż 10.000 zł miesięcznie. Faktury takie będą musiały podlegać dodatkowemu oznaczaniu w JPK.
Z drugiej strony, pewne rozwiązania wejdą w życie nie od razu. Chodzi o stosowanie kar pieniężnych za naruszenia związane z KSeF, rezygnacja z możliwości wystawiania faktur przy zastosowaniu kas rejestrujących, w tym paragonów fiskalnych z NIP nabywcy uznanych za faktury uproszczone oraz obowiązek podawania numeru KSeF w płatnościach (w tym MPP).
Tryb „offline” szerzej
Ministerstwo Finansów zakłada liberalizację obowiązków KSeF w początkowym okresie jego wdrożenia. Proponuje wprowadzenie w okresie przejściowym dla wszystkich podatników możliwości wystawiania faktur według wzoru dla faktury ustrukturyzowanej. A więc coś na (nomen omen) wzór faktur wystawianych w określonym w znanych już przepisach trybie offline. Tyle, iż jako rozwiązanie nie-awaryjne. Tak wystawione faktury podatnik będzie zobowiązany opatrzeć kodem QR i przekaże je nabywcy (poza KSeF). Dodatkowo podatnik będzie miał obowiązek przesłania takich faktur do KSeF następnego dnia roboczego po ich wystawieniu. W praktyce jednak, w okresie przejściowym (wciąż nieokreślonym) możliwe będzie dość powszechne fakturowanie poza KSeF.
KSeF a KUP
Jak do tej pory przepisy nie określały korelacji między obowiązkowym KSeF a rozliczaniem na gruncie podatków dochodowych. To ma się zmienić. Oto bowiem podatnicy, którzy będą chcieli dokumentować koszt podatkowy, będą mogli to zrobić, jeżeli faktura ta będzie spełniać wskazane w projektowanych przepisach przesłanki. Nie będzie można zaliczyć do KUP wydatków udokumentowanych fakturami, które nie zawierają numeru NIP podatnika VAT lub NIP, o ile przepisy wymagają takiego numeru na fakturze. Podobnie, nie będą zaliczane do KUP faktury które nie zostały wystawione w KSeF lub nie zostały przesłane do KSeF w sposób przewidziany dla trybu offline. Koszty nie będą mogły być więc udokumentowane fakturami, które zostały wystawione w formie elektronicznej według wzoru e-faktury (poza KSeF), a nie zostały przesłane do KSeF i nie posiadają numeru identyfikacyjnego KSeF. Fiskus podkreśla jednak, iż rozliczenie ww. kosztów nie będzie możliwe – ale w oparciu o inne dokumenty niż nieprawidłowo wystawione faktury.
Faktury konsumenckie
To istotna nowość. Zgodnie z dotychczasową wizją MF, faktury konsumenckie miały być wystawiane poza KSeF. To oczywiście rodziłoby szereg problemów praktycznych zwłaszcza dla sprzedawców, którzy mają problemy z identyfikacją statusu nabywcy (często bez swojej winy). Stąd propozycja zmian, których celem jest rozłożenie ciężaru odpowiedzialności za pominięcie KSeF na obydwie strony. Środkiem do realizacji ww. celów jest dopuszczenie możliwości wystawiania w KSeF faktur na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, tzw. faktur konsumenckich na zasadzie dobrowolności. Konsument uzyska dostęp do e-faktury poprzez podanie kodu QR oraz danych umożliwiających jej zidentyfikowanie w KSeF albo oznaczenie faktury tym kodem. Do wystawienia faktury konsumenckiej w KSeF nie będzie wymagana zgoda nabywcy – konsumenta. Jednakże, wystawienie faktury na rzecz konsumenta będzie wymagało uprzedniego zgłoszenia żądania wystawienia takiego dokumentu. Podatnik, który wystawi w KSeF fakturę konsumencką będzie zobowiązany zapewnić konsumentowi tzw. dostęp anonimowy do e-faktury w KSeF
Załączniki
To także istotna nowość. Fiskus ma dopuszczać możliwość przesyłania do KSeF załączników. Ale nie każdego rodzaju. Chodzi o załączniki zawierające dane podatkowe (ceny jednostkowe i ilość towaru/usługi) do faktur za media, usługi telekomunikacyjne i ramowe faktury zbiorcze. W takich bowiem przypadkach za kompletną fakturę uznaje się wyłącznie fakturę wraz z załącznikiem, w którym rozwinięte są dane w zakresie ilości i ceny jednostkowej poszczególnych transakcji. W praktyce więc niezbędne będą zmiany w schemie, tj. dodanie do niej załącznika właśnie. Załącznik będzie elementem faktury i częścią tego wzoru.
Komentarz
Ministerstwo Finansów twierdzi, iż podejmując decyzję o przesunięciu terminu wejścia w życie obowiązkowego KSeF wzięło pod uwagę stan gotowości projektu, jak również opinie przedsiębiorców oraz potrzebę zapewnienia stabilności i przewidywalności prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. Resort przeprowadził też konsultacje z przedsiębiorcami, podczas których zebrano szereg informacji i opinii o funkcjonowaniu systemu. Opisywane w niniejszym opracowaniu założenia to efekt m.in. tych właśnie konsultacji. Inna sprawa, iż realne konsultacje przez cały czas trwają. Resort ze zrozumiałych względów się spieszy. Rozwiązania legislacyjne dotyczące obowiązkowego KSeF mają trafić do Sejmu jeszcze w maju.
