
Terminy płatności faktur najważniejsze podstawy prawne
Zasadniczo termin płatności faktury wynika z umowy zawartej między kontrahentami. o ile umowa nie przewiduje konkretnego terminu, wówczas stosuje się przepisy kodeksu cywilnego i ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych (Dz. U. 2013 poz. 403).
W praktyce, na fakturach możemy zauważyć termin płatności wynoszący: 7 dni, 14 dni, 30 dni lub 60 dni.
Polskie prawo wprowadza ograniczenia w zakresie możliwych do zastosowania maksymalnych terminów płatności:
Maksymalne terminy płatności faktur zgodnie z w/w ustawą mogą różnić się w zależności od tego, jakiego przedsiębiorcy dotyczą w kontekście zdefiniowania go jako: mikro, małego, średniego lub dużego przedsiębiorcę.
Ustawa o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych wskazuje, iż podstawowy termin zapłaty nie powinien przekraczać 60 dni. Odstępstwo od takiego terminu może wynikać ze szczególnych postanowień umowy między stronami. Ważne jest jednak aby pamiętać, iż takie wydłużenie terminu płatności jest możliwe tylko wtedy, gdy nie prowadzi do rażącego naruszenia dobrych obyczajów i nie jest nadmiernie szkodliwe dla wierzyciela.
– W transakcjach, w których dłużnikiem jest podmiot publiczny – termin nie może przekraczać 30 dni (tutaj jednak występują pewne wyjątki).
– W transakcjach z „dużymi przedsiębiorstwami” jako dłużnikami – mikro, małe i średnie firmy mogą żądać płatności w maksymalnym terminie tj. 60 dni.
Jakie konsekwencje mogą się wiązać się z nieterminową płatnością faktur?
Kontrahent opóźniający się z zapłatą należności może narazić się na konieczność pokrycia dodatkowych kosztów związanych z:
- zapłatą odsetek ustawowych za opóźnienie – wierzyciel ma prawo naliczyć odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych, a ich wysokość zmienia się zgodnie ze stopą referencyjną NBP,
- zapłatą odsetek umownych za opóźnienie,
- możliwością dochodzenia przez wierzyciela rekompensaty – wierzyciel może dochodzić zwrotu kosztów odzyskiwania należności, w tym stałej rekompensaty w wysokości 40, 70 lub 100 euro (w zależności od wysokości zadłużenia),
- możliwością wszczęcia i prowadzenia postępowania sądowego i windykacyjnego – jeżeli dłużnik nie ureguluje zobowiązania, wierzyciel może pozwać dłużnika, co będzie wiązało się z koniecznością zapłaty kosztów postępowania, zajęcia rachunków firmowych i poniesienia dalszych kosztów egzekucyjnych.
W jaki sposób można zabezpieczyć terminową płatność faktur?
Aby uniknąć problemów z nieterminowymi płatnościami, warto zastosować następujące środki:
- precyzyjnie skonstruować zapisy w umowie – jasno określić termin płatności i ewentualne konsekwencje wynikające z opóźnień,
- wprowadzić do umowy zaliczki i płatności częściowe – w przypadku większych kontraktów warto stosować płatności o charakterze etapowym,
- monitorować terminy płatności – poprzez korzystanie z systemów księgowych i monitorujących płatności,
- wprowadzenie dodatkowych zabezpieczeń prawnych w umowie – poprzez wprowadzenie np. weksla czy ubezpieczenia należności.
Istotna jest także szybka reakcja na występujące opóźnienia. Warto monitorować terminy przedawnienia roszczeń i podejmować wszelkie działania zmierzające do odzyskania zaległych należności. Zaleca się podjąć korespondencję z dłużnikiem celem dojścia do ewentualnego konsensusu. Natomiast, w przypadku niedojścia do porozumienia, powinno się podjąć kroki prawne przed terminem przedawnienia roszczeń.
Podsumowanie
Maksymalne terminy płatności regulują przepisy prawa. Nie można tracić jednak z pola widzenia tego, iż aby zabezpieczyć płynność finansową swojej firmy trzeba odpowiednio konstruować postanowienia w umownie i podejmować niezbędne działania celem egzekwowania swoich należności.
Artykuł autorstwa: dr adw. Agnieszka Lewek
W razie pytań, a także pomysłów tematów na kolejne wydania Newsletter’a zapraszamy do kontaktu: