Wielu przedsiębiorców zastanawia czy musi zarejestrować się jako podatnik VAT. Z tematem rejestracji do VATu warto zapoznać się już przed założeniem działalności, gdyż w przypadku wybranych rodzajów działalności rejestracja jest obowiązkowa. W trakcie prowadzenia działalności również trzeba wiedzieć, w którym momencie rejestracja będzie konieczna, a kiedy można przez cały czas korzystać ze zwolnienia. Niektórych przedsiębiorców może również zainteresować dobrowolna rejetracja do VATu.
Rejestracja do VATu obowiązkowa, zwolnienie nie obowiązuje
Niektórzy przedsiębiorcy, ze względu na rodzaj działalności są zobowiązani zarejestrować się do VATu, choćby gdy nie przekroczą omawianego w dalszej części artykułu limitu zwolnienia podmiotowego.
Zwolnienie z VAT podmiotowe nie przysługuje, o ile przedsiębiorcy sprzedają:
- towary wymienione w załączniku nr 12 do ustawy (np. metale szlachetne, złom),
- towary opodatkowane podatkiem akcyzowym, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym, z wyjątkiem: energii elektrycznej (CN 2716 00 00), wyrobów tytoniowych, samochodów osobowych, innych niż wymienione w lit. e, zaliczanych przez podatnika, na podstawie przepisów o podatku dochodowym, do środków trwałych podlegających amortyzacji,
- budynki, budowle lub ich części, w przypadkach, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. a i b,
- tereny budowlane,
- nowe środki transportu,
- następujące towary, w związku z zawarciem umowy w ramach zorganizowanego systemu zawierania umów na odległość, bez jednoczesnej fizycznej obecności stron, z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość do chwili zawarcia umowy włącznie: preparatów kosmetycznych i toaletowych (PKWiU 20.42.1), komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych (PKWiU 26), urządzeń elektrycznych (PKWiU 27), maszyn i urządzeń, gdzie indziej niesklasyfikowanych (PKWiU 28),
- hurtowo i detalicznie części i akcesoriów do: pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli (PKWiU 45.3), motocykli (PKWiU ex 45.4).
Zwolnienia ze względu na limit nie stosuje się również dla przedsiębiorców świadczących usługi:
- prawnicze,
- w zakresie doradztwa, z wyjątkiem doradztwa rolniczego związanego z uprawą i hodowlą roślin oraz chowem i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego,
- jubilerskie,
- ściągania długów, w tym factoringu.
Nie stosuje się także zwolnienia podmiotowego w przypadku przedsiębiorców nieposiadających siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju.
Jeśli nie został wymieniony powyżej rodzaj działalności prowadzony przez przedsiębiorcę, to powinien zapoznać się z dwoma zwolnieniami.
Zwolnienie przedmiotowe- to zwolnienie ze względu na rodzaj działalności.
Zwolnienie przedmiotowe z VAT przysługuje niezależnie od wysokości obrotów, dotyczy przedsiębiorców świadczących usługi lub sprzedających towary wymienione w art. 43 ust. 1 ustawy VAT (np. usługi w zakresie opieki medycznej, usługi nauczania języków obcych) lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 ustawy VAT.
W przypadku tego zwolnienia trzeba sprawdzić czy dany rodzaj działalności jest ujęty w art. 43 ust. 1. jeżeli jest zawarty, to nie trzeba rejestrować się do VATu obowiązkowo.
Nie trzeba pilnować limitu sprzedaży omawianego w pkt.3. Jest tu jednak wyjątek. W przypadku:
a) transakcji związanych z nieruchomościami,
b) usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41,
c) usług ubezpieczeniowych
jeśli te usługi nie są wykonywane w charakterze transakcji pomocniczych (czyli wykonywane są systematycznie w ramach działalności), to są wliczane do limitu zwolnienia podmiotowego (czyli w ich przypadku trzeba pilnować limitu sprzedaży opisanego w pkt.3).
Przedsiębiorca, który ma prawo do zwolnienia przedmiotowego, może zarejestrować się dobrowolnie do VATu i wtedy będzie stosować stawkę VAT “zw” dla swojej sprzedaży.
Na koniec pozostaje zwolnienie, które nie jest związane z rodzajem działalności, a z limitem wartości sprzedaży.
Zwolnienie podmiotowe- limit.
Przedsiębiorcy korzystający ze zwolnienia podmiotowego z VAT powinni kontrolować, czy nie przekroczyli limitu 200.000 zł wartości sprzedaży w skali roku.
Zwolnienie podmiotowe obejmuje również przedsiębiorców rozpoczynających w trakcie roku wykonywanie czynności opodatkowanych, o ile przewidywana przez nich wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym kwoty 200 000 zł. Uzyskanie takiej kwoty przychodów wiąże się z utratą prawa do zwolnienia, a co za tym idzie – z koniecznością dokonania rejestracji do VAT.
Sprzedaż, która nie jest wliczana do wskazanego limitu wymieniona jest tutaj.
Oczywiście przedsiębiorca może również zarejestrować się jako podatnik VAT przed przekroczeniem limitu. W przypadku dobrowolnej rejestracji nasuwa się odrazu pytanie: czy warto? Temat został omówiony w artykule.