- Dobrowolny PIT kasowy będzie dostępny dla małych firm o przychodach do 250.000 euro rocznie.
- Nowe przepisy mają uprościć rozliczenia podatkowe i poprawić płynność finansową przedsiębiorców.
- Planowane zmiany mają wejść w życie 1.1.2025 r.
Cel wprowadzenia dobrowolnego PIT kasowego
Jednym z głównych celów projektu ustawy wprowadzającej dobrowolny PIT kasowy jest wsparcie małych przedsiębiorstw, które często napotykają trudności związane z płynnością finansową. Metoda kasowa, polegająca na opodatkowaniu dochodów w momencie ich faktycznego otrzymania, może stanowić odpowiedź na problemy związane z opóźnieniami w płatnościach. W praktyce oznacza to, iż przedsiębiorca będzie płacił podatek dopiero wtedy, gdy otrzyma płatność od kontrahenta, co pozwoli uniknąć sytuacji, w której zobowiązania podatkowe powstają w momencie wystawienia faktury, niezależnie od tego, czy należność została uregulowana.
Zakres podmiotowy nowych przepisów
Jak wynika z uzasadnienia projektu ustawy, kasowy PIT będą mogli stosować podatnicy PIT prowadzący działalność gospodarczą, którzy będą opłacać podatek dochodowy:
- według skali podatkowej (art. 27 ustawy ustawa z 26.7.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 226; dalej: PDOFizU);
- IP BOX (art. 30ca PDOFizU);
- podatek liniowy (art. 30c PDOFizU) oraz
- ryczałt od przychodów ewidencjonowanych (rozdział 2 ustawy z 20.11.1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 776; dalej: RyczałtU).
Zasady ustalania przychodów z działalności gospodarczej metodą kasową w projekcie ustawy zostały uregulowane w dodawanym art. 14c PDOFizU. Zgodnie z nim, podatnik będzie mógł rozliczać PIT metodą kasową, jeśli:
- przychody z prowadzonej samodzielnie działalności gospodarczej w roku bezpośrednio poprzedzającym rok podatkowy nie przekroczyły kwoty odpowiadającej równowartości 250.000 euro, oraz
- w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą nie prowadzi ksiąg rachunkowych, oraz
- złoży adekwatnemu naczelnikowi urzędu skarbowego sporządzone na piśmie oświadczenie o wyborze metody kasowej rozliczania przychodów, w stosownym terminie.
Jak wyjaśnia Ministerstwo Finansów, z projektowanego rozwiązania dotyczącego kasowego PIT będą mogły korzystać osoby fizyczne osiągające przychody z działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie. Samodzielne prowadzenie działalności oznacza, iż prawa do kasowego PIT nie będą miały osoby prowadzące działalność gospodarczą np. w formie spółki cywilnej czy spółki jawnej.
Procedura wyboru metody kasowej
Mimo iż decyzja o wyborze metody kasowej będzie dobrowolna, przedsiębiorca będzie musiał jednak złożyć stosowne oświadczenie adekwatnemu naczelnikowi urzędu skarbowego.
Zgodnie z projektem ustawy, oświadczenie to powinno zostać złożone:
- co do zasady, w terminie do dnia 20 lutego roku podatkowego;
- w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu rozpoczęcia działalności gospodarczej – w przypadku podatnika rozpoczynającego prowadzenie działalności gospodarczej w trakcie roku podatkowego;
- w terminie, do końca roku podatkowego, o ile rozpoczęcie działalności gospodarczej nastąpiło w grudniu roku podatkowego.
Jak wynika z projektu ustawy, dokonany wybór metody kasowej dotyczy również lat następnych, chyba iż w kolejnych latach podatnik, w terminie do dnia 20 lutego roku podatkowego, zawiadomi na piśmie adekwatnego naczelnika urzędu skarbowego o rezygnacji z metody kasowej rozliczania przychodów.
Powstanie przychodu w metodzie kasowej
Jak wyjaśnia Ministerstwo Finansów, w metodzie kasowej przychód będzie powstawał w dacie uregulowania należności. Przez uregulowanie należności będzie rozumiane również częściowe uregulowanie należności, a także wpłaty na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych. Przychodem będzie zatem również, np. zapłacona zaliczka, przedpłata czy zapłacona rata.
Zgodnie z projektem ustawy, w przypadku metody kasowej za datę powstania przychodu uważa się dzień uregulowania należności, nie później niż dzień:
- upływu 2 lat, licząc od dnia wystawienia faktury, albo
- likwidacji działalności gospodarczej.
Metoda kasowa jedynie dla udokumentowanych przychodów
Kasowy PIT będzie dotyczył wyłącznie transakcji udokumentowanych fakturami. Istotne znaczenie będzie miało również to, żeby faktura była wystawiona w terminach określonych zgodnie z odrębnymi przepisami. Wymóg udokumentowania transakcji fakturami ułatwi weryfikację zasadności stosowania przez przedsiębiorców metody kasowej.
Nowe obowiązki ewidencyjne
Projekt ustawy przewiduje, iż w zakresie obowiązków ewidencyjnych podatnicy będą obowiązani dodatkowo prowadzić ewidencję faktur dokumentującą przychody rozliczane metodą kasową. Nie będzie ona miała określonego wzoru, ale powinna zawierać:
- datę wystawienia faktury;
- numer faktury;
- kwotę należności wynikającej z faktury;
- datę uregulowania należności.
Jeżeli zmarły przedsiębiorca prowadził ewidencję faktur, to przedsiębiorstwo w spadku będzie kontynuować prowadzenie tej ewidencji.
Etap legislacyjny
16.8.2024 r. rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw wpłynął do Sejmu, zaś 26.8.2024 r. został skierowany do I czytania na posiedzeniu Sejmu.