1 dzień temu
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 361; dalej: VATU), w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Związek między wydatkiem a czynnością opodatkowaną może być bezpośredni albo pośredni. O pośrednim związku można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa – mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganym przez podatnika obrotem opodatkowanym. W takim wypadku istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania obrotu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, ale poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez podmiot obrotu opodatkowanego VAT.
Wiele jest wydatków zwyczajowo zaliczanych do pośrednio powiązanych z działalnością opodatkowaną. Charakterystyczną grupę stanowi w tym zakresie ponoszenie wydatków na organizację rożnego rodzaju imprez, akademii, wydarzeń jubileuszowych itd. Choć wiele zostało już w tej sprawie powiedziane i napisane, co jakiś czas pojawiają się interesujące interpretacje indywidualne w tym właśnie temacie.
Czego dotyczyła sprawa?
Podatnik planuje zorganizować uroczystą galę z okazji swojego 30-lecia. Uświetni ją dodatkowo otwarcie nowej linii produkcyjnej. W gali będą brali udział pracownicy oraz goście zewnętrzni (kluczowi kontrahenci, przedstawiciele władz itd.). Co ciekawe, podatnik nie zakupi usługi kompleksowej organizacji gali, ale podpisze umowy z podmiotami zewnętrznymi i opłaci bezpośrednio ich wynagrodzenie. Chodzi tu m.in. o koszty zespołu muzycznego, usługi fotograficzne, pokazów artystycznych, zakup usług gastronomicznych, usług transportowych, ewentualnego zadaszenia przed zakładem (w przypadku złej pogody), usług hotelowych dla gości, gadżetów pamiątkowych z logo spółki, koszty tłumacza itd.
Co równie ciekawe, podatnik zamierza odliczyć VAT od ponoszonych wydatków specjalnie w tym celu skalkulowaną proporcją. Będzie nią iloraz zaproszonych pracowników (dzielna) oraz wszystkich zaproszonych gości (dzielnik). Czyli zakładając, iż będzie równo 150 gości, w tym 75 pracowników, to proporcja wyniesie 50%. Oczywiście, proporcja ta zostanie nałożona na przepisy VATU i podatnik nie odliczy VAT np. od usług noclegowych czy od alkoholu.
Jubileuszowe wydarzenie ma zostać rozpoczęte od uroczystego zaprezentowania linii produkcyjnej. Będzie przemawiał prezes, następnie zaś uczestnicy przejadą do bardziej rozrywkowego miejsca, gdzie planowane są przemówienia osób związanych ze spółką, rozdanie statuetek zasłużonym pracownikom, czy też różne wystąpienia artystyczne i koncerty muzyczne. Dzięki temu, w założeniu podatnika jubileuszowa gala ma na celu integrację pracowników i stanowi idealną okazję do poprawienia atmosfery w pracy, budowę pozytywnych relacji, większą identyfikację ze spółką i jej działalnością itd. – ale także budowanie wizerunku spółki na zewnątrz. Podatnik postanowił potwierdzić, czy przysługuje mu prawo do odliczenia VAT od wydatków na organizację gali w takiej części, w jakiej to sobie podatnik obliczył.
Stanowisko organu
Dyrektor KIS wydał w tej sprawie interpretację indywidualną z 10.1.2025 r., 0114-KDIP1-1.4012.792.2024.4.AWY, Legalis. I uznał stanowisko podatnika za nieprawidłowe… A to wszystko dlatego, iż zdaniem fiskusa, w ww. zakresie wystąpi pośredni związek wydatków na organizację gali w zakresie, w jakim będą w niej uczestniczyć zarówno pracownicy, jak i kluczowi kontrahenci, osoby, które wchodzą w skład rady nadzorczej i innych organów stanowiących spółki oraz przedstawiciele rad nadzorczych spółek powiązanych. Poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości – tj. poprawę efektywności pracy, większą identyfikację pracowników ze spółką, poprawę atmosfery pracy, budowanie dobrego wizerunku czy wykreowanie pozytywnych relacji z kontrahentami – wydatki na organizację gali w ww. zakresie będą pośrednio związane ze sprzedażą opodatkowaną.
Zatem podatnik może odliczyć VAT w części większej niż się spodziewał. Ale nie oznacza to, iż w pełnym zakresie.
Zdaniem fiskusa nie ma bowiem związku poniesionych wydatków z tytułu jubileuszu firmy z czynnościami opodatkowanym w zakresie, w jakim wydatki te związane będą z uczestnictwem w niej przedstawicieli lokalnych władz. Udział tych gości niekoniecznie musi mieć pozytywny wpływ na możliwość pozyskania nowych kontrahentów. Chociaż może pozytywnie wpływać na odbiór imprezy przez pozostałych jej uczestników, obecność np. wójta czy lokalnego proboszcza nie wykazuje ani bezpośredniego, ani pośredniego związku z działalnością opodatkowaną.
Pozornie, sprawa jakich wiele. Ale jest w niej kilka ciekawych smaczków. Przykładowo, Dyrektor KIS jest bardziej liberalny od podatnika, pozwala bowiem na odliczenie VAT szerzej niż podatnik zakładał. To dobrze, ale z drugiej strony organ nie odniósł się do zaproponowanego przez podatnika sposobu kalkulacji alokacji odliczenia VAT. Trudno więc uznać, czy kryterium ilościowe osób uczestniczących w wydarzeniu jest adekwatne. Wiemy tylko, iż podatnik zobowiązany jest do wyodrębnienia takiej części towarów i usług, a w konsekwencji podatku naliczonego z tytułu ich nabycia, która związana jest z czynnościami opodatkowanymi. Zastosowane metody, na podstawie których podatnicy dokonują wydzielenia odpowiedniej kwoty podatku naliczonego, muszą odpowiadać wartościom faktycznym i rzeczywistym. To jednak w postępowaniu interpretacyjnym nie jest badane.
Kolejna kwestia to „pytania pomocnicze”, zadawane przez Dyrektora KIS w trakcie procesu wydawania interpretacji. Znowu, sam fakt nie dziwi. Ale niektóre z nich są groteskowe, bo odpowiedź na nie wymaga posiadania przez podatnika zdolności profetycznych. Czy i w jaki sposób organizacja gali przełoży się na wzrost konkurencyjności na rynku? Czy i w jaki sposób realizacja gali wpłynie na wizerunek, na sposób postrzegania firmy przez klientów/pracowników? Na te pytania w sposób inny niż poprzez litycznie poprawne ogólniki odpowiedzieć może co najwyżej Wróżbita Maciej. Jaki jest więc sens ich zadawania?
To co jest równie interesujące to fakt, iż podatnik nabywa szereg usług oddzielnie, a nie jedną usługę kompleksową. Nie jest to standard, ale w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z pewnością ułatwia to sprawę. Można bowiem precyzyjnie przypisać, zaalokować dany wydatek do odpowiedniego koszyczka. Dlatego nie dziwi fakt, iż jakkolwiek in vino veritas, to jednak zdrowiej jest nie odliczać podatku naliczonego np. od nabycia alkoholu.
Inna sprawa, iż abstrahując od gastronomii, noclegów i napojów wyskokowych, kryterium decydującym o odliczeniu VAT bądź nie jest oczami fiskusa wcale niekoniecznie rodzaj wydatku (np. na tłumacza czy na zespół grający muzykę disco polo) ale rodzaj beneficjenta (pracownik, kontrahent, a może urzędnik samorządowy). To wszystko prowadzi do wniosku, iż dylematy dotyczące rozliczania podatkowego takich wydatków są naprawdę skomplikowane i nie można ich deprecjonować. Tym bardziej, iż zostaje jeszcze kwestia zaliczania ich do KUP w podatku dochodowym. jeżeli interesuje Cię, Czytelniku, co w tym przypadku – odsyłam do interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z 16.12.2024 r., 0111-KDIB1-2.4010.612.2024.1.END.
