Rosnąca rola biometrii i konieczność wzmocnienia ochrony danych
Technologia rozpoznawania twarzy stała się w Chinach powszechnym narzędziem stosowanym w sektorze publicznym i prywatnym – od płatności mobilnych i kontroli dostępu po monitoring miejski i personalizację reklam. Jednak wraz z jej rozwojem pojawiły się liczne kontrowersje dotyczące prywatności, nadużyć i bezpieczeństwa danych biometrycznych.
W odpowiedzi na te wyzwania, chińskie władze wprowadzają nowe, zaostrzone przepisy, które mają na celu zwiększenie ochrony wizerunku obywateli i wprowadzenie ścisłych standardów dla firm wykorzystujących tę technologię. Zmiany, które wejdą w życie w 2025 roku, znacząco wpłyną na sposób funkcjonowania przedsiębiorstw – od sektora finansowego i e-commerce po branżę bezpieczeństwa i inteligentne miasta.
1. Szczegółowa analiza nowych przepisów
1.1. Ścisła wymóg wyraźnej i świadomej zgody
- Zgoda musi być dobrowolna, konkretna i jednoznaczna – niedopuszczalne będzie ukrywanie zgody w długich regulaminach lub domyślne zaznaczanie checkboxów.
- Wymóg dodatkowej weryfikacji w przypadku przetwarzania danych wrażliwych (np. w bankowości lub systemach monitoringu).
- Możliwość łatwego wycofania zgody, co wymusi na firmach wprowadzenie przejrzystych mechanizmów opt-out.
1.2. Zasada minimalizacji danych i ograniczenie zakresu przetwarzania
- Firmy będą mogły zbierać i przetwarzać dane biometryczne tylko w niezbędnym zakresie – np. do weryfikacji tożsamości, ale już nie do profilowania behawioralnego bez wyraźnego celu.
- Zakaz przechowywania danych „na zapas” – jeżeli rozpoznawanie twarzy nie jest stale potrzebne, dane muszą być usuwane po realizacji celu.
1.3. Wzmocnienie przejrzystości i praw użytkowników
- Obowiązek informowania o:
- celu zbierania danych,
- podmiotach, którym są udostępniane,
- czasie przechowywania,
- sposobach zabezpieczeń.
- Użytkownicy zyskają prawo do:
- dostępu do swoich danych,
- żądania ich poprawienia lub usunięcia,
- przeniesienia do innych dostawców usług.
1.4. Zaostrzone wymogi cyberbezpieczeństwa
- Obowiązkowe szyfrowanie danych zarówno podczas przesyłania, jak i przechowywania.
- Regularne audyty bezpieczeństwa i testy penetracyjne systemów.
- Obowiązek zgłaszania wycieków w ciągu 72 godzin od wykrycia incydentu.
1.5. Ograniczenia w stosowaniu rozpoznawania twarzy w przestrzeni publicznej
- Zakaz masowego monitoringu w miejscach takich jak centra handlowe, szkoły czy osiedla mieszkaniowe, chyba iż jest to uzasadnione względami bezpieczeństwa narodowego.
- Wymóg zgody lokalnych władz na instalację systemów rozpoznawania twarzy w miejscach publicznych.
1.6. Surowsze kary za naruszenia
- Grzywny do 5% rocznego przychodu firmy za poważne naruszenia.
- Odpowiedzialność karna dla zarządów w przypadku celowego obchodzenia przepisów.
- Możliwość zawieszenia lub cofnięcia licencji na prowadzenie działalności.
2. Wpływ na najważniejsze sektory gospodarki
2.1. Finanse i fintech (płatności biometriczne)
- Banki i fintechy będą musiały wprowadzić dodatkowe warunki weryfikacji, aby spełnić wymóg „świadomej zgody”.
- Wzrost kosztów compliance – konieczność modernizacji systemów IT i szkoleń pracowników.
2.2. E-commerce i marketing cyfrowy
- Konieczność zmiany strategii personalizacji reklam – profilowanie na podstawie rozpoznawania twarzy będzie znacznie ograniczone.
- Większy nacisk na inne metody analityki danych, np. anonimowe śledzenie zachowań.
2.3. Bezpieczeństwo i monitoring (firmy ochroniarskie, smart cities)
- Ograniczenie stosowania rozpoznawania twarzy w monitoringu miejskim – tylko w uzasadnionych przypadkach.
- Większa rola alternatywnych technologii, takich jak rozpoznawanie tablic rejestracyjnych.
2.4. Produkcja i logistyka (kontrola dostępu, automatyzacja)
- Możliwość dalszego stosowania rozpoznawania twarzy w zakładach pracy, ale z wyraźną zgodą pracowników.
- Większa dokumentacja i audytowalność procesów.
3. Wyzwania dla przedsiębiorstw i rekomendacje
3.1. Główne wyzwania
- Koszty dostosowania systemów IT (szyfrowanie, zarządzanie zgodami).
- Ryzyko utraty danych marketingowych ze względu na ograniczenia w profilowaniu.
- Zwiększona odpowiedzialność prawna kadry zarządzającej.
3.2. Rekomendowane działania
Przeprowadź audyt obecnych procesów – sprawdź, gdzie i jak wykorzystujesz rozpoznawanie twarzy.
Wprowadź system zarządzania zgodami (Consent Management Platform).
Zmodernizuj zabezpieczenia danych – wdrożenie szyfrowania i regularnych testów bezpieczeństwa.
Szkolenia dla pracowników – szczególnie w zakresie nowych obowiązków informacyjnych.
Rozważ alternatywne metody identyfikacji (np. tokeny biometryczne zamiast przechowywania pełnych danych twarzy).
Nowa era odpowiedzialnego wykorzystania biometrii
Nowe chińskie regulacje dotyczące rozpoznawania twarzy oznaczają znaczące zmiany dla biznesu, ale również większe zaufanie konsumentów. Firmy, które odpowiednio wcześnie przygotują się do nowych wymogów, nie tylko unikną kar, ale także zyskają przewagę konkurencyjną jako podmioty dbające o prywatność klientów.
Kluczowy wniosek: W nadchodzących latach przedsiębiorstwa muszą znaleźć równowagę między innowacyjnością a zgodnością z prawem – a te regulacje są wyraźnym sygnałem, iż era niekontrolowanego wykorzystania danych biometrycznych dobiega końca.
Czy Twoja firma jest gotowa na te zmiany? jeżeli potrzebujesz wsparcia w dostosowaniu strategii, warto już teraz skonsultować się z ekspertami ds. ochrony danych i cyberbezpieczeństwa.
Źródło: https://www.china-briefing.com
Leszek B. Ślazyk
e-mail: [email protected]
© www.chiny24.com