Krajowa Administracja Skarbowa: podatki, audyt, likwidacja nadużyć i działania na granicy

• Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) przyczynia się do wzrostu wpływów podatkowych oraz wspiera podatników rozwiązaniami opartymi na nowoczesnych technologiach.
• KAS chroni interesy gospodarcze Polski, m.in. poprzez audyt procesów związanych z gospodarowaniem środkami publicznymi.
• Zajmuje się likwidacją nadużyć podatkowych i zorganizowanych grup przestępczych działających w obszarze podatkowym.
• Funkcjonariusze Służby Celno-Skarbowej (SCS) z KAS dbają o bezpieczeństwo transgraniczne Polski i Unii Europejskiej (UE) poprzez zapobieganie przemytowi towarów niebezpiecznych i zakazanych.
• Jest jednym z najatrakcyjniejszych pracodawców w Polsce, o czym świadczy liczba aplikujących o pracę. Aktualnie w KAS pracuje 60 tys. osób – ekspertów, specjalistów i funkcjonariuszy SCS.

KAS odgrywa kluczową rolę w zapewnianiu stabilnych, efektywnych i zrównoważonych finansów publicznych, działając w oparciu o cztery główne filary: pobór podatków realizowany w duchu sprawnej obsługi i wsparcia podatników, audyt procesów związanych z gospodarowaniem środkami publicznymi, likwidacja przestępstw i nadużyć podatkowych, celna ochrona granicy i kontrola obrotu towarowego.

Pobór podatków oraz obsługa i wsparcie podatników

Działania KAS przyczyniają się do zamiany relacji płatnik – urząd na bardziej wspierające oraz wzrostu wpływów podatkowych. W 2024 r. wpływy z tytułu podatków PIT, CIT i VAT wyniosły ponad 663 mld zł i były o blisko 83 mld zł wyższe od wpływów osiągniętych w 2023 r. W 2025 r., od stycznia do lipca, wpływy z tych podatków wyniosły już ponad 414 mld zł.

W ostatnim okresie znacznie wzrosły dochody z podatku VAT. W 2024 r. wyniosły one blisko 288 mld zł czyli o ponad 43 mld zł więcej niż 2023 r. Od stycznia do lipca 2025 r. z tytułu VAT do budżetu wpłynęło ponad 188 mld zł.

Dynamicznie rosną również wpływy z podatku PIT. W 2024 r. wyniosły one prawie 179 mld zł i były wyższe od wpływów z 2023 r. o prawie 35 mld zł. Od stycznia do lipca 2025 r. wpływy z podatku PIT wyniosły blisko 105 mld zł.

KAS dba o wysoką jakość świadczonych usług, pomaga, edukuje i upraszcza kontakt z administracją. Wspieramy podatników w wypełnianiu obowiązków i dostosowujemy się do ich potrzeb. Udostępniamy kolejne usługi oparte na nowoczesnych technologiach, m.in. e-Urząd Skarbowy wraz z aplikacją mobilną, możliwość płatności za zobowiązania podatkowe PIT dzięki karty płatniczej, czy możliwość korzystania z szybkiej ścieżki płatności – serwis podstawia dane i wylicza odsetki.

KAS wdrożyła również nowe wersje kluczowych systemów informatycznych w obszarze celnym. Od grudnia 2023 r. do sierpnia 2025 r. KAS zaimplementowała nowe e-usługi i funkcjonalności Platformy Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych (PUESC). Dla klientów KAS wdrożono nowe i ulepszone e-usługi publiczne, jako usługi interfejsowe z e-formularzami na portalu PUESC oraz usługi sieciowe dostępne kanałem webservice.

KAS stawia również na nowoczesną komunikację z podatnikami i dostępność. Uruchomione przez administrację skarbową Multikanałowe Centrum Obsługi Klienta zapewnia dostęp do informacji podatkowych i celnych przez telefon, czat, formularz zapytania, voicebot i chatbot. Dzięki nowoczesnej infolinii KAS podatnicy mogą bardzo gwałtownie uzyskać potrzebne informacje.

KAS realizuje, m.in. kontrole podatkowe i celno-skarbowe, czynności sprawdzające i czynności audytowe, chroniąc interesy gospodarcze Polski.

Wykrywalność fikcyjnych faktur sukcesywnie rośnie – w 2024 r. wykryto ich ponad 290 tys., co stanowi wzrost o 130,8% w porównaniu z 2023 r., na kwotę ponad 8,71 mld zł. Z tego ponad 8 tys. fikcyjnych faktur wystawiono w 2024 r., ponad 85 tys. – w 2023 r., ponad 85 tys. – w 2022 r. i ponad 110 tys. w latach wcześniejszych.

W 2024 r. zostało zmienione podejście do roli kontroli celno-skarbowych i czynności sprawdzających prowadząc do zmniejszenia liczby kontroli w miejsce wzrostu liczby czynności sprawdzających. Zmiana polega na niewszczynaniu kontroli celno-skarbowych w sprawach, w których nieprawidłowości można wyjaśnić w mniej sformalizowanej procedurze.

Efektem tych działań jest wzrost w 2024 r. ustaleń w kontrolach celno-skarbowych, kontrolach podatkowych i czynnościach sprawdzających o ok. 2 %, a także wzrost liczby tych procedur o ok. 5%. W I pół. 2025 r. w porównaniu do I pół. 2024 r. nastąpił także wzrost ustaleń w tych procedurach o 21 %, przy wzroście liczby tych procedur o ok. 13 %.

Wskaźnik zakończonych kontroli celno-skarbowych wskutek złożenia (auto)korekty deklaracji po doręczeniu upoważnienia, przed podjęciem czynności kontrolnych, wynosił w:

• 2023 r. – 42,6%,
• 2024 r. – 29,1% (w I półroczu 2024 r. – 34,2%),
• I pół. 2025 r. –18,7%.

Wzrosła liczba czynności sprawdzających o niemal 160 tys. (wzrost o 13%) w I półroczu 2025 r. w stosunku do I półrocza 2024 r. Kwota ustaleń w ramach czynności sprawdzających wzrosła o ponad 1 mld zł w 2024 r. w stosunku do 2023 r. i o ponad 840 mln zł (wzrost o 17%) w I półroczu 2025 r. w stosunku do I półrocza 2024 r.

Audyt procesów związanych z gospodarowaniem środkami publicznymi

Od 2024 r. KAS prowadzi też audyty gospodarowania środkami publicznymi, m.in. w ministerstwach, fundacjach, stowarzyszeniach i instytutach, które wydatkowały środki publiczne inne niż pochodzące z budżetu Unii Europejskiej (UE). Dotychczas ujawniono nieprawidłowości na ponad 114 mld zł, obejmując swoim działaniem 152 podmioty.

Bezpieczeństwo finansowe państwa – likwidacja przestępstw i nadużyć podatkowych

W związku z nieprawidłowościami stwierdzonymi w toku audytów do Prokuratury złożone zostały 163 zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa na kwotę ponad 101 mld zł oraz 90 zawiadomień do Rzecznika Dyscypliny Finansów Publicznych o naruszenie dyscypliny finansów publicznych.

KAS przeciwdziała wykorzystywaniu sektora finansowego do wyłudzeń skarbowych, w szczególności w zakresie podatku VAT, blokując wytypowane rachunki bankowe. Od grudnia 2023 r. do sierpnia 2025 r. zablokowano łącznie ponad 150 mln zł. Działania te wpływają na ograniczenie szarej strefy oraz luki podatkowej, a w konsekwencji wyrównują warunki prowadzenia działalności gospodarczej.

KAS odpowiada także za rozpoznawanie, wykrywanie i zwalczanie przestępstw skarbowych i wykroczeń skarbowych oraz obrotu nielegalnymi towarami.

Od grudnia 2023 r. do lipca 2025 r. KAS wszczęła 84 tys. postępowań przygotowawczych w sprawach karnych skarbowych i karnych, w tym 6 tys. dotyczyło wyłudzeń i karuzel VAT. Liczba oskarżonych wyniosła ponad 26 tys., z czego 4 tys. było oskarżonych w sprawach dotyczących wyłudzeń i karuzel VAT. Skazano niemal 22 tys. osób, w tym ponad 2,3 tys. w sprawach wyłudzeń i karuzel VAT. KAS zabezpieczyła mienie o wartości 1,33 mld zł, z czego ponad 800 mln zł dotyczyło spraw wyłudzeń i karuzel VAT.

W tym samym okresie nałożono ponad 203 tys. mandatów w sprawach karnych skarbowych i karnych. Wartość kar grzywien nałożonych mandatami karnymi w sprawach karnych skarbowych i karnych wyniosła 211,4 mln zł.

Ochrona granicy, kontrola obrotu towarowego, walka z nielegalnym hazardem

KAS zwalcza nielegalny obrót tytoniem i wyrobami tytoniowymi. Od grudnia 2023 r. do czerwca 2025 r. KAS zlikwidowała 70 fabryk i krajalni tytoniu. W tym okresie zajęto ponad 467 mln szt. papierosów, ponad 245 ton tytoniu oraz ponad 296 ton suszu.

W ramach monitorowania przewozu i obrotu towarów na terytorium Polski, od stycznia 2024 r. do lipca 2025 r., funkcjonariusze SCS przeprowadzili ponad 965 tys. kontroli SENT dotyczących przewozu towarów wrażliwych. W ok. 3 tys. skontrolowanych przypadków stwierdzono nieprawidłowości.

Do zadań KAS należy również walka z nielegalnym hazardem. KAS zwalcza zorganizowane grupy przestępcze, które zajmują się procederem urządzania nielegalnych gier na automatach i czerpią z tego korzyści majątkowe. Od grudnia 2023 r. do lipca 2025 r. KAS ujawniła prawie 1,7 tys. miejsc nielegalnego hazardu, w których zabezpieczono ponad 8,7 tys. automatów.

KAS swoje działania koncentruje także na egzekwowaniu i walce z mechanizmami obchodzenia sankcji nałożonych na Federację Rosyjską i Białoruś w związku z wojną w Ukrainie.

Od grudnia 2023 r. do sierpnia 2025 r. KAS złożyła 216 zawiadomień do prokuratury w zakresie podejrzenia złamania sankcji.

Począwszy od marca 2024 r. Szef KAS złożył 57 wniosków do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji (MSWiA) o wpis na listę sankcyjną. Dotychczas na listę sankcyjną prowadzoną przez MSWiA wpisano 28 podmiotów, z czego 5 wpisów dotyczy osób fizycznych.

Dzięki ekspertom KAS oraz intensywnej pracy zespołu polskiej prezydencji, pod koniec czerwca 2025 r. przyjęto mandat do rozpoczęcia negocjacji z Parlamentem Europejskim i Komisją Europejską w sprawie nowego Unijnego Kodeksu Celnego. Planowana reforma ma na celu uproszczenie procedur, obniżenie kosztów zgodności dla administracji i biznesu oraz wzmocnienie ochrony interesów finansowych Unii.

Ludzie KAS

Na czele KAS stoi Szef KAS, który zarządza instytucją, reprezentuje ją i współpracuje z krajami Unii Europejskiej w sprawach podatkowych i celnych.

W celu skuteczniejszej realizacji zadań trwa optymalizacja struktur i jednostek KAS. Zmiany te zwiększają elastyczność zarządzania i usprawniają wykonywanie zadań ustawowych.

W KAS pracuje 60 tys. osób – ekspertów, specjalistów i funkcjonariuszy SCS . Na KAS składa się 16 izb administracji skarbowej nadzorujących ponad 400 urzędów skarbowych w całej Polsce.

Urzędy zapewniają obsługę podatników oraz realizują zadania związane z poborem podatków, należności celnych, opłat oraz niepodatkowych należności budżetowych. 16 urzędów celno-skarbowych jest wspieranych przez 134 oddziały celne w wykonywaniu kontroli celno-skarbowych i pobierania cła. W odpowiedzi na aktualne wyzwania geopolityczne oraz kwestie bezpieczeństwa, zmodernizowano strukturę organizacyjną urzędów celno-skarbowych. Utworzono trzy nowe piony: operacyjno-analityczny, prewencji i realizacji oraz dochodzeniowo-śledczy. Pozwalają one skuteczniej przeciwdziałać przestępczości podatkowej i ekonomicznej.

Ponadto w skład KAS wchodzi Krajowa Informacja Skarbowa (KIS), która odpowiada za wydawanie indywidualnych interpretacji podatkowych oraz udzielanie informacji podatnikom. istotną częścią struktury KAS jest też Krajowa Szkoła Skarbowości (KSS), która zajmuje się szkoleniem i rozwojem pracowników administracji skarbowej.

Praca i służba w KAS cieszą się bardzo dużym zainteresowaniem. W 2024 r. odbyło się ponad 2 tys. naborów do służby cywilnej, a łączna liczba nadesłanych CV wyniosła ponad 67 tys. – średnio 33 osoby aplikowały na każde ogłoszenie. W tym samym roku do Służby Celno-Skarbowej na 29 postępowań kwalifikacyjnych aplikowało ponad 4 tys. kandydatów – na jedno miejsce aplikowało 137 osób.