Startuperzy
Innowacje w dziedzinie sztucznej inteligencji nie byłyby możliwe bez śmiałych przedsiębiorców zdolnych przekuć teoretyczne koncepcje w przełomowe rozwiązania biznesowe. Na polskiej scenie AI warto przyglądać się przedsięwzięciom, w których biorą udział Piotr Sankowski czy Artur Kurasiński.
Piotr Sankowski to prezes centrum badawczego IDEAS NCBR oraz założyciel firmy MiM Solutions zajmującej się tworzeniem rozwiązań AI. Co ciekawe, Sankowski łączy działalność biznesową z pracą naukową na Uniwersytecie Warszawskim, dając przykład synergii między środowiskami akademickim i biznesowym. Jego aktywność warto śledzić, by zrozumieć, jak polskie AI rozwija się zarówno od strony biznesowej, jak i stricte naukowej.
Artur Kurasiński jest przedsiębiorcą, mówcą, autorem gier i komiksów, a ostatnio także darmowego kursu wprowadzającego do pracy z Midjourney. Kurasiński od dwóch dekad obserwuje trendy technologiczne i społeczne, a następnie w przystępny sposób tłumaczy je i popularyzuje. Często występuje na najważniejszych konferencjach technologicznych w kraju, gdzie dzieli się swoimi spostrzeżeniami. Współtworzy także takie inicjatywy jak cykl spotkań dla przedsiębiorców Aula Polska oraz konkurs Aulery wspierający rozwój startupów.
Naukowcy
Polscy badacze zajmują się sztuczną inteligencją zarówno od strony tworzenia technologicznych rozwiązań, jak i pracy nad rolą AI w społeczeństwie oraz opracowaniem etycznych aspektów jej rozwijania.
Spore osiągnięcia ma na koncie Aleksandra Przegalińska – filozofka, badaczka nowych technologii oraz autorka książek „Sztuczna inteligencja. Nieludzka, arcyludzka” (Znak, Kraków 2020), „Społeczeństwo współpracy” (Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2020) czy „Collaborative Society” (MIT Press, Cambridge, MA, 2020). Przegalińska popularyzuje wiedzę na temat AI poprzez inicjatywę Campus AI oraz w mediach – zarówno polskich, jak i międzynarodowych. Jej szerokie kompetencje obejmują tematykę zrównoważonych technologii, sztucznej inteligencji oraz wearable technologies.
Etyczne aspekty rozwoju AI to z kolei domena Doty Szymborskiej – naukowczyni, której doktorat dotyczył pojazdów autonomicznych. Szymborska podejmuje ważkie rozważania na temat dylematów wynikających z coraz szerszego stosowania inteligentnych systemów, zmuszając odbiorców do refleksji nad ich możliwymi konsekwencjami. Swoje przemyślenia przekłada nie tylko na publikacje naukowe, ale też blogowe wpisy i artykuły popularnonaukowe.
Technologicznym autorytetem polskiego środowiska AI jest Aleksander Mądry – matematyk i informatyk, który w tej chwili pracuje w zespole OpenAI. Mądry jest laureatem prestiżowej Nagrody Presburgera za wybitne osiągnięcia w dziedzinie informatyki teoretycznej. Jego dorobek obejmuje liczne artykuły naukowe publikowane w najbardziej renomowanych czasopismach. Wcześniej Mądry był profesorem na słynnym Massachusetts Institute of Technology (MIT), gdzie kierował Centrum Wdrażania Uczenia Maszynowego.
Źródło: DALL·E 3, prompt: Marta M. Kania (https://www.linkedin.com/in/martamatyldakania/)
Popularyzatorzy AI w Polsce
Rozwój sztucznej inteligencji w znacznej mierze zależy nie tylko od sukcesów naukowych, ale także od powszechnej świadomości oraz stopnia jej społecznej akceptacji. Inspirujące materiały dotyczące sztucznej inteligencji publikuje między innymi Karol Stryja, który od lat aktywnie działa na rynku podcastów, zasłużenie zyskując miano ojca chrzestnego polskich audycji tego typu. Prowadzi podcast 99 twarzy AI, w którym rozmawia z osobami związanymi z rozwojem sztucznej inteligencji. Prowadzi też własne studio nagrań The Podcast Makers, a także jest współzałożycielem międzynarodowego ruchu #VoiceLunch zrzeszającego specjalistów z branży konwersacyjnej sztucznej inteligencji. W 2020 roku Stryja wydał w Polsce głośną książkę Cathy Pearl „Projektowanie interfejsów głosowych” – podręcznik napisany przez jedną z kluczowych osób odpowiedzialnych za stworzenie asystenta głosowego Google. Portal Voicebot.ai uhonorował go tytułem Lidera Technologii Konwersacyjnej AI.
Nieco inną ścieżkę obrała Jowita Michalska – założycielka Digital University oraz ambasadorka Singularity Group z Doliny Krzemowej. Jej organizacja współpracuje z tak prestiżowymi uczelniami jak MIT, Harvard Business School czy Stanford University, oferując Polakom programy edukacyjne w zakresie nowych technologii. Michalska angażuje się także w inicjatywy społeczne, związane na przykład z edukacją osób wykluczonych w obszarach bezpieczeństwa internetowego czy ekologią.
Prawnicy
Nieodłącznym elementem wdrażania rozwiązań opartych na sztucznej inteligencji jest kwestia ich zgodności z obowiązującymi regulacjami prawnymi oraz potencjalnych konsekwencji formalno-prawnych. Na tym polu polskie AI może liczyć na wsparcie wyspecjalizowanych ekspertów:
- Klaudia Maciejewska łączy wiele profesji – jest prawniczką, inspektorką ochrony danych osobowych, mediatorką sądową, a także product managerką i kierowniczką Centrum Badawczo-Rozwojowego Currente. Jej główną specjalizacją jest jednak prawo nowych technologii, a zwłaszcza rozwój i implementacja standardów ISO w dziedzinie sztucznej inteligencji. Kluczowym wyzwaniem na tym polu pozostaje zrozumienie zarówno technologicznych niuansów AI, jak i złożonych aspektów społecznych, ekonomicznych oraz etycznych związanych z tą technologią,
- Podobny obszar ekspertyzy reprezentuje Michał Nowakowski – radca prawny specjalizujący się we wdrażaniu systemów sztucznej inteligencji, w tym uczenia maszynowego, głębokiego i LLM. Nowakowski od ponad 12 lat doradza największym instytucjom finansowym i telekomunikacyjnym oraz podmiotom z branży detalicznej i przemysłowej w zakresie zarządzania ryzykiem i aspektów prawnych związanych z implementacją nowych technologii. Jego dorobek obejmuje liczne publikacje naukowe z obszaru AI i jej regulacji,
- Ekspertką w zakresie ochrony własności intelektualnej projektów opartych na sztucznej inteligencji jest Aleksandra Maciejewicz – rzeczniczka patentowa i specjalistka od zarządzania prawami autorskimi oraz patentami. Swoje usługi doradcze kieruje do naukowców, startupowców i przedstawicieli sektorów kreatywnych, pomagając im dostosować modele biznesowe do wymagań prawnych. Maciejewicz jest także współautorką pierwszego w Polsce e-booka poświęconego aspektom prawnym generatywnej sztucznej inteligencji.
Źródło: DALL·E 3, prompt: Marta M. Kania (https://www.linkedin.com/in/martamatyldakania/)
Artyści AI
Sztuczna inteligencja nie tylko rewolucjonizuje gospodarkę i naukę, ale również w istotny sposób wpływa na sztukę i działania twórcze. Spośród artystów eksplorujących wpływ sztucznej inteligencji na rzeczywistość warto wspomnieć o Davidzie Sypniewskim, wykładowcy na Uniwersytecie SWPS, gdzie prowadzi zajęcia z zakresu robotyki społecznej, kreatywnego kodowania czy sztucznej inteligencji w sztuce i działaniach twórczych. Angażuje się także w działalność Centrum HumanTech oraz organizację konferencji HumanTech Summit wraz z towarzyszącym jej hackathonem. W 2023 roku Sypniewski otworzył na Wydziale Projektowania Uniwersytetu SWPS Otwartą Pracownię Sztucznej Inteligencji.
Pionierskie eksperymenty z łączenia sztuki i AI przeprowadza Agnieszka Piłat – artystka mieszkająca i tworząca w Stanach Zjednoczonych. Najbardziej znanym projektem Piłat są roboty Basia i Bunny, które malują obrazy zgodnie z jej koncepcjami. Te futurystyczne instalacje tworzą abstrakcyjne kompozycje na jaskrawych tłach. Piłat jest także rezydentką w Boston Dynamics – jednej z najbardziej innowacyjnych firm technologicznych na świecie.
Źródło: DALL·E 3, prompt: Marta M. Kania (https://www.linkedin.com/in/martamatyldakania/)
Podsumowanie
Kluczowe postacie związane z krajową sceną AI prezentują różnorodne, ale wzajemnie się uzupełniające perspektywy na tę przełomową technologię. Polscy naukowcy zdobywają międzynarodowe uznanie dzięki pionierskim pracom i innowacyjnym koncepcjom. Lokalni startupowcy odważnie przekuwają teorie w nowatorskie rozwiązania i produkty. Prawnicy czuwają nad zgodnością zastosowań AI z regulacjami i standardami, a popularyzatorzy przybliżają społeczeństwu te skomplikowane zagadnienia, zwiększając społeczną akceptację. Artyści mają natomiast szansę eksplorować nowe możliwości twórcze otwierane przez sztuczną inteligencję.
Powyższy przegląd to tylko początek długiej listy nazwisk, które można by wymieniać w odpowiedzi na pytanie, kto jest kim w polskim AI. Warto jednak przyjrzeć się uważniej działalności tych osób, a także obserwować tych, którzy przyczyniają się do rozwoju tej branży w naszym kraju.