- Zmieniony program kursu jest odpowiedzią na uwagi zarówno lekarzy, jak i organizatora kursu, w tym także dotyczących jedynie stacjonarnej formy kursu – w tej chwili przyjęto formę e-learningową.
- Nowy program obejmie swoim zakresem m.in. zagadnienia takie jak: organizacja zapewniania opieki zdrowotnej nad świadczeniobiorcą i jego rodziną, koordynacja opieki zdrowotnej nad świadczeniobiorcą w systemie ochrony zdrowia, przyjęte rozwiązania cyfrowe, teleporady i telemedycyna w POZ , postępowanie w nadwadze i otyłości.
- Zrezygnowano z zagadnień, które już są objęte zakresem szkolenia specjalizacyjnego w dziedzinie medycyny ogólnej, chorób wewnętrznych lub pediatrii czy w praktyce wykonujących zawód lekarza.
Tło zmian
Z uwagi na niewystarczającą liczbę lekarzy specjalistów medycyny rodzinnej lub lekarzy specjalizujących się w tej dziedzinie ustawą z 27.10.2017 r. o podstawowej opiece zdrowotnej (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2527; dalej: PodstOpZdrU), która obowiązuje od 1.12.2017 r. uregulowano, iż lekarz POZ to lekarz, który:
- posiada tytuł specjalisty w dziedzinie medycyny rodzinnej albo
- odbywa szkolenie specjalizacyjne w dziedzinie medycyny rodzinnej, albo
- posiada specjalizację II stopnia w dziedzinie medycyny ogólnej, albo
- posiada specjalizację I lub II stopnia lub tytuł specjalisty w dziedzinie pediatrii, pod warunkiem ukończenia kursu w dziedzinie medycyny rodzinnej, przy czym lekarz ten może sprawować opiekę nad świadczeniobiorcą wyłącznie do ukończenia przez tego świadczeniobiorcę 18. roku życia
– z którym Narodowy Fundusz Zdrowia zawarł umowę o udzielanie świadczeń z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej albo który wykonuje zawód u świadczeniodawcy, z którym Narodowy Fundusz Zdrowia zawarł umowę o udzielanie świadczeń z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej, wybrany przez świadczeniobiorcę zgodnie z art. 9 PodstOpZdrU.
Lekarzem POZ jest także lekarz:
- posiadający specjalizację I stopnia w dziedzinie medycyny ogólnej lub
- posiadający specjalizację I lub II stopnia lub tytuł specjalisty w dziedzinie chorób wewnętrznych
– udzielający świadczeń zdrowotnych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej przed 31.12.2024 r., pod warunkiem ukończenia kursu, o którym mowa w ustawie z 24.8.2007 r. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2007 r. Nr 166, poz. 1172; dalej: ZmŚOZŚrPubU).
Zastrzeżenie zawarte w art. 14 ZmŚOZŚrPubU umożliwia lekarzom POZ nieposiadającym wymaganych kwalifikacji zachowanie po dniu 29.9.2007 r. prawa do udzielania świadczeń zdrowotnych w zakresie POZ. Są to lekarze:
- którzy mieli specjalizację I stopnia w dziedzinie medycyny ogólnej lub specjalizację I lub II stopnia lub tytuł specjalisty w dziedzinie chorób wewnętrznych, lub specjalizację I lub II stopnia lub tytuł specjalisty w dziedzinie pediatrii;
- inni lekarze niż wymienieni wyżej, którzy przed dniem 29.9.2007 r. udzielali nieprzerwanie, przez okres nie krótszy niż 10 lat, świadczeń zdrowotnych w zakresie POZ;
- którzy nie posiadali wymaganego okresu minimum 10. letniego doświadczenia zawodowego, a którzy w dniu 29.9.2007 r. udzielali świadczeń zdrowotnych w zakresie POZ na podstawie umowy zawartej z NFZ, albo będąc zatrudnionym lub wykonując zawód u świadczeniodawcy, z którym NFZ zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej.
Dodatkowo w celu udzielania świadczeń zdrowotnych należących do kompetencji lekarza POZ na podstawie art. 14 ust. 4 ZmŚOZŚrPubU wskazanym grupom lekarzy adekwatna okręgowa rada lekarska, na wniosek lekarza, wydawała zaświadczenia potwierdzające posiadanie prawa do udzielania świadczeń zdrowotnych w zakresie POZ.
Trzecia z powyżej wymienionych grup lekarzy zachowała prawo do udzielania świadczeń zdrowotnych w zakresie POZ do 31.12.2017 r., a pozostałe zachowały prawo do udzielania świadczeń zdrowotnych w zakresie POZ bezterminowo.
Zatem mając na uwadze powyższe, obowiązek ukończenia kursu jest aktualny od 1.1.2025 roku, zgodnie z art. 38 pkt 4 PodstOpZdrU.
Oznacza to, iż lekarze posiadający specjalizację z pediatrii, medycyny ogólnej lub chorób wewnętrznych, mogą realizować świadczenia w POZ jako lekarze POZ (w przypadku pediatry – tylko pacjentom do ukończenia 18 r.ż.), pod warunkiem ukończenia kursu w dziedzinie medycyny rodzinnej.
Obowiązek ukończenia kursu wchodzi w życie 1.1.2015 r. co oznacza, iż począwszy od tego dnia każdy z tych lekarzy ma obowiązek ukończyć kurs w dziedzinie medycyny rodzinnej.
Kurs z medycyny rodzinnej
Kurs organizowany jest przez:
- instytut badawczy,
- Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego,
w każdym wypadku na podstawie ramowego programu kursu.
Koszt kursu pokrywa:
- lekarz
lub
- świadczeniodawca, z którym Narodowy Fundusz Zdrowia zawarł umowę o udzielanie świadczeń podstawowej opieki zdrowotnej (czyli innymi słowy – przychodnia lekarza rodzinnego/POZ).
Założenia nowego programu kursu
Chcąc zapewnić najwyższy poziom kształcenia, resort zdrowia we współpracy z lekarzami organizatorem kursu przyjął nowy program. Jego najważniejsze założenia, to:
- dostosowanie tematyki kursu do wiedzy zdobywanej w trakcie szkolenia specjalizacyjnego – wykluczenie zagadnień powtarzających się,
- zmiana formy organizacji – z formy wyłącznie stacjonarnej na formę zdalną,
- kierownikiem kursu jest lekarz specjalista w dziedzinie medycyny rodzinnej z co najmniej 5-letnim doświadczeniem pracy w POZ,
- zagadnienia dotyczą aktualnych problemów organizacji opieki zdrowotnej.
Obecnie kurs obejmuje takie zagadnienia, jak:
- organizacja POZ w Rzeczypospolitej Polskiej oraz funkcjonowanie przychodni POZ,
- opieka koordynowana w POZ,
- rozwiązania cyfrowe, opieka zdalna i telemedycyna w POZ,
- szczepienia dzieci i dorosłych,
- postępowanie w nadwadze i otyłości,
- wybrane problemy stomatologiczne dla lekarzy POZ,
- wybrane zagadnienia zdrowia publicznego w POZ
Kurs wynosi 80 godzin dydaktycznych (10 dni). Warunkiem ukończenia kursu są:
- potwierdzenie uczestnictwa w zajęciach przez organizatora kursu
oraz
- zaliczenie sprawdzianu na podstawie karty przebiegu kursu- zaliczenie sprawdzianu wymaga udzielenia prawidłowej odpowiedzi na co najmniej 60% pytań.
Ukończenie kursu potwierdzane jest zaświadczeniem.
Spodziewane skutki zmiany programu kursu
Według resortu zdrowia zmiany przyniosą następujące rezultaty:
- prawie trzykrotne zmniejszy się kosztu kursu,
- wprowadzenie formy e-learningowej kursu przyczyni się do zwiększenia liczby organizowanych w ciągu roku kursów i tym samym liczby lekarzy, którzy odbędą kurs,
- pozostanie w POZ lekarzy, którzy nie posiadają specjalizacji z medycyny rodzinnej,
- uaktualnienie wiedzy lekarzy z zakresu nowoczesnych metod udzielania świadczeń zdrowotnych z użyciem cyfrowych narzędzi.
Etap legislacyjny
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 23.7.2024 r. w sprawie ramowego programu kursu w dziedzinie medycyny rodzinnej (Dz.U. z 2024 r. poz. 1147) obowiązuje od 31.7.2024 r.