3 godzin temu
Zmiany w podatku dochodowym
Zmiany wprowadzone w drodze ustawy z 25.6.2025 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2025 r. poz. 1022; dalej: ZmPDOFizPrU25) sprowadzają się w istocie do:
- wprowadzenia alternatywnego sposobu zwrotu podatku w przypadku uchylenia decyzji o wsparciu lub cofnięcia zezwolenia w przypadku podatników posiadających więcej niż jedną decyzję o wsparciu lub więcej niż jedno zezwolenie lub decyzję o wsparciu i zezwolenie;
- ograniczenia obowiązku składania informacji o wspólnikach spółki jawnej w przypadku zmiany składu wspólników i ich udziałów w takiej spółce;
- uchylenia sankcji utraty przez podatkowe grupy kapitałowe statusu podatnika CIT w przypadku dokonywania transakcji kontrolowanych z podmiotami powiązanymi spoza grupy na warunkach nierynkowych.
Alternatywny sposób zwrotu podatku
Jak wskazał ustawodawca w uzasadnieniu do ZmPDOFizPrU25, dostępnym na stronie internetowej Sejmu RP (druk sejmowy nr 1281), dotychczasowa praktyka stosowania regulacji dotyczących zwrotu niezapłaconego podatku w przypadku uchylenia decyzji o wsparciu lub cofnięcia zezwolenia jest nieproporcjonalna i może prowadzić do niezamierzonych skutków, w tym także upadłości przedsiębiorcy, konieczności zwalniania pracowników bądź wycofania się z prowadzenia działalności na terytorium Polski.
Proponowana zmiana ma na celu złagodzenie podatkowych skutków zwrotu maksymalnej pomocy w przypadku uchylenia decyzji o wsparciu lub cofnięcia zezwolenia.
Zgodnie z art. 1 pkt. 1 ZmPDOFizPrU25 i art. 2 pkt. 3 ZmPDOFizPrU25 w przypadku cofnięcia zezwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej na terenie danej specjalnej strefy ekonomicznej uprawniającego do korzystania z pomocy publicznej albo uchylenia decyzji o wsparciu przedsiębiorcy realizującego nową inwestycję w rozumieniu ustawy o wspieraniu nowych inwestycji, podatnik traci prawo do zwolnienia z PIT lub CIT i jest obowiązany do zapłaty podatku należnego od dochodu wynikającego z cofniętego zezwolenia albo z uchylonej decyzji o wsparciu. Należną kwotę stanowi podatek niezapłacony od dochodu osiągniętego z działalności gospodarczej określonej w cofniętym zezwoleniu albo w uchylonej decyzji o wsparciu o ile podatnik korzystał z pomocy publicznej udzielonej w formie zwolnienia:
- wyłącznie w ramach jednego zezwolenia albo wyłącznie w ramach jednej decyzji o wsparciu, albo
- w ramach więcej niż jednego zezwolenia lub w ramach więcej niż jednej decyzji o wsparciu albo w ramach zezwolenia lub zezwoleń i decyzji o wsparciu i jednocześnie podatnik ten prowadził odpowiednio księgę rachunkową albo ewidencję podatkową w sposób zapewniający określenie dochodu z działalności określonej w cofniętym zezwoleniu albo w uchylonej decyzji o wsparciu oraz kwoty podatku niezapłaconego od tego dochodu.
Skorzystanie z alternatywnego sposobu zwrotu podatku wymaga zatem od podatnika wyodrębnienia dochodu z cofniętego zezwolenia lub uchylonej decyzji o wsparciu, co jest możliwe jedynie w księgach rachunkowych, które zawierają wszystkie zdarzenia finansowe w sposób przejrzysty, co zapewnia prawidłowe rozliczenie zobowiązań podatkowych.
Z uwagi na korzystny wpływ ww. regulacji dla podatników, wprowadzono art. 4 ZmPDOFizPrU25, zgodnie z którym ww. alternatywny sposób zwrotu podatku będzie miał zastosowanie również do decyzji o wsparciu i zezwoleń wydanych przed dniem wejścia w życie ZmPDOFizPrU25, tj. przed 1.1.2026 r., które zostaną uchylone lub cofnięte po 31.12.2025 r.
Spółka jawna – informacja o wspólnikach
Istotą drugiej zmiany, przewidzianej w art. 2 ZmPDOFizPrU25, jest zniesienie obowiązku składania corocznej informacji o wspólnikach spółki jawnej, w sytuacji gdy skład wspólników w takiej spółce nie uległ zmianie – art. 1 ust. 3a ustawy z 15.2.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 278; dalej: PDOPrU). Innymi słowy, obowiązek poinformowania o podmiotach posiadających prawo do zysku spółki jawnej zostanie ograniczona jedynie do sytuacji: (i) zawiązania takiej spółki (od podstaw lub na skutek przekształcenia) oraz (ii) zmiany w składzie wspólników, na skutek której prawa do takiej spółki obejmie określona jednostka organizacyjna.
Jak wyjaśniono w uzasadnieniu do ZmPDOFizPrU25, zgodnie z obowiązującym od 1.1.2021 r. art. 1 ust. 3 pkt. 1a PDOPrU, spółki jawne mające siedzibę lub zarząd na terytorium Polski, których wspólnikami nie są wyłącznie osoby fizyczne, celem zachowania statusu podmiotu transparentnego podatkowo, są zobowiązane złożyć przed rozpoczęciem roku obrotowego informację, według ustalonego wzoru (CIT–15J), o podatnikach podatku CIT oraz o podatnikach podatku PIT, posiadających, bezpośrednio lub za pośrednictwem podmiotów niebędących podatnikami podatku dochodowego, prawa do udziału w zysku tej spółki. W przypadku nowo utworzonej spółki jawnej oraz spółki jawnej powstałej z przekształcenia innej spółki, informację taką należy złożyć w ciągu 14 dni od dnia zarejestrowania spółki jawnej. Jednocześnie, w sytuacji gdy w trakcie funkcjonowania spółki jawnej nastąpi zmiana w składzie jej wspólników, spółka ta jest obowiązana dodatkowo poinformować o tym fakcie w drodze aktualizacji informacji o podmiotach posiadających prawo do udziału w osiągniętych przez spółkę zyskach.
Dalej ustawodawca wyjaśnił, iż dotychczasowa praktyka stosowania wyżej przedstawionych regulacji wskazuje, iż w przypadku gdy spółka jawna przed rozpoczęciem działalności dochowa terminu na złożenie formularza CIT–15J i nie zajdą zmiany w umowie spółki skutkujące zmianą składu wspólników, to coroczne składanie takiej informacji jest nadmiarowe, a skutek pominięcia tego obowiązku zbyt surowy. W ocenie ustawodawcy zasadne jest więc złagodzenie obowiązków w tym zakresie.
Podatkowa grupa kapitałowa a status podatnika CIT
Ustawodawca wskazał, iż dotychczas obowiązujący warunek, wynikający z art. 1a ust. 2 pkt. 3 lit. b) PDOPrU, stawia spółki tworzące podatkową grupę kapitałową przed koniecznością prowadzenia szczegółowej i zaawansowanej oceny rynkowości wszystkich transakcji realizowanych z podmiotami powiązanymi spoza grupy, niezależnie od ich rodzaju, wartości czy okoliczności, pod rygorem utraty statusu podatnika. Na skutek zmian wprowadzonych art. 3 ZmPDOFizPrU25 zniesieniu ulegnie ww. sankcja dotycząca utraty statusu podatnika podatkowej grupy kapitałowej, która może być niewspółmierna do naruszenia, w szczególności w związku z ww. specyfiką zagadnienia cen transferowych, bez ingerencji w obowiązki wynikające z przepisów dotyczących cen transferowych.
Etap legislacyjny
Ustawa z 25.6.2025 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2025 r. poz. 1022) wejdzie w życie 1.1.2026 r.
