1 tydzień temu
Według Allianz Trade, rok 2025 to przełomowy moment dla globalnej polityki klimatycznej. To właśnie w tym czasie państwa mają ogłaszać nowe cele klimatyczne w ramach porozumienia paryskiego na rok 2035. Mimo iż termin ich publikacji minął w lutym, wielu kluczowych graczy, w tym Chiny i Unia Europejska, jeszcze ich nie przedstawiło. Oczekuje się, iż zrobią to przed konferencją klimatyczną COP30 w Brazylii.
Po wycofaniu się USA z porozumienia paryskiego rosną nadzieje, iż to właśnie Chiny i UE przejmą przywództwo w działaniach na rzecz klimatu. Niestety, napięcia handlowe między USA a Chinami – w tym wzajemne cła i ograniczenia eksportu surowców krytycznych – mogą zahamować globalną transformację energetyczną.
Rola Chin – lidera i zagrożenia jednocześnie
Chiny to największy na świecie emitent zanieczyszczeń, ale także lider eksportu czystych technologii. Zakłócenia w handlu oraz przepływach inwestycyjnych mogą zatem:
- osłabić łańcuchy dostaw
- opóźnić dostawy pojazdów elektrycznych, baterii i paneli słonecznych
- zahamować globalne działania klimatyczne
Firmy zmieniają podejście do ESG
Z badania Allianz Trade Global Survey 2025 wynika, iż firmy dostosowują priorytety ESG do geopolitycznej presji. Mimo to aż 84% zarządów deklaruje aktywne zaangażowanie w kwestie środowiskowe, społeczne i ładu korporacyjnego – to wzrost o 7 punktów procentowych względem 2024 roku.
Największy przyrost zaangażowania zanotowano w:
- Niemczech (+14 p.p.)
- Polsce (+13 p.p.)
- Włoszech (+12 p.p.)
Nowe priorytety ESG
Obecnie firmy najczęściej wskazują na:
- rozwój zrównoważonych i innowacyjnych produktów (najczęściej w Polsce – 29%)
- zwiększenie odporności łańcuchów dostaw (najczęściej w USA – 28%)
- inwestycje w zielone technologie (najczęściej w Chinach, USA i Wielkiej Brytanii – 27%)
Różnice między sektorami
- Sektor energii elektrycznej, farmacji i handlu detalicznego: stawia na innowacje produktowe
- Branża budowlana i papiernicza: skupia się na ciągłości łańcucha dostaw
- Sektory surowcowe i chemiczne: inwestują w technologie niskoemisyjne
Ambicje klimatyczne słabną
W 2025 roku tylko 22% firm deklaruje redukcję emisji CO₂ o ponad 5% – to spadek aż o 9 punktów procentowych względem 2024 roku. Jednocześnie:
- 33% firm planuje niewielkie cięcia emisji (1–3%) – wzrost z 20%
- W Hiszpanii, Polsce i Chinach najbardziej spadły deklaracje ambitnych redukcji
- Umiarkowane cele zyskały na popularności m.in. w Niemczech i Francji
Zmiany te wynikają z różnego tempa realizacji krajowych celów klimatycznych. Tam, gdzie są one już bliskie realizacji (np. Polska, Singapur), firmy mogą pozwolić sobie na mniej ambitne strategie.
Optymizm wobec neutralności klimatycznej do 2050 roku
Odsetek firm przekonanych, iż osiągną zerową emisję netto do 2050 roku, wzrósł z 74% w 2024 r. do 84% w 2025 r. W Polsce wzrost ten wyniósł aż 19 punktów procentowych.
Największy optymizm wykazują:
- branża IT i telekomunikacyjna (95%)
- farmaceutyczna (89%)
- energetyczna (88%)
Najskuteczniejsze formy wsparcia
Firmy wskazują trzy najważniejsze czynniki wspomagające zieloną transformację:
- ulgi podatkowe (48%)
- zniesienie ceł na ekologiczne produkty (46%)
- obniżenie cen zielonych technologii (44%)
USA kontra Chiny – ryzyko dla czystej energii
Polityka USA zaczyna hamować zieloną transformację. Przerwy w wypłacie federalnych środków oraz rosnące napięcia handlowe budzą niepokój amerykańskich firm. Tymczasem:
- deficyt handlowy USA w czystych technologiach w 2023 r. wyniósł -77,7 mld USD
- nadwyżka Chin osiągnęła 148 mld USD
- eksport zielonych produktów z Chin do USA wzrósł z 4% (1994–2003) do 18,1% (2014–2023)
Protekcjonizm destabilizuje rynek
Do końca kwietnia 2025 r. USA wprowadziły 90 nowych barier importowych w zakresie materiałów krytycznych – to dziesięciokrotny wzrost względem 2024 roku. W odpowiedzi Chiny nałożyły:
- dziewięć nowych taryf
- ograniczenia eksportu minerałów ziem rzadkich
To może zakłócić eksport komponentów do akumulatorów i paneli słonecznych. Chińscy producenci również są zagrożeni – ograniczenia i niski globalny popyt zwiększają ryzyko niestabilności.
Globalne spowolnienie zagrożeniem dla zielonych inwestycji
Między 2015 a 2024 rokiem:
- inwestycje w czyste technologie wzrosły o 78%
- ogólny poziom inwestycji zwiększył się tylko o 25%
Liderami były:
- Chiny (+134%)
- Europa (+75%)
- Ameryka Północna (+65%)
Wzrost kosztów handlu i protekcjonizm mogą jednak odwrócić ten trend. Produkcja zielonych technologii w USA jest już dziś o 70–130% droższa niż w Chinach.
UE jako regulator równowagi
Unia Europejska może odegrać kluczową rolę w globalnej polityce klimatycznej. Mechanizm CBAM i przepisy dotyczące baterii wprowadzają przejrzystość łańcucha dostaw. Jednak złagodzenie tych zasad mogłoby osłabić motywację Chin do dekarbonizacji przemysłu.
Nowe rynki i przyszłość handlu zielonymi technologiami
Chiny zaczynają dywersyfikować eksport, co może przynieść korzyści UE i innym regionom. Taniej dostępne technologie sprzyjają dekarbonizacji, ale rodzą też pytania o ochronę krajowego przemysłu. Globalny rynek czystych technologii może się potroić w ciągu dekady.
W ciągu ostatnich 10 lat koszty tych technologii spadły o 42%. Allianz Trade podkreśla, iż otwarty handel i wczesne inwestycje – nie protekcjonizm – są najskuteczniejszą drogą do opłacalnej, sprawiedliwej i szybkiej transformacji energetycznej.
Źródło: Allianz Trade
To też może Cię zainteresować:
KE ostro przyspiesza: redukcja emisji gazów cieplarnianych o 90% do 2040 r. [+KOMENTARZ]
